بازار؛ اسدالله خسروی: قیمت ارز در حالی در بازار آزاد با روند رو به رشدی در حرکت است که بانک مرکزی به جای ایجاد راهکاری مناسب و کارشناسانه و اعمال سیاست گذاری های موثر آنگونه که مانع رشد بی منطق بهای این کالا در بازار شود، خود نیز با گران کردن قیمت ارز صرافی بانک ها در مسیر گرانی این کالا گام بر می دارد. افزایش قیمتی که متاسفانه بانک مرکزی را را دنباله رو قیمت های بازار آزاد کرده است، این اقدام هر چند از دید بانک مرکزی با هدف جلوگیری از رشد جهشی قیمت ارز در بازار آزاد صورت می گیرد اما از نظر کارشناسان چنین سیاست غلطی به نوعی به گرانی ارز در بازار دامن می زند هر چند این رویکرد به نفع دولت است.
نکته جالب اینجاست که بانک مرکزی که سکان قیمت گذاری ارز را در دست دارد، اخیرا صرافی ها را تهدید کرده است که در صورت تخطی آنها از مقررات و بخش نامه های بانک مرکزی در انجام معاملات ارزی خاطیان را به قوه قضاییه معرفی می کند.
دخیل بودن بانک مرکزی در گرانی ارز!
هر چند نظارت بر بازار داد و ستد ارز و کنترل قیمت این کالا در چنین بازار مهم اقتصادی اقدامی درست و ضروری است اما به گفته کارشناسان پولی بانکی؛ خود بانک مرکزی در تغییر نرخ ارز دخیل بوده و تغییر نرخ انواع ارز در تابلو صرافی بانک ملی نمونه ای از تخلفاتی است که در این بازار به چشم می خورد.
آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی در گفتگو با «بازار» درباره فعالیت صرافی ها و سیاست گذاری های بانک مرکزی در تعیین نرخ ارز گفت: صرافی ها به عنوان یک بنگاه واسطه ای همچون بنگاه های معاملات ملکی عمل می کنند و نمی توانند در تعیین نرخ ارز در بازار نقش آفرین شوند چرا که بانک مرکزی تعیین کننده نرخ ارز است صرافی هاست.
به طور مثال زمانی که تقاضا در بازار آزاد برای خرید ارز افزایش یابد معمولا قیمت ها در این بازار دچار تغییر و روندی رو به رشدی به خود می گیرند اما قیمت ارز در صرافی بانک ها مشخص است و چون داد و ستد این کالا رسمی و از طریق کارت ملی و ... انجام می شود به درستی قابل رصد است.
فروش چند نرخی ارز در صرافی ها
وی افزود خود صرافی ها اکنون ارز را با چند نرخ می فروشند که این نرخ ها قیمتی نیست که خود صرافی ها آن را تعیین کنند بلکه چنین نرخ هایی از بانک مرکزی به آنها داده می شود مثل نرخ ارز سهمیه ای.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بانک مرکزی نباید بگوید من تعیین کننده نرخ ارز در بازار نیستم، گفت: تغییر در قیمت نرخ ارز صرافی بانک ملی بیانگر این است که بانک مرکزی قیمت این کالا را به این بانک می دهد چرا که صرافی بانک حق تعیین قیمت ارز را ندارد.
وی اضافه کرد: هر گونه ارزی که از کشورهای مختلف چون عراق، سلیمانیه، ترکیه، افغانستان و ... وارد می شود از قیمت بانک مرکزی تبعیت می کند.
حاکمیت قیمت ارز در دست بانک مرکزی است نه صرافی ها
بنابراین نهادی که خودش تعیین کننده قیمت انواع ارز است نباید خود را به راه دیگر بزند و بگوید صرافی ها در تعیین نرخ ارز دخیل هستند. چرا که حاکمیت بازار ارز در دست بانک مرکزی است از طرفی صرافی ها هم به افزایش نرخ ارز می گویند بانک مرکزی به ما این نرخ را داده است.
بنا به این گزارش، بانک مرکزی بانک مرکزی در حالی طی بخشنامه‌ای به شرکت‌های صرافی تأکید کرده است که خرید و فروش ارز (اسکناس و حواله) صرفاً در چارچوب مقررات اعلامی این بانک و توسط صرافی‌های مجاز باید انجام شود که خیلی از کارشناسان می گویند؛ بانک مرکزی از نحوه عملکرد و فعالیت بانک ها کاملا آگاه است و این اقدام به مثابه یک بازی سیاسی است.
اخیرا بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به شرکت‌های صرافی تأکید کرد که خرید و فروش ارز (اسکناس و حواله) صرفاً در چارچوب مقررات اعلامی بانک مرکزی و توسط صرافی‌های مجاز باید انجام شود.
همزمان با افزایش قیمت ارز در بازار و ثبت رکوردهای بالای برای انواع ارز به خصوص دلار، بانک مرکزی در بخشنامه‌ای اعلام کرد: ایجاد جو روانی نامطلوب و التهاب در بازار ارز جرم محسوب می‌شود و براساس مصوبه شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی سران، هرگونه خرید و فروش ارز می‌بایست در بانک‌ها و صرافی‌های مجاز و در چارچوب مقررات اعلامی بانک مرکزی انجام شود.
در این بخشنامه آمده است: در اجرای مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی در خصوص مدیریت بازار ارز به اطلاع می‌رساند، خرید و فروش ارز (اسکناس و حواله) صرفاً در چارچوب مقررات اعلامی بانک مرکزی مجاز است و هرگونه اعلام قیمت‌های نامتعارف و خارج از رویه ابلاغی، ایجاد جو روانی نامطلوب و التهاب در بازار ارز، جرم محسوب می‌شود.
آیا تهدید صرافی ها بازی سیاسی است؟
محسن رضایی صدرآبادی کارشناس اقتصادی نیز در گفتگو با «بازار» درباره مدیریت بازار ارز از سوی بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی موظف به ساماندهی بازار ارز در کشور است و اینکه تاکنون پس از سالها شاهد آشفتگی در این بازار هستیم نشان از بی تدبیری و ضعف بانک مرکزی در حل مشکل بازار ارز است.
وی با بیان اینکه اگر اختلالی در قیمت ارز در بازار ایجاد شده تغییر قیمت این کالا معمولا در صرافی بانک ملی بوده است، اظهار داشت: به طور مثال خود بانک مرکزی قیمت ارز را به صرافی ها اعلام می کند در حالی که اکنون خود این بانک برای صرافی ها خط و نشان می کشد.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: اگر یک صرافی بخواهد در معاملات ارزی تخلف کند بانک مرکزی خیلی راحت می تواند با آن برخورد کند چرا فعالیت صرافی ها مشخص است و کارکرد آنها رصد می شود.
رضایی صدرآبادی با بیان اینکه زمانی قیمت ارز در بازار افزایش می یابد به نفع دولت است چرا که از این طریق کسب سود می کند، اظهار داشت: البته دولت باید بازار ارز را به خوبی مدیریت کند و نگذارد قیمت این کالای تاثیرگذار بی منطق دربازار افزایش یابد اما اگر سیاست ها طوری باشد که به نفع دولت اقدامی انجام شود بی شک تورم و افزایش قیمت ها را در بازار شاهد خواهیم شد.
نظر شما