ارتقاء همکاریهای اقتصادی چین با اعراب به مشارکتهای استراتژیک

بازار؛ گروه بین الملل: در سند سیاست عربی چین تاکید شده است: «ما سازوکار رایزنی و همکاری بین دولتی چین و عربی را بهبود خواهیم بخشید، از مکانیزم های دوجانبه و چندجانبه مانند گفتگوی استراتژیک و رایزنی سیاسی بهترین استفاده را خواهیم کرد و مبادلات و ارتباطات را برای تحقق بخشیدن به توسعه مشترک ارتقا خواهیم داد.»

از سال ۲۰۱۶، رئیس جمهور چین دو بار از خلیج فارس بازدید کرده است. در سال ۲۰۲۱، یانگ جیچی، مدیر دفتر کمیسیون امور خارجی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین و وزیر امور خارجه وانگ یی نیز از خلیج فارس بازدید کردند. شیخ محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی و معاون فرماندهی عالی نیروهای مسلح امارات، ملک سلمان پادشاه عربستان و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر از پکن بازدید کردند؛ ضمن اینکه امارات نیز خلدون المبارک را به عنوان نماینده خود در چین منصوب کرد.

در این راستا، چین زمانی غافلگیر شد که ائتلافی به رهبری عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را با ایران در سال ۲۰۱۶ و قطر در سال ۲۰۱۷ را قطع کرد؛ ضمن اینکه امارات نیز روابط خود را با ایران کاهش داد. چین اختلافات داخلی و خارجی در خلیج فارس را نادیده گرفت و بیشتر بر سیاست های مربوطه خود تمرکز کرد. بنابراین، پکن ارتباط نزدیک خود را با همه کشورهای خلیج فارس حفظ کرده است، به ویژه شی روابط خوبی با همه سران کشورها را برقرار کرده است.

یکنواختی روابط چین بر این فرض استوار است که چین و کشورهای خلیج فارس همگی کشورهای در حال توسعه هستند. به لحاظ تاریخی، تمدن های کنفوسیوس و اسلامی از یکدیگر آموخته و بر یکدیگر تأثیر گذاشته و به خاطرات تاریخی مشترک برای اعتماد سیاسی معاصر کمک کرده اند.

پکن در دیپلماسی تماس تلفنی میان رهبران، تعادل ظریفی را بین همه کشورهای خلیج فارس حفظ کرده تا اطمینان حاصل شود که هیچ طرفی احساس ناراحتی یا انزوا نکند

در پایان نوامبر ۲۰۱۹، سومین اجلاس وزیران مجمع تمدن‌های باستانی با حضور نمایندگانی از ایران و عراق و سایر کشورها در پکن برگزار شد. در سال ۲۰۲۰، به دلیل تأثیر کووید_۱۹، تعداد گردشگران از چین و کشورهای خلیج فارس به شدت کاهش یافت و مبادلات مختلف دانشگاهی و فعالیت های تجاری مختل شد، اما روابط سیاسی دست نخورده باقی ماند. همچنین، پکن در دیپلماسی تماس تلفنی میان رهبران، تعادل ظریفی را بین همه کشورهای خلیج فارس حفظ کرده تا اطمینان حاصل شود که هیچ طرفی احساس ناراحتی یا انزوا نکند.

در ژانویه ۲۰۲۰، رئیس جمهور چین درگذشت سلطان قابوس را به عمان تسلیت گفت و نماینده ویژه خود وانگ ژیگانگ، وزیر علوم و فناوری را برای شرکت در مراسم خاکسپاری به عمان اعزام کرد. شی در عین حال ضمن تبریک به سلطان جدید هیثم بن طارق، تاکید کرد که چین برای توسعه روابط چین و عمان اهمیت زیادی قائل است و مایل است با سلطان جدید همکاری کند تا مشارکت راهبردی بین دو کشور را به سمت و مرحله جدید سوق دهد.

در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۰، شی جین پینگ و لی کچیانگ، نخست‌وزیر کویت، درگذشت شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح، امیر کویت را تسلیت گفتند. افزون بر این، در سال ۲۰۲۰، چین و عربستان سعودی سی امین سالگرد روابط دیپلماتیک خود را جشن گرفتند و رئیس جمهور چین پیام های تبریکی را با ملک سلمان رد و بدل کرد. همچنین، دو طرف کنسرت‌ها و مجموعه‌ای از فعالیت‌ها را برای یادبود «تاریخ طولانی دوستی چین و عربستان سعودی» برگزار کردند. در هشتم ژوئیه، چن ویکینگ، سفیر چین در عربستان سعودی برای شرکت در مراسم افتتاحیه وب سایت چینی مرکز تحقیقات و تبادل دانش عربستان سعودی دعوت شد.

امارات که در سال ۲۰۱۸ یک مشارکت استراتژیک جامع با چین برقرار کرد، حامی سرسخت چین در موضوع سین کیانگ است

در خاورمیانه بزرگ نیز امارات آخرین کشوری بود که در سال ۲۰۱۸ یک مشارکت استراتژیک جامع با چین برقرار کرد. این کشور عربی، حامی سرسخت چین در موضوع سین کیانگ است. همچنین در استقبال از هواوی در زیرساخت ۵G فعال بوده و دبی میزبان حدود ۳۰۰ هزار شهروند چینی است. در ماه ژوئیه ۲۰۲۰، وزارت امور خارجه و همکاری های بین المللی امارات پخش آنلاین هفته فرهنگی امارات و چین را برگزار کرد. این فعالیت‌ها شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌های تبادل فرهنگی آنلاین مانند انجمن فرهنگی، کارگاه هنری و اجرای موسیقی بود. در ۱۶ ژوئیه، وزارت فرهنگ و گردشگری چین و وزارت امور اقتصادی امارات متحده عربی به طور مشترک از طریق ارتباط ویدئویی میزبان مجمع همکاری گردشگری چین و امارات بودند.

تأسیس مدرسه چینی دبی در سال ۲۰۲۰ یکی از دستاوردهای مهم مبادلات مردمی بین چین و امارات بوده است

این انجمن هسته اصلی اولین نمایشگاه دیجیتال اقتصادی و تجاری چین و امارات در سال ۲۰۲۰ بود که از مقامات فرهنگی و گردشگری چینی و عربی، شرکت ها و بخش های خدماتی دعوت کرد. همچنین، تأسیس مدرسه چینی دبی در سال ۲۰۲۰ یکی دیگر از دستاوردهای مهم مبادلات مردمی بین چین و امارات بود. در اول سپتامبر، آن مدرسه رسما افتتاح شد، که یکی از اولین دسته از مدارس چینی بود که توسط وزارت آموزش چین در خارج از کشور راه اندازی شد. در دسامبر ۲۰۲۰، وزارت آموزش امارات، تفاهم نامه همکاری با کمیته اجرایی چین را امضا کرد که نشان می دهد زبان چینی در کل سیستم برنامه درسی از آموزش ابتدایی تا آموزش عالی در امارات و عربستان سعودی وارد شده است.

چین بین کشورهای عربی خلیج فارس و ایران نیز تعادل برقرار کرده است. در نوامبر ۲۰۲۰، یازدهمین نشست سالانه انجمن دوستی چین و ایران به صورت آنلاین برگزار شد. لین سونگتیان، رئیس انجمن دوستی مردم چین با کشورهای خارجی، رئیس انجمن دوستی ایران و چین و معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران در این رویداد آنلاین حضور داشتند. شی جین پینگ و پادشاه عربستان در فوریه ۲۰۲۰ تماس تلفنی داشتند و شی از حمایت قاطع عربستان سعودی از تلاش‌های چین برای مقابله با کووید-۱۹ تشکر کرد و دوستی صمیمانه و مشارکت استراتژیک جامع سطح بالا بین پکن و ریاض را نشان داد.

رئیس جمهور چین، همچنین از قطر برای ارائه مواد ضد اپیدمی که از طریق شبکه های خطوط هوایی قطر در روند مبارزه چین با کووید-۱۹ توزیع شد، تشکر کرد. در ۲۵ فوریه، شی جین پینگ و محمد بن زاید، تماس تلفنی در مورد همکاری بهداشت عمومی داشتند؛ در حالی که چین از امارات برای ارائه کمک های پزشکی سخاوتمندانه و اضطراری قدردانی کرد. در حالی که از مارس ۲۰۲۰، کووید۱۹ به سرعت در خلیج فارس گسترش یافت، رئیس جمهور چین و حسن روحانی دو بار در روزهای ۱۴ مارس و ۲۷ آوریل تلفنی به گفتگو پرداختند.

در همین راستا، چین برای کمک به ایران در مبارزه با این بیماری همه گیر، مواد اورژانسی را اهدا کرد و یک تیم پزشکی فرستاد. با گسترش سریع بیماری کووید در کشورهای خلیج فارس، بسیاری از کشورها تصمیم به قرنطینه گرفتند و سلامت و ایمنی عمومی به اولویت اصلی دولت‌های خلیج فارس تبدیل شد. در مواجهه با انتقاد غرب در مورد شیوع احتمالی ویروس، چین دیپلماسی واکسن خود را راه اندازی کرد و از همه کشورها خواست اختلافات ایدئولوژیک و ژئوپلیتیکی را کنار بگذارند و یک جبهه متحد ضد اپیدمی تشکیل دهند.

عربستان سعودی نیز نشست مجازی جی بیست را در سال ۲۰۲۰ برگزار کرد. شی جین پینگ با هدایت چشم انداز ساخت جامعه ای از آینده مشترک برای بشریت، استدلال کرد که برای همه کشورها ضروری است که نقاط قوت خود را جمع کنند و تحقیق و توسعه داروها، واکسن ها و قابلیت های آزمایش را برای جهان سرعت بخشند. چین از پیشگیری و کنترل مشترک در چارچوب چندجانبه گرایی، تقویت هماهنگی و ارائه کمک های اضطراری به کشورهای در حال توسعه با شرایط پزشکی توسعه نیافته حمایت کرد که عموماً مورد استقبال کشورهای خلیج فارس قرار گرفته است.

همکاری بهداشت عمومی به افزایش همکاری سیاسی بین چین و کشورهای خلیج فارس تبدیل شده است، که حمایت متقابل را در زمینه هایی که منافع اصلی چین را در بر می گیرد، ارتقا داده است

تحت تأثیر این بیماری همه گیر، نهمین نشست وزیران مجمع همکاری چین و کشورهای عربی در جولای ۲۰۲۰ به صورت آنلاین برگزار شد و وزرای خارجه کشورهای عربی از جمله هشت کشور عربی خلیج فارس در این ویدئو کنفرانس شرکت کردند. دو طرف توافق کردند که مشارکت استراتژیک بین چین و کشورهای عربی را تقویت کنند و اجرای برنامه اقدام برای مجمع از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ را ارتقا دهند. بر همین اساس، همکاری بهداشت عمومی به افزایش همکاری سیاسی بین چین و کشورهای خلیج فارس تبدیل شده است، که حمایت متقابل را در زمینه هایی که منافع اصلی چین را در بر می گیرد، ارتقا داده است.

چین از کمک های پزشکی قطر و امارات به ایران نیز استقبال و این اقدام سازنده را تحسین کرده است. این کشور از «سیاست بدون دشمن» خود در خلیج فارس از طریق ارتباط با موضوع سود می برد. در مورد هنگ کنگ، سین کیانگ، تایوان، دریای چین جنوبی، حقوق بشر، و سایر مسائل، کشورهای خلیج فارس به طور جدی از چین نیز حمایت کرده اند. به عنوان مثال، پس از تصویب قانون امنیت ملی هنگ کنگ توسط کنگره ملی خلق در پایان ژوئن ۲۰۲۰، بیش از ۷۰ کشور بیانیه‌هایی مبنی بر حمایت خود صادر کردند.

افزون بر این، کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، عراق، کویت، لبنان، عمان، عربستان سعودی و سایر کشورهای خاورمیانه حمایت خود را از تلاش‌های چین برای حفاظت از حاکمیت و تمامیت ارضی خود تکرار کرده اند.