بازار؛ گروه خودرو: به تازگی اخبار و تصاویری از خودرو خورشیدی ساخته شده در افغانستان منتشر شده که نقدهای فراوانی به همراه داشته است.صنعت خودروسازی یکی از مهم‌ترین صنایع ارزش افزوده در جهان تلقی می‌شود که کشورها برای بهبود شرایط اقتصادی توسعه آن را در دست می‌گیرند. از آن‌جایی که کشور ما زیرساخت و دانش فنی مناسب خودروسازی را دارد، اما به جبرتحریم‌ها تعامل مناسبی با خودروسازان بزرگ دنیا ندارد، شرکت‌های خودروساز بزرگ تمایل به سرمایه‌گذاری در کشورهای منطقه مانند ترکیه دارند. این بار قرعه به نام افغانستان و شاید با تولید خودرو برقی باشد. هرچند که این کشور فاصله فراوانی با آرزو تولید خودرو دارد، اما می‌تواند محلی برای توسعه و سرمایه‌گذاری باشد.
یک کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه نگرانی ازباب توسعه صنعت خودرو، گفت: کشوری که دچار آشفتگی سیاسی است، قطعا نمی‌تواند رشد اقتصادی پایدار داشته باشد. افغانستان همچنان مساله آن حل نشده که بخواهد ورود به صنعت کند. ازسوی زیرساختی نیز ندارد، نه قطعه‌ساز نه توان فنی مهندسی دارد، افغانستان وضعیت متفاوتی نسبت به ترکیه دارد. ترکیه کشوری هست که نزدیک ۲۰ سال آرامش سیاسی داشته و با تمام دنیا در تعامل است. زیرساخت بسیار عظیمی دارد. ترکیه سالی ۳۰ میلیارددلار صادرات قطعه و ۲۰ میلیارددلار صادرات خودرو دارد. حتی ترکیه از نظر زیرساخت پیشرفته‌تر از کشور ما بوده و قابل قیاس نیستند. قطعه‌سازی پیشرفته‌ای دارد.
فربد زاوه ادامه داد: در خصوص خودروخورشیدی افغانستان اصل خبر مشکل دارد. خودروی مانند مینی‌بوس را در نظر بگیرید، سقف آن ۵ تا ۶ مترمربع است. این مساله در بهترین حالت ۷ وات توان از نورخورشید تولید می‌کند. توانی که این خودرو در کمترین حالت استفاده می‌کند، ۶۰ کیلووات است. با پنل خورشیدی نمی‌توان خودرو را به حرکت درآورد. این موارد طرح‌های تحقیقاتی بوده و نمی‌تواند تولید انبوه شود. ایران نیز خودرو خورشیدی ساختند، در استرالیا نیز مقام نخست کسب کردند، این پروژه‌ها عمدتا دانشجویی بوده و تولید انبوه نیست.
وی ادامه داد: در یکی از دانشگاه‌ها خودرو خورشیدی همراه با تولید جریان باد نیز ساخته شده بود، اما این خودروها نمی‌توانند در جاده‌ها تردد کنند. خودرو خورشیدی، مشکل میزان تابش خورشید به زمین است. هرچند که عدد آن در جاهای مختلف، متفاوت است. نهایت نیروی الکتریکی که بتوان از نور خورشید کسب کرد، ۱۰ کیلووات است که براساس آن نمی‌توان یک خودرو با وزن ۲ تن را به حرکت در آورد. لذا این موضوع تولید انبوه نیست.
زاوه افزود: طرح‌های که در افغانستان انجام می‌شود مشابه کارهای در کشور است. این موضوع نیز پروپاگاندای دولتی است، کشوری که می‌تواند توسعه یابد، باید آرامش سیاسی داشته باشد. درگیرهای سیاسی در کشوری مانند ترکیه تا زمانی که ادامه داشت سبب عدم پیشرفت آن شد، اما با کنار گذاشتن آن پیشرفت کرد. افغانستان لجستیک مناسبی ندارد، جاده و برقی وجود ندارد، چنین کشوری با توسعه صنعت خودرو حداقل نیاز به ۲۰ سال دیگر زمان دارد تا زیرساخت‌های آن فراهم شود تا بتواند پروژه‌های را شروع و توسعه را رخ دهد.
یک کارشناس صنعت خودرو ضمن اشاره به ساخت خودرو برقی توسط افغانستان، گفت: «موتورها را از چین وارد کردند و بدنه را خودشان ساختند، برای ساخت خودروهای باری و حمل ونقل عمومی یک دانش فنی نیاز است. با یک شرکت چینی جوینت ونچر شدند. دانش فنی و تکنولوژِی مربوط به ساخت این خودروها در افغانستان وجود ندارد، اما امکان ساخت و فروش خودرو تولیدی خودشان در افغانستان را نخواهند داشت. هرچند که در گذشته نه چندان دور تیمی از این کشور برای مذاکره با خودروسازان داخلی در خصوص فروش و عرضه محصولات در افغانستان به کشور آمده بودند.»
حسن کریمی سنجری، ضمن اشاره به مسیر توسعه افغانستان بیان کرد: اگر بخواهد در مسیر توسعه حرکت کند باید سیستم لجستیک خود را توسعه دهد. این مورد مزیت نیز دارد، از نظر زیرساخت و تکنولوژی کشور قابل توجهی برای تولید خودرو نیست. باید دقت کنیم کشوری مانند مکزیک در یک بازه زمانی ۲۰ ساله از یک کشور که هیچ تخصص و زیرساختی در صنعت خودرو نداشت، تبدیل به بهشت قطعه‌سازان شد. هلدینگ‌ها و شرکت‌های بزرگ قطعه سازی یا همان OEM ها در مکزیک سرمایه‌گذاری کرده و علاقه به توسعه آن نیز دارند. موقعیت مناسبی برای تولید خودرو و قطعه در مکزیک فراهم شده است. ۸۰ درصد خودروهای که در مکزیک تولید می‌شود به بازارهای آمریکایی شمالی عرضه می‌شود. برای افغانستان نیز می‌تواند باتوجه به شرایط سیاسی که برای کشور ما ایجاد شده، شرایطی که سایر کشورها دارند. در این منطقه می‌تواند مرکز سرمایه‌گذاری خودرو شود. شاید افغانستان بتواند در غیاب ایران و کشورهای مهم منطقه آن کشور باشد.
وی ادامه داد: خودروی که در افغانستان طراحی و ساخته شده، یک خودرو باربری وانت است. خودروی هم که به تولید انبوه و عرضه بازار نشده و فعلا یک پروتوتایپ است. اگر بخواهیم تحلیل مختصری در باره آن داشته باشیم، شاید افغانستان در غیاب ایران در زنجیره جهانی ارزش خودرو استفاده کرده و به دنبال تثبیت جایگاه است. زیرا در آن کشور نیرو کار ارزان و کارگران خوبی نیز دارد.
سنجری افزود: درآمد شرکت‌های مکزیکی بسیار کم بود، شرکت‌های خودروی رفتند آنجا و اشتغال ایجاد کردند. ماحصل این اشتغال سبب شد طبقه متوسط از مردم ایجاد شوند که متقاضی خودرو شدند. این مساله نیز می‌تواند در افغانستان تکرار شود. احداث کارخانه‌های خودروسازی و قطعه‌سازی نیاز به نیروی کار دارد، که همین نیروی کار سبب اولین مشتریان محصولات باشند. همچنین می‌تواند صادرات محور نیز کار کنند.
وی گفت: کمی مشکلات امنیتی در آن کشور وجود دارد، هرچند که مناطق ایمن نیز در افغانستان وجود دارد، این بستگی به جاه طلبی‌های آن‌ها دارد. البته این مساله زمانی رخ می‌دهد که صنعت خودرو جهانی از ایران ناامید شوند. زیرا ایران از نظر تکنولوژِ، شرایط جغرافیایی، نیروی متخصص و... جای بهتری نسبت به افغانستان است. ایران سال‌ها است درگیر تحریم و... است، شاید در غیاب ایران درحال محک زدن و انتخاب آن برای گسیل سرمایه‌گذاری در بحث تولید هستند.
نظر شما