بازار؛ گروه بانک و بیمه: خیلی از بانک ها با ورود به بنگاهداری و پروژه سازی این روزها نقدینگی چندانی ندارند و برای تامین نیازهایی چون پرداخت سود سپرده ها به مشتریان خود و ... مجبورند از خط اعتباری بانک مرکزی و یا وام بین بانکی استفاده کنند که به گفته کارشناسان چنین رویکردی تبعات منفی و آثار مخربی چون رشد پایه پولی و آشفتگی عملکرد سیستم بانکی را به دنبال دارد.
در چنین شرایطی بانک مرکزی برای جلوگیری از بی نظمی و خروج بانک ها از فعالیت های تعریف شده در چارچوب قانون و مقررات بانکی به آنها هشدار داده است، " در صورت ادامه ناترازی بانک های مشکل دار با آنها برخورد جدی می کند". برخوردی که در صورت بی توجهی و ادامه بی نظمی ها ممکن است به تعین و تکلیف و حتی پایان فعالیت این سری بانکها منجر شود. بانکهایی که اغلب خصوصی هستند و به دلیل عدم نظارات بر عملکرد آنها طی سالیان گذشته به جایی اینکه یاریگر اقتصاد کشور باشند متاسفانه منافع خود را دنبال می کنند.
برخی بانک ها از دارایی فراوانی برخوردار بوده اما نقدینگی چندانی ندارند و برای اینکه بتوانند حوائج خود را برطرف کنند دست به دامن سایر بانک ها و بانک مرکزی می شوند درحالی که اموال و دارایی های آنها بسیار زیاد است اما به دلیل سودآوری سرشاری که دارند در واگذاری و فروش آنها حذر می کنند
بانک های ناترازی که برای تامین نقدینگی دست به دامن بانک مرکزی و سایر بانک ها می شوند
به طوری هم اکنون برخی بانک ها از ثروت و دارایی فراوانی برخوردار بوده اما نقدینگی چندانی ندارند و برای اینکه بتوانند حوائج خود را در این زمینه برطرف کنند دست به دامن سایر بانک ها، موسسات و بانک مرکزی می شوند درحالی که اموال و دارایی های آنها بسیار زیاد است اما به دلیل سودآوری سرشاری که دارند در واگذاری و فروش آنها حذر می کنند. زیرا به خوبی می دانند حبس دارایی ها آنها به دلیل وجود تورم روزافزون، سودمندتراز این است که برای گذران امورات جاری خود وامهای بین بانکی و ... را حتی با سود بالا اخذ کنند و یا اقدام به اضافه برداشت از بانک مرکزی نمایند تا با مشکل کمبود و یا کسری نقدینگی مواجه نشوند.
حال بانک مرکزی عزم خود را برای ساماندهی عملکرد بانکهای ناتراز جزم کرده و قراراست چنانچه این بانکها خود را اصلاح نکنند فکری اساسی برای ادامه حیات یا عدم فعالیت آنها کند، چرا که بی توجهی به این معضل می تواند اقتصاد کشور و خانوارها را به دلیل ایجاد خلق پول و رشد تورم با مشکل جدی روبه رو کند. بانکهایی که منابع مردمی در قالب سپرده دریافت کرده اند و به جایی اینکه آن را به بخش تولید و توسعه اشتغال اختصاص دهند در جاهای درآمد زا صرف کرده و هر موقع نیاز به نقدینگی دارند به راحتی با اضافه برداشت از بانک مرکزی نیازهای خود را تامین می کنند، بدون اینکه به تبعات آن بیندیشند.
بانک مرکزی وقتی که برآورد کند که بانکی ناترازاست و همچنان به نقدینگی نیاز دارد، به جای تامین نقدینگی مطابق قانون با او عمل می کند و برای حل و فصل مشکل آن اقدامات خود را بکار می گیرد در این میان ممکن است به ادامه فعالیت آن در صورت بی توجهی به قواعد و مقررات بانکی پایان دهد
تعیین تکلیف بانک های ناتراز به زودی
موضوعی که معاون نظارت بانک مرکزی تاکید دارد؛ بانک مرکزی درصدد است؛ بانکهای ناترازی که زیان انباشته یا اضافه برداشتهای مزمن دارد و شاخص های نظارتی تعریف شده را رعایت نمی کنند را تعیین تکلیف کند.
ابوذر سروش، معاون نظارت بانک مرکزی درگفتگو با خبرگزاری «بازار» در پاسخ به این سئوال که برخی بانکها بخصوص آنهایی که اموال و دارایی فراوانی دارند اما برای تامین نقدینگی همچنان عادت به اضافه برداشت از بانک مرکزی کرده بدون اینکه به عواقب آن فکر کنند، گفت: استفاده بانک ها از خط اعتباری روالی معمول و معقول است زیرا در مواقعی بانک نیاز به تامین نقدینگی دارد، بنابراین از این طریق نیاز خود را برآورده و آن منابع را به بانک مرکزی برمی گرداند، اما چنانچه کسری نقدینگی مستمر شود بانک ناتراز شده در این صورت چنانچه چنین بانکی خود را اصلاح نکند، بانک مرکزی برای تعین و تکلیف فعالیت آن تصمیم گیری خواهد کرد.
وی در ادامه افزود: بانک ها به هر دلیلی ممکن است دچار کسری نقدینگی شوند و این کسری معمولا توسط بانک مرکزی تامین می شود به شرط اینکه منابع جبران و این قاعده بصورت مستمر تکرار نشود، چرا که بانک مرکزی وقتی که برآورد کند که بانکی ناترازاست و همچنان به نقدینگی نیاز دارد، به جای تامین نقدینگی مطابق قانون با او عمل می کند و برای حل و فصل مشکل آن اقدامات خود را بکار می گیرد در این میان ممکن است به ادامه فعالیت آن در صورت بی توجهی به قواعد و مقررات بانکی پایان دهد، مگر اینکه بانک ناتراز به قانون و مقررات بانک مرکزی تمکین و عملکرد خود را همانطور که گفته شد اصلاح کند.
بانک مرکزی با ابلاغ دستورالعمل های لازم از همه بانک ها برنامه خواسته است و به آنها مهلت داده تا خود را با شرایط مقررات بانک مرکزی وفق دهند با این وجود اگر بانک ناترازی نسبت به دستورالعمل اعلام شده بی توجه شود بی تردید بانک مرکزی وارد فاز انحلال یا تعیین تکلیف فعالیت آنها خواهد شد
بانک مرکزی برای شناسایی و رفع ناترازی از همه بانک ها برنامه خواسته است
معاون نظارت بانک مرکزی در ادامه افزود: همانطوری که رئیس کل بانک مرکزی نیز بر این موضوع به صراحت تاکید دارد، تلاش ما این است که بانک های ناتراز در چارچوب قانون و مقررات عمل کنند زیرا بی توجهی به ناترازیها موجب خواهد شد که بانک مرکزی حتی بسمت لغو مجوز و یا ادغام چنین بانکهایی برود. البته بانک مرکزی با ابلاغ دستورالعمل های لازم از همه بانک ها برنامه خواسته است و به آنها مهلت داده تا خود را با شرایط مقررات بانک مرکزی وفق دهند با این وجود اگر بانک ناترازی نسبت به دستورالعمل اعلام شده بی توجه شود بی تردید بانک مرکزی وارد فاز انحلال یا تعیین تکلیف فعالیت آنها خواهد شد.
به گفته وی طیف متنوعی از شاخصهای نظارتی از قبیل شاخصهای مربوط به ریسک نقدینگی، ریسک اعتباری و سایر انواع ریسکها وجود دارند که عدم رعایت آنها معمولا آثار خود را در اضافه برداشتها و کفایت سرمایه اندک بانک نشان میدهد. با این وجود بانکی که ناتراز باشد، در ابعاد مختلف تاثیر منفی در اقتصاد را به جای می گذارد که از جمله آنها میتوان به افزایش پایه پولی، رشد نقدینگی خارج از ضوابط و در نهایت منجر به بروز تورم در اقتصاد میشود. البته این را باید گفت چنانچه اقداماتی در راستای تعیین و تکلیف بانک های ناتراز از سوی بانک مرکزی شود سپرده گذاران نباید نگران باشند چرا که بانک مرکزی حافظ و مراقب سپردههای آنهاست.
بنا به این گزارش، بانک مرکزی مهلت چند ماههای را به بانک های ناتراز داده است که خود را اصلاح کنند آنطور که بتوانند خود را بازسازی کنند و اگر این امکان فراهم نشود، وارد پروتکلهای مشخصی میشوند که بر اساس آن تعیین تکلیف خواهند شد. تمرکز بانک مرکزی بر ساماندهی بانکها طی برنامه مشخص است تا سری بانک های مشکل دار بازسازی شده و به چرخه اقتصاد بازگردند چرا که بی توجهی به ناترازی بانک ها تبعات مخربی را بر اقتصاد کشور و خانوارها به جای می گذارد.
نظر شما