بازار؛ گروه بین الملل: در آستانه سال ۲۰۲۱ میلادی، گزارشهای زیادی در مورد قیمت سربسری نفت برای کشورهای نفت خیز دنیا در سالی که پشت سر گذاشتیم، منتشر شده است. گزارشهایی که نشان می دهد کشورها برای دارا بودن توازن بودجه باید نفت را با چه قیمتی به فروش برسانند؟
طبق گزارش منتشر شده توسط بلومبرگ بالاترین قیمت سربسری نفت(قیمت سر به سر معرف قیمتی است که نفت خام برای پوشش هزینه‌ها و مخارج بودجه باید داشته باشد) به ایران اختصاص دارد و برابر با ۱۹۴.۶ دلار است. ایران در سالهای اخیر به دلیل تحریم نفتی کمتر از یک میلیون بشکه نفت صادر می کرد و به همین دلیل برای اینکه توازن بودجه خود را حفظ کند نیاز به فروش نفت با قیمت بسیار بالایی دارد. در صورتیکه تحریم های نفتی علیه ایران برطرف شود و ایران بتواند ضمن جذب سرمایه های خارجی در صنعت نفت، حجم صادرات خود را نیز افزایش دهد خواهد توانست درآمد بیشتری از فروش نفت به دست بیاورد و در نهایت قیمت سر بسری نفت در ایران به منظور ایجاد توازن بودجه افزایش خواهد یافت.
قیمت سر بسری نفت برای کشور الجزایر در سال ۲۰۲۰ برابر با ۱۰۹ دلار، برای لیبی ۹۹.۷ دلار،برای بحرین ۹۱.۸ دلار و برای عمان برابر با ۸۷.۶ دلار است و عربستان در رده ششم قرار گرفته است و قیمت سر بسری نفت در این کشور برابر با ۸۳.۶ دلار است.آمار نشان می دهد قیمت سربسری نفت در امارات برابر با ۷۰ دلار، در عراق برابر با ۶۰.۳ دلار ، در قزاقستان برابر با ۵۷.۸ دلار و در ترکمنستان برابر با ۵۷.۶ دلار است.
امارات ۳.۱ میلیون بشکه نفت صادر می کند
امارات که هشتمین صادرکننده نفت در دنیا است و روزانه ۳.۱ میلیون بشکه نفت وارد بازار می کند، متنوع ترین اقتصاد را در میان کشورهای صادرکننده نفت دارد و درآمد حاصل از صادرات نفت سازنده ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است. از طرف دیگر کشور قطر که هفدهمین صادرکننده نفت در دنیا است و روزانه ۱.۵ میلیون بشکه نفت به بازار جهانی صادر می کند، اقتصادی کاملا وابسته به درآمد نفتی دارد و ۶۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور وابسته به درآمد حاصل از فروش نفت و گاز طبیعی است. ۸۵ درصد از درآمد صادراتی قطر از نفت و گاز تامین می شود و ۷۰ درصد از درآمد دولت هم از درآمد حاصل از صادرات این سوختهای فسیلی حاصل می شود.
از دیگر کشورهایی که اقتصادی وابسته به نفت دارد می توان به عمان اشاره کرد که ۶۸ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور و ۸۵ درصد از درآمد دولت از فروش نفت تامین می شود. این کشور در سال جاری یکی از بالاترین کسری های بودجه دنیا را به ثبت می رساند که بالغ بر ۲۰ درصد تولید ناخالص داخلی است.
کسری بودجه ۴۹۰ میلیارد دلاری
مرکز مطالعاتی اس اند پی گلوبال پیش بینی کرده است در فاصله سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ میلادی کسری بودجه دولتی در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به مرز ۴۹۰ میلیارد دلار برسد و بدهی دولتی در مجموع این کشورها از مرز ۱۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ فراتر رود.
نکته دیگر اینکه انتظار نمی رود ما افزایش قیمت قابل توجهی را تجربه کنیم و بحران مالی ناشی از وضعیت کنونی قیمت نفت در سالهای آتی هم در کشورهای نفت خیز وجود خواهد داشت و اگر دنیا به سمت استفاده از انرژی های پاک و سرمایه گذاری روی انرژی های احیا شدنی حرکت کند، دیگر دلیلی برای رشد قیمت نفت تا مرز بالغ بر ۷۰ یا ۸۰ دلار وجود ندارد. در این شرایط کشورهایی که اقتصاد وابسته به نفت دارند با چالشهای بزرگی روبرو خواهند شد.
پیش بینی مراکز مطالعاتی از قیمت نفت نشان می دهد که در آینده نزدیک هم نمی توان انتظار افزایش چشمگیر قیمت نفت را داشت. به عنوان مثال گلدمن ساکس پیش بینی کرده است در فصل سوم سال ۲۰۲۱ میلادی و با فرض اینکه تا آن زمان واکسن در تمامی دنیا توزیع شده باشد و سهم زیادی از مردم دنیا در مقابل ویروس کرونا واکسینه شده باشند، به مرز ۶۰ دلار خواهد رسید.
این پیش بینی بسیار خوشبینانه است و تصور می کند که حمل و نقل هوایی در دنیا در این زمان احیا شده باشد. اما مطالعات اخیر رویترز متوسط قیمت نفت در سال ۲۰۲۱ را برابر با ۵۰.۵۴ دلار پیش بینی کرده است که معادل قیمت هر بشکه نفت در سال ۲۰۱۱ است.
مرکز مطالعاتی بلومبرگ هم متوسط قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی را در سال بعد در فاصله ۴۵ تا ۵۶ دلار پیش بینی کرده است. اغلب مراکز مطالعاتی بر این باور هستند که احیای صنعت حمل و نقل هوایی که یکی از اصلی ترین مصرف کنندگان نفت در دنیا است تا سال ۲۰۲۳ طول می کشد و دلیل افزایش اندک قیمت نفت در سال بعد را شروع توزیع واکسن و استفاده از ناوگان هوایی دنیا برای این کار عنوان می کنند که می تواند بخشی از زیان های سال جاری را برطرف کند.
نظر شما