تهمینه غمخوار؛ بازار: خبری که این روزها به عنوان خبر داغ رسانه های داخلی و خارجی و خبری مسرت بخش برای ایران منتشر شده است، عضویت رسمی و دائمی جمهوری اسلامی ایران در گروه بریکس است؛ خبری که محمد جمشیدی معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور در جریان نشست افریقا با انتشار مطلبی در حساب کاربری خودر در فضای مجازی اعلام و این موفقیت را که یک پیشرفت تاریخ‌ساز و موفقیت استراتژیک برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی محسوب می‌شود، تبریک گفت.
ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران هم پس از سفر فشرده کاری که با هدف شرکت در پانزدهمین اجلاس سران بریکس انجام شده بود، با اشاره به پیوستن ایران به بریکس گفت: آنچه انجام شده یک رخداد اتفاقی نیست بلکه یک سیاست انتخابی توسط دولت سیزدهم است و ما این مسائل را با جنجال و کار سیاسی انجام نخواهیم داد.
در همین راستا و با توجه به اهمیت این عضویت، خبرنگار بازار گفتگویی با دکتر «جعفر قنادباشی» سفیر اسبق ایران در لیبی و کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا و آفریقا انجام داده که در ادامه می خوانیم.
دکتر جعفر قنادباشی در ابتدا گفت: این عضویت هم دارای یک سری مزایای خرد و هم کلان است که مزایای کلان آن از اهمیت بالایی برخوردار است. ما در قضیه بریکس عضو مجموعه ای شده ایم که که راهبردهای آن منطبق بر راهبردهای جمهوری اسلامی ایران است.
وی افزود: مثلی در خصوص سیاست خارجی و بین المللی وجود دارد و آن این است که این مسئله به کشتی های بادبانی معروف است. یک کشتی، زمانی می تواند خوب حرکت کند که جریانات باد را بشناسد و بر اساس آن، بادبانها را تنظیم کرده و به هدف خود دست یابد. حال، ما در دنیا دارای اهداف کلانی هستیم که به منافع ما وابسته و تامین کننده نیازهای ما است. بر همین اساس، زمانی که به بریکس می نگریم، متوجه می شویم که اهداف کلان ایران با استراتژی های آنها در انطباق است؛ در حالی که عقل حکم می کند که حتی اگر به عضویت در نیامدیم، اما با این مجموعه همراهی های لازم را داشته باشیم.
حذف تحریم های اعمال شده از سوی امریکا و غرب، راهبرد کلان اقتصادی ایران در جنگ اقتصادی دنیا است
سفیر اسبق ایران در لیبی ادامه داد: در این راستا، یکی از راهبردهای جمهوری اسلامی موضوع حذف تحریم هاست. از روزی که انقلاب اسلامی آغاز شده، تحریم ها توسط امریکاییها و غربیها شروع شده و هر روز به میزان آن اضافه شده تا اینکه در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ به حداکثر خود رسیده است. از این رو، حذف این تحریم ها، راهبرد کلان اقتصادی ما در جنگ اقتصادی دنیا است.
کارشناس ارشد مسائل آفریقا و غرب آسیا تصریح کرد: یکی دیگر از راهبردهای ایران، کاهش سلطه غرب بر اقتصاد ما، منطقه و به طور کلی جهان اسلام است. واقعا، این سلطه آن ها است که اجازه نمی دهد بسیاری از تحرکات اقتصادی صورت گیرد. بر همین اساس، هدف ما کاهش و یا حذف این سلطه گری غرب است که بر اقتصاد جهان چنبره زده است. یکی از این سلطه گرها، بستن و مسدود کردن کانالهای بانکی است؛ به طوری که خرید و فروش شما را محدود کرده و خود به خود، شما در رابطه با فعالیتهای اقتصادی محصور خواهید شد. لذا، کاهش سلطه غرب موضوع مهمی است.
موضوعی به نام دلار
وی افزود: موضوع دیگر، مبحث دلار است که ما در تلاش هستیم که این ابزار امریکاییها برای سلطه بر جهان، کاهش پیدا کرده و دلارزدایی از سوی ما صورت گیرد. بنابراین، به موضوع بریکس که باز می گردیم، اگر اینگونه فرض کنیم که ما در یک طرف دنیا قرار داریم و بریکس در سوی دیگر است؛ در حالی که البته بریکس در نزدیکی ما است، زیرا سه قدرت آن در آسیا قرار دارند، مشاهده می کنیم که آنها هم دقیقا به دنبال حذف دلار و کاهش سلطه امریکا هستند که منطبق بر هدف دلازدایی ما است. همچنین، آنها از جمله روسیه دچار تحریم هستند و حتی قرار بود که یک باشگاه تحریمی ها برای کشورهایی مانند کوبا، ایران، ونزوئلا و دیگران تاسیس شود. لذا، در اینجا باید یک هم افزایی صورت گیرد تا تمام کشورهایی که درد و مشکل مشترک دارند، با دشمن به گونه ای بهتر مقابله نمایند.
دکتر قنادباشی اضافه کرد: بعد از این؛ موضوع حرکت جهان به سوی تک قطبی و یا چند قطبی مطرح است. امریکاییها پس از جنگ سرد و اتمام قطب شرق، دنیا را به سوی نظامی تک قطبی حرکت و ناتو را گسترش داده اند. توسعه ناتو هم بدین معنا است که چنبره اقتصادی با فرماندهی ناتو صورت گیرد به گونه ای که امریکا با اهرم ناتو تمام ارتش های دنیا را در اختیار گرفت.
این کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: در همین راستا، مجموعه آسیا درصدد است تا آن سلطه امریکا کاهش پیدا کند. درست است که بستر آن سلطه نظامی است، اما اقتصاد را هم دنبال می کند. اقتصاد اروپا کاملا تحت تسلط امریکاییها در حال حرکت به سمت ضعیف شدن است و امریکاییها درصدد هستند تا در راس باشند و همواره به دنبال افزون خواهی هستند. لذا، اگر این سلطه به سمت آسیا هم ادامه پیدا کند و جلوی آن گرفته نشود، ما نیز گرفتار خواهیم شد.
دکتر جعفر قنادباشی در ادامه گفتگو بیان کرد: لذا، ما برای اجرای راهبردهای خود احتیاج به یک محمل داریم که بدون آن نمی توانیم اهداف خود را محقق کنیم. در اجتماع نیز اینگونه است؛ گاهی شما برای انجام اقداماتی نیاز به مشارکت با دوستان، نهادها و شرکتهایی خواهید داشت. در اینجا با وجود مجموعه های جهانی مختلف، مجموعه بریکس متشکل از پنج کشور به عنوان اعضای اصلی، اهدافی را دنبال می کنند که با اهداف ما سازگار است و ایران در حال همراهی این گروه است و زین پس قرار است که به عنوان عضو اصلی به فعالیت بپردازد.
عضویت ایران در بریکس بدین معنا است که ایران هم زین پس دارای حق رای و نقش تعیین کننده است
دو تعبیر برای عضویت ایران
کارشناس ارشد مسائل آفریقا و غرب آسیا گفت: در خصوص عضویت ایران دو تعبیر وجود دارد. یکی از آنها، تعبیریست که از سوی دشمنان و رسانه های معاند مطرح می شود؛ بدین صورت که بریکس یک مرکزیتی به اعضای اصلی ارائه می دهد و ایران هم که به عضو جدید پذیرفته شده، دیگر به عنوان پیرو شناخته می شود. اما اینگونه تعبیری نادرست است، چرا که این عضویت بدین معنا است که ایران هم دارای حق رای است. به عنوان مثال، در مورد شانگهای که ایران عضو رسمی و اصلی در این سازمان است، اگر کشوری قصد عضویت داشته باشد، رای و نظر ما هم مهم است و همه اعضا دارای این حق هستند.
وی ادامه داد: در بریکس هم، زمانی که ایران به عنوان یکی از اعضا مشغول به کار شد، نقش تعیین کننده خواهد داشت و اینگونه نیست که آن پنج کشور فرمان دهند و به دلیل آنکه صاحب خانه بوده اند، ما زین پس به عنوان مهمان در نظر گرفته شویم. عضویت ایران به معنای شراکت در این گروه است و ایران می تواند به عنوان تصمیم گیرنده در نظر گرفته شود. نه تنها ما برای خود بلکه حتی برای چینی ها هم می توانیم تصمیم گیری کرده و حتی رای ما برای روسیه نیز اهمیت دارد. ما دیگر یکی از ۱۱ کشور هستیم که نظرات و دیدگاههای خاص خود را ارائه خواهیم کرد. بر همین اساس این موضوع حائز اهمیت است که جهان به سمت تک قطبی حرکت نکرده و دنیای چند قطبی پدیدار شود. لذا، این موضوع عضویت، به معنای بهره مندی زیاد از این موقعیت در این دنیای چند قطبی است.
سفیر اسبق ایران در لیبی اذعان کرد: استفاده های خرد این مسئله هم این است که قطارها، کشتی ها و هواپیماهایی که از سمت آسیا به سوی غرب حرکت خواهند کرد؛ اگر در مبادی ورودی و خروجی احساس هم پیمانی کنند، موانع کاهش خواهد یافت. اما اگر بیگانگی میان آنها وجود داشته باشد، موانع زیاد خواهند شد.
کشوری مانند ایران در گروه قوی بریکس تصمیم گیرنده خواهد بود که این موضوع و پذیرش عضویت، امری مهم است
قنادباشی افزود: بنابراین، باید گفت که گروه این پنج کشور که جزء اقتصادهای پیشتاز و نوظهور هستند، دارای اهمیت زیادی است. ما شاهد هستیم که کشوری مانند برزیل با آن وسعت یکی از کشورهای مهم صنعتی و معدنی شناخته می شود و افریقای جنوبی نیز هیچ گاه به عنوان کشور جهان سوم در نظر گرفته نشده و بنیه قوی دارد. چین، هند و روسیه هم از اقتصادی بزرگ جهان محسوب می شوند که هم به لحاظ تکنولوژی و فضایی و نه از منظر نظامی، کشورهای اتمی در نظر گرفته می شوند.
وی در پایان گفت: لذا، کشوری مانند ایران در این گروه قوی تصمیم گیرنده خواهد بود که این موضوع و پذیرش عضویت، امری مهم است. البته ما خود دارای جایگاه بالا و در حد آنها هستیم که باید عقب ماندگی ها را جبران نماییم و به جایگاه بالاتری دست یابیم.
نظر شما