بازار؛ گروه صنعت: کاهش تولید فولاد در سه‌ماهه آخر سال ۱۴۰۳ تحت تأثیر عواملی نظیر نوسانات بازار جهانی، مشکلات زیرساختی، کمبود انرژی و اثرات دامپینگ فولاد چین رخ داده است. این کاهش تولید، پیامدهای اقتصادی متعددی برای شرکت‌های فولادی به همراه داشته است. از جمله این پیامدها می‌توان به کاهش درآمد صادراتی، افزایش هزینه‌های ثابت به ازای هر واحد تولیدی و کاهش توان رقابتی در بازارهای جهانی اشاره کرد. اما حالا چالش‌های دیگری همچون کاهش تقاضا در بازار در نتیجه رکود اقتصادی جهانی بروز کرده است.
به طور قطع حرکت سرمایه‌های بزرگ به بازارهای غیرمولد منجر شده تا بخش های مهم برای صنعت فولاد درگیر رکود شوند. به عبارت دیگر در سال‌های اخیر تنها بازار مسکن ایران دچار رکود نشده است. بلکه در کشورهای مانند چین و اروپا نیز رکود مسکن عمیق شده است این موضوع باعث افزایش عرضه فلزات به بازارهای خارجی شده است. به همین دلیل صنعت فولاد ایران نیز باید مازاد تقاضای داخلی را عرضه کند.
به طور قطع در شرایطی که بازار جهانی فولاد تحت تأثیر نوسانات قیمت و تغییرات عرضه و تقاضا قرار دارد، نوسازی تجهیزات و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید کارخانجات فولاد ایران که سالها از فناوریهای روز دور بوده‌اند از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدامات نه تنها باعث افزایش بهره‌وری تولید می‌شود، بلکه امکان کاهش هزینه‌های عملیاتی و بهبود کیفیت محصولات را نیز فراهم می‌کند.
اختصاص تسهیلات مالی برای نوسازی تجهیزات، وضع تعرفه‌های حمایتی برای مقابله با دامپینگ فولاد و حمایت از تحقیقات و توسعه برای ارتقاء تکنولوژی تولید، از جمله اقداماتی است که دولت چهاردهم می‌تواند برای صنعت فولاد انجام دهد
مزایای نوسازی تجهیزات کارخانجات فولاد شامل مواردی چون کاهش مصرف انرژی، افزایش قابلیت رقابت با تولیدکنندگان جهانی و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی مرتبط با فرآیند تولید است. علاوه بر این، مدیریت تقاضای کاهش‌یافته از طریق تمرکز بر بازاریابی محصولات در بازارهای خاص، تولید محصولات با کیفیت بالا و استفاده از فناوریهای پیشرفته می‌تواند شرکت‌های فولادی ایرانی را در مقابله با چالش‌های موجود یاری کند.
در این میان، حمایت دولتی نقش کلیدی دارد. اختصاص تسهیلات مالی برای نوسازی تجهیزات، وضع تعرفه‌های حمایتی برای مقابله با دامپینگ فولاد و حمایت از تحقیقات و توسعه برای ارتقاء تکنولوژی تولید، از جمله اقداماتی است که دولت چهاردهم می‌تواند برای صنعت فولاد انجام دهد. همچنین ایجاد همکاری‌های اقتصادی و تجاری با کشورهای هدف از طریق توافقات تجاری، سرمایه‌گذاری‌های مشترک و ایجاد شبکه‌های بازاریابی بین‌المللی می‌تواند به افزایش صادرات فولاد ایران کمک کند.
تغییرات پیش‌رو در بازار جهانی فولاد
با توجه به تغییرات پیش‌رو در بازار جهانی فولاد، اتخاذ اقدامات هوشمندانه و برنامه‌ریزی دقیق برای نوسازی تجهیزات و بهینه‌سازی فرآیندها برای شرکت‌های فولادی ایران ضروری است. هرچند در سال‌های اخیر شرکت‌های بزرگی مانند فولاد خوزستان و فولاد مبارکه توانسته‌اند در زمین بومی سازی تجهیزات مورد نیاز خود اقداماتی انجام دهند اما سایر شرکت عمدتا از رقابت‌پذیری عقب مانده‌اند. بنابراین اقدامات دولتی در راستای تسهیل مبادلات ارزی و تجاری با کشورهای بزرگ نه تنها به حفظ جایگاه ایران در بازار جهانی فولاد کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند فرصت‌های جدیدی برای توسعه صنعت فولاد کشور و رسیدن به هدف‌گذاری ۵۵ میلیون تن فولاد را میسر کند. از طرف دیگر سرمایه‌گذاری در نوآوری و گسترش بازارهای هدف، کلید موفقیت صادرات فولاد ایران خواهد بود.
در حال حاضر ایران چشم‌انداز تولید ۵۰ میلیون تن فولاد را دارد اما فعلا در مقطع کنونی کنونی رکود موجود در اقتصاد عملا این هدف‌گذاری را با چالش مواجه کرده است. به همین دلیل ابتدا این سازمان باید نسبت به وضعیت موجود باید شفاف سازی کند که چه تعداد از شرکت‌های فولادی ایران بهره ور هستند سپس چشم انداز خود را برای بهینه‌سازی تولید این صنایع را منتشر کند تا بر مبنای وضعیت تولید و نیاز کشور پروژه‌های بعدی صنعت فولاد تعریف شود
در مواجهه با چالش‌های موجود در بازار جهانی فولاد، برنامه‌ریزی استراتژیک و سرمایه‌گذاری بر نوآوری و تکنولوژی ضروری است. اقدامات پیشنهادی نظیر نوسازی تجهیزات تولید، ارتقاء کیفیت محصولات، و گسترش بازارهای هدف باید در اولویت قرار گیرند. همچنین، استفاده از داده‌های دقیق و تحلیل‌های علمی برای پیش‌بینی روندهای محصولات معدنی تا فولاد و بهینه‌سازی استراتژی‌های صادراتی می‌تواند موفقیت بیشتری را برای شرکت‌های ایرانی به ارمغان آورد.
از سوی دیگر، تعامل فعال با دولت می‌تواند زمینه‌ساز توسعه تجارت از طریق فعالسازی دیپلماسی اقتصادی در منطقه باشد. درواقع هم اکنون شرکت‌های فولادی در زمینه تخصیص ارز توافقی باید با دولت همکاری داشته باشند تا بتوانند همراهی دولت در سایر بخش را داشته باشند. به‌ویژه در زمینه مقابله با دامپینگ فولاد در بازارهای جهانی نیازمند همکاری های در بحث کاهش عوارض صادراتی و مالیات است.
حتی برخی شرکت‌های فولاد به تخصیص منابع مالی برای بهینه‌سازی تجهیزات و ماشین‌آلات نیازمند حمایت دولت هستند، اما به دلیل اینکه با هزینه‌های بالایی مواجه هستند عملا نمی‌تواند نقشی کلیدی در حفظ رقابت‌پذیری محصولات فولادی خود در بازار ایفا کنند.
توجه به پایداری محیط‌زیست و کاهش آلودگی‌های ناشی از تولید فولاد نیز می‌تواند ارزش افزوده بیشتری به محصولات ایرانی ببخشد و در بازارهای بین‌المللی جایگاه خاصی برای ایران فراهم کند.
موفقیت در صادرات فولاد ایران مستلزم یک نگاه جامع و تعاملی بین شرکت‌های تولیدکننده، دولت، و نهادهای بین‌المللی است. با تمرکز بر کیفیت، بهره‌وری، و استراتژی‌های بازاریابی نوین، شرکت‌های فولادی ایرانی می‌توانند حتی در شرایط چالش‌برانگیز نیز جایگاه خود را در بازار جهانی حفظ کرده و توسعه بخشند. بنابراین سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران به عنوان متولی معدن و صنایع معدنی باید راهی د خود برای دستیابی به اهداف بلندمدت این بخش را ارائه کند.
در حال حاضر ایران چشم‌انداز تولید ۵۰ میلیون تن فولاد را دارد اما فعلا در مقطع کنونی کنونی رکود موجود در اقتصاد عملا این هدف‌گذاری را با چالش مواجه کرده است. به همین دلیل ابتدا این سازمان باید نسبت به وضعیت موجود باید شفاف سازی کند که چه تعداد از شرکت‌های فولادی ایران بهره ور هستند. سپس چشم انداز خود را برای بهینه‌سازی تولید این صنایع را منتشر کند تا بر مبنای وضعیت تولید و نیاز کشور پروژه‌های بعدی صنعت فولاد تعریف شود نه اینکه فقط مجوز صادر شود بدون اینکه چشم اندازی برای آن تعریف شده باشد.
به طور قطع اگر صنعت فولاد ایران همچنان بدون برنامه جامع برای تولید و صادرات به مسیر خود ادامه دهد و نوسازی برای افزایش رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی انجام ندهد به زودی با چالش‌های جدی‌تری مواجه خواهد شد.
نظر شما