بازار؛ گروه استانها: باوجود مجاورت استان گلستان با کشورهای همسایه و دسترسی به بازار cisمطابق آمارهای موجود، این استان در بخش صنعت جزو آخرین های جدول و در بخش تولیدناخالص داخلی کمترین میزان ممکن است که سرانه درآمد مردم اسن منطقه نصف میانگین کشوری است.
بسیاری از کارشناسان علت چنین شرایطی را وضع قوانین سختگیرانه در تجارت خارجی می دانند و معتقدند کمتر به این استان در خصوص ارتباط با بازار خارجی توجه شده است روندی که به اعتقاد برخی تجار در صورت استمرار منجر به ورشکستگی صنایع و تعطیلی آنها خواهد شد.
متین کلوی» بازرگان گلستانی معتقد است: خودتحریمی بیش از سیاست هایی که دشمنان خارجی برای خسارت به تولید داخل در نظرگرفته اند برای صنعت زیانبار است. او می گوید: قوانینی مانند رفع تعهد ارزی، بخش نامه های خلق الساعه و تدوین سیاست هایی که منجر به افزایش قیمت نهایی تولید می شود نه تنها بازار خارج که بازار داخلی را هم از صنایع کشور ربوده است. مشروح این گفتگو را بخوانید.
* عمده مشکل بازرگانان برای صادرات چیست؟
دولت یکسری قوانین را به اشتباه پایه گذاری می کند که این قوانین علاوه بر افزایش هزینه های تولید، رقابت برای تجار را دشوار می کند؛ در شرایط عادی تولید کنندگان به دلیل تحریم‌ها با مشکلات زیادی مواجه هستند اما دولت با تصویب قوانین و بخشنامه ها این شرایط را دشوارتر می کند.
قوانینی که دولت برای تولیدکنندگان داخلی گذاشته و به مرور صنایع کشور را ورشکست خواهد کرد
گاهی سیاست‌های نادرست داخلی باعث می شود قیمت محصول تولیدی در داخل کشور چند برابر مشابه محصول وارداتی شود که این به دلیل سوبسیدی است که سایر کشورها در اختیار تولیدکنندگانشان قرار می دهند اما این مساله در ایران کاملا متفاوت است چراکه نه تنها سیاست ها از بخش خصوصی حمایتی نیست بلکه معمولا دولت ساز و کاری در نظر می گیرد که هزینه های حوزه تولید چند برابر می شود.
گواه این مطلب را در تصمیماتی که منجر به افزایش نرخ ارز، دستمزد، مالیات و سایر مولفه های تاثیرگذار بر صنعت می توان مشاهده کرد. ر چنین شرایطی که قیمت محصول افزایش قابل ملاحظه ای می یابد امکان رقابت در بازار جهانی بسیار کم می شود.
* دلایل این امر چیست؟
به نظر می رسد یکی از دلایل این اتفاقات رقابت دولت با بخش خصوصی باشدچرا که همواره در ابتدا اول دولت صادرات تولیدات شرکت های خصولتی را بدون مشکل رفع تعهدات ارزی انجام می دهد و باقی مانده آن را در بورس برای تولیدکنندگان عرضه می کند.
نگرانی دولت از بازگشت ارز به کشور پس از صادرات تولیدکنندگان منطقی نیست چراکه این اتفاق از فرایند نه متعلق به سال های اخیر بلکه از دیرباز بوده زیرا بخش خصوصی نیاز به بازگشت این سرمایه برای توسعه تولید دارد از طرفی شرایط اقتصادی کشور به نوعی شده که توان تولیدکنندگان به گونه ای نیست که بدون بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور قادر به ادامه فعالیت در بخش تولید باشند.
گذشته از همه اینها هزینه رفع تعهد ارزی در کشور حدود ۱۰ درصد تعیین شده که این به جز کسر دو نیم درصد سود بخش خصوصی به دلیل دور زدن تحریم هاست، این درحالیست که شرکت های خصولتی و دولتی، این ضرر حاصل از رفع تعهد ارزی را انجام نمی دهد طبعا با چنین رویکردی بخش خصوصی توان رقابت با دولت یا حضور در بازار جهانی را نخواهد داشت بنابراین می‌توان گفت دولت به‌نوعی با چنین سیاستی امکان تجارت شرکت های داخلی با مشتریان خارجی را گرفته است این همان سیاست خودتحریمی است که بسیاری از فعالان اقتصادی نسبت به آن انتقاد دارند.
* راهکار بهبود این شرایط چیست؟
دولت یک سری قوانین را به صورت دستوری وضع می کند که غیر قابل اجرا است به نظر می رسد دولت باید یک کمیسیون مشترک با بخش خصوصی ایجاد کند و چنین مشکلاتی را بررسی کند چراکه تصویب قوانین در حوزه اقتصاد بدون کسب مشورت از بخش خصوصی نتیجه ای ناموفق خواهد داشت.
استان گلستان کمتر از ظرفیتی که در مجاورت با کشورهای همسایه داشته توانسته بهره ببرد
تاکنون هم این سیاست باعث شده که قیمت نهایی محصولات تولیدی داخل به شدت افزایش یابد در حالی که اگر مواد اولیه را هر تولید کننده ایرانی به خارج از ایران برده و تولید کند صادرات آن و قیمت نهایی آن بسیار مناسب تر و قابل رقابت تر در تجارت جهانی تمام می شود. قوانینی که دولت برای تولیدکنندگان داخلی گذاشته و به مرور صنایع کشور را ورشکست خواهد کرد که در این صورت ما دچار خسران خواهیم شد چراکه احیای یک از واحدهای تولیدی تعطیل شده، بسیار دشوارتر و هزینه برتر از راه اندازی یک واحد تولیدی جدید است.
* از ظرفیت هم مرزی گلستان با کشورهای همسایه چقدر استفاده شده است؟
استان گلستان کمتر از ظرفیتی که در مجاورت با کشورهای همسایه داشته توانسته بهره ببرد چراکه در حال حاضر کشور ترکمنستان با شش میلیون جمعیت، قزاقستان با ۱۹ میلیون نفر، قرقیزستان با هفت میلیون جمعیت و ازبکستان با ۳۷ میلیون نفر جمعیت در مجاورت گلستان هستند که چند سالی است ساخت و ساز را به صورت انبوه آغاز کردند اما شرکت های ایرانی یک سری مشکلاتی از جمله تبادلات مالی و قوانین داخلی دارند که موفق با تجارت در بخش مصالح ساختمانی به صورت قابل توجه نشده اند.
یکی دیگر از فرصت هایی که در شرایط فعلی گلستان می تواند از آن استفاده کند واردات گندم است چرا که پیش از این ترکیه از مشتریان پر و پاقرص پنبه ترکمنستان بود اما به دلیل زلزله اخیر بسیاری از کارخانه های نساجی آن تعطیل شد و ایران می‌تواند از ظرفیت واردات پنبه ترکمنستان برای ایجاد رونق در صنعت نساجی گلستان به خوبی بهره ببرد.
نظر شما