گردوی کرمان در انتظار صنایع تبدیلی| سرمایه گذاران پا پیش نگذاشتند

بازار؛ گروه استان ها؛  ۲۵ درصد باغ های گردوی کشور در کرمان قرار دارد و این استان دومین تولید کننده این محصول ارزشمند است؛ عمده گردوی تولیدی استان مربوط به بافت و رابر و مقدار کمی هم مربوط به سیرجان و زرند است.

شهرستان بافت از نظر سطح زیر کشت گردو رتبه اول (بیش از ۷ هزار هکتار) و از نظر تولید رتبه دوم کشور (بعد از تویسرکان همدان) را به خود اختصاص داده است اما از این ظرفیت سود چندانی نصیب باغداران بافت نمی شود.

نبود صنایع بسته بندی و تبدیلی در مناطق گردو خیز استان کرمان یکی از مهم ترین مشکلات گردوکاران به شمار می رود. همچنین سود اصلی ناشی از فروش گردو به جیب دلالان سرازیر می شود، واسطه ها گردوی کرمان را به استان های همجوار مانند هرمزگان، اصفهان، یزد، خراسان، تهران و حتی همدان ارسال می کنند و سود سرشاری از صادرات داخلی این محصول نصیبشان می شود.

اگر در طول سال های گذشته اقدامی برای فرآوری گردو شده بود و محصولات جانبی نظیر آجیل، روغن و ترشی گردو در بسته بندی شکیل تولید و ارسال می شد ارزش افزوده خیلی خوبی نصیب کشاورزان می شد و گردو هم می توانست مانند پسته در بازارها جایگاه مطلوبی به دست آورد

این در حالیست که اگر در طول سال های گذشته اقدامی برای فرآوری گردو شده بود و محصولات جانبی نظیر آجیل، روغن و ترشی گردو در بسته بندی شکیل تولید و ارسال می شد ارزش افزوده خیلی خوبی نصیب کشاورزان می شد و گردو هم می توانست مانند پسته در بازارها جایگاه مطلوبی به دست آورد.

اما یکی از مسائل حوزه گردو این است که سرمایه گذاران تاکنون رغبتی برای ورود به این حوزه نداشته اند و این مسئولان هستند که باید با شناسایی علت این مساله، زمینه لازم برای حضور سرمایه گذاران در شهرستان های گردوخیز کرمان را فراهم کنند.

اقدام برای ترویج گونه های برتر گردو 
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی شمال استان کرمان در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: ۹۶ درصد باغات گردوی کشور و استان کرمان از نوع بذری است. ارقام بذری گردو دارای تنوع ژنتیکی بالایی هستند و مسائل و مشکلات خاص خودشان دارند.

مهدی لطفعلی زاده با اشاره به اینکه در اکثر مناطق گردو خیز جایی برای توسعه جدید سطح زیر کشت وجود ندارد، افزود: در زمینه جایگزینی یا تغییر ارقام، بخشی از یارانه های موجود در بحث نهال را به بخش گردو تخصیص داده ایم. بخش عمده ای از یارانه اعتبارات سال ۹۹ را به شهرستان بافت و بحث گردو اختصاص دادیم.

وی با اشاره به تنوع ژنتیکی بالای باغات گردوی شهرستان بافت گفت: برخی از ارقام موجود در باغ ها دارای ژنوتیپ های برتر با عملکرد و کیفیت بالایی هستند.

مدیر باغابانی جهاد کشاورزی شمال استان کرمان بیان کرد: از سنوات قبل گونه های برتر در بافت، رابر، بردسیر، سیرجان و سایر مناطق گردو خیز استان کرمان شناسایی و درختان مدنظر پلاک کوبی و مشخص شده اند.

یک باغ در شهرستان رابر ایجاد شده است و در این مکان ژنوتیپ های برتر گردو مورد بررسی قرار گرفته و بهترین ژنوتیپ ها و ارقام سازگار با منطقه شناسایی شده است

وی گفت: همچنین یک باغ در شهرستان رابر ایجاد شده است و در این مکان ژنوتیپ های برتر گردو مورد بررسی قرار گرفته و بهترین ژنوتیپ ها و ارقام سازگار با منطقه شناسایی شده است. از ژنوتیپ های به دست آمده از این باغ، پیوندک تهیه کردیم و توانستیم امسال در شهرستان بافت یک هکتار را تغییر رقم دهیم.

لطفعلی زاده با اشاره به اینکه بحث تغییر و ترویج استفاده از گونه های برتر  سازگار با منطقه در دستور کار قرار دارد، افزود: به کشاورزان متقاضی تغییر رقم گردو در باغات، به ازای هر پیوندک یارانه ۱۰ هزار تومانی پرداخت کردیم.

وی با اشاره به اینکه تقریبا تمامی درختان پسته کرمان پیوندی هستند و گردو هم باید به همین سمت و سو برود، گفت: امیدواریم روزی برسد که همه کشاورزان ارقام نامناسب در باغ هایشان را تغییر داده و با پیوند گونه های مناسب تر محصول با کیفیت تری تولید کنند.

سرمایه گذاران رغبتی به فرآوری گردو ندارند
سرپرست مدیریت صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی شمال استان کرمان در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: سطوح بهره برداری گردو اکثرا به صورت خرده مالکی است، همچنین گردو بازار مناسبی از نظر تازه خوری یا مغز دارد، این مسائل باعث شده که کمتر سرمایه گذاری رغبت به ورود به حوزه فرآوری گردو داشته باشد.

حسن لحسایی با اشاره به اینکه تاکنون متقاضی سرمایه گذاری در این زمینه نداشته ایم، ادامه داد: ماشین آلاتی برای پوست گیری،  مغز کردن و بسته بندی گردو وجود دارد که کشاورزان به صورت موردی در باغات از این ماشین آلات استفاده می کنند.

تاکنون سرمایه گذاری متقاضی ایجاد خط کامل فرآوری نداشته ایم اما ماشین آلات به صورت مجزا در اکثر باغات گردو وجود دارد

وی گفت: تاکنون سرمایه گذاری متقاضی ایجاد خط کامل فرآوری نداشته ایم اما ماشین آلات به صورت مجزا در اکثر باغات گردو وجود دارد.

لحسایی ادامه داد: در سنوات قبل خط فرآوری در شهرستان بردسیر موجود بوده اما به دلیل مشکلات نتوانست ادامه فعالیت بدهد.

سرپرست مدیریت صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی شمال استان کرمان بیان کرد: جهاد کشاورزی استان کرمان آمادگی کامل برای حمایت از گردوکاران دارد و چنانچه در زمینه صنایع گردو متقاضی وجود داشته باشد، استقبال کرده و در حد توان حمایت های سازمانی را انجام می دهیم.

وی در خصوص نوع حمایت از سرمایه گذاران گفت: حمایت های ما در زمینه مباحث تسهیلاتی، صدور جواز تاسیس و پروانه بهره برداری است. همچنین در صورت نیاز بهره بردار، جهاد کشاورزی در زمینه مباحث علمی، موارد کارشناسی لازم را به کشاورزان ارائه می کند.

گردو را به واسطه نفروشید
رئیس جهاد کشاورزی بافت هم در گفتگو با بازار با اشاره به وجود ۷ هزار و ۵۰۰ هکتار باغ گردو در این شهرستان اظهار کرد: بافت جایگاه دوم سطح زیر کشت گردو در کشور را داراست.

حسین الهی فر با اشاره به آغاز برداشت گردو در بافت، گفت: عملیات برداشت تا اواخر مهر ماه ادامه دارد البته به دلیل خشکسالی پیش بینی می شود میزان محصول برداشت شده کمتر از سال های گذشته باشد.

وی از گردوکاران شهرستان بافت خواست از فروش فله ای محصول خودداری کرده و همچنین گردوی برداشت شده را به دلالان و واسطه ها نفروشند تا از این طریق قیمت گردو کاهش پیدا نکند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رابر هم گفت: برداشت گردو از سطح بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ هکتار از سطح باغات بارور گردو شهرستان رابر از اوائل شهریور ماه آغاز شده است و تا اواخر مهرماه ادامه دارد.

گردوی مناطق کوهستانی رابر از نظر کیفیت و مزه در حد عالی و شناخته شده است ولی متاسفانه در سال‌های اخیر به علت وجود آفت کرم خراط و سرمازدگی‌های اول سال کاهش عملکرد این محصول را دربرخی مناطق شهرستان شاهد بوده ایم

ایمان کریم قاسمی افزود: گردوی مناطق کوهستانی رابر از نظر کیفیت و مزه در حد عالی و شناخته شده است ولی متاسفانه در سال‌های اخیر به علت وجود آفت کرم خراط و سرمازدگی‌های اول سال کاهش عملکرد این محصول را در برخی مناطق شهرستان شاهد بوده ایم.

کریم قاسمی اظهار کرد: با توجه به گستردگی سطح زیر کشت و استراتژیک بودن محصول گردو در رابر، طرح مبارزه تلفیقی با کرم خراط در نقاط مختلف شهرستان با نظارت کارشناسان پهنه، ناظران گیاهپزشکی و همکاری نیروهای بسیج و سپاه اجرا شده است، در ادامه این طرح هرس پاییزی و پیوند ارقام مقاوم نیز انجام می‌شود.

درخت گردو از معدود درختانی است از ریشه تا ساقه اش قابل استفاده است اما به دلیل نبود صنایع جانبی فقط محصول خام گردو به دلالان و واسطه گرها فروخته می شود. ایجاد صنایع تبدیلی امید و درآمد کشاورزان را افزایش داشته و باعث رونق اقتصادی استان می شود.

گردو از پسته بسیار ارزشمندتر است؛ اقتصاد مناطق گردو خیز تک محصولی است و در شهرستان های بافت و رابر معاش بسیاری از خانواده ها از این طریق تامین می شود که می طلبد مسئولان توجه بیشتری به این مساله داشته باشند.