تهمینه غمخوار؛ بازار: قدمت روابط تاریخی ایران و ژاپن حداقل به ۱۵۰ سال پیش باز می گردد و مناسبات دیپلماتیک دو کشور هم از مرز ۹۰ سال گذشته است. همچنین، دو کشور از دیرباز روابط دوستانه‌ای داشته و «آبه شینزو» اولین نخست وزیر ژاپن بود که در سال ۱۳۹۸ پس از ۴۰ سال به ایران سفر کرده است.
علاوه بر آن، پیوندهای دیپلماتیک محکمی میان دو کشور در بعد سیاسی وجود داشته، در حالی که روابط اقتصادی و تجاری دوجانبه نیز در سالهای اخیر وارد مرحله جدیدی شده و علیرغم نفوذ واشنگتن بر توکیو، دو طرف بر روابط متقابل تاکید داشته اند.
ژاپن اگرچه از امضاء کنندگان برجام نبوده است، اما به دنبال توافق برجام در سال ۲۰۱۵ بین ایران و ۱ + ۵، این کشور به دنبال تقویت قابل توجه روابط با ایران و پیشی گرفتن از رقبای بین المللی خود نیز بوده است.
البته، از نظر مقامات و کارشناسان ژاپنی، میزان این مناسبات تجاری فی مابین کافی نیست و شرکتهای ژاپنی به آینده ایران امید داشته و همچنان در این کشور حضور دارند. از طرفی، مقامات جمهوری اسلامی هم معتقدند که بنیان روابط دو کشور به گونه‌ای است که با وجود فشارها و تحریم‌ها به همکاری دو جانبه ادامه می دهند.
در همین راستا و با توجه به اهمیت روابط دوجانبه میان ایران و ژاپن، خبرنگار بازار گفتگویی را با «آیکاوا کازو توشی» سفیر ژاپن در تهران ترتیب داده و نظرات ایشان را در خصوص تاثیر مذاکرات وین بر روابط فی مابین و موانع اصلی توسعه روابط میان دو کشور جویا شده است.
مشروح مصاحبه در ذیل آمده است:
* همانگونه که می دانیم ژاپن متحد امریکا است و اتحاد ایالات متحده و ژاپن از زمان جنگ جهانی دوم یکی از مهمترین عناصر در تنظیم دیپلماسی ژاپن بوده است. از طرفی، در طول سالهای گذشته این کشور سعی کرده تا روابط خود با جمهوری اسلامی ایران، حداقل در عرصه و ابعاد تجاری حفظ نماید. از دیدگاه شما، نتیجه حاصله از مذاکرات وین چه تاثیری در روابط ایران و ژاپن دارد؟
کشور ژاپن به صورت مداوم از توافق هسته ای و برجام حمایت کرده است. ما امیدوار هستیم که هر چه زودتر با تلاشهای مقامات مربوطه در جهت احیای این توافق، نتیجه خوبی حاصل شود. تلاشهای مقامات مربوطه را بسیار بالا ارزیابی کرده و علاوه بر این، هر آنچه را که در این رابطه بتوانم، انجام خواهم داد و آمادگی خود را در اینجا اعلام خواهم کرد. پیش بینی و پیشگویی در خصوص وضعیت بعد از توافق در زمانی که هنوز توافقی حاصل نشده، بسیار دشوار است.
از طریق حصول توافق میان ایران و امریکا، شرایط مناسبی برای مبادلات تجاری دو کشور ایران و ژاپن فراهم می گردد
انتظار می رود از طریق حصول این توافق، شرایط مناسبی برای مبادلات تجاری دو کشور ایران و ژاپن فراهم گردد.
* در صورت لغو تحریم ها، ژاپن قصد دارد در کدام بخش با جمهوری اسلامی ایران همکاری داشته باشد؟
ژاپن تلاشهای مقامات مربوطه در خصوص مسائل برجامی و تحریمی را مورد بررسی قرار داده است. از سوی دیگر، من در دوره پسابرجام یعنی سال ۲۰۱۵، در زمینه امنیت تاسیسات هسته ای با ایران همکاری کرده و به دلیل تجربه زلزله بزرگ شرق ژاپن در سال ۲۰۱۱، می توانم چنین تجربه ای را به ایران منتقل کنم تا به حفظ امنیت تاسیسات هسته ای ایران کمک شود.
علاوه بر آن، در زمینه اقدامات پادمانی نیز با ایران همکاری کرده ام. ژاپن نزدیک به ۵۰ تاسیسات هسته ای و نیروگاه اتمی در داخل کشور دارد که مورد تامین امنیتی پادمان آژانس بین المللی انرژی اتمی است. بنابراین، ژاپن آماده است که در این زمینه با ایران زمینه همکاری کند.
* موانع اصلی توسعه روابط دو جانبه میان تهران و توکیو از جمله در تجارت نفت، همکاری های اقتصادی، دانشگاهی و فرهنگی از دیدگاه شما چیست؟
یکی از بزرگترین موانع فعلی شیوع ویروس کرونا است. نکته دوم مربوط به مسائل بین المللی مرتبط با ایران و مسائل برجامی و آینده این کشور است. مسئله سوم که حائز اهمیت می باشد، تنظیم شرایط مناسب برای توسعه و گسترش روابط تجاری فی مابین است یعنی در زمینه کار و مالیات برای فعالیت شرکت های ژاپنی و افزایش سرمایه گذاری شرکتهای عام، شرایط مناسبی تنظیم شود.
تنظیم شرایط مناسب در زمینه کار و مالیات برای فعالیت شرکت های ژاپنی و افزایش سرمایه گذاری شرکتهای عام، برای توسعه و گسترش روابط تجاری فی مابین مهم است
در خصوص مبادلات اقتصادی و روابط فرهنگی، تبادلات انسانی از جمله تبادلات دانشجویی، بسیار مهم است؛ دانشجویان ایرانی باید به ژاپن بیایند به شرطی که دو کشور در آینده نزدیک مشکلات کرونا را حل کنند. البته تا جایی که امکان پذیر بوده، به صورت مجازی و آنلاین این مراودات فرهنگی انجام شده، اما بسیار بهتر است که این ملاقاتها به صورت حضوری صورت گیرد.
* ویروس کرونا چه تاثیری بر اقتصاد ژاپن و روابط و مراودات این کشور گذاشته و دولت چه برنامه ای را برای جبران ضررهای اقتصادی در نظر گرفته است؟
همانند کشورهای دیگر، اقتصاد ژاپن هم متاثر از ویروس کرونا قرار گرفت. در سه ماهه دوم سال گذشته یعنی بین ماههای آوریل تا ژوئیه، کشور ژاپن بزرگترین افت تولید ناخالص داخلی را از ۷۰ سال گذشته تجربه کرد. با توجه به چنین شرایطی، دولت ژاپن سیاست و برنامه اقتصادی بزرگی را اتخاذ کرد که برابر تقریبا ۵۰ درصد جی دی پی این کشور می شود. ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی برابر با دو تریلیون و هفتصد و چهل میلیارد دلار امریکایی است.
بنابراین، به لطف این سیاستها، نرخ بیکاری در ماه مارس سال جاری معادل ۲.۶ درصد بود که این میزان کمترین نرخ در کشورهای پیشرفته است. تعداد شرکتهای ورشکسته ژاپنی نیز کمترین میزان از ۳۰ سال گذشته گزارش شده است. از سوی دیگر، کشور ژاپن در سال جاری موج سوم و چهارم شیوع این ویروس را تجربه کرده و این مسئله موجب شده تا صنعت گردشگری و رستورانها نیز تحت تاثیر زیادی قرار گیرند.
با توجه به این شرایط؛ دولت ژاپن سه موضوع را مد نظر قرار داده است؛ اول، کمک به افراد محروم و تقویت شبکه های اجتماعی برای آنها؛ دوم، تقویت و گسترش سیاست اقتصادی؛ سوم، توسعه اقتصاد سبز در جهت کربن زدایی و اقتصاد دیجیتال. ما امیدوار هستیم با افزایش تعداد افراد واکسینه شده در ژاپن، اقتصاد کشورمان، بهبود یابد.
نظر شما