بازار؛ گروه انرژی: «حداقل ۷۰۰ هزار بشکه نفت در روز صادر میکنیم» این گفته را در عضو هئیت رییسه مجلس در حالی در گفتگو با بازار مطرح میکند که رییس سازمان برنامه و بودجه میگوید که حتی یک قطره نفت هم نمیتوانیم صادر کنیم. اما حسینعلی حاجی دلیگانی این ادعاها را قبول نداشته و میگوید شرایط به این بدی که مسئولان دولتی به آن اشاره میکنند، نیست. البته برخی از منابع خبری خارجی میزان صادرات نفت ایران را حتی فراتر از این مقدار اعلام کرده اند. چند وقت پیش رویترز در گزارشی به نقل شرکت تنکرترکر از صادرات ۱.۵ میلیون بشکه نفت ایران در ماه سپتامبر خبر داد. این میزان دوبرابر صادرات در ماه اوت است.
اطلاعات تنکرترکرز که با ردیابی نفتکشها و ذخایر نفتی به دست میآید نشان میدهد حدود نیمی از صادرات ایران توسط نفتکشهای خارجی و از طریق انتقال کشتی به کشتی انجام میشود. به این ترتیب، تعیین مقاصد نهایی آنها سخت است.
بیژن زنگنه وزیر نفت هم پیشتر در اینباره گفته بود که مدارک نفتی دستکاری میشوند تا مقصد محمولههای نفت ایران پنهان بماند. هرچند که هنوز مشخص نیست که مهم ترین بازار نفتهای صادراتی ایران کجاست اما به نظر میرسد که بخش عمده ای از صادرات نفت ایران به چین انجام میشود.
رضا پدیدار رییس کمیسیون انرژی پارلمان بخش خصوصی هم پیشتر به بازار گفته بود که کشور چین در ماههای گذشته نفت کشورهایی که دچار کسری بودجه بوده یا نیازمند تامین اقلام بهداشتی مقابله با کرونا هستند را پیش خرید کرده است. البته این فعال بخش خصوصی صراحتا نامی از ایران نبرده بود اما احتمال پیش خرید نفت ایران توسط چین بسیار بالاست.
رییس کمیسیون انرژی پارلمان بخش خصوصی: کشور چین در ماههای گذشته نفت کشورهایی که دچار کسری بودجه بوده یا نیازمند تامین اقلام بهداشتی مقابله با کرونا هستند را پیش خرید کرده است
نبرد خبر کشف واکسن با افزایش مبتلایان به کرونا
اما در شرایطی عضو هیئت ریسه مجلس حداقل صادرات نفت را ۷۰۰ هزار بشکه در روز اعلام کرده همه گیری ویروس کرونا به شدت نگران کننده شده است. این نگرانی موجب شده که رشد قیمت نفت که تحت تاثیر خبر کشف واکسن صعودی شده بود را حسابی کند کرده است. به طوری که دیروز قیمت نفت در بازارهای جهانی تنها اندکی تغییر داشت.
حمید حسینی دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی بر این باور است که نگرانی از کند شدن تقاضا به دلیل افزایش شیوع کرونا و اعمال یا تمدید محدودیتها در کشورها سبب شد تا رشد قیمتها در بازار جهانی نفت محدود شود. او به بازار گفت که در صورت افزایش تعداد مبتلایان به ویروس کرونا و افزایش محدودیتها و به تبع آن کاهش تقاضا، بهای نفت دوباره به زیر ۴۰ دلار سقوط میکند و در دامنه ۳۰ دلار در نوسان خواهد بود.
البته نگاهی به وضعیت قیمت ها نشان می دهد که قیمت هر دو شاخص نفتی از ابتدای هفته جاری تاکنون بیش از ۳ درصد رشد داشته که کمترین رشد هفتگی طی ۳ هفته اخیر به شمار میرود.
بر اساس آمار قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال دیروز با ۳ سنت معادل ۰.۰۷ درصد رشد به ۴۴ دلار و ۲۳ سنت رسید. قیمت نفت خام آمریکا نیز با ۵ سنت معادل ۰.۱۲ درصد کاهش به ۴۱ دلار و ۶۹ سنت رسید.
دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی : نگرانی از کند شدن تقاضا به دلیل افزایش شیوع کرونا و اعمال یا تمدید محدودیتها در کشورها سبب شد تا رشد قیمتها در بازار جهانی نفت محدود شود. در صورت افزایش تعداد مبتلایان به ویروس کرونا و افزایش محدودیتها و به تبع آن کاهش تقاضا، بهای نفت دوباره به زیر ۴۰ دلار سقوط میکند و در دامنه ۳۰ دلار در نوسان خواهد بود
تخفیفهای ویژه برای حفظ بازارهای صادراتی
بودجه امسال ایران بر مبنای نفت ۵۰ دلار بسته شده است. به عبارت دیگر قیمتهای فعلی در بازار خیلی هم برای ما نامطلوب نمی تواند باشد. اما مشکل از آنجا آغاز میشود که ایران ناچار است برای حفظ مشتریان خود نفت خود را خیلی کمتر از این رقمها عرضه کند. یک کارشناس انرژی که نخواست نامش فاش شود در این باره به بازار گفت: وضعیت بازار نفت به خاطر شیوع موج دوم کرونا به قدری برهم ریخته است که حتی اوپک ممکن است کاهش فعلی تولیدش را ۳ماه بعد از ژانویه هم ادامه دهد. از طرفی در نبود ایران عراق، عربستان، روسیه، بازارهای هدف نفت ایران را تصاحب کردهاند. به طور قطع در این شرایط اقتصادی هر کدام از این کشورها به نوعی مشکل کسری بودجه و کاهش درآمدهای نفتی مواجه شدهاند، حاضر نمیشوند به راحتی بازارهای صادراتی ایران پس بدهند. به گفته او، ایران ناچار است که تخفیفهای سنگینی را به خریداران خود بدهد تا آنها هم ریسک خرید از ایران را به جام بخرند.
در حالی مسئولین دولتی مدعی هستند که حتی قادر به فروش یک قطره نفت هم نیستند که عضو هیئت رییسه مجلس حداقل صادرات نفت را روزانه ۷۰۰ هزار بشکه اعلام می کند
پول نفت در مسیر ساختن اقتصاد بدون نفت
آنگونه که در لایحه بودجه ۹۹ آمده ایران ۴۵ هزار میلیارد تومان از محل فروش صادرات یک میلیون بشکه نفت در روز درآمد کسب خواهد کرد. البته تا کنون آمار دقیقی از میزان صادرات این محصولات تا کنون اعلام نشده اما محمد باقر نوبخت در مرداد امسال اعلام کرده بود که تنها ۶ درصد درآمدهای نفتی کشور محقق شده است.
حاجی دلیگانی اما میگوید: حتی اگر ۶ درصد درآمدهای نفتی ما هم محقق شده باشد، این ۶ درصد را نباید در بودجه جاری کشور هزینه کرد. حالا که مردم فشارهای تحریمهای اقتصادی و اقتصاد بدون نفت را تحمل تجربه کرده اند، باید بودجه را از درآمدهای نفتی جدا کنیم. به گفته او، باید از پول نفت برای ساختن اقتصادی بدون نفت استفاده کرد. برای این منظور، میبایست میادین نفتی را سریع توسعه داد و نفت آن را فروخت.
درآمد نفتی ایران چقدر بوده است؟
گزارشهای منتشر شده از سوی کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) نشان میدهد که درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ به ترتیب ۲۷ میلیارد و ۳۰۸ میلیون دلار، ۴۱ میلیارد و ۱۲۳ میلیون دلار، ۵۲ میلیارد و ۷۲۸ میلیون دلار، ۶۰ میلیارد و ۵۱۹ میلیون دلار و ۱۹ میلیارد و ۲۳۳ میلیون دلار بوده است. البته حالا طبق گفتههای زنگنه وزیر نفت، ایران آمار صادرات خود را در اختیار این سازمان قرار نمی دهد تا نام خریداران نفت ایران افشا نشود.
نظر شما