از ناترازی تا نوسازی؛ نیاز صنعت نیروگاهی ایران به هم‌افزایی بین‌المللی

گروه آب و انرژی، علی نیکبخت: مذاکرات امروز میان نمایندگان ایران و آمریکا در فضایی متفاوت و واقع‌گرایانه‌تر از گذشته برگزار می‌شود. امید است که این مذاکرات، فرصتی برای همکاری‌های سازنده در حوزه‌های فنی و تخصصی، به‌ویژه صنعت نیروگاهی، فراهم کند؛ همکاری‌هایی که طرفین، با توجه به ظرفیت‌های خود، بتوانند منافع اقتصادی و ملی‌شان را در آن دنبال کنند.
ناوگان نیروگاهی ایران، با نیاز مبرم به نوسازی، ارتقای بهره‌وری و انتقال دانش فنی در زمینه نگه‌داری، تعمیرات و بهره‌برداری، در آستانه تحولی اساسی قرار دارد. این مذاکرات می‌تواند نقطه شروع تعاملاتی صلح‌آمیز، غیرسیاسی و مبتنی بر منافع متقابل باشد.
برق، به‌عنوان شریان حیاتی زندگی مردم و زیربنای اصلی توسعه اقتصادی، فرصتی برای همکاری‌های بشردوستانه و صلح‌طلبانه میان ملت‌ها ایجاد می‌کند. صنعت نیروگاهی ایران، با ظرفیت بالقوه بالا برای بازتوانی، توسعه سیکل‌های ترکیبی و ارتقای فناوری، اکنون بیش از هر زمان دیگر نیازمند مشارکت در پروژه‌هایی است که دور از حواشی سیاسی و امنیتی، بر اساس تخصص، سرمایه‌گذاری و انتقال فناوری تعریف می‌شوند.
شرکت‌های آمریکایی، با رویکرد مثبتی که در دوره کوتاه پس از برجام نشان دادند و با بهره‌مندی از فناوری‌های پیشرفته در حوزه توربین‌های گازی کلاس F و H، سیستم‌های کنترل مدرن و راهکارهای نوین نگه‌داری پیش‌بینانه (Predictive Maintenance)، همچنین فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و دیجیتال، توانایی قابل‌توجهی در بهبود راندمان و افزایش ظرفیت عملی نیروگاه‌های ایران دارند. اهمیت این موضوع با توجه به محدودیت‌های کشور در تأمین سوخت نیروگاه‌ها به‌طور چشم‌گیری افزایش می‌یابد. افزون بر این، چنین همکاری‌هایی نه تنها می‌تواند ناترازی فزاینده تولید و مصرف برق در سه سال آینده را جبران کند، بلکه زمینه تعریف پروژه‌هایی با هدف صادرات برق به کشورهای همسایه، از جمله عراق، افغانستان، پاکستان و منطقه قفقاز را نیز فراهم می‌کند.
ایران، با برخورداری از نیروی انسانی متخصص، تجربه گسترده در احداث، راه‌اندازی، نگه‌داری، تعمیرات و بهره‌برداری، توان فنی و مهندسی در تولید تجهیزات نیروگاهی و ناوگان متنوع و همچنین موقعیت ژئوپلیتیکی ممتاز، می‌تواند به محور همکاری‌های منطقه‌ای در صنعت برق تبدیل شود. اکنون زمان آن رسیده است که از نگاه صرفاً سیاسی عبور کرده و به افق‌های مشترک فنی، اقتصادی و انسانی اندیشید؛ افق‌هایی که منافع پایدار برای ایران عزیز را در پی خواهند داشت.