بازار، گروه بانک و بیمه: جهش قیمت ها دربازار سکه و ارز مردم ومسئولان را نگران کرده است، نگرانی بابت اینکه تبعات رشد قیمت درچنین بازارهای مهمی خیلی سریع تاثیرمستقیم وغیرمستقیم خود را بر افزایش نرخ همه کالاها و خدمات در بازار به جای می گذارد. حال به دنبال رسیدن نرخ دلار به قیمت ۳۷ هزار تومان و عبور سکه از مرز ۱۷ میلیون تومان دراوائل هفته گذشته، بانک مرکزی برای جلوگیری از رشد بی منطق قیمت این کالاها وارد عمل شد. افزایش قیمتی که طی یک هفته حدود ۴ هزارتومان بر نرخ دلار و بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بر قیمت سکه افزوده شد.
از طرفی نیز با توجه به هموار بودن مسیر افزایش قیمت ها و رشد بالای تقاضا این احتمال وجود داشت چنانچه بانک مرکزی از ابزارهای لازم برای مهار افزایش قیمت این کالاها استفاده نمی کرد، سرنوشت نرخ ها در بازار ارز و سکه چیز دیگر رقم می خورد.
بانک مرکزی از شنبه هفته آینده با انتشار اوراق گواهی مبتی بر ارز زمینه ورود خریداران ارز به این بازار را فراهم می کند، آنطور که مردم بتوانند با پرداخت معادل ریالی حداقل ۱۰۰۰ دلار و حداکثر ۴۰۰۰ دلار خریدار اوراق گواهی ارزی شوند. این بانک اقدام به انتشار اوراق گواهی ارزی با عاملیت بانک ملی ایران کرده است و اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال می‌توانند برای مدیریت دارایی خود اقدام به خرید چنین اوراقی کنند
کاهش حضور فیزیکی خریداران ارز و سکه با انتشار اوراق این کالاها
در چنین شرایطی بانک مرکزی با معرفی ابزارهای چون انتشار اوراق گواهی سکه و ارز تلاش می کند تا مسیر سرمایه گذاران و متقاضیان سکه و ارز را از جلو صرافی های به بازارسرمایه تغییردهد، اقدامی که موجب خواهد شد بازار طلا و ارز تا حدودی از حضور فیزیکی خریداران که اغلب آنها متقاضی واقعی نیستند و با ایجاد صفوف فشرده خرید، زمینه رشد قیمت این کالاها را فراهم می آورند جلوگیری شود. این بانک ابتدا انتشار گواهی اوراق سکه را به بازار معرفی کرد، اکنون نیز قرار است از شنبه هفته آینده با انتشار اوراق گواهی مبتی بر ارز زمینه ورود خریداران ارز به این بازار را فراهم کند، آنطور که مردم بتوانند با پرداخت معادل ریالی حداقل ۱۰۰۰ دلار و حداکثر ۴۰۰۰ دلار خریدار اوراق گواهی ارزی بانک مرکزی شوند.
در این راستا بانک مرکزی به منظور گسترش و تسهیل ابزارهای مالی در شبکه بانکی کشور، اقدام به انتشار اوراق گواهی ارزی بانک مرکزی با عاملیت بانک ملی ایران کرده است به گونه ای که اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال می‌توانند برای مدیریت دارایی خود با مراجعه به شعب ارزی بانک ملی نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.
به گفته کارشناس ارزی اداره صادرات بانک مرکزی نرخی که مبنای محاسبه قرار می‌گیرد، نرخ روز قبل بازار متشکل معاملات ارزی به عنوان بازار رسمی اسکناس است. همچنین سررسید اوراق از روز ۲۸ آبان ماه تا ۲۵ بهمن امسال به مدت ۳ ماه است که دراین مدت هم، قابل بازخرید با نرخ روز دلار توافقی در بازار متشکل معاملات ارزی است. از طرفی در زمان سررسید نیز امکان تحویل فیزیکی وجود دارد و با پرداخت حق الوکاله بانک مرکزی می‌توانند در سررسید نسبت به تحویل اسکناس اقدام کنند.
کارکرد اوراق کاغذی معتبر ارز و سکه می تواند موثر واقع شود، انتشار چنین اوراقی چنانچه به درستی اعمال شود به لحاظ نداشتن دغدغه و اعتمادی که مردم به آن دارند راهکاری درست و کارشناسانه است زیرا مردم از طریق خرید این اوراق می توانند ارزش دارایی های خود را حفظ کنند. از طرفی با توجه به انجام معاملات این اوراق در معاملات ثانویه بورس که نقد پذیر است دارندگان چنین اوراقی می توانند آن را تبدیل به پول نقد کنند
اوراق کاغذی معتبری که هر لحظه می توان آن را به پول نقد تبدیل کرد
حمید رضا جیهانی، پژوهشگر اقتصادی و کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با «بازار» درباره رویکرد بانک مرکزی درانتشار اوراق گواهی ارزی و محاسن آن گفت: رجوع گسترده مردم به بازار سکه و ارز طی دو هفته اخیر اغلب به دلیل تبدیل ریال به ارزهای خارجی معتبر برای پوشش ارزش دارایی هایی است. بنابراین بانک مرکزی و تصمیم گیران اقتصادی دولت باید برای جلوگیری از هجوم مردم به بازارهایی نظیر طلا و ارز یک سری ظرفیت ها را ایجاد می کردند که در چنین شرایطی مانع از حضور فیزیکی افراد به صرافی ها با این حجم شوند.
وی با بیان اینکه کارکرد اوراق کاغذی معتبر ارز و سکه در زمان التهاب بازار و رشد بی منطق قیمت ها می تواند موثر واقع شود، اظهار داشت: انتشار چنین اوراقی چنانچه به درستی اعمال شود به لحاظ نداشتن دغدغه و اعتمادی که مردم به آن دارند راهکاری درست و کارشناسانه است زیرا مردم از طریق خرید این اوراق می توانند ارزش دارایی های خود را حفظ کنند. از طرفی با توجه به انجام معاملات این اوراق در معاملات ثانویه بورس که نقد پذیر است دارندگان چنین اوراقی می توانند آن را تبدیل به پول نقد کنند.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: البته هنوز خیلی ها از کارایی و محاسن خرید اوراق سرمایه گذاری اطلاع چندانی ندارند در چنین شرایطی بانک مرکزی باید با اطلاع رسانی دقیق و گسترده از طرق مختلف سواد و دانش مالی را به مردم و سرمایه گذاران انتقال دهد چرا که خرید اوراق معتبری که داری پشتوانه هستند ظرفیت خوبی را برای سرمایه گذاران مهیا می کند تا از این طریق علاوه بر حفظ ارزش سرمایه هایشان کسب سود کنند.
محاسن انتشار اوراق گواهی ارزی علاوه برجمع شدن حضور فیزیکی سرمایه گذاران یا خریداران ارز و سکه ارز از بازار باعث کاهش حباب کاذب قیمت این کالاها می شود زیرا بازار با مواجه با تقاضای زیاد خریداران چنین کالاهایی از ظرفیت لازم برای عرضه در چنین شرایطی برخوردار نیست، بنابراین این موضوع موجب افزایش قیمت ها به شکل حبابی در بازارخواهد شد
کاهش حباب کاذب ارز و سکه
جیهانی در ادامه افزود: محاسن انتشار اوراق گواهی ارزی علاوه برجمع شدن حضور فیزیکی سرمایه گذاران یا خریداران ارز و سکه ارز از بازار باعث کاهش حباب کاذب قیمت این کالاها می شود زیرا بازار با مواجه با تقاضای زیاد خریداران چنین کالاهایی از ظرفیت لازم برای عرضه در چنین شرایطی برخوردار نیست، بنابراین این موضوع موجب افزایش قیمت ها به شکل حبابی در بازار خواهد شد.
وی با بیان اینکه چنین رویکردی می تواند زیان بار باشد، افزود: زمانی که سطح تقاضا در بازا برای خرید کالایی بخصوص ارز و سکه افزایش یابد بازار سفته بازی داغ شده و قیمت ها نیز روندی افزایشی به خود می گیرند، اما خرید اوراق گواهی سکه و ارز این گونه نیست و با خرید آن می توان اقدام به پوشش ریسک دارایی خود کرد و از طرفی در بازار ثانویه بورس به راحتی قابل معامله است.
البته بانک مرکزی برای جلوگیری از رشد غیرواقعی قیمت سکه و ارز اعلام کرده است؛ افرادی که نگران نوسان در بازار ارز هستند و به این دلیل خرید ارز انجام می‌دهند، بدانند با معرفی ابزارهای جدید در این حوزه می توانند اقدام به خرید اوراق گواهی ارزی کنند و دیگر نگرانی از این جهت نداشته باشند. مزیت این اوراق علاوه بر نقدشوندگی، معافیت از مالیات بوده و خریداران در سر رسیدهایی مشخص می‌توانند اوراق را به بانک مرکزی بفروشند.
قیمت ها در بازار ارز از طریق بانک مرکزی تعیین می شود و زمانی که میزان تقاضا در بازار بالا می رود این بانک دست و پای اضافی می زند تا بازار را مدیریت کند چرا که رشد جهشی قیمت ارز معادله قیمت ها را در بازار به هم می زند و مردم متضرر می شوند، زیانی که با افزایش نرخ ارزهمه کالاها در بازار نیز به تبع آن گران می شوند
به هم ریختگی تعادل بازار با افزایش قیمت ارز
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی نیز در گفتگو با «بازار» گفت: قیمت ها در بازار ارز از طریق بانک مرکزی تعیین می شود و زمانی که میزان تقاضا در بازار بالا می رود این بانک دست و پای اضافی می زند تا بازار را مدیریت کند چرا که رشد جهشی قیمت ارز معادله قیمت ها را در بازار به هم می زند و مردم متضرر می شوند، زیانی که با افزایش نرخ ارزهمه کالاها در بازار نیز به تبع آن گران می شوند.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی با تعیین منطقی نرخ ارز در صرافی ها می تواند مانع از رشد قیمت ها دربازارآزاد شود، افزود: سپردن بازار به دست معامله گران با نرخ توافقی منجر به رشد قیمت ها شده است زیرا فروشنده ارز (صادرکنندگان) راضی به فروش ارزارزان به متقاضیان ارزی نیستند از طرفی بانک مرکزی نیز به دلیل محدودیت های ارزی آنها را مجاب به تعیین نرخ ارزمنطقی نمی کند در چنین شرایطی قیمت ها در بازار روندی افزایشی را می پیمایند.
این استاد دانشگاه به انتشار اوراق گواهی سکه و ارز از سوی بانک مرکزی اشاره کرد و اظهارداشت: مگر با انتشار اوراق سکه قیمت این کالا در بازار پایین آمد؟ این اقدامات اقداماتی مسکن و مقطعی است به نظر می رسد بانک مرکزی باید فکری اساسی برای کاهش نرخ تورم کند چرا که عامل اصلی افزایش نرخ ارز وجود نرخ بالای تورم در کشوراست.
زمانی که مردم می بینند که روز به روز ارزش پول هایشان افت می کند اقدام به خرید ارز می کنند که سرمایه هایشان با افزایش نرخ ارز آب نرود. در چنبن شرایطی با توجه به تقاضای بالا برای خرید ارز، قیمت ها نیز افزایش و این افزایش قیمت منجر به رشد قیمت همه کالاها در بازارمی شود تا تورم همچنان بر مدار صعود قرار گیرد. با این وجود انتشار اوراق ارزی می توان کمک کند تا تقاضا برای خرید ارز در بازار به این شکل افزایش نیابد
افزایش قیمت دلاری که تورم را تشدید می کند
وی اظهارداشت: اگر بانک مرکزی دارای ارز فراوان است و اعلام می کند منابع ارزی ما زیاد است، چرا ارز را به بازار عرضه نمی کند و به جای آن اقدام به انتشار اوراق ارزی کرده است. بنابراین این نشان دهنده محدودیت منابع ارزی است. از طرفی زمانی که مردم می بینند که روز به روز ارزش پول هایشان افت می کند اقدام به خرید ارز می کنند که سرمایه هایشان با افزایش نرخ ارز آب نرود. در چنبن شرایطی با توجه به تقاضای بالا برای خرید ارز، قیمت ها نیز افزایش و این افزایش قیمت منجر به رشد قیمت همه کالاها در بازارمی شود تا تورم همچنان بر مدار صعود قرار گیرد.
بنا به این گزارش، طی دو هفته اخیر با افزایش میزان تقاضا برای ارز و رشد غیرواقعی این کالا در بازار، بانک مرکزی علاوه بر عرضه فراوان ارز به بازار اقدام به انتشار اوراق ارزی نیز کرده است آن طور که مردم به جای خرید ارز از صرافی ها می توانند اوراق آن را از بانک ملی خریداری کنند و پس از ۳ ماه دلار را در زمان سررسید از بانک تحویل بگیرند این اوراق معاف از مالیات بوده و قابل نقد شوندگی است. کارشناسان معتقدند در صورت اجرای دقیق این سیاست، بی تردید حباب افزایش قیمت ها به دلیل کاهش میزان تقاضا در بازار ارز کاهش می یابد.
نظر شما