محمدرضا منجذب: ظهور پوپولیسم همیشه به خاطر این است که دولت‌ها کارهای نکرده‌ای دارند و رقیبشان همان را اهرم قدرت می‌کنند.
در توزیع ثروت (نفت و منابع کشور) عملکرد مناسبی نداشته ایم و آن را بیشتر برای تهران و شهرهای بزرگ و به ضرر مناطق محروم توزیع کرده ایم.
عملکرد خصوصی‌سازی مناسب نبوده است. و در بازتوزیع خوب عمل نشده است.
هدفمندی یارانه ها خوب و کامل اجرا نشده است و بیشتر مورد استفاده پوپولیستی بوده است، و نه در مسیر صحیح عدالت محور و حذف یارانه های غیرمنطقی. مسئله این است که هدفمندی، درست اجرا نشد و هنوز هم تحلیل درستی از هدفمندی نداریم. هدفمندی نباید بصورت نقدی‌کردن مطرح باشد (پوپولیستی). پول شکل صدقه پیدا کرده و بیشتر از دریافتی دولت بوده است.
اما برای اینکه از پوپولیسم دور شویم و در اقتصاد مجددا اتفاق نیافتد چه اقداماتی باید انجام داد؟
ایجاد آمادگی لازم برای اجرای فرایند توسعه (وفاق و همدلی ملی، ایجاد فرهنگ ایثار چند نسلی، محو فساد و رانت،..). تدوین برنامه بلندمدت توسعه توسط نخبگان اعم از اساتید و مدیران موفق و ...، تعریف سیاستهای مالی، پولی و ارزی و ... + ایجاد انضباط در سیاستها در راستای این برنامه ها و تنظیم آنها بر مبنای برنامه کوتاه مدت. برنامه پوپولیستی برنامه ای با تبعیت از روزمرگی است و در خلا برنامه های بلندمدت و یا عدم الزام به اجرای آنها ظاهر می شود.
حذف دستگاه های موازی و موازی کاری: در راستای برنامه های مزبور موجب صرفه جویی در هزینه های غیر ضرور و افزایش کارایی در مسیر توسعه می شود. دستگاههای موازی یا سرعت توسعه را می کاهد و یا بازدارنده آن می شود.
الزام تمامی دستگاههای اجرایی به برنامه ها و ایجاد مکانیزم نظارت و بازدارنده از تخطی از برنامه های مزبور، این الزام تحت نظارت و ارشاد مستقیم نهاد رهبری و بصورت فصل الخطاب و مستمر در ایران باید اعمال گردد.
باید بازتوزیع به طور کامل انجام شده و حمایت مؤثر از فقرا در دستور کار باشد. مسیر توسعه در این راستا باید تدوین گردد (که مطابقت با اصولی از قانون اساسی دارد).
فساد از ساختار سیاسی باید حذف شود، تا سایه پوپولیسم از سر ما حذف شود.
صندوق ذخیره ارزی از درآمدهای نفتی (چیزی مانند نروژ) بصورت دقیق، کارشناسی و واقعی باید ایجاد گردد. نفت بعنوان یک ثروت بین نسلها مطرح هست.
تلاش شود سطح سواد و فرهنگ (توسعه ای) اقتصادی مردم افزایش یابد و به سطح مطلوبی برسد. انگیزه فداکاری بین نسلی ترویج یابد با این رویکرد که نسلهای بعدی از ثمره توسعه بهره مند میشوند (فرزندان ما).
نهادهای لازم و قوی برای توسعه تعریف، تقویت و یا ایجاد گردد. توسعه فرایندی است که نیاز به مشارکت تمامی اقشار دارد و با همراهی نهادهای قوی اجرا میشود. توسعه یک فرایند فردی و یا گروهی کوچک نیست.
نتیجه: توجه و دامن زدن به مسایل روزمره موجب گسترش پوپولیسم در اقتصاد می شود. باید منهای فساد و با ایجاد فرهنگ توسعه و اجرای برنامه بلندمدت توسعه با پوپولیسم خداحافظی کرد.
نظر شما