کاهش ۵۰ درصدی صدور پروانه های ساختمانی در تهران/ پول بسازبفروش ها در بورس

بازار؛ گروه راه و مسکن: شیوع ویروس کرونا و اعلام تعطیلی اغلب کسب و کارها از بهمن ماه سال گذشته باعث شد تا برخی فعالیتها مثل بخش مسکن به شدت دچار رکود شوند. با تصویب ستاد ملی کرونا در بهمن ماه سال گذشته مقرر شد تا کارگاههای ساختمانی تعطیل شوند. تعطیلی کارگاههای ساختمانی با هدف کنترل بیماری و ویروس کرونا بود. این اقدام باعث شد تا اغلب سازندگان که قصد داشتند در ابتدای سال جاری برای دریافت پروانه ساختمانی اقدام کنند مردد شوند.

افزایش هزینه های ساخت، سختگیریهای ادارات دولتی و سازمانهای درگیر با ساخت و ساز و تغییر نگرش سرمایه گذاری دست به دست هم داده اند تا این روزها سرمایه گذاران در بخش مسکن رغبت زیادی برای ورود به ساخت و ساز از خود نشان ندهند.  

برخی کارشناسان اقتصادی بر این باور هستند که رونق بازارهای موازی از لحاظ سرمایه گذاری باعث شده تا بیشتر سازندگان مسکن تمایلی برای حضور در ساخت و ساز به دلیل وجود سختگیریها از خود نشان ندهند. یکی از بازارهایی که این روزها حتی مردم عادی را نیز وسوسه سرمایه گذاری در آن کرده بازار سرمایه است.  

نکته ای که بسیار با اهمیت است این است که اگر چه ارزش بازار سرمایه ۶۰۰۰ هزار میلیارد تومان محاسبه شده اما ارزش بازار مسکن ۱۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان یعنی ۲.۵ برابر بازار سرمایه بوده است. پس چرا باید سرمایه گذاری در بخش مسکن کاهش یابد؟

مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران در مراسم امضای تفاهمنامه تولید ۲۰ هزار مسکن ملی میان وزارت راه و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی ساختمان و اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه رشد سرمایه گذاری در بخش مسکن در سالهای ۹۷ و ۹۸ منفی بوده است گفته بود که درحالی که ارزش بازار سرمایه ۶۰۰۰ هزار میلیارد تومان محاسبه شده است اما ارزش بازار مسکن ۱۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان یعنی ۲.۵ برابر بازار سرمایه بوده است. این آمار نشان می دهد که تا چه حد بازار مسکن می تواند برای اقتصاد کشور و اشتغال موثر و مفید باشد.

رشد سرمایه‌گذاری واقعی در سال ۹۸ در بازار مسکن ۳.۴- دهم درصد و در سال ۹۷ بالغ بر منفی ۹.۴ درصد بوده است. پس این آمارها نشان می دهد که رشد سرمایه‌گذاری دو سال پیاپی در بازار مسکن منفی بوده است

وی با اشاره به اینکه GDP کشور(تولید ناخالص داخلی) در پایان سال ۹۸ حدود ۲۵۰۰ میلیارد تومان برآورد شد اضافه کرد: رشد سرمایه‌گذاری واقعی در سال ۹۸ در بازار مسکن ۳.۴- دهم درصد و در سال ۹۷ بالغ بر منفی ۹.۴ درصد بوده است. پس این آمارها نشان می دهد که رشد سرمایه‌گذاری دو سال پیاپی در بازار مسکن منفی بوده است.

تاثیر کاهش صدور پروانه‌ روی قیمت مسکن و سایر صنایع کشور
اما فرشید پورحاجت دبیر کانون انبوه سازان در گفت و گو با خبرنگار بازار در پاسخ به این پرسش که دلیل افت صدور پروانه ساختمانی در سال جاری چیست؟ گفت: بارها به این موضوع تاکید کرده ایم که باید فضای کسب و کار تسهیل شود. اما به هر حال از ابتدای سال نرخ مصالح و دستمزدها و در نتیجه هزینه ساخت افزایش یافته است.

وی افزود: از آن جایی که توجیه اقتصادی برای سازندگان حوزه مسکن وجود ندارد روند کاهش ساخت و ساز در کشور به چشم می خورد. اما به نظر می رسد یکی از دلایلی که در چند ماه گذشته بر تمام مشاغل و کسب و کارها اثر گذاشته است بیماری کرونا بوده است.

پورحاجت با اشاره به اینکه اگر کاهش ۵۰ درصدی صدور پروانه ساختمانی صحت داشته باشد می تواند در آینده برای بخش تولید و قیمت مسکن اثر منفی داشته باشد اظهار داشت: اگر قبول داشته باشیم که صنعت ساختمان و ساخت و ساز در کشور ارتباط مستقیم و غیرمستقیم با چندصد نوع فعالیت صنفی و صنعتی دارد، قطعا کاهش صدور پروانه‌ تاثیر زیادی روی سایر صنایع کشور خواهد داشت.

اما علت اصلی کاهش صدور پروانه ساختمانی و ساخت و ساز آیا تنها بخاطر سختگیریهای سازمانها و ادارات دولتی و یا تعطیلی کارگاهها بوده است. نکته ای که عضو انجمن انبوه سازان مسکن به آن تاکید دارد این است که سرمایه ها بیشتر به سمت بورس و سایر بازارهای موازی مثل ارز و سکه رفته است.

سرمایه گذاران به جای ساخت و ساز سرمایه های خود را به بورس برده اند
حسن محتشم عضو انجمن انبوه سازان مسکن تهران نیز در گفت و گو با خبرنگار بازار با اشاره به اینکه رونق این روزهای بورس باعث شده تا سرمایه گذاران به جای ساخت و ساز سرمایه های خود را به بورس ببرند گفت: سرمایه معمولا در جایی وارد می شود که آسانتر و سودآورتر باشد. این روزها بسیاری از سازنده ها به جای ورود به ساخت و ساز، سرمایه خود را وارد بورس و یا سایر بازارهای موازی مثل ارز و سکه کرده اند.

وی افزود: سختگیریهای زیادی برای ساخت و ساز می شود بنابراین سرمایه گذاران ترجیح می دهند به جای ورود به ساخت و ساز سرمایه خود را در بورس که سود بیشتر و بدون اخذ مالیات می دهد ببرند.  

محتشم تاکید کرد: قطعا کاهش صدور پروانه ساختمانی منجر به افت تولید مسکن و کاهش تولید منجر به افزایش بیکاری و قیمت مسکن می شود. اثر این کاهش تولید مسکن در آینده به فاقدین مسکن اثر بیشتری خواهد داشت چرا که با کاهش عرضه و به هم خوردن تعادل در بازار مسکن قدرت خرید مسکن این فاقدین مسکن بیشتر از گذشته کاهش خواهد یافت.

اگر می خواهیم سازنده ها به ساخت و ساز ترغیب شوند و هر چقدر هم که سایر بازارهای موازی وسوسه کننده بود وارد آن بازارها نشوند باید مشوق های تاثیرگذار به تولیدکنندگان مسکن داده شود

وی با بیان اینکه نمی توان با زور به سرمایه گذاران گفت که سرمایه های خود را وارد ساخت و ساز کنند تاکید کرد: اگر می خواهیم سازنده ها به ساخت و ساز ترغیب شوند و هر چقدر هم که سایر بازارهای موازی وسوسه کننده بود وارد آن بازارها نشوند باید مشوق های تاثیرگذار به تولیدکنندگان مسکن داده شود. در حالیکه برخوردهای ایضایی با سازندگان مسکن آنها را از ساخت و ساز فراری می دهد.

میزان صدور پروانه ساختمانی در تهران در چهار ماه گذشته ۵۰ درصد کاهش یافته
سعید سعیدیان رئیس سازمان نظام مهندسی نیز در گفت و گو با خبرنگار بازار با تاکید بر اینکه طبق آمارهای به دست آمده میزان صدور پروانه ساختمانی در تهران در چهار ماه گذشته ۵۰ درصد کاهش یافته است گفت: کاهش ۵۰ درصدی صدور پروانه ساختمانی تنها مختص به امسال نیست اما به هر حال کاهش صدور پروانه ساختمانی و در نهایت کاهش تولید مسکن می تواند در آینده بر عدم تعادل بازار مسکن و رشد قیمت مسکن اثر بگذارد.

وی افزود: به هر حال صنعت ساختمان فرصت شغلی زیادی را هم در خود دارد و کاهش تولید مسکن می تواند هم بر فرصت شغلی و هم بر قیمت مسکن اثر منفی بگذارد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری بازار، تعداد واحدهای مسکونی پروانه‌های صادره در سال گذشته ۹۱۹۲ واحد بوده اما در سال جاری تعداد واحدهای مسکونی تنها ۷۱۳۲ واحد مسکونی تا خرداد ماه امسال بوده است که در این زمینه نیز شاهد کاهش ۲۲ درصدی تعداد واحدهای مسکونی پروانه‌های صادره در سال ۹۹ هستیم.

ضعیف‌ترین منطقه از لحاظ صدور پروانه منطقه ۶ با ۱۸ پروانه بوده اما امسال منطقه ۹ با صدور ۱۷ پروانه در صدر ضعیف‌ترین منطقه از لحاظ صدور پروانه قرار دارد

سلیمی مدیرکل اداره تدوین ضوابط، نظارت و صدور پروانه شهرداری تهران در مورد مناطق دارای بیشترین پروانه صادره نیز با بیان اینکه در سال ۹۸، منطقه ۱۵ با صدور ۱۱۷ پروانه در صدر جدول قرار دارد و در سال ۹۹ نیز باز هم منطقه ۱۵ با صدور مجوز ساخت ۸۷ واحد همچنان در صدر صدور پروانه قرار دارد، افزود: بعد از آن در سال ۹۸، منطقه ۴ با صدور ۱۱۰ پروانه و امسال هم منطقه ۱۴ با صدور ۷۹ پروانه به رتبه دوم صعود کرده است؛ البته در سال جاری منطقه چهار به مرتبه سوم تنزل یافته است.

وی با بیان اینکه در سال ۹۸، ضعیف‌ترین منطقه از لحاظ صدور پروانه منطقه ۶ با ۱۸ پروانه بوده اما امسال منطقه ۹ با صدور ۱۷ پروانه در صدر ضعیف‌ترین منطقه از لحاظ صدور پروانه قرار دارد، گفت: بعد از آن مناطق ۱۰، ۳ و ۹ نیز جزو مناطقی هستند که کمترین پروانه صادر شده را داشتند که البته در اواخر سال گذشته شاهد تغییر مدیریتی در منطقه ده بودیم که این مسئله بر روند صدور پروانه در این منطقه تاثیرگذار بوده است.

به گفته وی، بیشترین متراژ در سال ۹۸ را مناطق ۲۰، ۲۲ و ۴ داشتند که در سال جاری در این شاخص مناطق ۵، ۴ و ۲۰ جزو سه منطقه‌ای هستند که بیشترین متراژ پروانه صادره در دو ماه اول سال ۹۹ را داشتند و مناطق ۱۶ و ۱۰ نیز در سال جاری کمترین متراژ در پروانه‌های صادره را داشتند؛ اما لازم به یادآوری است که شاخص متراژ و تعداد همیشه نمی‌توانند شاخص عملکرد یک منطقه باشد چراکه متراژ یک پرونده صادره در مناطقی همچون ۲۲ ممکن است با کل متراژهای صادره در مناطق کوچک‌تر همچون ۱۵ و ... برابری کند و به همین دلایل هر منطقه باید نسبت به شرایط خود بررسی شود.

به گفته سلیمی، در کل شاهد کاهش ۵۲ درصدی صدور پروانه در شهر تهران در سال ۹۸ و دو ماه اول سال ۹۹ هستیم.

 با توجه به نوسانات بازار ارز، گرایش مردم به بورس، افزایش قیمت مصالح ساختمانی و ... پیش‌بینی می شود که احتمالا در سال ۹۹ حداکثر حدود ۸۰۰۰ پروانه ساختمانی صادر شود که البته این عدد احتمالی، نسبت به کل آمار سال ۹۸ کمتر است.