خبرگزاری بازار- زهرا بهرامی: براساس آمار منتشره از سوی گمرکات کشور در ۹ ماهه نخست سال میزان صادرات با رشد ۱۸ درصدی مواجه بوده اما در همین شرایط گلستان با کاهش حجم مبادلات تجاری خارجی روبرو است.
فعالان اقتصادی، تجار و بازررگانان و کارشناسان اقتصادی نبود زیرساخت‌های کافی و عدم تسهیل‌گری گمرکات گلستان را عامل کاهش مبادلات تجاری می‌دانند اما مسئولان تعطیلی سه ماهه تجارت خارجی به دلیل بسته بودن مرزهای ریلی و خاکی بر اثر سیل و برخی از سیاست‌ها و برنامه‌های دولت را عامل کاهش صادرات و واردات از گلستان اعلام می‌کنند.
مدیرکل گمرکات استان گلستان از کاهش هشت درصدی وزن کالای صادراتی و کاهش ۴۹ درصدی ارزش کالای صادراتی گلستان خبر داد و به خبرنگار بازار اظهار کرد: در ۱۰ ماهه امسال ۲۹۶ هزار تن کالا به ارزش ۱۱۴ میلیون و ۶۶ هزار و ۳۲۳ دلار از گمرکات استان گلستان صادر شده که از نظر وزنی نسبت به مدت مشابه سال قبل هشت درصد کاهش داشته است.
سیدابراهیم حسینی از کاهش ۴۹ درصدی ارزش کالای صادراتی استان خبر داد و افزود: همچنین در ۱۰ ماه گذشته ۳۷ هزار تن کالا از طریق گمرکات استان وارد گلستان شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۷ درصد کاهش داشته است.
مدیرکل گمرکات استان گلستان ارزش کالای وارداتی به گمرکات گلستان در ۱۰ ماهه گذشته را ۵۲ میلیون و ۸۹۸ هزار و ۲۲۶ دلار اعلام کرد و ادامه داد: هرچند میزان واردات کالا از گمرکات از نظر وزنی ۳۷ درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال قبل را نشان می‌دهد اما از نظر ارزش دلاری ۹۹ درصد افزایش داشته است.
وی به دلایل کاهش ارزش دلاری کالاهای صادراتی از گمرکات گلستان هم اشاره و بیان کرد: تعدیل ۳۰ درصدی کالاهای صادراتی که دولت در جهت حمایت از بخش تولید به درخواست تولیدکنندگان انجام داده دلیل اصلی کاهش ۴۹ درصدی ارزش کالای صادراتی استان نسبت به سال گذشته است.
به گفته حسینی تعطیلی سه ماهه نخست سال به دلیل تخریب جاده و ریل در دو طرف مرز به جهت وقوع سیل در گلستان عامل کاهش هشت درصدی کالای صادراتی گلستان از نظر وزنی شده است.
مبادلات تجاری گلستان کاهش چشمگیر نداشت
مدیرکل گمرکات گلستان تعدیل ۳۰ درصدی کالای صادراتی را عامل اصلی کاهش ۴۹ درصدی ارزش کالای صادراتی از گلستان اعلام می‌کند اما معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان برخلاف حسینی، معتقد است مبادلات تجاری گلستان در مقایسه با سال گذشته کاهش چشمگیری نداشته است.
درویشعلی حسن زاده در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: امسال به سه دلیل میزان ارزش دلاری کالای صادراتی از گلستان کاهش یافته اما در همین شرایط تعداد کشورهای هدف صادرات گلستان افزایش یافته است.
وی افزود: در ۱۰ ماهه گذشته ۲۹۶ هزار تن کالا به ارزش بیش از ۱۱۴ میلیون دلار از گمرکات گلستان صادر شده است که به لحاظ ارزشی کاهش و به لحاظ وزنی دو درصد افزایش داشته است.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان به دلایل کاهش ارزش دلاری کالای صادراتی اشاره کرد و ادامه داد: تصمیم بانک مرکزی در خصوص تعهد برگشت ارز صادراتی، تجار و بازرگانان را دچار مشکل کرد و در عین حال ارزش دلار هم نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.
وی اصلاح قیمت پایه صادراتی نزد گمرک را سومین عامل کاهش ارزش صادراتی عنوان و اضافه کرد: در مجموع در مقایسه با سال گذشته به لحاظ عددی و کالایی میزان صادرات گلستان کاهش چشمگیری نداشته است.
حسن زاده از افزایش مقاصد صادراتی گلستان خبر داد و تصریح کرد: سال گذشته کالاهای تولیدی گلستان به ۳۲ کشور در قاره آسیا، آفریقا، آمریکای جنوبی و اروپایی صادر می‌شد و امسال چهار کشور آرژانتین، برزیل، تونس و آلمان هم به بازارهای هدف صادراتی گلستان افزوده شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: عراق، ترکمنستان، افغانستان، قزاقستان، بلغارستان، چین، رومانی و ازبکستان به ترتیب هشت کشور بازار هدف صادراتی گلستان هستند.
اقتصاد ایران صادرات محور نیست
حسن زاده سیاست‌های پولی دولت در برگشت ارز و کاهش ارزش دلار نسبت به سال گذشته را عامل کاهش چند درصدی صادرات از گلستان می‌داند اما کارشناسان اقتصادی کاهش صادرات را در جای دیگری جستجو می‌کنند.
یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با بازار اظهار کرد: کاهش حجم صادرات از گمرکات گلستان نسبت به سال گذشته خیلی مرتبط با موضوعات اقتصادی نیست بلکه به تسهیل‌گری گمرکات و مقاصد صادراتی مرتبط است.
علیرضا عبداللهی با اشاره به اینکه باید بپذیریم اقتصاد ایران یک اقتصاد با رویکرد بین‌المللی شدن و محور قرار دادن صادرات نیست، افزود: ما خود را از دنیا جدا کرده‌ایم و این موضوع ارتباطی به تحریم‌ها و برنامه‌های دولت‌های مختلف ندارد.
وی ادامه داد: رویکرد اقتصادی کشور بر اساس آنچه در قانون لحاظ شده و نظر مسئولان اقتصادی دولت محور و فارغ از رقابت است.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: تا قبل از لغو برجام در همین شرایط صادرات داشتیم اما بعد از لغو برجام توسط رئیس جمهور آمریکا، بانک‌های ایران به بن بست رسیده و در نقل و انتقالات بانکی با مشکل مواجه هستیم.
عبداللهی بیان کرد: باید بپذیریم بانک‌های دنیا در انحصار آمریکاست و حجم مراودات مالی آمریکا با سایر کشورها بسیار بیشتر از ایران است پس در منطق اقتصادی خیلی طبیعی است بسیاری از کشورها قید واردات و صادرات پردردسر با ایران را بزنند.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: حجم صادرات از گمرکات گلستان خیلی ارتباطی به افزایش یا کاهش تولیدات استان ندارد؛ اگر گمرکات تسهیل‌گری نکند کالا از سایر گمرکات کشور صادر می‌شود.
وی متذکر شد: تسهیل‌گری گمرکات و فراهم کردن امکانات و تسهیلات برای صادر کنندگان و نزدیکی گمرک به بازارهای هدف صادراتی می‌تواند جذابیت بیشتری برای صادرات از گمرکات استان فراهم کند.
ایجاد فرصت جدید صادراتی برای گلستان
عبداللهی بر تسهیل‌گری گمرکات برای توسعه صادرات از گلستان تأکید دارد، موضوعی که فعالان اقتصادی هم به آن معتقدند اما تاکید دارند در کنار تسهیل‌گری، باید موانع زیرساختی در پایانه مرزی اینچه برون رفع شود.
یک فعال اقتصادی دیگر در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: قرارداد موقت تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا فرصت و ظرفیت بی‌نظیری را برای توسعه صادرات از گلستان فراهم کرده است.
رضا مبصری با یادآوری اینکه ظرفیت صادراتی به تنهایی کافی نیست و باید در کنار تسهیل‌گری امر تجارت و صادرات، موانع زیرساختی هم فراهم شود، گفت: از پنج آبان امسال موافقت‌نامه پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیا اجرا شده و قرار است پس از یکسال مقدمات تجارت آزاد با این منطقه فراهم شود.
عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی گرگان ادامه داد: در شرایط فعلی این اتحادیه با ۴۰ کشور مراودات تجاری دارد و پیوستن ایران به این اتحادیه و اجرای موافقت‌نامه فرصت جدیدی برای توسعه تجارت در گلستان فراهم کرده است.
وی تأکید کرد: توسعه صادرات از گلستان تنها با رفع موانع زیرساختی در مرز اینچه برون فراهم می‌شود و باید خط ریلی اینچه برون که ارتباط دهنده ایران- ترکمنستان برای دستیابی به بازار ۳۰۰ میلیون نفری این منطقه تقویت شود.
مبصری تصریح کرد: توسعه تجارت با اتحادیه اقتصادی اوراسیا نه تنها از نظر تبادل کالا و توسعه تجارت روزنه‌های جدید اقتصادی برای گلستان ایجاد کرده بلکه فرصتی است تا بتوانیم از ظرفیت پنج کشور عضو این اتحادیه در حوزه کسب و کار هم بهره ببریم.
هرچند تجار و بازرگانان به توسعه تجارت گلستان با کشورهای CIS و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ۴۰ کشوری که با اتحادیه اوراسیا مراودات تجاری دارند، چشم امید دارند اما فراهم نبودن زیرساخت‌ها برای حمل و نقل دریایی، زمینی و ریلی از اینچه برون مانعی برای مراودات تجارت گلستان با سایر کشورهاست که توجه بیش از پیش دولت را می‌طلبد.
نظر شما