بازار؛ گروه استانها: در استان کویری قم که بحرانی کمبود منابع آبی و اقلیم شکننده آن طاقت فرسا است؛ کشاورزان و بهره‌برداران قمی با اراده و قدرت کمبودها را به فرصت تبدیل و در زمینه کشاورزی و حتی پرورش آبزیان به ویژه ماهیان خاویاری اکنون در کشور حرفی برای گفتن دارند.
در شرایطی که امروز کشور با چالش مشکلات اقتصادی و هم‌چنین استان قم با وجود اقلیم و شرایط ویژه‌ای که دارد نیاز به تأمین امنیت غذایی در مقایسه با رشد جمعیت بیشتر محسوس می‌شود، یکی از راه‌های تأمین سرانه مصرف ماهی در استان قم و کشور قدم برداشتن به سمت «پرورش آبزیان» است.
لذا صنعت آبزی پروری را می‌توان به مهم‌ترین بخش‌های تولید غذا و تأمین پروتئین در جامعه طی ۲۵ سال گذشته دانست، جدای از آن این صنعت در بالا بردن اقتصاد خانواده‌ها، تولید اشتغال و هم‌چنین عاملی برای جهش تولید خواهد بود.
در راستای تولید و توسعه پرورش آبزیان، بحث صادرات می‌تواند سهم مهمی در ارزآوری برای کشور داشته باشد و با روند آبزی پروری طی سال‌های اخیر صادرات رو به رشد بوده و تولیدات متنوعی از آبزیان در فهرست صادرات به کشورهای هدف قرار گرفته این در حالی است که ماهیان خاویاری در گذشته تنها محصولات شناخته شده بازارهای جهانی بودند.
در قم هم با وجود محدودیت‌هایی که این استان دارد جایگاه ویژه‌ای در زمینه پرورش ماهیان زینتی و آبزی پروری وجود دارد تا جایی که این استان کوچک امروز رتبه یازدهم کشور در زمینه ماهیان زینتی و رتبه هفتم در تولید خاویار پرورشی را به خود اختصاص داده است.
سهم ۴۰ درصدی قم از صادرات ماهیان زینتی
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی استان قم در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با اشاره به جایگاه مطلوب استان قم در زمینه پرورش ماهیان زینتی، می‌گوید: با توجه به اقدامات خوبی که در زمینه پرورش آبزیان به ویژه ماهیان زینتی در قم صورت گرفته و هم‌چنین همت جوانانی که در این زمینه فعالت دارند، قم در زمینه ماهیان زینتی سال گذشته رتبه یازدهم کشور را به خود اختصاص داده است.
سید محمدرضا طاهری بیان می‌کند: قم با تولید سالانه ۴ میلیون و ۴۵۰ هزار قطعه این رتبه را کسب کرده است؛ در زمینه صادرات ۴۰ درصد تولیدات از طریق صادرکنندگان به کشورهای همسایه صادر می‌شود.
محصولات خاویاری تولیدی قم که نوع پرورشی است در بالاترین کیفیت و طبق استانداردهای لازم امروز در بازارهای داخلی و بین‌المللی دارای مشتریان ویژه است
به گفته وی، اختصاص زون شیلاتی در شهرک صنعتی شکوهیه برای تسهیل سرمایه‌گذاری در زمینه احداث واحدهای فرآوری آبزیان و هم‌چنین فرآوری و بسته‌بندی آبزیان کیمیای خلیج با ظرفیت یک هزار و ۹۵ تن در سال و مرکز بسته‌بندی آبزیان با ظرفیت ۱۰۰۰ تن در سال برای توسعه صنعت آبزی پروی در حال انجام است.
مدیر شیلات استان قم می‌افزاید: طرح‌های توسعه تولید ماهیان زینتی قم شامل ۴ شهرک ماهیان زینتی است که ۲ مورد آن را بخش خصوصی پیگیری می‌کند و ۲ بخش دیگر توسط بخش دولتی در حال اجراست که ظرفیت پیش‌بینی شده آن ۸۰ میلیون قطعه است.
اجرای سیستم آکواپونیک در پرورش و ماهیان زینتی
وی در بخش دیگری از سخنان خود بیان می‌کند: در روش آکواپونیک ماهیان زینتی در آبی که در آن گیاهان زینتی پرورش داده می‌شوند تکثیر می‌شوند، که این طرح اکنون در روستای مبارک آباد بخش مرکزی قم در حال اجرا است، طرحی که هم برای پرورش گیاهان زینتی و هم ماهیان زینتی کاربرد دارد.
طاهری با بیان مزیت‌ها و اهمیت چنین طرحی آن هم در استان کویری مانند قم، عنوان می‌کند: اشتغال‌زایی، صرفه‌جویی در انرژی به ویژه در بهره‌وری و مدیریت مصرف منابع آبی هم‌چنین تولید گیاهان صد درصد ارگانیک بدون استفاده از کود و سم و جلوگیری از خروج ارز و رشد سریع‌تر، از مهم‌ترین مزایای این سیستم است.
خاویار قم در راه بازارهای داخلی و بین‌المللی
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی استان قم با اشاره به تولید ماهیان خاویاری در قم، می‌گوید: در سالی که مزین به نام «جهش تولید» از سوی مقام معظم رهبری است، اداره کل شیلات استان هم راهبردهایی برای تحقق این شعار دارد از جمله ارائه مجوزهای لازم برای پرورش ماهیان خاویاری است که با برنامه‌ریزی در حال توسعه و ارتقای این نوع ماهی در استان کویری قم هستیم.
به گفته وی، محصولات خاویاری تولیدی قم که نوع پرورشی است در بالاترین کیفیت و طبق استانداردهای لازم امروز در بازارهای داخلی و بین‌المللی دارای مشتریان خاص و ویژه است و طی سال گذشته ۱۷۰ کیلو خاویار پرورشی فیل ماهی در قم تولید و راهی بازارهای جهانی شد.
قم در زمینه تولید گوشت ماهیان خاویاری در رتبه هفت و در زمینه تولید خاویار در رتبه ششم کشور قرار دارد
طاهری می‌افزاید: قم در زمینه تولید گوشت ماهیان خاویاری در رتبه هفت و در زمینه تولید خاویار در رتبه ششم کشور قرار دارد و امسال یک فقره پروانه بهره‌برداری ماهیان خاویاری با ظرفیت ۱۰ تن گوشت خاویاری و تولید سالانه ۱۵۰ کیلوگرم خاویار در قم صادر شده است.
وی با بیان اینکه طبق آخرین آمار ۳۱۵ نفر در حوزه پرورش آبزیان در استان فعال هستند، می گوید: قم ظرفیت تولید سالانه ۲ هزار تن انواع آبزیان را دارد و تولید آبزیان در قم اعم از ماهیان گرمابی، سردابی، خاویاری، تیلاپیا و ماهی سفید در حدود ۲۵۰ باب استخر دومنظوره ذخیره آب کشاورزی صورت می‌گیرد.
مدیر شیلات قم با اشاره به موفقیت‌آمیز بودن صنعت آبزی پروری در استان قم، می‌افزاید: باید به موفقیت قم در انجام نخستین صادرات گوشت فیل ماهی پرورشی کشور توسط بخش خصوصی در سال ۸۶ به میزان سه تن و نخستین صادرات خاویار فیل ماهی پرورشی کشور توسط بخش خصوصی در سال ۹۰ نیز اشاره کرد.
تولید سالانه یک هزار و ۵۰۰ تن انواع آبزیان در قم
مدیرکل جهاد کشاورزی استان قم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با اشاره به جایگاه استان قم در زمینه آبزی پروری، می‌گوید: در قالب برنامه راهبردی، آبزی‌پروری را با هدف ارتقای سطح سلامت مواد غذایی مورد استفاده مردم در قم در حال توسعه است و ساخت استخرهای تخصصی پرورش شیلات در کنار مزارع کشاورزی از جمله راهکارهایی است که به همین منظور در مناطق مختلف استان در حال پیگیری است.
عباس پورمیدانی می‌افزاید: سالانه به طور میانگین یک هزار و ۵۰۰ تن انواع آبزیان در قم تولید می‌شود و به دنبال ایجاد صنایع فرآوری در کنار مراکز تولید شیلات استان هستیم تا ارزش‌افزوده بیشتری در این بخش برای قم حاصل شود.
به گفته وی، توسعه آبزی پروری در قم علاوه بر آنکه نقش مهمی در تأمین امنیت و سلامت غذایی مردم دارد، موجب رونق اقتصادی و درآمدزایی بیشتر بهره‌برداران بخش کشاورزی استان به خصوص در مناطق روستایی می‌شود.
گفتنی است؛ طبق یک راهبرد در استان، پرورش ماهیان خاویاری در آب‌های داخلی کشور که در سال ۸۰ شروع شد و هم‌چنین با استحصال خاویار پرورشی بخش خصوصی کشور در سال ۸۷ تکثیر مصنوعی ۱۰ گونه ماهیان زینتی وارداتی از سوی بخش خصوصی و هم‌چنین اجرای موفقیت آمیز پروژه پرورش ماهیان با گیاه به طور اکواپونیک از سال ۹۳ در استان قم شروع شده است.
در قم بازار مرکزی ماهی در گذر خان با ۱۷ غرقه به همراه ایجاد سه مرکز الگوسازی شده عرصه و طبخ آبزیان با مجوز شیلات کشور فعال و ۳۵ مرکز عرضه آبزیان تازه و ماهی زنده فعالیت دارد.
نظر شما