بازار؛ گروه بین الملل: کنفرانس ایران و بریکس با عنوان چشم اندازها برای شراکت و همکاری صبح روز سه شنبه ۱۷ مرداد ۱۴۰۲ در محل مرکز مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه آغاز شد؛ در حالی که این کنفرانس به‌دنبال اعلام حسین امیرعبداالهیان در نشست وزرای خارجه دوستان بریکس در کیپ تاون آفریقای جنوبی برگزار شد.
مقامات و سفرای پنج کشور عضو بریکس شامل هند، چین، برزیل، روسیه و آفریقای جنوبی به‌همراه سفرا و دیپلمات‌ها سفارتخانه‌های خارجی مقیم تهران به‌همراه مقامات، مدیران و صاحب‌نظرانی از دستگاه‌های دولتی و خصوصی و نیز اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های کشور در این کنفرانس یک روزه حضور داشته و سه نشست را تحت عناوین بریکس و نقش آن در یک جهان چندقطبی در حال ظهور، ایرانِ چندجانبه گرا و ایران و بریکس، حال و آینده برگزار کردند.
معاون وزیر امور خارجه در کنفرانس ایران و بریکس اعلام کرد: ما در ایران از هرگونه کمک در زمینه حرکت به سمت چندجانبه‌گرایی استقبال می‌کنیم؛ ضمن اینکه با هر پنج عضو بریکس روابط سیاسی خوبی داریم و به دنبال گسترش هرچه بیشتر روابط اقتصادی با این کشورها هستیم.
کشورهایی با رشد سریع
گروه بریکس با جمعیتی بیش از دو تا سه میلیارد نفر در ۲۰۲۲، بیش از چهار برابر جمعیت هفت کشور جی هفت (تقریباً ۷۷۳ میلیون نفر)، بازار اقتصادی گسترده ای را تشکیل می دهد. جایگاه آنها در اقتصاد جهانی در دهه‌های اخیر به رشد خود ادامه داده که این موضوع به ضرر گروه هفت بوده است. از طرفی، سهم کل تولید ناخالص داخلی یا جی دی پی بریکس در تولید ناخالص داخلی جهان، محاسبه شده بر اساس برابری قدرت خرید از جی هفت (۳۱.۰۲ درصد در مقابل ۳۰.۹۵ درصد) فراتر رفته و به نظر می رسد که این روند ادامه دارد.
تولید ناخالص داخلی بر اساس برابری قدرت خرید، شاخص مناسبی برای مقایسه کشورها است، زیرا این واقعیت را در نظر می گیرد که مقدار یکسان پول نشان دهنده ثروت یکسان در کشورهای مختلف نیست. بنابراین، این موضوع تفاوت قدرت خرید مرتبط با پول ملی را از بین می برد، در حالی که امکان مقایسه سیب با سیب را فراهم می کند.
این نتیجه کشورهای بریکس به ویژه به دلیل رشد اقتصادی پایدار دو رهبر آسیایی این گروه یعنی چین و هند است که سهم آنها در تولید ناخالص داخلی جهانی به ترتیب از ۳.۲۹ درصد و ۳.۷۸ افزایش یافته است. در همین بازه زمانی، ما شاهد کاهش قابل توجه مشارکت دو عضو جی یعنی ایالات متحده و ژاپن ۲۰ هستیم. آخرین پیش بینی رشد اقتصادی صندوق بین المللی پول برای چین و هند در سال ۲۰۲۳ به ترتیب ۵.۲ درصد و ۵.۹ درصد در مقایسه با ۱.۶ درصد برای ایالات متحده و ۱.۳ درصد برای ژاپن است.
دیپلماسی بریکس
نفوذ فزاینده گروه بریکس شامل کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی منجر به تغییر در نظم جهانی موجود شده که اثرات مهمی را از نظر پویایی های اقتصادی، سیاسی، نظامی و فرهنگی به همراه دارد. در حقیقت، ظهور کشورهای بریکس نشان دهنده مرحله جدیدی در حکمرانی جهانی است که می تواند ساختار نظام بین المللی را بازتعریف کرده و نظم جهانی تک قطبی یکجانبه را تضعیف نماید.
دیپلماسی بریکس به بخشی جدایی ناپذیر از تلاش های همکاری جهانی در میان گروه کشورهای عضو تبدیل شده است
این گروه در ابتدا به دنبال به چالش کشیدن نظم اقتصادی بین المللی به رهبری غرب بود که تحت سلطه صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و سایر موسسات مالی غربی قرار داشت. اما علاوه بر این هدف، بریکس می تواند فرصت‌های جدیدی مانند دسترسی به بازارهای جدید، سرمایه‌گذاری‌ها و مشارکت‌های استراتژیک ایجاد کند.
بر همین اساس، دیپلماسی بریکس به بخشی جدایی ناپذیر از تلاش های همکاری جهانی در میان گروه کشورهای عضو تبدیل شده است. بریکس از زمان شکل گیری در سال ۲۰۰۹ به یک پلت فرم قوی برای گفتگو و همکاری تبدیل شده و هدف دیپلماسی آن تقویت روابط بین کشورهای عضو و ایجاد منافع مشترک است. در این فرآیند، بریکس همکاری های اقتصادی و تجاری، فناوری و دانش را به اشتراک گذاشته و سرمایه گذاری و تامین مالی پروژه های توسعه مشترک را ارتقا داده است.
دیپلماسی بریکس کشورهای عضو را در گفتگوهای سیاسی سازنده مشارکت داده است. آنها در مجامع بین المللی مانند سازمان ملل متحد، جی ۲۰ و اجلاس بریکس همکاری کرده اند تا از منافع مشترک خود دفاع کنند
علاوه بر این، دیپلماسی بریکس کشورهای عضو را در گفتگوهای سیاسی سازنده مشارکت داده است. آنها در مجامع بین المللی مانند سازمان ملل متحد، جی ۲۰ و اجلاس بریکس همکاری کرده اند تا از منافع مشترک خود دفاع کنند. همچنین، بریکس از نظم جهانی منصفانه و چندقطبی حمایت کرده است که تنوع و فراگیری را در تصمیم گیری جهانی ارتقا می دهد.
افزون بر این، در پرداختن به چالش های جهانی مانند تغییرات آب و هوایی، امنیت انرژی و نابرابری های توسعه، بریکس تعهد خود را برای حل این مسائل از طریق دیپلماسی همکاری نشان داده است. از طریق ابتکاراتی مانند بانک توسعه جدید، این گروه کمک های قابل توجهی در حمایت از پروژه های زیرساختی و توسعه پایدار در کشورهای عضو داشته است. اگرچه بریکس هنوز با چالش هایی مانند اختلافات سیاسی و منافع ملی در بین کشورهای عضو مواجه است، دیپلماسی آن همچنان به ایجاد پل هایی برای همکاری های جهانی گسترده تر ادامه می دهد.
در عصر عدم قطعیت جهانی، دیپلماسی بریکس به عنوان ابزار مهمی در ارتقاء ثبات، رشد اقتصادی و دوستی میان کشورهای عضو عمل می‌کند
واقعیت این است که در عصر عدم قطعیت جهانی، دیپلماسی بریکس به عنوان ابزار مهمی در ارتقاء ثبات، رشد اقتصادی و دوستی میان کشورهای عضو عمل می‌کند.
اقتصاد سیاسی
کشورهای بریکس در دو دهه گذشته شاهد تحولات سیاسی و اقتصادی قابل توجهی بوده اند که بر پویایی منطقه ای آنها تأثیر گذاشته است. این کشورها پروژه های زیرساختی بلندپروازانه ای را آغاز کرده اند که منعکس کننده دیدگاه های مربوطه آنها برای توسعه هوشمند و پایدار است. نمونه آن طرح کمربند_جاده چین با هدف ایجاد شبکه‌های زیرساختی گسترده که آسیا، اروپا و آفریقا را به هم متصل می‌کند، است.
هند نیز توسعه ۱۰۰ شهر هوشمند را برنامه ریزی کرده که با قطارهایی به هم متصل می شوند، در حالی که روسیه نیز به دنبال ایجاد خاور دور به عنوان پل اقتصادی جدید بین اروپا و آسیا از طریق مناطق ویژه اقتصادی پیشرفته است. افزون بر این، برزیل و آفریقای جنوبی نیز بر کشاورزی در مقیاس بزرگ و توسعه صنعتی تمرکز کرده اند.
برای حمایت از پروژه‌های زیربنایی در سطح جهانی، موسسات مالی چندجانبه جدیدی از جمله صندوق جاده ابریشم، بانک توسعه جدید بریکس و بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیایی ظهور کرده‌اند. هدف این موسسات افزایش نقدینگی بیشتر برای توسعه زیرساخت‌ها در سراسر جهان و ارائه جایگزین‌هایی برای مکانیسم‌های مالی سنتی است.
علاوه بر این، «جنوب جهانی» اقداماتی را برای معرفی جایگزین هایی برای سیستم معاملاتی مبتنی بر دلار انجام داده است. به عنوان مثال، چین و برزیل توافق کرده اند که با دور زدن سیستم دلار، در تجارت فرامرزی با استفاده از ارزهای خود مشارکت کنند. کشورهای آسه آن هم همچنین خواستار جایگزینی برای تجارت مبتنی بر دلار شده اند.
تحولات سیاسی و اقتصادی کشورهای بریکس، و همچنین ابتکارات آنها برای توسعه زیرساخت‌ها و سیستمهای تجاری جایگزین، اهداف و تمایلات آنها را برای توسعه هوشمند، پایدار و در عین حال تغییر نظم اقتصادی جهانی نشان می‌دهد
علاوه بر این، کشورهایی مانند روسیه و هند با استفاده از ارزهای خود وارد تجارت شده و هند و بنگلادش نیز در حال انجام همین کار هستند. این تحولات تلاش های کشورهای بریکس و سایر کشورهای جنوب جهانی را برای ایجاد سیستم های تجاری متنوع تر و مستقل نشان می دهد؛ در حالی که هدف آنها از طریق ترویج تجارت با ارزهای محلی کاهش اتکا به دلار و افزایش استقلال اقتصادی است. به طور کلی، تحولات سیاسی و اقتصادی کشورهای بریکس، و همچنین ابتکارات آنها برای توسعه زیرساخت‌ها و سیستمهای تجاری جایگزین، اهداف و تمایلات آنها را برای توسعه هوشمند، پایدار و در عین حال تغییر نظم اقتصادی جهانی نشان می‌دهد.
نظم نوین جهانی
کشورهای بریکس به طور فزاینده ای خود را در صحنه سیاسی جهانی به ویژه در زمینه هایی مانند مذاکرات بین المللی، حفظ صلح و تلاش های حل مناقشه نشان داده اند؛ در حالی که درک این نکته حائز اهمیت است که کشورهای بریکس قصد ندارند جایگزین غرب شوند؛ بلکه به دنبال دستیابی به نمایندگی و نفوذ بیشتر در امور جهانی هستند تا با اتحاد خود از یک نظام اقتصادی و سیاسی جهانی عادلانه تر و فراگیرتر حمایت کنند.
سرمایه گذاری بریکس در فناوری های نوظهور مانند هوش مصنوعی، بلاک چین و انرژی های تجدیدپذیر می تواند آنها را به عنوان محرک های اصلی رشد اقتصادی و نوآوری جهانی در آینده نزدیک قرار دهد
یکی از زمینه‌های کلیدی که بریکس می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در جهان داشته باشد، سرمایه‌گذاری مشترک در آموزش، تحقیق و توسعه، و همچنین در اشتراک دانش و تخصص است. در همین راستا، بریکس با استفاده از قدرت جمعی خود، پتانسیل انتقال به یک اقتصاد جهانی پایدارتر و عادلانه را دارد. سرمایه گذاری آنها در فناوری های نوظهور مانند هوش مصنوعی، بلاک چین و انرژی های تجدیدپذیر می تواند آنها را به عنوان محرک های اصلی رشد اقتصادی و نوآوری جهانی در آینده نزدیک قرار دهد.
علاوه بر این، کشورهای بریکس در حال تلاش برای توسعه یک مدل جدید جهانی از حکمرانی هستند که به جای تک قطبی، یکپارچه و سازنده باشد. اگر کشورهای بریکس به توافقی مبنی بر انجام تجارت با استفاده از ارز مشترک دست یابند، می تواند روند دلارزدایی را تسریع کند. این حرکت نه تنها نفوذ جهانی کشورهای بریکس را افزایش می دهد، بلکه آنها را به عنوان یک نیروی قدرتمند در رهبری جهانی معرفی می کند.
توسعه یک مدل حاکمیت جهانی یکپارچه و سازنده و تجارت بالقوه با استفاده از یک ارز مشترک می تواند نفوذ جهانی آنها را بیشتر افزایش دهد و موقعیت آنها را به عنوان یک نیروی قدرتمند در رهبری جهانی مستحکم کند
در همین راستا، پیش بینی می شود که تا سال ۲۰۳۰، کشورهای بریکس با گسترش پیشنهادی خود می توانند بیش از ۵۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص دهند که اهمیت آنها را در صحنه جهانی بیشتر تقویت می کند. به طور خلاصه، کشورهای بریکس با هدف نمایندگی و نفوذ بیشتر، خود را در سیاست جهانی نشان می دهند. توسعه یک مدل حاکمیت جهانی یکپارچه و سازنده و تجارت بالقوه با استفاده از یک ارز مشترک می تواند نفوذ جهانی آنها را بیشتر افزایش دهد و موقعیت آنها را به عنوان یک نیروی قدرتمند در رهبری جهانی مستحکم کند.
چشم انداز بریکس
موفقیتها و پیشرفتهای بریکس موجب شده تا برخی از کشورها مانند امارات، عربستان سعودی، آرژانتین، الجزایر و مکزیک به دنبال سرمایه گذاری در این بلوک باشند. در میان کشورها، الجزایر، آرژانتین و جمهوری اسلامی ایران درخواست‌هایی را برای پیوستن به بریکس ارسال کرده‌اند و آن طور که به نظر می رسد زمینه‌های نزدیکی ایران با بریکس در حال تقویت است و می‌توان در آینده، انتظار پیوستن ایران را به عنوان ششمین عضو بریکس داشت.
گنجاندن این کشورها به همراه مصر و ترکیه در این گروه تأثیر عمیقی بر اقتصاد جهانی و نظم جهانی خواهد داشت در حالی که اعضا از اصلاحات در چندین نهاد جهانی حمایت کرده و استدلال می کنند که آنها در حال حاضر، نمایندگی اندکی دارند و این نفوذ باید افزایش یابد.
آنها معتقدند که باید ساختار سازمان ملل متحد، سهامداران بانک جهانی و صندوق بین المللی پول و فرآیندهای عضویت و تجدید برای تقویت سازمان های جهانی مانند سازمان تجارت جهانی و سازمان بهداشت جهانی اصلاح شود چرا که این گروه به دنبال ایجاد نظم جهانی فراگیرتر و عادلانه تر است.
نظر شما