بازار؛ گروه بورس: «اگر کسی برای منافع خودش، منافع ملی را به خطر بیاندازد قابل قبول نیست، مجلس و قوه قضاییه در این قضیه وارد می‌شوند. این‌ها را می‌گوییم تا بعدا گله‌مند نشوید.» این را قاضی زاده هاشمی نماینده مردم تهران در مهر ماه در جلسه نمایندگان مجلس با حقوقی‌های بزرگ بازار بورس گفته، اما بعد از آن خبری از رشد بازار نبود و حقوقی‌ها بعد از یک حمایت چند روزه همان مسیر قبلی خود را طی کردند. کم و بیش خبرهای به صورت شایعه و رسمی منتشر می‌شد که سازمان بورس متخلفان بورسی را دستگیر کرده است که بیشتر آن‌ها را حقوقی‌های بازار معرفی می‌کنند.
عمده فعالیت حقوقی‌ها در بازار حمایت از سهم و بالا و پایین کردن ارزش سهام در بازار است. یکی از ترفندهای حقوقی‌ها برای بالا و پایین کردن سهم‌ها، فروش سهم در قیمت بالا و خرید آن در قیمت پایین می‌باشد و همین مسئله هست که صدای سهامداران و نمایندگان مجلس را بلند کرده و کار را به آژانکشی کشانده است. فقط سهامداران بورس نیست که از چنین حرکت‌های زیان می‌کنند، افزایش قیمت‌های بی حساب و کتاب کالاها مانند روغن، کره، مرغ و غیره هم به نوعی ناشی این ابتکار عمل توسط دلالان و افراد سود جو در بازار است. آن‌ها هم جنس را احتکار می‌کنند و بعد کمبود جنس در بازار آن را با چند برابر قیمت به مردم می‌فروشند.
شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور به ویژه تحت تاثیر ویروس کرونا مشابهت زیادی با مقطع اسفند سال گذشته پیدا کرده است و بورس مجددا در حال داغ شدن است. البته عده زیادی از مردم و به ویژه تازه واردان برخلاف ماه‌های گذشته که خوش بینی مفرط داشتند، الان دچار بدبینی یا حداقل ترس شده‌اند. ضمن این که منابع چندانی نیز ندارند. اما حقوقی‌ها به خصوص آن‌های که با سیستم‌های بانکی رابطه دارند این قدرت را پیدا کردند که بار دیگر صف‌های فروش را جمع کنند و به نوعی رونق مصنوعی در بازار ایجاد کنند، بازی که هر چندگاهی رخ می‌دهد و اگر حقیقی علم لازم در بازار را نداشته باشد به سرعت فریب این بازی را می‌خورد.
بر اساس آمار ۱۹ نماد بزرگ وابسته به دولت بیشترین نوسانات را در بازار ایجاد کردند. این ۱۹نماد در زمان رشد بازار ۵۰ هزار میلیارد تومان سهم را فروختند اما در زمان ریزش کمتر از ۹ هزار میلیارد تومان خریداری داشتند که از جمله می‌توان به حقوقی فملی، شستا، شپنا، شتران و فولاد اشاره کرد.
اکثر مدیران برخی از حقوقی‌ها شخصا دارای هزاران میلیارد سرمایه شخصی و کدهایی هستند که نه بنام شرکت حقوقی است نه به اسم خود که نه می‌توان رصد کردد نه بازخواست، بلکه نیاز به یک تیم متخصص است تا آن‌ها را شناسایی و با آن‌ها برخورد کند
شورای عالی بورس بارها با نرمی و تهدید از حقوقی‌ها خواسته بود که از بازار حمایت کنند اما هر بار بعد از چند روز حمایت بار دیگر به صورت آبشاری اقدام به فروش می‌کردند، تا جای که گاهی اوقات خود سازمان سفارشات آن‌ها را ابطال می‌کرد.
برای نمونه حقوقی فولاد در اوج قیمتی ۶۸۰۰ میلیارد فروخته است اما در این ریزش تنها ۱۰۰۰ میلیارد تومان خرید کرده است، حقوقی شپنا در اوج قیمتی ۶۳۰۰ میلیارد فروخته است اما در این ریزش تنها ۴۰۰ میلیارد تومان خرید کرده است و یا حقوقی شستا در اوج قیمتی ۶۸۰۰ میلیارد فروخته است اما در این ریزش تنها ۱۵۰۰ میلیارد تومان خرید کرده است.
تعداد زیادی نیستند که چنین اقداماتی را انجام می‌دهند، پیدا کردن بزرگان هم چندان کار سختی نیست و با یک نگاه به عرضه‌های آبشاری سهم‌ها و بازی کردن با حقیقی‌ها می‌توان آن‌ها را شناسایی کرد. بارها کارشناسان گفته بودند که دلایل ریزش سهم‌ها غیر واقعی است و تنها بهانه‌ای برای ریزش است و اصل موضوع این است که این ریزش‌ها بازی حقوقی‌ها با حقیقی‌ها می‌باشد. قاسم صادقی کارشناس بازار سرمایه می‌گوید که بخشی از این رنج منفی به دلیل نوسان گیری بزرگان بازار و حقوقی هاست که موجب شده بازار به این وضعیت دچار شود. او گفته در حال حاضر میانگین شاخص یک میلیون و ۳۳۰ هزار واحد است و اگر اتفاق خاصی نیفتد و حقوقی‌ها شیطنت نکنند از این محدوده پایین‌تر نخواهد آمد.
رفیعی کارشناس بازار سرمایه به بازار در مورد حقوقی‌ها گفته که کار آن‌ها مثل احتکار است و آن‌ها در حال فریب حقیقی و فشار به آن‌ها برای فروش سهم در قیمت پایین است. او بیشتر وضعیت منفی بازار را شیطنت دولت و دخالت مستقیم آن می‌داند.
پشت پرده خطرناک
این تنها نظر کارشناسان بازار نیست که حقوقی‌ها را مقصر اصلی می‌دانند بلکه برخوردهای صورت گرفته توسط دستگاه نظارتی و دستگاه قضا با حقوقی‌های متخلف نشان از تایید این مطلب می‌دهد. صیامی در واکنش به برخورد با حقوقی‌ها در گفتگو با بازار گفت: اگر واقعا اراده‌ای برای برخورد با حقوقی‌ها نه همه آن‌ها بلکه تعداد کمی که در بازار به عنوان لیدر عمل می‌کنند وجود داشته باشد باید با چند حقوقی که به صورت هماهنگ عرضه می‌کردند برخورد قاطع شود اما نکته مهمی هم وجود دارد و آن این است که اکثر مدیران برخی از حقوقی‌ها شخصا دارای هزاران میلیارد سرمایه شخصی و کدهایی هستند که نه بنام شرکت حقوقی است نه به اسم خود که نه می‌توان رصد کردد نه بازخواست، بلکه نیاز به یک تیم متخصص است تا آن‌ها را شناسایی و با آن‌ها برخورد کند.
وی افزود: عملکرد سازمان بورس در برخورد با حقوقی‌ها بهبود پیدا کرده است و امیدواریم که همچنان با قاطعیت با متخلفین بازار سرمایه برخورد کنند.
در روزهای اخیر که بازار کمی روند مثبت به خود گرفته است، نقش حقوقی‌ها و بازارگردانی آن‌ها کاملا مشهود است. برخی از تحلیل‌گران با نگاه بدبینانه به بازار این رونق را مصنوعی خواندن و می‌گویند که دولت به منظور فروش ۳۰هزار میلیارد سهام خود و همچنین فشار مجلس به دنبال سبز کردن بازار است.
در دو هفته گذشته نمایندگان مجلس بعد از جلسه با وزیر اقتصاد یک اولتیماتون کوتاه مدت به دژپسند دادن که در صورت برنگرداندن بازار به حالت تعادل از وزیر در صحن علنی سوال پرسیده می‌شود. علاوه بر آن علی ربیعی سخنگوی دولت و همچنین دژپسند وزیر اقتصاد در هفته گذشته در حمایت از بازار سرمایه سخنانی را گفتند که بیشتر به دنبال سیگنال مثبت به بازار بودند.
بیشتر تحلیل‌گران روی این موضوع اتفاق نظر دارند که بازار تا پایان سال اگر اتفاق خاصی نیفتد روند صعودی خواهد داشت و دامنه شاخص را بین ۱میلیون ۶۰۰هزار تا ۲ ملیون تخمین زده‌اند. به هر حال سهامداران خرد و تازه‌کار به توصیه همه کارشناسان باید نگاه بلند مدتی به سهم داشته باشند و در صورت نداشتن دانش کافی از نوسان‌گیر بپرهیزند.
سه پیشنهاد به سهامداران خرد
به هر حال اگر بخواهیم مجموع نظرات و پیشنهادات کارشناسان را با توجه به شرایط جدید بازار تقسیم بندی کنیم در سه دسته می‌توان آن‌ها را جا داد. دسته اول کسانی هستند که قصد سرمایه‌گذاری در بورس را دارند، این افراد سعی کنند ابتدا سهام بنیادی را شناسایی و سپس با نگاه بلند مدت یکساله به آن داشته باشند. دسته دوم هم کسانی که تمایل زیادی به ورد دارند اما هنوز دانش کافی را ندارند، به هیچ وجه اگر ترس یا نگران دارید از ورود به بورس جلوگیری کنید و سرمایه خود را بر اساس تخصص در حوزه‌ای که توانایی آن را دارید وارد کنید، دسته سوم هم کسانی که قصد معامله در بازار دارند این افراد می‌توانند به ورود و خروج سریع پول و حرکات ایذایی فکر کنند به این صورت که در آن افراد می‌دانند سهام ارزنده نیست ولی صرفا می‌خرند تا در اولین فرصت به خریدار بعدی بفروشند و خارج شوند.
در کل توصیه بزرگان بورس به سهامداران این است که مراقب باشند که دوباره رکب نخورند چون در شرایط فعلی بازار، نقش تعیین کننده را حقوقی‌ها خواهند داشت و از ترس از دست رفتن پولشان در سهام ارزنده را با قیمت پایین نفروشند.
نظر شما