چند نوع بست داربست داریم؟

آشنایی با انواع بست داربست

بست داربست یکی از اجزای حیاتی در سازه‌های داربستی است که تضمین‌کننده ایمنی و استحکام این سازه‌ها می‌باشد. در پروژه‌های ساختمانی، استفاده از داربست برای انجام کارهایی نظیر نماکاری، نقاشی ساختمان، نصب تجهیزات و حتی تعمیرات ضروری است. بدون بست‌های مناسب، نه تنها کارایی داربست‌ها کاهش می‌یابد، بلکه احتمال وقوع حوادث نیز به شدت افزایش پیدا می‌کند. در این مقاله، قصد داریم تا به بررسی تخصصی انواع بست داربست بپردازیم و ویژگی‌های هر کدام را تحلیل کنیم تا به شما کمک کنیم بهترین نوع را برای نیازهای خود انتخاب کنید.

بست داربست چیست؟

بست داربست قطعه‌ای فلزی است که به منظور اتصال لوله‌های داربست به یکدیگر استفاده می‌شود. این قطعه با ایجاد پیوندهای محکم بین لوله‌ها، پایداری و استحکام سازه داربست را تضمین می‌کند. بست‌های داربست در اندازه‌ها و انواع مختلفی تولید می‌شوند و هرکدام از آنها برای شرایط و کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند.

انواع بست داربست

انواع داربست شامل داربست‌های فلزی، چوبی، معلق و مدولار می‌شود. هر کدام از این داربست‌ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و بسته به نوع پروژه و نیازهای آن انتخاب می‌شوند.تنوع این بست‌ها به اندازه‌ای است که انتخاب مناسب آن‌ها، مستلزم آشنایی با ویژگی‌های هر یک است. بست‌های چهار پیچ، دو پیچ، گردان، H و تک پیچ از جمله رایج‌ترین انواع هستند. بست‌های چهار پیچ برای اتصالات عمود بر هم، دو پیچ برای اتصالات تقاطعی و گردان‌ها برای ایجاد انعطاف در سازه استفاده می‌شوند. بست‌های H به دلیل شکل خاص خود، پایداری بیشتری به سازه می‌بخشند و تک پیچ‌ها معمولاً برای اتصالات ساده‌تر به کار می‌روند. جنس بست‌ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و معمولاً از فولاد با روکش گالوانیزه برای مقاومت در برابر خوردگی ساخته می‌شوند. انتخاب نوع و جنس بست مناسب، به عواملی همچون نوع سازه، بار وارده و شرایط محیطی بستگی دارد.

برای انتخاب بست داربست مناسب، باید با انواع مختلف آن آشنا شویم. این بست‌ها بر اساس نوع کاربرد و ساختار به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه به معرفی مهم‌ترین انواع بست داربست می‌پردازیم.

بست داربست فولادی

بست‌ داربست فولادی یکی از رایج‌ترین و مستحکم‌ترین انواع بست‌های داربست هستند. این نوع بست‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و تحمل بارهای سنگین، برای استفاده در پروژه‌های بزرگ و صنعتی مناسب هستند. بست‌های فولادی، المان‌های حیاتی در ساخت و برپایی داربست‌های ایمن و پایدار هستند. این قطعات فلزی با تنوع مدل و ابعاد، وظیفه اتصال محکم لوله‌های داربست به یکدیگر و به سازه اصلی را بر عهده دارند. انتخاب نوع مناسب بست، با توجه به بار وارده، ارتفاع داربست و شرایط محیطی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بست‌های فولادی با کیفیت بالا، از جنس فولاد مقاوم در برابر خوردگی و سایش ساخته می‌شوند و قادرند در شرایط سخت آب و هوایی و بارگذاری‌های سنگین، مقاومت کنند. این قطعات، نقش مهمی در تضمین ایمنی کارگران و جلوگیری از حوادث ناشی از ریزش داربست ایفا می‌کنند. از طرفی، تنوع مدل‌های بست، امکان طراحی و اجرای انواع داربست با پیچیدگی‌های مختلف را فراهم می‌آورد. بنابراین، استفاده از بست‌های فولادی استاندارد و با کیفیت، یکی از الزامات اصلی در اجرای پروژه‌های ساختمانی است.

بست داربست استاندارد

بست‌ داربست استاندارد، بست‌هایی هستند که بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی طراحی و ساخته می‌شوند. این نوع بست‌ها با طراحی دقیق و جنس مرغوب، تضمین‌کننده اتصالات محکم و پایدار لوله‌های داربست بوده و دارای مشخصات فنی دقیقی هستند که شامل مقاومت در برابر فشار، ضخامت متریال، و تحمل وزن می‌باشند. این بست‌ها با تنوع مدل و ابعاد، امکان ایجاد سازه‌های داربستی با پیچیدگی‌های مختلف را فراهم می‌آورند. استفاده از بست‌های استاندارد، علاوه بر افزایش ایمنی کارگران و تجهیزات، به کاهش هزینه‌های ناشی از تعمیرات و بازسازی‌های احتمالی کمک شایانی کرده و مناسب برای استفاده در پروژه‌های ساختمانی با حساسیت‌های بالا هستند.. جنس معمول بست‌ها، چدن داکتیل است که مقاومت بالایی در برابر خوردگی و سایش دارد. همچنین، وجود استانداردهای مشخص برای تولید بست‌ها، تضمین‌کننده کیفیت و یکپارچگی این محصولات در بازار است. انتخاب این نوع بست‌ها به دلیل اطمینان از کیفیت و عملکرد آنها، همواره توصیه می‌شود.

بست چهار پیچ داربست

بست چهار پیچ داربست، عنصری حیاتی و کلیدی در ساختار داربست است که نقش مهمی در اتصال لوله‌های داربست به یکدیگر ایفا می‌کند. این بست با طراحی ساده اما مهندسی شده، امکان ایجاد اتصالات قوی و پایدار را در زوایای ۹۰ درجه فراهم می‌آورد. جنس این بست اغلب از چدن داکتیل یا فولاد با مقاومت بالا است که آن را در برابر فشارها و تنش‌های وارده در حین کار مقاوم می‌سازد. اجزای اصلی تشکیل‌دهنده بست چهار پیچ شامل دو عدد برگه، یک عدد کنده، چهار عدد پیچ، چهار عدد مهره و چهار عدد واشر است. این اجزا با دقت بالایی کنار هم قرار گرفته و با استفاده از پیچ و مهره به یکدیگر محکم می‌شوند. استفاده از بست چهار پیچ با کیفیت و استاندارد، به افزایش ایمنی و پایداری سازه داربست کمک شایانی کرده و از بروز حوادث احتمالی جلوگیری می‌کند. همچنین، این بست‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر یک برای کاربردهای خاصی مناسب هستند. 

انواع متریال بست داربست

بست‌های داربست از متریال‌های مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام از آنها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. از جمله متریال‌های رایج در تولید بست داربست می‌توان به فولاد، آلومینیوم و پلاستیک‌های مقاوم اشاره کرد.

1. فولاد: بست‌های فولادی به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، از پرکاربردترین متریال‌ها برای بست داربست به شمار می‌روند.

2. آلومینیوم: این نوع بست‌ها سبک‌تر از فولاد هستند و در پروژه‌هایی که نیاز به کاهش وزن سازه داربست وجود دارد، استفاده می‌شوند.

3. پلاستیک‌های مقاوم: بست‌های پلاستیکی در پروژه‌هایی که نیاز به داربست‌های سبک‌تر و اقتصادی‌تر وجود دارد، گزینه مناسبی هستند. اما باید توجه داشت که این بست‌ها به اندازه بست‌های فلزی استحکام ندارند.

چرا استفاده از بست داربست دست دوم خطرناک است؟

استفاده از بست‌های داربست دست دوم می‌تواند به شدت خطرناک باشد. این بست‌ها به دلیل استفاده مکرر ممکن است فرسوده شده باشند و دیگر نتوانند فشار و وزن سازه داربست را تحمل کنند. حتی اگر ظاهری سالم به نظر برسند، ممکن است دارای ترک‌های ریز یا خمیدگی‌هایی باشند که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست. استفاده از بست‌های دست دوم، ریسک بالای خرابی سازه داربست و در نتیجه بروز حوادث جبران‌ناپذیر را به همراه دارد. بنابراین توصیه می‌شود که همیشه از بست‌های نو و با کیفیت بالا استفاده کنید تا از ایمنی سازه داربست مطمئن باشید. از دلایل و عوارض استفاده از انواع بست داربست دست دوم می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• خوردگی و فرسودگی: بست‌هایی که در معرض عوامل جوی مانند رطوبت، باران و تغییرات دما قرار می‌گیرند، به مرور زمان دچار خوردگی و فرسودگی می‌شوند. این امر باعث کاهش مقاومت بست در برابر نیروهای کششی و برشی شده و احتمال شکستگی و جدا شدن آن را افزایش می‌دهد.

• تغییر شکل: در اثر اعمال بارهای تکراری و نیروهای جانبی، بست‌های داربست ممکن است دچار تغییر شکل شده و هندسه اولیه خود را از دست بدهند. این تغییر شکل باعث کاهش ظرفیت باربری بست و توزیع نامناسب نیروها در سازه می‌شود.

• خستگی مصالح:  این نوع بست‌ها در طول عمر مفید خود، بارهای تناوبی را تحمل می‌کنند. این بارگذاری‌های تکراری باعث ایجاد پدیده خستگی در مصالح بست شده و در نهایت منجر به شکست ناگهانی آن می‌شود.

• عدم تطابق با استانداردها: بست‌های دست دوم ممکن است با استانداردهای ایمنی و کیفیتی روز مطابقت نداشته باشند. این بست‌ها ممکن است از نظر ابعاد، جنس مصالح و روش تولید با بست‌های نو تفاوت داشته باشند و در نتیجه، مقاومت و عملکرد آن‌ها قابل پیش‌بینی نباشد.

• عدم امکان بازرسی دقیق: بازرسی بصری از بست‌های داربست دست دوم، ممکن است تمامی عیوب پنهان آن‌ها را آشکار نکند. برخی از آسیب‌ها مانند ترک‌های داخلی، خوردگی درونی و کاهش ضخامت دیواره تنها با استفاده از روش‌های غیرمخرب قابل تشخیص هستند.

عواقب استفاده از بست داربست دست دوم:

• ریزش داربست: استفاده از بست‌های فرسوده و آسیب‌دیده می‌تواند منجر به ریزش ناگهانی داربست و بروز حوادث جبران‌ناپذیر شود.

• آسیب فیزیکی به کارگران: کارگرانی که روی داربستی با بست‌های معیوب کار می‌کنند، در معرض خطر سقوط و آسیب‌های جدی قرار دارند.

• تاخیر در اجرای پروژه: در صورت بروز حادثه ناشی از استفاده از بست‌های معیوب، اجرای پروژه متوقف شده و هزینه‌های اضافی برای رفع مشکل و جبران خسارات وارد می‌شود.

• تخریب سازه اصلی: در برخی موارد، ریزش داربست می‌تواند به سازه اصلی ساختمان نیز آسیب برساند.

خرید بست داربست

برای خرید بست‌های داربست، باید به کیفیت و استانداردهای محصول توجه ویژه‌ای داشته باشید. یکی از معتبرترین مجموعه‌هایی که در زمینه تولید و عرضه بست‌های داربست با کیفیت فعالیت می‌کند، مجموعه «ایران بست» است. این مجموعه با ارائه محصولات متنوع و استانداردهای لازم، اطمینان از ایمنی و استحکام داربست‌های شما را تضمین می‌کند. ایران بست با سال‌ها تجربه در این زمینه، بست‌هایی با کیفیت بالا و مقاوم در برابر فشار و ضربه تولید می‌کند که در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی می‌توانند به کار گرفته شوند.

سخن پایانی

انتخاب بست داربست مناسب یکی از اصلی‌ترین عوامل در ایجاد سازه‌های داربستی ایمن و کارآمد است. بست‌های فولادی، استاندارد و چهار پیچ از جمله بهترین گزینه‌ها برای پروژه‌های مختلف به شمار می‌روند. همچنین، همواره باید از خرید بست‌های داربست دست دوم خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند ایمنی سازه شما را به خطر بیندازد. با انتخاب مجموعه‌ای معتبر نظیر «ایران بست»، می‌توانید از کیفیت و کارایی بست‌های داربست خود مطمئن شوید و پروژه‌های ساختمانی خود را با ایمنی کامل به انجام برسانید.