امیررضا اعتمادی؛ بازار: در یک سال گذشته، بیش از ۴ همت از طریق بخش خصوصی به فوتبال ایران تزریق شده است؛ رقمی که در نگاه اول می‌تواند نشانه‌ای از رشد و توسعه این ورزش باشد، اما در بطن خود سوالات و چالش‌های جدی به همراه دارد. این سرمایه‌گذاری از طریق اسپانسری، تأمین مالی باشگاه‌ها، قراردادهای تبلیغاتی و سایر روش‌های اقتصادی انجام شده، اما آیا این هزینه‌کرد، بازدهی اقتصادی مناسبی داشته است؟ یا صرفاً به عنوان ریخت‌وپاش بی‌ضابطه‌ای در باشگاه‌های ورشکسته و غیرشفاف محسوب می‌شود؟
۱. ساز و کار باشگاه‌ها؛ مخارج میلیاردی بدون بازدهی باشگاه‌های فوتبال ایران عمدتاً زیان‌ده هستند و به جای استفاده از منابع مالی در مسیر توسعه زیرساخت‌ها، استعدادپروری و درآمدزایی پایدار، بیشتر درگیر هزینه‌های غیرمنطقی و پرداخت‌های بی‌حساب و کتاب به بازیکنان و دلالان شده‌اند. قراردادهای سنگین، هزینه‌های پنهان، و سوءمدیریت مالی باعث شده که این سرمایه‌گذاری‌ها بدون خروجی مشخص، در چاه بی‌انتهای فوتبال ایران فرو برود.
۲. مقایسه با لیگ‌های عربستان و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس در همین مدت، باشگاه‌های عربستان و امارات با سرمایه‌گذاری‌های مشابه، فوتبال خود را به سطحی جهانی رسانده‌اند. عربستان با آوردن ستاره‌های بین‌المللی، ایجاد زیرساخت‌های پیشرفته و جذب مخاطب از سراسر جهان، لیگ خود را به یک برند سودآور تبدیل کرده است. اما در ایران، با وجود تزریق میلیاردها تومان، کیفیت فوتبال نه‌تنها پیشرفت نکرده، بلکه بسیاری از باشگاه‌ها همچنان از نظر مدیریت مالی و امکانات در شرایطی نابسامان قرار دارند.
۳. مبالغ نامشخص و هزینه‌های پنهان؛ پول‌هایی که سرنوشت‌شان معلوم نیست یکی از مشکلات اساسی در فوتبال ایران، نبود شفافیت مالی است. پول‌های هنگفتی که از طریق اسپانسرها و بخش خصوصی وارد باشگاه‌ها می‌شود، بدون حسابرسی مشخص خرج می‌شود. بسیاری از قراردادها غیرشفاف هستند و هیچ نظارت دقیقی بر هزینه‌های باشگاه‌ها وجود ندارد. در چنین فضایی، فساد مالی، سوءاستفاده از منابع و قراردادهای عجیب و غریب به راحتی شکل می‌گیرد.
۴. پای جادوگران و دلالان در فوتبال؛ هزینه‌هایی که عقلانی نیست یکی دیگر از معضلاتی که فوتبال ایران را به ورطه سقوط کشانده، ورود پدیده‌های غیرمنطقی و غیرفوتبالی به سیستم باشگاه‌داری است. گزارش‌های متعددی از پرداخت‌های کلان به افراد مدعی "جادوگری" و تاثیرگذاری بر نتایج بازی‌ها منتشر شده است. این موضوع نه‌تنها وجهه فوتبال را تخریب کرده، بلکه هزینه‌های هنگفتی را از منابع مالی باشگاه‌ها هدر داده است.
۵. ضرورت اصلاح ساختار مالی و بازنگری در سرمایه‌گذاری بخش خصوصی بخش خصوصی که در شرایط فعلی اقتصاد ایران با مشکلات متعددی مواجه است، نباید تنها نقش تأمین‌کننده هزینه‌های باشگاه‌های فوتبال را ایفا کند. باید مکانیسم‌هایی طراحی شود که سرمایه‌گذاری در فوتبال سودآور بوده و موجب توسعه اقتصاد ورزشی شود. از جمله پیشنهادها می‌توان به اصلاح ساختار باشگاه‌داری، راه‌اندازی بورس باشگاه‌های ورزشی، بهینه‌سازی قراردادهای اسپانسری و تعیین سقف دستمزد برای بازیکنان اشاره کرد.
نتیجه‌گیری:
۴ همت پولی که از بخش خصوصی به فوتبال ایران سرازیر شده، اگرچه به ظاهر نشانه‌ای از رشد اقتصادی این ورزش است، اما در عمل به دلیل ساختار معیوب اقتصادی و مدیریت ناکارآمد، به جای توسعه، به نوعی اتلاف منابع تبدیل شده است. اگر دولت و نهادهای مربوطه نتوانند مسیر این سرمایه‌گذاری را اصلاح کنند، ادامه این روند می‌تواند ضربه‌ای جبران‌ناپذیر به اقتصاد کشور و بخش خصوصی وارد کند. وقت آن رسیده که به فوتبال ایران به عنوان یک صنعت سودآور و خودکفا نگاه شود، نه محلی برای هدررفت سرمایه‌های ملی.
نظر شما