بازار؛ گروه استان ها: جنوب کرمان به ویژه قلعه گنج، به عنوان یکی از قطب های مهم کشاورزی استان، نقش بسزایی در تولید محصولات استراتژیک مانند گندم دارد. با این حال، کشاورزان این منطقه با چالش های متعددی روبه‌رو هستند که بر روند تولید و فروش محصولاتشان تأثیر منفی گذاشته است.
یکی از اصلی‌ترین مشکلات، فاصله زیاد مزارع از مراکز خرید است که هزینه های حمل و نقل را افزایش داده است. علاوه بر این، کمبود کود شیمیایی، خاموشی موتورپمپ های کشاورزی به دلیل ناترازی انرژی و عدم تعیین نرخ‌نامه مشخص برای حمل گندم، از دیگر دغدغه‌های این قشر زحمت‌کش است.
مسئله رطوبت بالای گندم نیز به معضلی جدی تبدیل شده است، چرا که مراکز خرید محصولاتی با رطوبت بیش از ۱۲ درصد را قبول نمی‌کنند و این موضوع منجر به ضرر مالی کشاورزان می‌شود.
از سوی دیگر، قیمت مصوب گندم که ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان برای هر کیلوگرم تعیین شده، با توجه به تورم و افزایش هزینه‌های تولید، پاسخگوی نیازهای کشاورزان نیست.
با وجود تلاش‌های مسئولان برای راه‌اندازی مراکز خرید جدید، همچنان مشکلاتی در زمینه ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل محصولات وجود دارد.
دغدغه های گندم کاران جنوب کرمان
احمد از کشاورزان قلعه گنج در گفتگو با بازار اظهار کرد: قلعه گنج از قطب های کشاورزی مهم استان کرمان به شمار می رود اما با توجه به بُعد مسافت مرکز خرید با مزارع، کشاورزان برای تحویل محصولاتشان به این مراکز دچار مشکل هستند.
وی ادامه داد: این مشکل هزینه های حمل و نقل زیادی را به کشاورزان تحمیل می کند. برخی هم برای تحویل محصول به شهرستان های دیگر مراجعه می کنند که به یک دغدغه برای کشاورزان تبدیل شده است.
این کشاورز قلعه گنجی به راه اندازی یک مرکز دیگر در دهستان چهل منی اشاره کرد و افزود: هنوز فعال نشده است.
کشاورز جنوب کرمان: مراکز خرید، محصولی که دارای بالای ۱۲ درصد رطوبت باشد را تحویل نمی گیرند این در حالیست که اگر گندم برداشت نشود دچار ریزش دانه و سپس خوراک پرندگان می شود
محمد از دیگر کشاورزان جنوب کرمان به بازار با گلایه از کمبود کود شیمیایی و خاموشی موتورپمپ ها گفت: نرخ نامه مشخصی از سوی مسئولان جهاد کشاورزی برای کامیون های حمل کننده گندم مشخص نشده است که تعیین نرخ مشخص، یکی از مطالبات مهم کشاورزان است.
رضا از کشاورزان قلعه گنج به بازار چنین گفت: مراکز خرید، محصولی که دارای بالای ۱۲ درصد رطوبت باشد را تحویل نمی گیرند این در حالیست که اگر گندم برداشت نشود دچار ریزش دانه و سپس خوراک پرندگان می شود.
وی ادامه داد: وقتی کامیون بار گندم برگشت داده می شود در واقع دو کرایه بار به کشاورز تحمیل می شود و دچار زیان می شود.
رئیس جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان در گفتگو با بازار با اشاره به آغاز برداشت گندم در جنوب استان کرمان اظهار کرد: به صورت رسمی از ۱۰ فروردین مراکز خرید در شهرستان های جنوبی کرمان فعال شده است و هنوز هم ادامه دارد.
احمد احمد پور با اشاره به آغاز نخستین برداشت ها از شهرستان قلعه گنج افزود: در پنج شهرستان کهنوج، جازموریان، قلعه گنج، رودبار جنوب و منوجان برداشت گندم آغاز شده است.
احمد پور با بیان این نکته که کمباین های مورد نیاز برای برداشت گندم اغلب کمباین های مهاجری است که از استان فارس تامین می شود، افزود: در حال حاضر ۱۴۵ کمباین در جنوب استان کرمان فعال است و بیش از ۲۰۰ کمباین هم در مسیر است که در زمان اوج برداشت (حدود ۱۰ الی ۱۵ روز آینده) بتوانیم شرایط را مدیریت کنیم تا مشکلی برای برداشت گندم ایجاد نشود.
وی طول مدت برداشت گندم را حدود دو ماه دانست و اظهار کرد: آخرین برداشت مربوط به شهرستان های جیرفت و فاریابت است که جزو مناطق معتدل به شمار می رود که در اسفندقه گندم بیشتری کشت می شود.
پیش بینی برداشت ۱۷۰ تن گندم در جنوب کرمان
رئیس جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان بیان کرد: سطح زیر کشت گندم در جنوب کرمان ۴۶ هزار هکتار است و پیش بینی می شود بیش از ۱۷۰ هزار تن گندم تولیدی به سیلوها و مراکز خرید تحویل داده شود.
احمد پور به کاهش بارندگی ها و وضعیت تامین کود ازته با توجه به تاثیر ناترازی های انرژی بر فعالیت پتروشیمی ها اشاره کرد و گفت: با این وجود پش بینی می شود میزان تولید گندم در حد سال گذشته باشد اما ممکن است درصد بسیار کمی کاهش داشته باشیم.
وی شمار مراکز خرید گندم در جنوب استان کرمان را ۱۰ واحد دانست و افزود: پنج مرکز در شهرستان های کهنوج، جازموریان، قلعه گنج، رودبار جنوب و منوجان فعال است.
احمد پور گفت: فعالیت مراکز خرید بستگی به زمان برداشت گندم دارد. نظارت بر مراکز خرید بر عهده بازرگانی و غله استان است.
وی ادامه داد: در جنوب استان کرمان مراکز خرید دولتی و بخش خصوصی داریم. در سال گذشته و امسال حدود چهار مرکز خرید اضافه کردیم تا مشکلات کشاورزان کمتر شود.
رئیس جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان عنوان کرد: در سه الی چهار سال گذشته درصدی از گندم جنوب کرمان به استان های همجوار به ویژه هرمزگان ارسال می شد.
گوش کشاورزان بدهکار نیست؛ کشت گندم ۲ برابر سطح مجاز
رئیس جهاد کشاورزی قلعه گنج هم به بازار چنین گفت: قلعه گنج یکی از شهرستان های پیشرو در زمینه کشت محصولات استراتژیک به ویژه گندم است.
حسین حیدری سطح زیر کشت گندم در قلعه گنج را بیش از ۲۳ هزار هکتار و دارای رتبه نخست در جنوب کرمان اعلام کرد و افزود: پیش می بینی می شود حدود ۷۰ هزار تن گندم از مزارع قلعه گنج برداشت شود. میزان برداشت در سال گذشته نسبت به امسال بیشتر بود چرا که بارندگی بیشتری رخ داد.
وی با اشاره به نیاز گندم به میزان بالای رطوبت افزود: بارندگی تاثیر مستقیم در میزان عملکرد در زمینه زمینه تولید گندم دارد.
حیدری همچنین به اثر منفی ناترازی های انرژی در این زمینه اشاره کرد و گفت: این مساله باعث خاموشی موتور پمپ های کشاورزی شد که به بحث تولید گندم خسارت وارد کرد.
وی گفت: نیاز آبی گندم به آب بالا است اما چون محصول استراتژیک است هر ساله یک سطح به ما اعلام می شود که باید زیر کشت گندم برود که امسال ۱۱ هزار هکتار است.
رئیس جهاد کشاورزی قلعه گنج ادامه داد: کشاورزان قلعه گنج به کشت گندم و خرما اعتقاد دارند و همیشه این محصولات را تولید می کنند و به حرف کارشناسان و مسئولان در این زمینه گوش نمی دهند. امسال دو برابر سطح ابلاغی (۲۲ هزار هکتار)، گندم کاشت شده است.
حیدری با اشاره به فعالیت دو مرکز در قلعه گنج اظهار کرد: ورودی روزانه مرکز خرید «چاه داد خدا» هزار و ۲۰۰ تن گندم است و خروجی آن هم هزار تن است که چندین سال در حال فعالیت است.
وی ادامه داد: یک مرکز خرید جدید هم در دهستان «چهل منی» حال راه اندازی است. این مرکز توسط بخش خصوصی راه اندازی شده و جهاد کشاورزی تا حد امکان حمایت کرده است.
حیدری گفت: متولی تایید تشکیلات خریداری گندم، اداره کل غله است که یکسری شاخص ها را مدنظر قرار می دهد که باید رعایت شود که این مساله کمی کار را به عقب انداخت. اما به زودی راه اندازی می شود.
وی بیان کرد: ذخیره سازی در شهرستان نداریم. مرکز چاه دادخدا روباز است و دارای یک انبار با حجم یک هزار تن است و باید محصول بلافاصله بارگیری شود. در یک زمانی حمل و تخلیه و شب ها هم بارگیری انجام می شود.
رئیس جهاد کشاورزی قلعه گنج: اگر رطوبت محصولی بیش از ۱۲ درصد باشد گندم در مرکز خرید تحویل گرفته نمی شود
حیدری رطوبت گندم بر اساس دستورالعمل شرکت غله را ۱۲ درصد عنوان کرد و افزود: بیشتر از این مقدار باعث آلودگی، مسمومیت و کپک زدگی محصول می شود که باعث ضرر و زیان زیادی به لحاظ کمی و کیفی برای خریدار می شود. بر این اساس اگر رطوبت محصولی بیش از ۱۲ درصد باشد گندم در مرکز خرید تحویل گرفته نمی شود.
رئیس جهاد کشاورزی قلعه گنج در خصوص دلیل رطوبت بالای گندم اظهار کرد: برخی ارقام زودرس هستند و ما در این زمینه آموزش های لازم را به کشاورزان داده ایم. سیروان از جمله این ارقام است که محصول زود رس است در صورت برداشت زودتر از موعد، رطوبت بالایی دارد و در صورتی که برداشت نشود دچار ریزش دانه می شود.
قیمت گندم بسیار پایین است
وی گفت: قیمت مصوب هر کیلوگرم گندم را ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان است که بسیار اندک است و پاسخگوی هزینه کردهای کشاورز نیست. این رقم در سال گذشته ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان بود.
حیدری گفت: با در نظر گرفتن تورم باید این رقم بیشتر باشد. در کشورهای همسایه قیمت یک کیلوگرم گندم حداقل یک دلار است اما در کشور ما بسیار پایین است.
وی در خصوص چرایی کشت گندم بیشتر از سطح کشت ابلاغی و پایین بودن قیمت گفت: کشاورزان این منطقه از گذشته به گندم به چشم برکت زندگی و کشاورزی نگاه کرده و اقدام به کاشت می کنند.
رئیس جهاد کشاورزی قلعه گنج ادامه داد: به کشاورزان می گوییم که الگوی کشت باید به سمت محصولات کم آب‌بر برود اما کشاورز محصولی که می خواهد را کشت می کند.
وی در خصوص هزینه حمل و نقل گندم توسط کامیون ها افزود: متولی در این زمینه راهداری است. در ستاد برداشت شهرستان قلعه گنج نرخی را تعیین کرده ایم و اطلاع رسانی شده است اما متاسفانه کامیون داران به دلایل مختلف انجام نمی دهند.
انتظار می رود کشاورزانی که اقدام به کشت محصولات استراتژیک می کنند حمایت و ترغیب شوند که کارشان را گسترش بدهند.
نظر شما