چالش های حمل و نقل کالا در اینچه برون| ضعف ایران یا ناعدالتی ترکمنستان؟

بازار: نجمه جهان تیغ؛ ترانشیپ یا ترانشیپمنت( (TRANSSHIPMENTعبارت است از انتقال کالا از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر. این نوع نقل و انتقال بیشتر در حمل و نقل ترکیبی رایج است که در آن از وسایل نقلیه مختلف از جمله کشتی، هواپیما، قطار، کامیون، تریلر و سایر وسایل برای ارسال کالا به مقصد استفاده می شود. جریان انتقال غالبا با تخلیه و بارگیری مجدد همراه بوده و به دو شکل انتقال مستقیم و انتقال غیر مستقیم صورت می گیرد. ترانشیپ یک رویه گمرکی نیست، بلکه روشی برای حمل و نقل کالاست.

با افتتاح گمرک منطقه آزاد اینچه برون و کلنگ زنی آغاز پروژه های عمرانی در این منطقه، پرداختن به مسائل مختلفی که در این مرز وجود دارد بیش از پیش احساس می شود.

در حال حاضر اکثر ماشین های ترکمنستان در مرزهای سرخس، باجگیران و اینچه برون محصولات و کالاهای ایرانی را با نازلترین قیمت حمل می کنند. این موضوعی است که مورد گلایه صنف حمل و نقل قرار گرفته. صادر کنندگان نیز رغبتی برای استفاده از ماشین های ایرانی برای حمل کالا ندارند. در واقع هزینه هایی که از ماشین های ایرانی در کشور ترکمنستان دریافت می شود سبب شده ماشین های ترکمنستان با کمترین قیمت کالاهای صادراتی را به کشور مقصد تحویل دهند.

در این گزارش می خواهیم به بررسی مشکل ترانشیپمنت در مسیرهای صادراتی قزاقستان، ترکمنستان و ازبکستان بپردازیم.

کلافگی تجار و رانندگان از پرداخت عوارض ناعادلانه

رییس کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گرگان اظهار کرد: رفع موانع توسعه صادرات کالا از مرز اینچه‌برون در اولویت و حل مشکل ناترازی در دریافت عوارض کشور ترکمنستان ضروری است.

سعید صفوی افزود: مشکلات ترانزیتی و حمل و نقل رانندگان کشوری و گلستانی به ترکمنستان باید هر چه سریع تر مرتفع شود.

وی گفت: اتاق مشترک ایران - ترکمنستان فرصت بسیار خوبی است تا بتوانیم از طریق این اتاق و رساندن صدای خودمان به اتاق ایران و حتی کشور ترکمستان و وزارت امور خارجه ایران در جهت حل این مسائل قدم برداریم.

وی با تاکید به اینکه تضاد منافع بسیار زیادی بین دو کشور در حمل و نقل وجود دارد، می گوید: متاسفانه پرداخت عوارض ناعادلانه تجار و رانندگان و شرکتهای حمل و نقل را به شدت کلافه کرده و حل این مساله نیازمند گفتگو های دیپلماتیک است.

مذاکره بهترین روش برای حل ترانشیپ به ترکمنستان است

رییس کمیسیون حمل و نقل، ترانزیت و لجستیک اتاق بازرگانی گرگان اظهار کرد: در شرایط فعلی ترانشیپ مشکلات بسیار زیادی را برای کالاهای تجاری به سمت ترکمنستان ایجاد کرده که باید با مذاکره وتعامل این مشکل حل شود.

رحمان قره باش افزود: ما در شرایط بحرانی با ترانشیپ مخالف نیستیم و باید مذاکرات دیپلماتیک خود را برای حل مسأله ناترازی دریافت هزینه ادامه دهیم.

وی معتقد است: قیمت همه چیز نیست و شرکت های حمل و نقل مسئولیت مدنی هم در قبال فعالیت خود دارد.

قره باش با بیان اینکه شرکت های حمل و نقل حتما CMR ها را بیمه کنند، افزود: در بسیاری موارد ترانشیپ باعث می شود که بار در کشور مقصد ناپدید شود.

وی می گوید: در شرایط تحریم و بحران با قطع ترانشیپ مخالفیم اما خواهان تغییر رویه و رفع ناترازی ها هستیم.

وی ادامه داد گفت: باید برای توسعه تجارت و ترانزیت زیر ساخت ها را درست کنیم در غیر اینصورت نمی توان به افق های بلند مدت برای دستیابی به این بازارها بیندیشیم.

به منظور بررسی این موضوع و اقدامات انجام شده توسط دولت در خصوص این مورد به سراغ مدیر کل راهداری و حمل و نقل جاده ای گلستان رفتیم. عادل مصدقی اظهار کرد: طی هشت ماهه ابتدای سال جاری ۳۰ هزار تردد بین الملی در اینچه برون انجام شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۳ درصد افزایش داشته است.

به بازسازی جاده ترکمنستان امیدواریم

وی می گوید: با توجه به میزان کرایه تعیین شده در صنف حمل و نقل بین الملل و عوارضی که کشور ترکمنستان در نظر گرفته، استفاده از ناوگان ترکمنستان ارزانتر تمام می شود.

وی در خصوص عدم استفاده از ماشین های ایرانی برای حمل کالا به کشور ترکمنستان گفت: با توجه به میزان کرایه تعیین شده در صنف حمل و نقل بین الملل و عوارضی که کشور ترکمنستان در نظر گرفته، استفاده از ناوگان ترکمنستان ارزانتر تمام می شود.

وی ابراز امیدواری کرد که هر چه زودتر بازسازی جاده ترکمنستان که از مطالبات اصلی ما است، انجام و شرایط برای حمل کالا با ناوگان ایرانی مهیا شود.

از آنجا که اعضا اتاق بازرگانی برطرف کردن این مسئله را نیازمند مذاکرات دیپلماتیک می دانند. لذا این موضوع را از رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان جویا شدیم.

رمضان بهرامی در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: بر اساس پروتکل ها و قراردادهایی که بسته شده وجهی تحت عنوان «دوزبلاغ» توسط دولت ترکمنستان از رانندگان اخذ می شود که این روند از دو دهه گذشته در وجود داشته است.

ضعف سیستم حمل و نقل ایران

وی با بیان اینکه در سایر مرزها هم برای کاهش هزینه های حمل از ماشین های مقصد استفاده می شود، می گوید: حمل کالاهای ایرانی توسط ماشین های ترکمنستان کمک بزرگی به ناوگان حمل و نقل داخلی می کند چراکه در برخی از مسیرهای داخلی دچار مشکل هستیم و این یک ظرفیت به حساب می آید.

وی افزود: تاجر و بازرگان به دنبال این است که قیمت تمام شده کالا برایش ارزانتر تمام شود لذا این روش برای تجار ایرانی و ترکمنستانی مقرون به صرفه است.

بهرامی معتقد است: کشور ترکمنستان در سیستم حمل و نقل خود سرمایه گذاری کرده است اینکه ما نتوانستیم از رانندگان خود حمایتی داشته باشیم و این مزیت نسبی را ایجاد و رقابت را حفظ کنیم، به ترکمنستان ارتباطی ندارد.

وی گفت: قیمت تمام شده کالا و خدمات در ایران بسیار زیاد است رقابت در کشور مقصد به شدت بالاست که این رقابت یا باید با کیفیت و یا با کمیت رقم بخورد.

بازرگان در صدد کاهش قیمت تمام شده است

وی ادامه داد: اگر تاجر بخواهد کیفیت محصولات را برای کاهش هزینه تمام شده کم کند که باید در یک رقابت ناسالم محصولات نامرغوب عرضه کند لذا ناچار است از ابزارهایی مانند کاهش قیمت ترانزیت بهره مند شود تا بتواند سود ببرد.

بهرامی گفت: این را می دانیم که برای صنف حمل و نقل سخت است که این بازار را دو دستی تقدیم کشور ثالث کند اما از طرفی بازرگان در صدد کاهش قیمت تمام شده است.

وی معتقد است در مواقعی که دچار تحریم هستیم باید از همه ابزارها برای یک تجارت خوب بهره بگیریم و طرح این مسئله به عنوان یک مطالبه به حساب نمی آید چراکه این یک بازار است.

نمی توانیم کشور همسایه را به واسطه حمل ارزان قیمت زیر سوال ببریم

رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان می گوید: ترکمنستان در حوزه حمل و نقل سرمایه گذاری سنگینی در زیرساخت ها و سخت افزارهای این حوزه کرده است که قیمت تمام شده کالا را بسیار کاهش می دهد اما هزینه حمل و نقل در ایران شاید دو تا سه برابر این کشور باشد که این خود یک ضعف به حساب می آید.

وی افزود: دولت ترکمنستان از تمام شرکت های حمل و نقل خود حمایت ویژه کرده و ارز یارانه ای در اختیار آنان قرار می دهد اما رانندگان ما از سوبسیدها و حمایت محروم هستند پس هیج جای توجیهی وجود ندارد که ما کشور همسایه را به واسطه حمل ارزان قیمت زیر سوال ببریم.

وی می افزاید: تنها راه حمایت این است که خط اعتباری ویژه و سوبسید دار در نظر گرفته شود چراکه با دلار ۸۰ هزار تومانی توجیهی برای سرمایه گذاری در حمل و نقل وجود ندارد.

به گزارش بازار، با توجه به اینکه منطقه آزاد اینچه برون می تواند قطب ترانزیتی کشور باشد، لازم است حل مشکلات مربوط به حمل و نقل کالا در اولویت اقدامات قرار بگیرد.