اکبر محمودی؛ بازار: ایران ایر با نام رسمی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران است که در ایران از ابتدای تاسیس با نام هُما شناخته می شود. ایران ایر یکی از قدیمی ترین شرکت های هواپیمایی فعال در خاورمیانه است که هم اکنون به بیش از ۴۰ مقصد داخلی و بین المللی پرواز انجام می دهد. بر اساس آمار، ایران ایر سالیانه بیش از ۷ میلیون مسافر را جابه‌جا می‌کند.
این آمار اگر چه نشان می دهد این شرکت هواپیمایی باید وضعیت مالی مناسبی داشته باشد و به عنوان پیشانی شرکتهای هواپیمایی از حمایت های دولت بهره مند باشد اما در عمل می بینیم که این شرکت هواپیمایی در چند سال گذشته به خصوص در دوران خرید هواپیماهای برجامی مورد بی تدبیری قرار گرفته و ضررهای مالی شدیدی کرد.
اگر چه فرزادی پور مدیر عامل ایران ایر زیان ده بودن این شرکت هواپیمایی را قبول ندارد اما به نظر می رسد بدهی بالای این ایرلاین قدیمی به بانک ها که متاثر از خرید هواپیماهای برجامی بود مشکلات زیادی را به این شرکت تحمیل کرده است.
در سال ۱۳۹۴ پس از اجرای توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها، شرکت هواپیمایی ایران ایر توانست در ۲۸ ژانویه، قرار داد ۱۱۸ فروند هواپیما با ایرباس امضا کند. تحریم‌های ظالمانه و پی در پی صنعت هوایی و شرکتهای هواپیمایی ایرانی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا، ایران ایر را تا حدودی دچار مشکل و امکان نوسازی ناوگان و استفاده از ناوگانی مدرن را از این شرکت گرفت. در نتیجه ایران ایر مجبور بود از هواپیماهای قدیمی برای پروازهایش استفاده کند.
اما آنطور که طبق گفته های مدیر عامل ایران ایر بر می آید وجود ۱۳ هواپیمای ATR زیر شش سال و ۳ ایرباس زیر شش سال در «ایران ایر» و بازگرداندن هواپیماهای قدیمی تر به ناوگان باعث شده تا این شرکت هواپیمایی علیرغم تمام تحریم های ظالمانه به خوبی بتواند خدمات پروازی ارائه کند.
پروازهای حج امسال و پروازهای اربعین در سال های گذشته به خوبی نشان داد که ایران ایر چه خدمات ارزنده ای ارائه می کند و تا چه حد برای ناوگان هوایی کشور مهم و ارزشمند است.
متن کامل گفتگوی خبرنگار خبرگزاری «بازار» با «شمس‌الدین فرزادی پور» مدیر عامل «ایران ایر» را با هم می خوانیم:
تعداد هواپیماهای زمینگیر «ایران ایر» افزایش پیدا نکرده است و تلاش ما این است که هواپیماهای زمینگیر را وارد خط کنیم
* وزیر راه و شهرسازی چندی پیش اعلام کردند که تعداد هواپیماهای زمینگیر «ایران ایر» افزایش یافته است. آیا این موضوع واقعیت دارد؟ میزان هواپیماهای زمینگیر «ایران ایر» چه تعداد است؟
به هیچ وجه. تعداد هواپیماهای زمینگیر «ایران ایر» افزایش پیدا نکرده است. تلاش ما این است که هواپیماهای زمینگیر را وارد خط کنیم.
* اما دقیقا وزیر راه و شهرسازی از همین جمله استفاده کردند.
نسبت به ابتدای فعالیت خود در وزارت راه و شهرسازی این مطلب عنوان شد. در کلیت یکی از دلایلی که «ایران ایر» به مشکل خورد تعداد هواپیمای زمینگیر او بود. از ابتدای امسال ایران ایر شروع کرده است تک تک آن هواپیماهایی را که قابلیت بازگشت به ناوگان هوایی را دارد وارد خط کنیم.
اطلاعات نشان می دهد که بین ۱۲ تا ۱۵ فروند هواپیما در حال پرواز است. در برنامه امسال هما میخواهیم ۶ فروند را وارد چرخه پرواز کنیم
* در کل «ایران ایر» چه تعداد هواپیما دارد و چه تعداد زمینگیر هستند؟
تعداد هواپیماهای «ایران ایر» حدود ۵۰ هواپیما است که به نام هما ثبت شده است. اما از این تعداد چه تعداد قابلیت برگشت دارد؟ باید گفت که برخی از آنها این قابلیت را دارند و برخی ندارند و اگر دارند هزینه های آن به قدری بالا است که صرفه اقتصادی ندارد. این موضوع نیازمند یک آنالیز دقیق دارد. اطلاعات نشان می دهد که بین ۱۲ تا ۱۵ فروند هواپیما در حال پرواز است. در برنامه امسال هما در برنامه داریم که ۶ فروند را وارد چرخه پرواز کنیم.
۲۰ فروند هواپیمای زمینگیر می تواند وارد خط و مدار شود اما هزینه های ورود آن نیز مهم است. یعنی باید بر اساس هزینه و شرایطی که دارند راهکاری پیدا شود که صرفه اقتصادی دارد یا ندارد؟
* چه تعداد از هواپیماهای هما زمینگیر هستند؟
در خصوص زمینگیر بودن هواپیماهای هما باید گفت که حدود ۲۰ فروند هواپیمای زمینگیر می تواند وارد خط و مدار شود اما هزینه های ورود آن نیز مهم است. یعنی باید بر اساس هزینه و شرایطی که دارند راهکاری پیدا شود که صرفه اقتصادی دارد یا ندارد؟ اما فعلا موضوعی که در برنامه قطعی داریم این است که برای امسال هما ۶ فروند هواپیمای زمینگیر را وارد ناوگان خواهد کرد.
* قرار بود یک سری هواپیما خریداری و وارد ناوگان هوایی شود. چه تعداد از این هواپیماها وارد ایران ایر خواهد شد؟
اعتقاد ما این است که تا زمانی که چرخ های هواپیما بر روی باند فرودگاه نشسته است نباید در مورد ورود قطعی آن اظهار نظر کرد. چون هر لحظه امکان هر اتفاق و تغییر وجود دارد. اما «ایران ایر» در برنامه دارد که جدای از آن مسیر، مسیرهای دیگری را نیز در تلاش هستیم که انجام دهیم. چرا که حیات یک شرکت هواپیمایی، به وجود هواپیما زنده است. دنبال این هستیم که به توسعه ناوگان «ایران ایر» کمک کنیم.
امروز آماری که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام می کنند که ناوگان هوایی نیازمند ۵۵۰ فروند هواپیما است یک واقعیت است. نیاز بازار کشور و ناوگان هوایی کشور کشش این تعداد و نیازمند بودن آن را دارد
* آیا برای خرید هواپیماهای جدید، «ایران ایر» درخواست تعداد نیاز خود را به وزارت راه و شهرسازی می دهد یا اینکه وزارتخانه راسا وارد می شود؟ اصلا «ایران ایر» پیشنهادی ارائه کرده است؟
حتما «ایران ایر» پیشنهاد می دهد. اما امروز آماری که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام می کنند که ناوگان هوایی نیازمند ۵۵۰ فروند هواپیما است یک واقعیت است. نیاز بازار کشور و ناوگان هوایی کشور کشش این تعداد و نیازمند بودن آن را دارد.
هواپیماهای برجامی خریداری شده است با قیمت حدود ۳۵۰ میلیون دلار و با قیمت ۳۵۰۰ تومان و امروز با جریمه ها ۶۰۰ میلیون دلار شده است. یعنی «ایران ایر» با بانک و با دلار ۴۲ هزار تومان طرف حساب است
* آیا «ایران ایر» یک شرکت زیان ده است؟
فعلا «ایران ایر» مشکلی از بابت زیان ده بودن ندارد. در این خصوص یاید اینطور اظهار نظر کرد. به هر حال هما پیشانی ناوگان هوایی کشور است و همانند سایر کشورها که دولت ها از آن ها حمایت می کنند از ما نیز حمایت شود. بلاخره اتفاقاتی در گذشته رخ داده است و طبیعتا مواردی را ایجاد کرده است. به عنوان مثال هواپیماهای برجامی خریداری شده است با قیمت حدود ۳۵۰ میلیون دلار و با قیمت ۳۵۰۰ تومان و امروز با جریمه ها ۶۰۰ میلیون دلار شده است. یعنی «ایران ایر» با بانک طرف حساب است و با دلار ۴۲ هزار تومان. این موضوع وقتی در یکدیگر ضرب و مقایسه می شود گفته می شود که «ایران ایر» زیان ده است منطقی نیست. در زمانی که هواپیماهای برجامی داشت خریداری می شد «ایران ایر» به اندازه ای از دولت مطالبه داشت که اگر همان مبالغ پرداخت می شد الان ایران ایر مشکلی نداشت و دلارها را پرداخت می کرد و صاحب هواپیما بود و افزایش نرخ ارز را هم شاهد نبود. اما از اوایل سال گذشته مسیر ایران ایر از لحاظ اقتصادی مشکل خاصی نداشته است و تمام بدهی ها را به بانک های مختلف شروع به پرداخت کرده است. با برخی بانک ها شروع به تسویه حساب کامل کرده است.
* «ایران ایر» چه میزان بدهی به بانک ها دارد؟
در حال حاضر بخش کلان آن همان هواپیماهای برجامی بود که عرض کردم.
* اگر به صورت عددی و شفاف بخواهید اعلام کنید به عنوان مثال ایران ایر چند میلیارد تومان به بانک ها بدهکار است؟
۶۰۰ میلیون دلار بدهی ثبت شده داریم.
عُمق خدماتی که ایران ایر ارائه می کند به مراتب از این اعداد و ارقام بالاتر است. امسال نزدیک به ۹۰ هزار مسافر حج را در پیچیده ترین شرایط جا به جا کردیم. اسم آن ۹۰ هزار نفر است اما اگر به صورت رفت و برگشت حساب کنید این عدد به ۱۸۰ هزار نفر خواهد رسید
* به هر حال «ایران ایر» نامه ای و یا درخواستی به دولت و مجلس برای رهایی از این مشکل نداده است؟
در حال پیگیری این موضوع هستیم تا با مدل های مختلف این موضوع برطرف شود. اما موضوعی که باید عرض کنم این است که عُمق خدماتی که ایران ایر ارائه می کند به مراتب از این اعداد و ارقام بالاتر است. امسال نزدیک به ۹۰ هزار مسافر حج را در پیچیده ترین شرایط جا به جا کردیم. اسم آن ۹۰ هزار نفر است اما اگر به صورت رفت و برگشت حساب کنید این عدد به ۱۸۰ هزار نفر خواهد رسید. این اقدام در این شرایط قیمت آن بالا است. در مراسم اربعین نیز در برنامه داریم که ۵۰ هزار نفر را در طول دو هفته جا به جا کنیم. به هر حال با حمایت های لازم و حتی حمایت های معنوی و حذف برخی از قوانینی که مانع یک شرکت اقتصادی و تجاری شود. پس «ایران ایر» می تواند به خوبی انجام وظیفه کند.
نظر شما