بازار؛ گروه بین الملل: «فایق محموداف» در طی مقاله ای که در سایت تحلیلی آذربایجان نیوز منتشر شد، نوشت: روسیه و ایران بر سر مسیر خط لوله گازی که از آذربایجان می گذرد به توافق رسیده اند و مذاکرات در مراحل نهایی تعیین قیمت عرضه است. به گفته «سرگئی تسیویلف»، وزیر انرژی روسیه دو کشور همچنین در حال بررسی پروژه های مشترک بالقوه برای استخراج گاز هستند.
وزیر انرژی روسیه در این ارتباط گفت: مسیر توافق شده از آذربایجان می گذرد. ما اکنون در مرحله نهایی مذاکرات با تمرکز بر تصویب قیمت هستیم. حجم ها قبلاً ثابت شده است. قیمت گذاری همیشه یک موضوع تجاری است و نیاز به مصالحه دارد، به همین دلیل است که کارگروه هایی از هر دو طرف برای توسعه رویکرد قیمت گذاری تشکیل شده است.
قرارداد گازی روسیه و ایران در کنار اهداف تجاری، انگیزه سیاسی نیز دارد و حرکتی در راستای ارسال پیامی روشن به غرب است. «الهام شعبان»، رئیس مرکز تحقیقات نفتی در جمهوری آذربایجان تاکید کرد که قرارداد گازی روسیه و ایران در درجه اول سیاسی است تا تجاری. وی این توافق را یک ژست نمادین با هدف ارسال پیامی روشن به غرب و چین توصیف کرد.
قرارداد گازی روسیه و ایران در کنار اهداف تجاری، انگیزه سیاسی نیز دارد و حرکتی در راستای ارسال پیامی روشن به غرب است
توافقنامه مشارکت راهبردی بین روسیه و ایران که در ۱۷ ژانویه امضا شد، به شدت بر همکاری انرژی متمرکز است. «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور روسیه برنامه‌هایی را برای صادرات گاز از ۲ تا ۵۵ میلیارد متر مکعب در سال برجسته کرد. سوال فوری این است که وقتی هر دو کشور غول های گازی هستند، این توافق چه هدفی را دنبال می کند؟ در پاسخ باید گفت این یک حرکت سیاسی است تا یک ضرورت تجاری.
ایران طی سه سال گذشته در ماه‌های زمستان با کمبود گاز داخلی مواجه بوده است که ۵ میلیارد متر مکعب برای پوشش پیک کسری‌ها کافی است. با این حال، حجم پیشنهادی در این معامله بسیار فراتر از نیاز تهران است. این توافق به جاه طلبی های گسترده تر، از جمله استفاده از ایران به عنوان یک مرکز ترانزیت برای دسترسی به بازارهای پاکستان، هند و فراتر از آن اشاره دارد.
برای تحویل ۵۵ میلیارد متر مکعب در سال، چندین خط لوله جدید باید ساخته شود که نیازمند میلیاردها سرمایه گذاری است. از نظر تاریخی، روسیه به ۱۰ خط لوله از طریق اوکراین برای انتقال ۱۶۰ میلیارد متر مکعب گاز به اروپا متکی بود. مقیاس مشابهی از زیرساخت ها برای موفقیت این توافق ضروری است.
این قرارداد همچنین نشان دهنده واکنش استراتژیک روسیه به کاهش صادرات گاز به اروپا به دلیل تحریم ها است. در حالی که مسکو به دنبال هدایت گاز خود به چین است، خطوط لوله فعلی ظرفیت محدود ۵۰ میلیارد متر مکعب در سال را دارند. علاوه بر این، چین در مورد سرمایه گذاری در زیرساخت های گران قیمت و مذاکره با شرایط مطلوب محتاط است. این معامله می تواند به عنوان یک ابزار چانه زنی برای به دست آوردن اهرم فشار بر پکن در حین کاوش در بازارهای جایگزین عمل کند.
«الدنیز امیروف»، اقتصاددان ساکن باکو نسبت به دورنمای بلندمدت توافق گازی روسیه و ایران ابراز تردید کرد. وی موقعیت استراتژیک آذربایجان را به عنوان یک مسیر طبیعی ترانزیت گاز روسیه به ایران با اشاره به موقعیت جغرافیایی مطلوب و زیرساخت‌های موجود برشمرد.
وی در این ارتباط گفت: انتخاب آذربایجان به عنوان یک کشور ترانزیتی به دلیل قابل اعتماد بودن و نزدیکی آن منطقی است. با این حال، پیامدهای گسترده تر این معامله سؤالاتی را ایجاد می کند. ایران که دومین ذخایر بزرگ گاز جهان را با بیش از ۳۲ تریلیون متر مکعب دارد، به نظر نمی رسد برای مصرف داخلی به گاز روسیه نیاز داشته باشد. این امر تردیدها را در مورد عملی بودن توافق ایجاد می کند.
قرارداد گازی روسیه و ایران کمتر برای تامین نیازهای انرژی و بیشتر جهت نمایش یک مشارکت استراتژیک امضاء شده است
توافق روسیه و ایران ممکن است ناشی از تمایل روسیه برای حفظ سطح صادرات در بحبوحه تحریم ها باشد تا منطق واقعی اقتصادی. مشخص نیست که ایران چگونه قصد استفاده از گاز روسیه را دارد. آیا فرار از تحریم ها را تسهیل می کند یا صرفاً به عنوان یک مسیر ترانزیتی عمل می کند؟ بدون پاسخ‌های روشن، بعید به نظر می‌رسد که توافق نتایج موفقیت‌آمیزی به همراه داشته باشد.
قرارداد گازی روسیه و ایران کمتر برای تامین نیازهای انرژی و بیشتر جهت نمایش یک مشارکت استراتژیک امضاء شده است. این قرارداد در حالی که نشان دهنده سرپیچی از تحریم های غرب است و احتمالات جدید بازار را بررسی می کند، چالش های اقتصادی و لجستیکی قابل توجهی را حل نشده باقی می گذارد.
به گزارش بازار البته در بخش هایی از اطهار نظرات این کارشناس به نظر از وضعیت ناترازی انرژی در داخل کشور بی اطلاع است .
چنانکه دسترسی دایم صنایع بزرگ ایران به انرژی می تواند فرصت های صادراتی زیادی را برای فولادی ها و پتروشیمی ها فراهم کند.
به طوری که بر اساس محاسبات انجام شده می توان انتطار داشت با نزدیک شدن به ظرفیت اسمی صنایع انرزی بر اهم از فولادها ، سیمانی ها ، پتروشیمی ها و... که تا ۱۰ میلیارد دلار فرصت صادراتی نسبت امسال فراهم کرد.
نظر شما