بازار، گروه استانها: کشور ترکمنستان بازارهای مناسبی برای صادرات و فعالیت بازرگانان ایرانی دارد. مهمترین واردات ترکمنستان کالاهایی مانند لوله های آهنی، ماشین آلات برداشت، تجهیزات صوتی، داروهای بسته بندی شده، مصالح ساختمانی و تراکتورها است.
متاسفانه در حال حاضر به دلیل برخی مشکلات داخلی و خارجی، ایران هنوز جایگاه مناسبی را در بازارهای این کشور بدست نیاورده است در حالی که کشورهای ترکیه و روسیه بیشترین سهم را در صادرات به ترکمنستان دارند. برای صادرات به ترکمنستان گرفتن ویزا لازم است ولی با سخت گیری های زیادی مواجه شده است. در واقع به جای ویزای تجاری برای بازرگانان ایرانی، ویزای موقت چند روزه به برای تردد در عشق آباد صادر می شود.
ترکمنستان فرصت های زیادی برای تجارت مصالح ساختمانی، محصولات کشاورزی، صنایع غذایی و محصولات نفتی دارد
این کشور بازار مناسبی برای بازرگانان ایرانی است که با رایزنی و دیپلماسی قوی در آینده شاید بتوان این مشکلات را کاهش داد و روابط تجاری بین دو کشور را گسترده تر کرد. درباره فرصت ها، مشکلات و راه حل های تجارت با این کشور گفت و گویی با «بهمن ایری» نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان داشتیم که در ادامه می خوانید.
* درباره بازار ترکمنستان و فرصت های بازرگانی بین دو کشور توضیح دهید؟
با توجه به حدود هزار کیلومتر مرز مشترک ترکمنستان با ایران، اولویت های تجاری و فرصت های زیادی برای بازرگانان ایرانی فراهم است. این کشور ذخایر نفتی و گازی زیادی دارد که شرکت های ایرانی می توانند در این بخش ها ورود کنند؛ علاوه بر فرصت های گفته شده، فرصت های ساخت و ساز در حوزه ساختمان و جاده سازی زیادی برای شرکت های ایرانی وجود دارد. همچنین این کشور می تواند بازار خوبی برای محصولات کشاورزی ایرانی باشد.
* مهمترین چالشی که در حوزه تجارت با کشور ترکمنستان وجود دارد چیست؟
مهمترین چالش صادر نشدن ویزا توسط دولت ترکمنستان برای بازرگانان است که این محدودیت صرفا برای ایرانی ها نیست. ترکمنستان برخی محدودیت های قانونی در صدور ویزا برای اتباع خارجی دارد که کشور ما هم مستثنی از این موضوع نیست به همین دلیل بازرگانان ما زیاد نمی توانند به بازارهای این کشور ورود کرده و بازار های هدف خود و تجار مورد نظر را از نزدیک ملاقات کنند.
نفوذ و وارد شدن به بازارهای این کشور سخت است به همین دلیل ارتباط با تجار این کشور از راه اینترنتی، فضای مجازی، تلفنی یا به صورت دعوت از افراد این کشور و ملاقات در داخل ایران انجام می شود. گاهی اتاق مشترک ایران و ترکمنستان، سازمان توسعه تجارت و برخی شرکت های مدیریت صادرات، رویدادهای تجاری برگزار و هیات هایی را به این کشور اعزام می کنند، اما زمان برگزاری این رویدادها محدود است و همچنین افرادی که به این جلسات اعزام می شوند، فرصت های محدودی برای رسیدن به اهداف مورد نظر خود دارند به همین دلیل به اندازه کافی برای تجار و بازرگانان ایرانی مثمر ثمر نیست.
* شرایط حمل و نقل به ترکمنستان به چه شکل است؟
حمل و نقل به ترکمنستان از راه ریلی، دریایی و جاده ای انجام می شود که در بحث دریایی با چالش روبرو هستیم؛ ترکمنستان کشتی های ایرانی را پذیرش نمی کند و صرفا کشتی ها با پرچم روسیه و آذربایجان را می پذیرد؛ همچنین با توجه به اینکه کشور روسیه خود تحریم است کشتی های روسی هم با چالش هایی مواجهه شده اند و با توجه به تعداد کم کشتی های آذربایجان بازرگانان ما در تجارت با کشور ترکمنستان از لحاظ حمل و نقل با مشکل روبرو هستند.
مرز اینچه برون که در استان گلستان است با مشکلات زیادی از جمله سکوهای بارگیری و بارانداز، انبارهای ذخیره محموله ها در بخش واردات و صادرات رو به رو است
از لحاظ ریلی ما دو مسیر ریلی سرخس و اینچه برون را داریم؛ اینچه برون که در استان گلستان است با مشکلات زیادی از جمله سکوهای بارگیری و بارانداز و انبارهای ذخیره محموله ها در بخش واردات و صادرات رو به رو است. اما برای رونق اقتصاد استان لازم است امکانات فازهای بعدی ایستگاه اینچه برون راه اندازی شود.
* دولت توانسته با دیپلماسی اقتصادی فرصت های تجارت با ترکمنستان را بیشتر کند؟
کشور ما جزو اولین کشورهایی بود که این کشور را از بدو تاسیس به رسمیت شناخت و زمانی که با بحران غذایی روبرو شد، ایران جزو حامیان اصلی این کشور بود و روابط خوبی را با این کشور در تمام دولت ها داشته است. اما متاسفانه در زمان دولت دوازدهم با توجه به دیدگاه دولت صادرات ما از حدود یک میلیارد دلار به حدود دویست میلیون دلار رسید که ضرر زیادی را به تجار ما وارد کرد، همچنین در این دوران در مسائل گازی برخی اختلاف نظرها بین دو کشور به وجود آمده بود که این مشکل با مراجعه به مراجع بین المللی حل شد.
در دولت شهید رییسی این روابط رو به بهبودی بود و از شعارهای اصلی دولت چهاردهم هم اولویت بهبود روابط با همسایگان است که امیدواریم این شعارها عملی شود و این کشورها جزو اولویت های تجاری ما قرار گیرند.
* توصیه شما به دولت چهاردهم برای ارتقاء روابط در حوزه تولید و صنعت یا استفاده از بخش خصوصی چیست؟
قطعا افراد فعال در این حوزه چالش ها را لمس کرده اند و می دانند در زمینه صادرات کالا چه مشکلاتی وجود دارد. به دولتمردان توصیه می کنم، از مشاوره های بخش خصوصی، مشاوره های اتاق بازرگانی، اصناف و اتاق تعاون به نحو احسن استفاده کنند و توصیه این افراد را در قوانین مصوب به کار ببرند.
نظر شما