اسدالله خسروی؛ بازار: کمبود منابع ارزی در کشور بدنبال تحریم های بین المللی و کاهش شدید فروش نفت باعث شده است تا مدیریت منابع ارزی در کشور با دقت هرچه بیشتر صورت گیرد. هر چند بانک مرکزی طی چند سال اخیر توانسته است با رویکردی جلوگیری از ارزپاشی، منابع ارزی کشور را به هدر ندهد اما سرمایه گذاران ارزی نیز مدت هاست جذابیتی را در این بازار نمی بینند تا بازار همچنان شرایط مساعدی را سپری کند.
البته خیلی از منابع ارزی کشور در برخی کشورها بلوکه شده است، این منابع اگر آزاد شود تحولی خاصی در اقتصاد کشور ایجاد خواهد اما شیطنت های آمریکا مانع از آزاد سازی این منابع شده است. به طور مثال هم اکنون خلف وعده کُره ای ها در آزاد سازی منابع بلوکه شده ارزی کشور که با دستور آمریکا صورت گرفته است از یک طرف و تامین نیاز ارزی برای کالاهای اساسی بخصوص دارو، نهادهای دامی و ... از طرف دیگر کار مدیران بانک مرکزی و دستگاههای زیربط را در این بخش سخت کرده است.
بازار بی التهاب ارزی با وجود کاهش عرضه ارز در بازار
حال با آنکه مشکلات ارزی، مسائل سیاسی و بین المللی گهگاهی موجب فراز و فرود قیمت ارز در بازار می شود اما نرخ این کالا همچنان در محدوده ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان قرار دارد. قیمتی که کارشناسان آن را واقعی نمی دانند و معتقدند؛ نرخ واقعی دلار دربازار آزاد در محدوده ۲۰ هزار تومان است.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در این باره می گوید؛ این بانک وظیفه خود را در حوزه ارزی علیرغم همه مشکلات به درستی انجام داده است و نرخ های کنونی ارز در بازار نیز ناشی از عدم اطمینان و انتظارات است و چنین نخواهد ماند. از طرفی و با وجود محدودیت های ارزی در حالی که تعهد بانک مرکزی برای تامین ارز در سال جاری حدود ۸ میلیارد دلار بود اما این بانک ۱۰ میلیارد دلار با نرخ ارز ترجیحی تامین ارز کرده است.
اکنون که دنیا چشم پیشرفت های ایران را ندارند، با حربه تحریم در تلاشند تا ایران را تحت فشار شدید قرار دهند، غافل از اینکه ایران اسلامی از قابلیت های فراونی در بخش های مختلف برخوردار است و با خود اتکایی سختی ها را متحمل و ارزشهای انقلاب را حفظ می کند
علاوه بر این رئیس جمهور چندی پیش وعده دلار ۱۵ هزار تومانی را در صورت حل مسائل بین الملی در چارچوب خاص را به مردم داد، اظهاراتی که نرخ ارز را تا حدودی در بازار آزاد کاهشی کرد اما اکنون که دنیا چشم پیشرفت های ایران را ندارند با حربه تحریم در تلاش هستند تا ایران را تحت فشار شدید قرار دهند، غافل از اینکه ایران اسلامی از قابلیت های فراوانی در بخش های مختلف برخوردار است و با خود اتکایی سختی ها را متحمل و ارزشهای انقلاب را حفظ می کند.
خلف وعده برخی کشورها در آزاد سازی منابع ارزی کشور
ساسان شاه ویسی، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره اینکه چرا بانک مرکزی و یا مدیران دولتی وعده کاهش نرخ ارز را می دهند اما این وعده ها عملی نمی شود، گفت: بانک مرکزی برای تامین نیاز ارزی بخش تولید و تجارت همچنین پویایی اقتصاد کشور خواهان افزایش نرخ ارز دربازار نیست اما برخی مسائل چون مسائل سیاسی و سیاست گذاری های بعضا ناکارآمد داخلی موجب می شود تا وعده ها در تامین منابع ارزی کشور آنگونه که باید باشد به سرانجام نرسد. در چنین شرایطی است که بازار در مواقعی با رشد تقاضا مواجه و قیمت ها روندی افزایشی به خود می گیرند تا مدیریت بانک مرکزی در این زمینه سخت شود.
وعده هایی مبنی بر کاهش نرخ ارز در بازار با هدف جلوگیری از تلاطمات ارزی در بازار رویکردی است که البته حساب شده از سوی رئیس کل بانک مرکزی مطرح می شود تا بازار ارز به هم نریزد
وی با بیان اینکه برخی مواقع بانک مرکزی مجبور است، متناسب با اقتضائات جامعه برای ساماندهی بازار و جلوگیری از رشد کاذب نرخ ارز از ادبیات بازدارنده استفاده کند، اظهارداشت: وعده هایی مبنی بر کاهش نرخ ارز در بازار با هدف جلوگیری از تلاطمات ارزی در بازار رویکردی است که البته حساب شده از سوی رئیس کل بانک مرکزی مطرح می شود تا بازار ارز به هم نریزد. به طور مثال در زمان مدیریت سیف در بانک مرکزی قیمت دلار دو هزار ۳۵۰ تومان بود اما وی با یک اظهار نظر نسنجیده در مورد نرخ این کالا، زمینه رشد قیمت دلار را تا حدود ۳ هزار تومان فراهم کرد و قیمت آن در بازار آزاد روندی صعودی به خود گرفت.
اقتصاد پولی در ایران بازیگران فراوانی دارد که نقش مهمی در تعیین نرخ ارز دارند
این اقتصاددان تصریح کرد: با این وجود هرچند نگاه همتی رئیس کل بانک مرکزی نسبت به پیش بینی نرخ ارز به عنوان متخصص اقتصاد پول، صرف نظر از ضرورت ها، رویکردی تخصصی و حساب شده دارد اما این موضوع فقط تمام مسئله نیست، چرا که در اقتصاد پولی بازیگران زیادی وجود دارند که نظر آنها نیز در این زمینه (تعیین و تخصیص نرخ ارز) مهم و تاثیرگذار است.
بخش های مختلفی برای تامین نیازهای ارزی در اقتصاد کشور دخیل هستند از ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی گرفته تا یک سری مصرف کنندگان قدرتمند و عمده ارزی و دلالان همچنین بخش های سوداگری که این گروهها تاثیر مستقیم بر تعیین نرخ ارز در کشور دارند و بانک مرکزی را در تعیین نرحخ ارز تحت فشار قرار می دهند
وی در ادامه گفت: بخش های مختلفی برای تامین نیازهای ارزی در اقتصاد کشور دخیل هستند از یک سری مصرف کنندگان قدرتمند و عمده ارزی و دلالان و همچنین بخش های سوداگری که این گروهها تاثیر مستقیم بر تعیین نرخ ارز در کشور دارند و بانک مرکزی را در تعیین نرحخ ارز تحت فشار قرار می دهند.
وجود رانت و فساد در عرضه ارز!
شاه ویسی با بیان اینکه حتی در بدنه بانک مرکزی نیز بعضا مشکلاتی وجود دارد که در عرضه ارز و قیمت گذاری این کالا تاثیر گذار هستند، اظهار داشت: رانت و فساد در بازار ارز با چند نرخی بودن آن موجب شده تا زمینه فساد در عرضه ارز و عدم تامین درست آن در بخش های لازم مشاهده شود. نمونه این فسادها تخصیص ارز به کالاهای وارداتی است که وارد کنندگان ارز دولتی ارزان قیمت گرفته اند اما کالایی به کشور وارد نشده و یا آن منابع به انحراف رفته است. علاوه بر این بازداشت برخی از مدیران ارزی ناصالح بانک مرکزی نیز مشخص می کند که این بانک و دستگاههای زیربط باید با دقت فراوان به این قضیه نگاه کنند تا مانع از بروز چنین اتفاقاتی (رشوه و رانت) شوند.
این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: علاوه بر ضرورت انجام مکانیزم درست عرضه ارز در کشور، سیاست گذاری ها در این زمینه نیز باید منسجم باشد تا رانت و فساد در بخش تامین منابع ارزی در بخش های مختلف برچیده شود.
اگربانک مرکزی وعده ثبات اقتصادی و یا کاهش نرخ ارز را می دهد این وعده ها بی تردید حساب شده است اما سیاست گذاران و بازیگران فراوانی در بخش پولی و فعالیت های اقتصادی وجود دارند که بعضا باعث می شوند وعده ها عملی نشود
وی عنوان کرد: اگر بانک مرکزی وعده ثبات اقتصادی و یا کاهش نرخ ارز را می دهد این وعده ها بی تردید حساب شده است اما چون سیاست گذاران و بازیگران فراوانی در بخش پولی و فعالیت های اقتصادی وجود دارند که بعضا باعث می شوند وعده ها عملی نشود، بنابراین بانک مرکزی تا آنجایی که می تواند ابتدا باید بازار را با درایت ساماندهی و سپس از ورود ارز به کشور و میزان مبلغ آن خاطر جمع شود بعد وعده کاهش نرخ این کالا و مدیریت و ساماندهی بازار را بدهد تا اعتماد عمومی به بانک مرکزی از سوی مردم سلب نشود.
ضرورت انتخاب مدیران کاربلد، شایسته و دلسوز در بانک مرکزی
محمد باقرصدری، عضو انجمن اقتصاددانان ایران نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره مدیریت منابع ارزی می گوید: انتخاب مدیران شایسته، انقلابی، کاربلد، دلسوز و پاکدست در بانک مرکزی و دستگاههای اجرای ضروری است چرا که چنین افرادی درد فقرا و جامعه فرودست را به خوبی می دانند و در جایگاه مدیریتی خود منافع جامعه و کل کشور را در نظر می گیرند.
وی با بیان اینکه بخش عمده ای ارز منابع ارزی کشور به دلیل فساد زا بودن این بخش که قرار بود به کالاهای اساسی مایتاج مردم تخصیص داده می شد به نفع عده ای خاص به انحراف رفت گفت: سفره مردم به دلیل گرانی ها و فشارهای اقتصادی روز به روز کوچکتر می شود اما ما شاهد بگیر و ببند فاسدان ارزی هستیم و یا اینکه خیلی ها ارز دولتی را به بهانه واردات کالاهای اساسی گرفته اند اما قیمت همان کالاها با نرخ آزاد به دست مردم می رسد.
بنابه این گزارش، بانک مرکزی و مدیران ارشد دولت بارها وعده کاهش نرخ ارز را به مردم داده اند اما این وعده ها تا کنون عملی نشده است. هر چند بازار ارز اکنون هوشمند بوده و فعالان این بازار به درستی می دانند که ورود به چنین بازار پرریسکی اشتباه است اما کارشناسان معتقدند؛ مدیران دولتی برای اطمینان بخشی به مردم نباید وعده های بی عمل بدهند.
نظر شما