ایران نقش مهمی در مقابله با تغییرات آب و هوایی دارد| تولید گازهای گلخانه‌ای نگران کننده‌ است

بازار؛ گروه بین الملل: تغییرات آب‌وهوایی یا تغییر اقلیم یعنی هر تغییر مشخص در الگوهای مورد انتظار برای وضعیت میانگین آب‌وهوایی، که در طولانی‌مدت در یک منطقهٔ خاص یا برای کل اقلیم جهانی رخ بدهد.

تغییر اقلیم نشان‌دهندهٔ تغییرات غیرعادی در اقلیم درون اتمسفر زمین و پیامدهای ناشی از آن در قسمت‌های مختلف کرهٔ زمین می‌باشد.

بحثی دربارهٔ این موضوع که چگونه تغییر اقلیمی بر اقتصاد جهان اثر می‌گذارد، وجود داشته‌است. درگزارش مورخه ۲۹ اکتبر۲۰۰۶، از سوی نیکولاس استرن، اقتصاددان برجسته بانک جهانی؛ او اظهار می‌دارد که تغییر آب و هوائی توانسته بر رشد اقتصادی اثر بگذارد به نحوی که می‌توان تا یک پنجم اقتصاد را دچار ورشکستی نماید مگر آن که یک اقدام کارآمد نسبت به آن اتخاذ گردد.

پروفسور «رولند کوپرز» عضو موسسه مطالعات پیشرفته دانشگاه آمستردام هلند نیز اخیرا کتابی با عنوان «انقلاب سیاست های اقلیمی؛ آنچه علم پیچیدگی در مورد نجات سیاره ما نشان می دهد» به رشته تحریر درآورده است. وی معاون شرکت نقتی رویال داچ شل است.

خبرنگار بازار در این ارتباط گفتگویی با وی انجام داده که در ادامه می آید.

*با توجه به اینکه شما مطالعات گسترده ای در زمینه تغییرات آب و هوایی دارید آیا مقابله با تغییرات آب و هوایی اساسا امکان پذیر است؟
مقابله با تغییرات آب و هوایی نیاز به مداخله عوامل مختلفی دارد زیرا هیچ عمل واحدی مسئله را حل نمی کند. اقتصاد جهان بسیار متنوع است. هنوز یک منبع وجود دارد که باعث تغییرات آب و هوایی می شود که این منبع تا حدودی شناخته شده  و قابل رفع است: انتشار متان از صنعت نفت و گاز.

در ۲۳ نوامبر ۲۰۲۰، موسسه ای جدید راه اندازی شد که هدف آن کاهش انتشار متان در راستای اهداف توافق نامه پاریس است.

متان جزء  اصلی گاز طبیعی - یا دقیق تر فسیلی - است که در نیروگاه ها و اجاق های آشپزخانه می سوزد. در حالی که از گاز به عنوان تمیزترین سوخت فسیلی یاد می شود، این منبع  یک راز کثیف نیز دارد و آن اینکه نشت می کند. مطالعات علمی اخیر قاطعانه ثابت کرده اند که بین دو تا چهار درصد گاز در جو آزاد می شود. این مقدار ممکن است زیاد به نظر نرسد اما انتشار متان تأثیر زیادی بر آب و هوا دارد.

*موانع مقابله با تغییرات آب و هوایی چیست؟
ماهواره ها به طور فزاینده ای به اطلاعات ما در مورد تولید گازهای گلخانه ای از صنعت می افزایند و نشان می دهد که مدتهاست این مسئله دست کم گرفته شده است. خبرهای خوبی وجود دارد در حالی که مشکل بزرگ است اما راه حل ها کاملاً شناخته شده و به طرز شگفت انگیزی مقرون به صرفه هستند.

شناسایی این مسئله و فهرست بندی راه حل های آن یک طرف قضیه بوده و ایجاد تغییرات در اقتصاد سیاسی چیز دیگری است. اگر چه راه حل های اقتصادی می توانند کارساز باشند، اما به خوبی ثابت شده است که برای مشکلات کنش جمعی مانند محیط زیست، راه حلهای اقتصادی همیشه بهینه نبوده و حتی می توانند نتیجه معکوس داشته باشند.

راه حل های اقتصادی مانند اعمال مالیات کربن می تواند بخشی از راه حل باشد، اما راه حل اصلی نیست. مقررات نیز عنصری مهم بوده، اما زمان بر است. صنعت گاز بسیار بزرگ بوده اما از بازیگران بزرگ نسبتاً کمی تشکیل شده است.

ده ها کشور تولید کننده و مصرف کننده در این صنعت با تعداد محدودی از شرکتهای دارای سرمایه خوب که از طریق سرمایه گذاریهای مشترک با هم ارتباط تنگاتنگی دارند، هسته اصلی سیستم صنعت گاز را تشکیل می دهند.

موسسه مشارکت متان نفت و گاز (OGMP) تحت برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) این بازیگران را بهم متصل می کند. این موسسه در سال ۲۰۱۴ تاسیس شد. مطالعات مشترک علمی و توافق اولیه به ایجاد یک زبان مشترک و انگیزه برای حل این مسئله کمک کرد. در نتیجه، طی دو سال گذشته این برنامه در سطح جاه طلبی تصور شده که می توان تا اواسط دهه مشکل را حل کرد.

عملکرد این موسسه به چهار دلیل موفقیت آمیز خواهد بود: اول اینکه از ابتدای کار تاکنون؛ یک سوم صنعت گاز جهان عضو آن شده اند و شرکتهای بیشتری به سرعت در حال پیوستن به آن هستند. ثانیا گزارش و تأیید بر اساس افزایش کیفیت اندازه گیری ها با سرعت است.

ثالثاً شرکت ها متعهد به استاندارد عملکردی هستند. سرانجام این ابتکار عمل طی اقدام جهانی ۱۰۰ میلیون یورویی قابل انجام بوده و این تلاش جمعی شرکت ها ، دولت ها، دانشمندان و جامعه مدنی را با هدف مشترک مشخص متحد می کند.

اولین قدم این است که شرکت ها یک برنامه دقیق پنج ساله برای اندازه گیری و سپس کاهش چشمگیر انتشارات خود مطابق با اهداف جهانی تهیه کنند. این موسسه از ابزارهای جدید ماهواره ای و مشارکت های دولتی برای کمک به عملکرد شرکت ها استفاده خواهد کرد. این اقدامات فوری توسط شرکت های پیشرو پیش درآمد مقرراتی خواهد بود که به ناچار زمان می برد.

*ایران در زمینه مقابله با تغییرات آب و هوایی چه نقشی می تواند ایفا کند؟
ایران یکی از بزرگترین دارندگان منابع گاز است، بنابراین شرکتهای نفت و گاز ایران می توانند نقش بزرگی داشته باشند. علاوه بر کمک به حل مسئله مهم آب و هوایی، می توان از انتشار گازهای گلخانه ای جلوگیری شده و مجددا برای سود اقتصادی از انها استفاده نموده و درآمدزایی کرد.