بازار؛ گروه استانها: در جامعهای که فقر گریبان گیر مردم باشد اولین هجوم به سمت منابع طبیعی است و لذا هنگامیکه قیمت زغال تاغ به ۱۰ هزار تومان میرسد افراد بیکار برای تأمین مخارج زندگی خود چارهای جزء به آتش کشیدن تاغ و تبدیل آن به زغال ندارند
تیشه به ریشه طبیعت
از دهه ۱۳۴۰ روند ایجاد جنگلهای «دست کاشت» در استان خراسان با اعتبارات بسیار زیادی شروع شد که تاغ زارهای حارثآباد در شهرستان سبزوار بخشی از این سرمایه و منابع ملی هستند.
تاغ زارهای سبزوار که طی نیمقرن گذشته باریشههای خود در مقام حراست از خاک کویر برآمده و هم چون سدی در برابر پیشروی طوفانها ایستادهاند اما امروز خود بیپناه و پشتیبان ماندهاند.
تاغها که گیاهان و درختچههایی بسیار مقاوم در برابر خشکسالی، آفت و شوری خاک هستند و تازیانه بادهای کویری تاکنون نتوانسته ذرهای از استقامت آنها بکاهد اما این روزها ریشههایشان زخمی از تیشه سودجویان است.
سودجویانی که به بهانه بیکاری و اوضاع اقتصادی جنگل و منابع طبیعی را بهترین فرصت برای مالاندوزی میدانند هرروز به این منطقه آمده کبریتی به زیر این تاغها میکشند و میروند.
تاغ زارهای حارثآباد این روزها نه از سر ناآگاهی بلکه از روی آگاهی زغال میشوند تا آوندهای آنها که نویدبخش حیات در کویر است لحظهای محفل قلیان سراها شود و درنهایت روسیاهی را برای ما و نسل آینده بر جای بگذارد.
ثروت ملی دود میشود
در حال حاضر ثروت و منابع ملی شهرستان سبزوار در آتش قاچاقچیان زغال میسوزد و این ثروت ملی به قیمت هر کیلو ۱۰ هزار تومان در حال تاراج و حراج است.
جنگلهای «تاغ» که نقش بسزایی در تثبیت شنهای روان داشته و سرشاخههای آنها یکی از منابع تغذیه شترها محسوب میشود این روزها حال خوشی ندارند
عباسعلی کیانی فرد رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سبزوار در خصوص میزان جنگلهای طبیعی و دست کاشت در گفتوگو با بازار عنوان میکند: منطقه سبزوار دارای ۱۲۵ هزار و ۲۵۷ هکتار جنگلهای طبیعی و همچنین ۶۲ هزار و ۵۷۸ هکتار جنگلهای دست کاشت است.
وی وسعت اراضی ملی در شهرستان سبزوار را ۹۴۰ هزار هکتار عنوان کرده و میگوید: حفاظت از این سطح گسترده نیازمند تقویت نیروهای حفاظتی و تجهیزات است.
کمبود نیروهای حفاظتی
تا قبل از انقلاب جنگلهای طبیعی این منطقه با تعداد ۴۹ نیروی انسانی حفاظت میشد اما بهمرورزمان و با بازنشسته شدن این افراد بحث حفاظت از یکمیلیون هکتار اراضی ملی در شهرستان بر عهده پنج نفر نیروی انسانی و در حال حاضر به کمتر از این رقم هم رسیده است.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سبزوار در این رابطه به ما میگوید: در حال حاضر فقط سه نیروی حفاظتی برای حراست از این منابع ملی در اختیارداریم.
وی میافزاید: طبق استاندارد به ازای هر ۵۰ هزار هکتار یک نفر حداقل نیروی حفاظتی باید دیده شود و لذا برای رسیدن به این شاخص این اداره حداقل با کمبود ۱۲۵ نفر برای حفاظت از اراضی ملی روبرو است.
سرکشی مداوم
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سبزوار که مانند تاغها طاقتش از دست افراد سودجو و قاچاقچیان چوب طاق شده است، ادامه میدهد: افراد سودجو و تهیهکنندگان زغال با قطع تاغها و بهدور از چشم مأموران اقدام به ایجاد کوره زغال کرده و این ثروت ملی را دود میکنند.
کیانی فرد در پاسخ به سؤال ما مبنی بر اینکه برای حفاظت از این ثروت ملی چه باید کرد میافزاید: برای مقابله با قاچاقچیان در تاغ زارهای دولتآباد و حارثآباد بهصورت مستمر گشتهای این اداره در تردد هستند و با همین حداقل نیروها گشت و سرکشی مداوم از تاغ زارها در هر هفته و به تعداد ۱۴ نوبت در دستور کار قرار داشته و انجام میشود.
وی تشکیل پرونده تخلف ماده ۴۳ برای متخلفان و متجاوزان را از ابتدای سال تاکنون گواهی بر عزم جدی برای مبارزه با این سودجویان عنوان کرده و بیان میکند: مقابله با این پدیده نیازمند بهکارگیری نیروهای بیشتر است.
اگرچه آمارهای رسمی و غیررسمی حکایت از تخریب ۴۰ درصدی تاغ زارهای حارثآباد در طی سالهای گذشته دارد اما رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سبزوار از ارائه آمار طفره رفته و اظهار میکند: در پنج سال اخیر اقدامات این افراد در مساحت تاغ زارها تغییری ایجاد نکرده است اما باعث آسیب به تاغها شده که خوشبختانه براثر بارندگیهای اخیر و اقدامات و سرکشیهای شبانهروزی یگان حفاظت، طبیعت خود را احیا کرده و در شرایط مطلوبی قرارداد.
تشکیل بنیاد تاغ
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سبزوار از بین بردن این تاغ زارها را با عواقب ناخوشایندی همراه میداند و میگوید: در صورت نابودی تاغها، ریز گردها، شهرستان سبزوار را فرا خواهند گرفت.
کیانی فرد در پاسخ به این سؤال که برای حفظ این دست کاشتهها چه باید کرد توضیح میدهد: افزایش تعداد نیروهای حفاظتی یعنی به ازای هر ۱۰ هزار هکتار جنگل یک قرقبان تنها اقدام مؤثر برای برچیده شدن بساط قاچاقچیان چوب در این منطقه است.
وی بابیان اینکه باهدف کاشت، احیا و حراست از تاغ زارها در شهرستان سبزوار بنیاد تاغ راهاندازی شده است ابراز میکند: یکی از وظایف بنیاد تاغ ارتقای فرهنگ زیستمحیطی و حفاظت از عرصههای طبیعی با مشارکت ادارههای منابع طبیعی و محیطزیست، سمنهای محیط زیستی، دانشگاه حکیم سبزواری، خیران، دهیاریها و جوامع محلی است.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سبزوار بابیان اینکه افزون بر ۵۰ هزار هکتار از عرصه منابع طبیعی سبزوار تاغ زار است، میافزاید: این تاغ زارها در تثبیت شنهای روان و کاهش ریز گردها نقش بسیار مهمی دارند و لذا حفاظت از آنها ضرورتی اجتنابناپذیر است.
نظر شما