فرشته بامری؛ بازار: استان پهناور سیستان و بلوچستان با داشتن ۳۰۰ گونه گیاه دارویی ظرفیت های فراوانی در زمینه توسعه، کشت،پرورش، فرآوری و صنعت گیاهان دارویی دارد اما نبود صنایع تبدیلی و فرآوری گیاهان دارویی در این استان باعث شده تا تولیدات، بیش‌تر به شکل خام فروشی وارد بازار شود و یا در دامان طبیعت بلا استفاده بماند.
در حال حاضر کشوری مانند آلمان از صنعت گیاهان دارویی خود، دو برابر درآمد نفتی یک سال ایران درآمد ارزی دارد و این در حالی ا ست که ایران یکی از کشورهای منحصر به‌فرد در زمینه کشت گیاهان دارویی است اما سهمی نزدیک به صفر در گردش مالی این صنعت در جهان دارد.
متاسفانه همه ساله گیاهان دارویی زیادی به دلیل نبود صنایع و کارگاه های فرآوری در استان سیستان و بلوچستان بلا استفاده و به حال خود در طبیعت رها می شوند و یا به مقدار اندکی توسط بومیان جمع آوری می شوند، در حالی که اگر صنایع تبدیلی و فرآوری در منطقه ایجاد شوند به نسخه شفا بخشی در حوزه اشتغال و تولید دست خواهیم یافت زیرا به عقیده کارشناسان به ازای هر هکتار کشت گیاهان دارویی، برای یک تا سه نفر شغل ایجاد می‌شود.
در حال حاضر در سیستان و بلوچستان با هدف تشویق مردم به کشت گیاهان دارویی مبلغی به عنوان یارانه به متقاضیان پرداخت می شود، همچنین در راستای افزایش سطح زیر کشت گیاهان دارویی و رسیدن به ۲۰ هزار هکتار طرح توسعه گیاهان دارویی در استان تدوین شده و طرح پایلوت کشت زعفران و فرآوری گل محمدی و ایجاد ستاد استانی گیاهان دارویی از جمله مهمترین فعالیت ها این حوزه بوده است.
نقش موثر کشت گیاهان دارویی در ایجاد اشتغال
عباس وارث بامری ساکن روستای «موسی سالاری» شهرستان هامون در گفت و گو با خبرنگار بازار، اظهار داشت: رازیانه یکی از گیاهان دارویی منطقه سیستان است که از قدیم الایام در زمین های کشاورزی کشت می شود.
وی افزود: یک دانه رازیانه در صورت کشت می تواند به درختچه ای کوچک تبدیل شود و صدها دانه تولید کند و در صورت عدم برداشت رازیانه، دانه ها بر زمین می افتد و پراکنده می شود و مجدد درختچه های دیگری از زمین می روید.
وی تصریح کرد: در زمانی که آب کافی برای کشاورزی در منطقه سیستان موجود باشد برخی از کشاورزان منطقه اقدام به کشت رازیانه و دیگر گیاهان دارویی می کنند.
این کشاورز سیستانی بیان کرد: افراد پس از کاشت محصول را برداشت و علاوه بر تامین مایحتاج روستا آن را به شهر می برند و در آنجا به فروش می رسانند.
وی افزود: جوانان جویای کار در منطقه سیستان می توانند در بحث کشت گیاهان دارویی ورود کنند و به جای مهاجرت به دیگر استان ها از ظرفیت های موجود بهره برداری کنند.
فاطمه احمدی دهیار روستای «ارباب» در منطقه سیستان در گفت و گو با خبرنگار بازار، اظهار داشت: پس از خشکسالی های ۲۰ ساله و شروع مهاجرت مردم منطقه سیستان به دیگر مناطق کشور برای یافتن شغل مناسب تلاش کردیم تا دو دستگاه عرق گیر را با همکاری سپاه پاسداران برای مردم روستا خریداری کنیم.
وی افزود: اکنون چهار نفر از اهالی روستای «ارباب» با دستگاه‌های عرق‌گیری انواع عرق رازیانه، یونجه، نعناع، شوید و کاسنی تولید می‌کنند و محصولات تولیدشده را در پنجشنبه بازار روستا و یا شهر زابل به فروش می‌رسانند.
وی تصریح کرد: مردم روستاهای منطقه سیستان از رازیانه برای طعم دار کردن نان محلی و کشک سفید استفاده می کنند، همچنین برای درمان دل درد و ناراحتی های گوارشی نیز آن را ساییده و به فرد خورانده می شود.
نصرالله حسین بر یکی از اهالی دهستان «گشت» شهرستان سراوان در گفتگو با خبرنگار بازار، اظهار داشت: گیاهان دارویی در کوه های منطقه «گشت» به وفور وجود دارد و پنیر باد، آویشن، هندوانه ابوجهل، گلپوره و پریوار از جمله گیاهان دارویی منطقه هستند.
گیاه «پریوار» یکی از گیاهان دارویی منطقه بلوچستان است که همه بخش های آن از جمله ریشه، برگ و دانه از خواص دارویی برخوردار هستند و برای کوفتگی و دردهای گوارشی موثر است
وی افزود: گیاه «پریوار» یکی از گیاهان دارویی منطقه بلوچستان است که همه بخش های آن از جمله ریشه، برگ و دانه از خواص دارویی برخوردار هستند و برای کوفتگی و دردهای گوارشی موثر است.
وی تصریح کرد: همه روزه به دامان طبیعت می روم و گیاهان دارویی را جمع آوری می کنم و آنها را برای فروش به شهرستان سراوان می برم و در آنجا به یک عطاری می فروشم.
حسین بر ادامه داد: در عطاری گیاهان دارویی ممکن است ساییده شوند، یا بخش های مختلف آنها جداگانه به فروش برسد و گاهی نیز چندین گیاه با هم مخلوط می شوند و برای درمان درد به مشتری معرفی می شوند.
وی بیان کرد: این گیاهان دارویی می توانند در صنعت داروسازی مورد استفاده قرار گیرند که می طلبد با ایجاد این صنایع در منطقه علاوه بر ایجاد اشتغال به رونق اقتصادی هم کمک کرد.
کارگاه های عرق گیری در سیستان و بلوچستان احداث شود
فریبا برنایی، فرماندار شهرستان تفتان در گفت و گو با خبرنگار بازار، اظهار داشت: سیستان و بلوچستان دارای ظرفیت های فراوانی در بخش گیاهان دارویی است که یکی از مناطقی که در این زمینه از استعداد بالایی برخوردار است، شهرستان تفتان است.
وی افزود: شهرستان تفتان دارای آب و هوای بسیار مناسبی برای رویش انواع گیاهان دارویی است که گیاه پونه یکی از آن هاست که در دامنه کوه تفتان به وفور یافت می شود اما متاسفانه به دلیل عدم وجود صنایع تبدیلی این گیاه ارزشمند معمولا در دامان طبیعت خشک و بلا استفاده باقی می ماند.
فرماندار تفتان تصریح کرد: برای بهره برداری از این ظرفیت ها باید کارگاه های عرق گیری در منطقه ایجاد شود که در این راستا در حال رایزنی هستیم تا بتوانیم به زودی شاهد ایجاد این کارگاه ها در منطقه باشیم.
یکی از ظرفیت‌های بالقوه استان سیستان و بلوچستان که می‌تواند زمینه یک جهش اقتصادی را فراهم کند توسعه کشت و فرآوری «گیاهان دارویی» است که باید زمینه برای بهره برداری از این ظرفیت فراهم شود
وی بیان کرد: در عصر حاضر بسیاری از کشورهایی که حتی از حداقل ظرفیت تولید گیاهان دارویی به‌صورت بالقوه برخوردار نبوده‌اند، با حرکت به‌سمت تولید صنعتی و فراوری گیاهان دارویی، تبدیل به قطب تولید و صادرات این محصولات شده‌اند.
برنایی با اشاره به اینکه عرقیات یکی از پرطرفدارترین شکل‌های استفاده از گیاهان دارویی است، گفت: صدها نوع گیاه دارویی وجود دارد که عرق‌گیری شده و در عطاری ها در معرض فروش قرار می گیرد.
وی افزود: به جرات می توان گفت یکی از ظرفیت‌های بالقوه استان سیستان و بلوچستان که می‌تواند زمینه یک جهش اقتصادی را فراهم کند توسعه کشت و فرآوری «گیاهان دارویی» است که باید زمینه برای بهره برداری از این ظرفیت فراهم شود.
فرماندار تفتان تصریح کرد: ما تمام تلاش خود را به کار گرفته ایم تا از ظرفیت های موجود برای اشتغالزایی در منطقه استفاده کنیم.
سطح باغات گل محمدی در منطقه سیستان به ۵۶ هکتار افزایش می‌یابد
اردشیر شهرکی، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان وبلوچستان در گفت و گو با خبرنگار بازار بازار اظهار داشت: ۴۵ هزار اصله نهال گل محمدی از ابتدای مهر ماه تاکنون تهیه و به صورت رایگان در اختیار کشاورزان مناطق روستایی شهرستان های نیمروز، زابل، زهک و هامون قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه این اقدام در راستای تغییر الگوی کشت و توسعه گیاهان دارویی در منطقه سیستان انجام شده است، افزود: طی سه سال گذشته ٣٨ هکتار باغ گل محمدی در منطقه سیستان ایجاد شده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان ادامه داد: گل محمدی نوعی گل رز است که عطر بی نظیری دارد که از آن گلاب می گیرند و علاوه بر عطر استثنایی این گیاه، خواص دارویی آن نیز از دیرباز شناخته شده است.
با توسعه باغات گیاهان دارویی ضمن کاهش مصرف آب، افزایش قابل ملاحظه‌ای در درآمد کشاورزان منطقه ایجاد می شود
وی با اشاره به اینکه این گیاه دارای مزایای بسیاری برای سلامتی و زیبایی پوست و مو است، گفت: گل محمدی به شکل های مختلف از جمله چای و دمنوش گل محمدی، روغن گل محمدی و گلاب نیز استفاده می شود.
شهرکی بیان کرد: از ایام باستان در طب سنتی ایران، استفاده از دمنوش گل محمدی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه سطح باغات گل محمدی در منطقه سیستان به ۵۶ هکتار افزایش می‌یابد، تصریح کرد: با توسعه باغات گیاهان دارویی ضمن کاهش مصرف آب، افزایش قابل ملاحظه‌ای در درآمد کشاورزان منطقه ایجاد می شود.
در مجموع قطعا یکی از ظرفیت‌های بالقوه و عظیم کشور عزیزمان ایران و همچنین استان پهناور سیستان و بلوچستان که بیش از ۱۱ درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده صنعت «گیاهان دارویی» است که می‌تواند زمینه یک جهش اقتصادی بلند را برای کشور فراهم و به‌تبع آن، منابع سرشار ارزی را نیز نصیب کشور کند که این مهم بر ضرورت توسعه کشت گیاهان دارویی در منطقه می افزاید.
نظر شما