بازار؛ گروه خودرو: تولیدکنندگان قطعات سی ان جی و خودروسازان همواره به دنبال راهکاری بودند که بتوانند رغبت مالکان را نسبت به خرید خودروهای گازسوز یا گازسوز کردن محصولات، افزایش دهند. به تازگی خبری منتشر شده که سهمیه بنزین خودروهای وانت کاهش یابد تا تمایل آن ها به سمت دوگانه سوز کردن کارگاهی افزایش یابد. سهمیه بنزین این خودروها به دلیل حمل بار و کالا، رغبت گازسوز کردن را برای مالکان ایجاد نمی کرد. شاید در مقطعی از زمان هزینه استفاده از خودرو با هزینه پرداختی برای سوخت، چندان مورد توجه نبود.
اما با افزایش قیمت بنزین، این هزینه بیشتر مورد توجه قرار گرفت، مساله ای که با ورود ویروس منحوس کرونا و تورم افزایش به فراموشی سپرده شد. هرچقدر یک خودروگازسوز بتواند برای مالک محصول، صرفه اقتصادی ناشی از کاهش هزینه مسافت طی شده را ایجاد کند، رانندگان به ویژه مالکان خودروهای وانت حاضر به استفاده از سوخت گاز نیستند. خودروهای گازسوز در شرایط فعلی فقط به خودرو مناسب برای دلالان در امر خرید و فروش و کسب سود تبدیل شده است. نکته قابل توجه اینجاست که مالکان خودروهای گازسوز سالانه ۲۰ درصد هزینه کمتر بابت مسافت پیموده پرداخت می کنند.
براساس شنیده ها در صنعت خودرو، کارمزد سی ان جی به نفع جایگاه داران سوخت افزایش می یابد. این کارمزد از مبلغ فروش پیشی می گیرد و نهایتا منجربه کسب سود متناسب با هزینه های نگهداری می شود
قیمت سی ان جی به نفع جایگاه داران
براساس شنیده ها در صنعت خودرو، کارمزد سی ان جی به نفع جایگاه دارن سوخت افزایش می یابد. این کارمزد از مبلغ فروش پیشی می گیرد و نهایتا منجربه کسب سود متناسب با هزینه های نگهداری می شود.
۲۶۰۰ جایگاه سوختی در سراسر کشور وجود دارد که تاکنون حدود ۲۰۰ تومان کارمزد به ازای هر متر مکعب برای جایگاه داران سود داشته است، با احتساب میانگین مصرف روزانه سی ان جی در کشور، هر جایگاه سوخت گاز ۱.۵ میلیون تومان به صورت میانگین روزانه درآمد دارد. افزایش کارمزد سی ان جی و پیشی گرفتن آن از مبلغ فروش نه تنها کمک به بهود وضع اقتصادی و اورهال کردن قطعات این جایگاه ها می کند، بلکه زمینه لازم برای سرمایه گذازی در این بخش را نیز ایجاد خواهد کرد.
باتوجه به اینکه بخش خصوصی کسب سود مناسبی در جایگاه های سی ان جی نداشته، تمایل به سرمایه گذاری جهت توسعه این جایگاه ها به ویژه در کلان شهرها به پایین ترین حد ممکن رسیده است. درجاده مخصوص شنیده می شود که بیشتر این جایگاه ها به دلیل ناپایداری در کسب و کار و اقتصاد نامناسب، در آستانه ورشکستگی قرار دارند. البته باید به تمام این مسائل بحث معافیت از مالیت برای جایگاه های سی ان جی را افزود، این حمایت دولت می تواند زمینه لازم برای توسعه جایگاه های سی ان جی را افزایش دهد.
خودروسازان مدعی هستند که تولید محصول دوگانه سوز برای آن ها صرفه اقتصادی ندارد و زیان تولید را اضافه خواهد کرد. این درحالی است که به ازای تولید هر دستگاه خودروگاز سوز، ایران خودرو و سایپا از وزارت نفت یارانه دریافت می کنند
پیش بینی که به حقیقت نزدیک می شود
حدود سه سال پیش مراکز تحقیق و توسعه خودروسازان و متولیان انرژی در داخل کشور، پیش بینی کرده بودند کهدر افق ۱۴۰۱ تولید خودروهای گازسوز و تقاضا برای مصرف سی ان جی ناچیز خواهد شد. در بخش نخست این پیش بینی که در خصوص خودروهای گازسوز است، سال گذشته به حقیقیت پیوست. آمار تولید خودروهای گازسوز بدون در نظر گرفتن تعهد خودروسازان به تاکسیرانی، تقریبا حدود صفر بود.
این مساله زمانی رخ داد که شرکت پخش و پالایش به عنوان متولی سی ان جی در کشور، قرار داد قابل توجهی در سال ۱۳۹۸ با خودروسازان منعقد کرده بود. علیرغم وجود چنین پیمانی میان سوخت و خودروسازان، تولیدکنندگان خودرو حاضر به پاسخگویی سوالات نفتی ها در خصوص عدم تولید خودروهای گازسوز نیستند. خودروسازان مدعی هستند که از وزارت صمت برنامه تولید دریافت و براساس آن اقدام به ساخت محصول می کنند. وزارت صمت به عنوان سیاستگذار صنعتی، نه تنها باید برای خودروسازان برنامه تعریف کند، بلکه باید نسبت به حسن اجرای آن برنامه الزاماتی را مشخص کند. سیدرضا فاطمی امین نسبت به توسعه سبد سوختی خودروسازان با وجود مزیت نسبی سی ان جی در کشور، بی توجهی تمام دارد.
خودروسازان مدعی هستند که تولید محصول دوگانه سوز برای آن ها صرفه اقتصادی ندارد و زیان تولید را اضافه خواهد کرد. این درحالی است که به ازای تولید هر دستگاه خودروگاز سوز، ایران خودرو و سایپا از وزارت نفت یارانه دریافت می کنند.
در دوسال اخیر تورم به حدی افزایش یافت که بنزین ۱۵۰۰ تومانی در سبد خانوار حساب نمی شود
راهکار چیست؟
باتوجه به حضور ۵ میلیون خودرو گازسوز در کشور، همدلی و همکاری میان خودروسازان، جایگاه داران، بخش خصوصی، وزارت صمت و وزارت نفت برای تدوین استراتژی راهبردی و اجرایی در زمینه خودروهای گازسوز است.
در گام نخست خودروسازان باید محصولات پایه گازسوز با کیفیت طراحی و تولید کنند. در کنار این مساله ضریب پیمایش خودروها را افزایش دهند تا مالکان صرفه اقتصادی بیشتری داشته باشند. در وهله بعدی اختلاف قیمت مناسب و منطقی میان بها سی ان جی و بنزین وجود داشته باشد. در سال ۱۳۹۸ مصرف سی ان جی از ۲۰ میلیون مترمکعب به ۲۵ میلیون متر مکعب رسید، با شیوع کرونا این آمار مجدد کاهش یافت، ولی در دوسال اخیر تورم به حدی افزایش یافت که بنزین ۱۵۰۰ تومانی در سبد خانوار حساب نمی شود. چون کالای جایگزین آن یعنی سی ان جی ارزش پایین تری داشته و رغبت برای سوختگیری ایجاد نمی کند. درگام آخر نیز دولت با اجرای سیاست های مناسب باید بستر را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در توسعه جایگاه های سی ان جی فراهم کند که مالکان در صف های طولانی سوختگیری منتظر نمانند.
نظر شما