بازار؛ گروه بین الملل: در حالی که انتظار می رفت دور اخیر مذاکرات وین آخرین دور باشد ولی هیاتها به پایتختها بازگشتند تا پس از رایزنی و مشورت مذاکرات را در هفته اینده از سر گیرند.
در حالی ایران و اروپا اظهار امیدواری کرده اند که دور آینده آخرین دور مذاکرات باشد ولی امریکا اعلام کرده ممکن است دورهای بعدی نیز وجود داشته باشد.
انریکه مورا، معاون دبیر کل سرویس خارجی اتحادیه اروپا و رئیس پنجمین نشست کمیسیون مشترک برجام در وین در این خصوص گفته است امیدواریم در دور بعدی گفتگوهای برجامی به توافق برسیم و به عنوان هماهنگ کننده برجام امیدوار بودم که این دور از مذاکرات آخرین دور باشد.
وی اظهار داشته است در حال حاضر به مرحله‌ای خواهیم رسید که باید با اصل مسائل رو برو شویم و منطقی است که هیاتها به پایتختها برگردند و پیشرفت کار را به مسئولان گزارش دهند. متن توافق درباره احیای برجام هنوز نهایی نشده است، اما امیدواریم متن نهایی اجرای کامل برجام در دور بعدی مذاکرات وین، حاصل شود. تاکنون بعضی مسائل سیاسی و فنی باقی‌مانده است که نسبتا پیچیده‌اند. امیدوارم که برای رسیدن به توافق نهایی زمان زیادی لازم نباشد. اما اطمینان دارم که به توافق دست خواهیم یافت.
عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران و رئیس هیات مذاکره کننده ایران در وین نیز در این خصوص گفت: زمان آن است که آمریکا و اروپایی‌ها تصمیمات سخت خود را بگیرند. اکنون زمان آن است که آمریکا و اروپایی ها تصمیمات سخت خود را بگیرند. باوجود اینکه پیشرفت های خوبی در روند مذاکرات حاصل شده اما هنوز بر سر برخی موضوعات کلیدی باید به توافق دست یافت. من اطمینان دارم دور بعدی مذاکرات همانی خواهد بود که در آن توافق نهایی حاصل می شود.
در خصوص دور اخیر مذاکرات وین خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «فرانک فن هیپل» استاد دانشگاه پرینستون و معاون اسبق کاخ سفید تنظیم نموده که در ادامه می آید. حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هسته‌ای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصه‌های تکنولوژی است.
*انتظار می رفت که دور اخیر مذاکرات وین دور نهایی باشد. ولی اعلام شده بعد از نشست اخیر دوباره هیاتها به پایتختها برای مشورت باز می گردند. آیا تصور می کنید این اخرین بازگشت هیاتها به پایتختها خواهد بود و نشست بعدی دور نهایی خواهد بود؟
امیدوارم هر دور از مذاکرات آخرین دور باشد اما هیچ دریچه ای در مذاکرات برای به نتیجه رسیدن نهایی در حال حاضر وجود ندارد.
*ایران و اروپا اعلام کرده اند دور آینده احتمالا دور نهایی مذاکرات باشد. اما امریکا اعلام کرده ممکن است دورهای دیگری نیز برای ادامه مذاکرات وجود داشته باشد. دلیل دیدگاه متفاوت امریکا چیست؟
شاید مذاکره کنندگان آمریکایی این حرف را می زنند تا منتقدان آمریکایی برجام را متقاعد کنند که دولت بایدن خیلی مشتاق رسیدن به توافق نیست. اما، فکر نمی کنم آنها در تلاش باشند تا نتیجه توافق را به تأخیر بیندازند.
*ایران اعلام کرده تعهدات هسته ای فراتر از برجام را نمی پذیرد. آیا در قالب این گفتگوها احتمال تعهدات فراتر از برجام وجود دارد؟
من امیدوارم که بتوان درباره اقدامات طولانی مدت برای جلوگیری از گسترش برنامه های غنی سازی ملی در خاورمیانه (عربستان سعودی ، ترکیه ، مصر ...) بحث کرد.
برای من، بهترین گزینه برای غنی سازی چند ملیتی است که در اروپا اتفاق افتاده است، جایی که آلمان، هلند و انگلستان به جای رقابت با شرکت های غنی سازی ملی، شرکت غنی سازی چند ملیتی URENCO را تأسیس کردند. بعداً، فرانسه به عنوان مالک مشترک شرکت فناوری غنی سازی (ETC) به URENCO پیوست.
سانتریفیوژهای ETC در آلمان مونتاژ شده در هلند طراحی شده اند و در هر چهار کشور کارخانه های غنی سازی وجود دارد. یک آنالوگ احتمالی در خاورمیانه داشتن سانتریفیوژ برای یک شرکت غنی سازی چند ملیتی در خاورمیانه است که در ایران طراحی و در اردن مونتاژ می شود.
البته، در حال حاضر، اقتصاد غنی سازی اورانیوم برای یک شرکت غنی سازی جدید مطلوب نیست زیرا ظرفیت مازاد جهانی وجود دارد و قیمت غنی سازی به سطحی کاهش یافته است که شرکت ها نمی توانند سرمایه گذاری جدید را توجیه کنند. در اوایل سال ۲۰۰۰ انتظار می رفت که یک گسترش گسترده انرژی هسته ای اتفاق بیفتد. هزینه های سلولهای خورشیدی و انرژی باد در حالی کاهش یافت که هزینه نیروگاه های هسته ای افزایش یافت و سپس فوکوشیما اتفاق افتاد.
*آمریکا اعلام کرده موضوع راستی آزمایی رفع تحریمها که از سوی ایران مورد تاکید است را نمی پذیرد. با توجه به تجریه گذشته چه اطمینانی به رفع واقعی تحریمهاست؟ این در حالی است که آژانس ناظر تعهدات ایران است و در صورت تخطی ایران با آن مقابله می کند. به نظر می رسد توازن حقوقی مناسبی برای این موضوعات وجود ندارد. ارزیابی شما چیست؟
ایران البته تأیید خواهد کرد که آیا شرکتها توسط تحریم ها از خرید نفت از ایران یا فروش هواپیما و غیره منع شده اند یا خیر. شاید مسئله زمان بندی باشد؟ شاید ایالات متحده نمی خواهد ایران تا زمانی که ایران تشخیص دهد بازارها دوباره به روی آن باز هستند، تطابق با برجام را به تأخیر بیندازد؟ این می تواند مدت زمان طولانی طول بکشد یا مساله ای پیچیده باشد زیرا عوامل زیادی وجود دارد که تعیین می کند خرید و فروش به طور کامل انجام شده باشد.
*«عادل بن عبدالرحمن العسومی» رئیس پارلمان عربی روز چهارشنبه اعلام کرده که اعراب نیز در مذاکرات وین باید حضور داشته باشند و به نوعی مذاکرات کنونی را نافی منافع اعراب می داند. دلیل اظهار نظر وی چیست در حالی که به نظر می رسد مذاکرات در دور بعدی ممکن است نهایی شود.
من فکر می کنم هرکسی می تواند یک اتاق هتل در وین اجاره کند و سعی کند روی مذاکرات تأثیر بگذارد. من فکر نمی کنم که اتحادیه عرب تأثیر زیادی داشته باشد، زیرا کشورهای عضو این اتحادیه در مورد تعداد اندکی از مسائل متحد هستند.
نظر شما