بازار؛ گروه استانها: حذف یارانه کودهای شیمیایی و افزایش قیمت نهاده‌های تولید بسیاری از تولیدکنندگان را در شوک قیمت فروبرده است تا آنجا که حتی هاجر چنارانی نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی را به انتقاد از دولت واداشته و در خصوص حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از نهاده‌های دامی و کشاورزی می گوید: کمر کشاورزان و دامداران به علت این گرانی‌ها خم‌شده است و این موضوع موجب شده تا بسیاری از تولیدکنندگان دام و زمین خود را بفروشند!
چند بفروشیم؟
در همین راستا ناصر کوهسار یکی از زارعان منطقه چناران در این رابطه به بازار می‌گوید: قیمت یک کیسه کود شیمیایی از ۱۰۰ هزار تومان به ۵۰۰ هزار تومان رسیده است و لذا مصرف یک کشاورز در یک یا دو کیسه خلاصه نمی‌شود که بگوییم تأثیری در تولید ندارد.
وی اظهار می‌کند: در مرحله پیش کشت، پنجه‌زنی، ساقه رفتن، خوشه‌دهی و همچنین پرکردن دانه به‌دفعات نیاز به خرید این کودها داریم و ازآنجاکه در هر هکتار حداقل ۱۰ تا ۲۰ کیلو کودشیمایی باید به اراضی زیر کشت گندم داد لذا این افزایش نه‌تنها محصول را گران تمام می‌کند بلکه کشاورز را در تأمین اعتبار برای خرید نهاده‌های کشاورزی دچار مشکل می‌کند.
کوهسار عنوان می‌کند: واقعاً ما نمی‌دانیم با این افزایش قیمت پس از برداشت باید محصول جدید را به چه قیمتی بفروشیم؟
این تولید کننده غلات می‌افزاید: به نظر شما آیا وقتی کود شیمیایی پنج برابر می‌شود آن‌وقت می‌توان از کشاورز انتظار داشت که محصول خود را به قیمت تضمینی به دولت آن‌هم به کیلویی دو الی سه هزار تومان بفروشد؟
وی بابیان اینکه به‌طور حتم امسال و سال بعد مجبور به تغییر نوع کشت خواهیم شد می‌افزاید: به نظرم اگر فلفل دلمه‌ای در گوشه‌ای از زمین بکاریم هم هزینه ما کم‌تر است هم آب کمتری می‌خواهد و هم اینکه می‌توان آن را در بازار به کیلویی ۲۴ هزار تومان در زمستان به فروش رساند و کود شیمایی هم نیازی ندارد!
کوهسار عنوان می‌کند: هزینه تولید محصولات اساسی از قبیل گندم، جو، کلزا بسیار بالاست از آن‌طرف قیمت تضمینی دولت برای خرید بسیار ناعادلانه است لذا در صورتی افزایش ۵۰۰ درصدی کود شیمایی برای کشاورز توجیه دارد که دولت هم محصول گندم را از ما کیلویی ۲۰ هزار تومان خریداری کند.
وی بیان می‌کند: هر کیسه کود سولفات پتاسیم از ۱۱۷ هزار تومان ۵۴۳ هزار و یک کیسه ۵۰ کیلویی«دی آمونیوم فسفات» از ۱۲۰ هزار تومان بوده به ۴۹۶ هزار تومان رسیده است و این قیمت به‌هیچ‌وجه قابل‌پذیرش نیست.
حرف کشاورزان منطقی است
در همین رابطه رئیس جهاد کشاورزی خراسان رضوی در پاسخ به این سؤال که با افزایش پنج برابری قیمت کود لذا کشاورز باید چقدر بر قیمت محصول تولید خود بیفزاید به ما می‌گوید: با توجه به افزایش قیمت‌های نهاده‌های کشاورزی لذا خواسته کشاورزان مبنی برافزایش قیمت نیز سخنی منطقی و قابل‌پذیرش است.
محمدرضا اورانی می‌گوید: قیمت تولید افزایش‌یافته و لذا کشاورز هم توقع دارد قیمت محصولات آن‌ها ازجمله گندم، جو، پنبه، کلزا و سایر محصولات متناسب با افزایش قیمت این نهاده‌ها و نرخ تورم افزایش داشته باشد.
به‌طور حتم افزایش نهاده‌های کشاورزی منجر به افزایش قیمت‌ها خواهد شد لذا در این راستا دولت موظف است قیمت‌های خرید تضمینی از کشاورزان را متناسب با هزینه‌های محتمل شده افزایش دهد چون اگر این اتفاق نیفتند و قیمت‌های خرید تضمینی با واقعیت فاصله داشته باشد به‌طور حتم سطح زیر کشت محصولات کشاورزی کاهش پیدا خواهد کرد
وی بابیان اینکه تمامی نهاده‌ها و عوامل تأثیرگذار از کود شیمایی تا سموم مورداستفاده و حتی ماشین‌آلات در این حوزه سه تا پنج برابر افزایش قیمت داشته است بیان می‌کند: در همین راستا وزارت جهاد کشاورزی قیمت محصولات کشاورزی را متناسب با هزینه تولید برآورد و تا پایان تیرماه هرسال به سازمان برنامه‌وبودجه و شورای اقتصاد به‌منظور بررسی قیمت نهایی پیشنهاد می‌کند.
وی بابیان اینکه هنوز این شورا در آستانه سال جدید زراعی تشکیل جلسه نداده است ادامه می دهد: با برگزاری این شورا با حضور ۱۴ عضو مسئولان در خصوص افزایش قیمت‌ها به‌ویژه در خصوص خرید محصولات تضمینی مانند گندم، کلزا و سایر محصولات دیگر تصمیم‌گیری خواهند کرد.
اورانی با اشاره به این موضوع که به‌طور حتم افزایش نهاده‌های کشاورزی منجر به افزایش قیمت‌ها خواهد شد بیان می کند: در این راستا دولت موظف است قیمت‌های خرید تضمینی از کشاورزان را متناسب با هزینه‌های محتمل شده افزایش دهد چون اگر این اتفاق نیفتند و قیمت‌های خرید تضمینی با واقعیت فاصله داشته باشد به‌طور حتم سطح زیر کشت محصولات کشاورزی در استان کاهش پیدا خواهد کرد.
وی تأکید می‌کند: در صورت نبود همخوانی بین قیمت تولید و خرید تضمینی اقتصاد و از همه مهم‌تر اشتغال در حوزه کشاورزی دچار مخاطره خواهد شد و لذا باید هر چه زودتر در شورای اقتصاد به این موضوع پرداخته و برای آن تصمیم‌گیری شود.
ضرورت آزادسازی قیمت‌ها
در همین رابطه مدیر بخش زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی معتقد است: اگر قرار است قیمت نهاده‌های کشاورزی آزادسازی شود و کشاورز مجبور باشد که نهاده‌ها را آزاد از بازار تهیه کند بایستی تولیدات کشاورزی نیز معادل ارز آزادراهی بازار شود.
حمید حاجی نژاد در این رابطه می‌گوید: اگر امروز قیمت کود و بذر و سایر موارد مصرفی در کشاورزی آزاد اعلام می‌شود باید بحث فروش هر تن گندم به ۳۰۰ دلار هم در بازارهای جهانی دیده شود تا به این وسیله فاصله به وجود آمده بین خرید قیمت نهاده‌ها با نرخ فعلی آن‌ها جبران شود.
اگر امروز قیمت کود و بذر و سایر موارد مصرفی در کشاورزی آزاد اعلام می‌شود باید بحث فروش هر تن گندم به ۳۰۰ دلار هم در بازارهای جهانی دیده شود تا به این وسیله فاصله به وجود آمده بین خرید قیمت نهاده‌ها با نرخ فعلی آن‌ها جبران شود
وی اظهار می کند: نمی‌توان انتظار داشت کود شیمیایی که کشاورز تا قبل از این به ۱۱۷ هزار تومان خریداری می‌کرد را در حال حاضر ۵۴۰ هزار تومان بابت ان پرداخت کند و قیمت محصول با شرایط خرید تضمینی ثابت بماند!
مدیر بخش زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تأکید می‌کند: فقط در یک صورت خرید تضمینی می‌تواند پاسخگوی این تفاوت قیمت‌ها باشد آن‌هم اینکه با نرخ تورم عمومی خرید تضمینی افزایش یابد یعنی اگر کود ۵۰۰ درصد افزایش‌یافته خرید تضمینی حداقل ۱۵۰ تا ۲۰۰ درصد افزایش یابد نه اینکه این افزایش‌ها را شاهد باشیم و افزایشی اندک در خرید تضمینی دیده شود.
نتیجه
به‌طور خاص تولید گندم به علت ساختار فنی آن نسبت به سایر محصولات، وابستگی مستقیم به قیمت تضمینی و همچنین امکان تأمین نهاده‌های موردنیاز توسط کشاورزان دارد. اغلب گندم کاران به دلایل افزایش هزینه‌ها و رویارویی با شرایط بی‌ثبات بازار سایر محصولات، توانایی تناوب کشت با محصولاتی با نیاز کود کمتری را ندارند و درنتیجه اولین پیامد افزایش قیمت کود، کاهش انگیزه کاشت، رها کردن و فروش زمین و نیز کاهش عملکرد در واحد سطح خواهد بود
درصورتی‌که سهم افزایش قیمت کود بر کاهش سطح زیر کشت و عملکرد در خوش‌بینانه‌ترین وضعیت، ۲۵ درصد کاهش تولید، و اثرات قیمت تضمینی قابل اعلام توسط دولت نسبت به هزینه‌های تولید گندم ۵۰ درصد فرض شود، احتمال کاهش تولید گندم و نیاز به واردات بیش از هشت میلیون تن گندم در سال زراعی پیش رو دور از انتظار نخواهد بود.
نظر شما