مشکلات تولید صنایع دستی در تهران | هنرمندان حمایت نمی‌شوند

مرجان شرف- بازار؛ صنایع دستی هنری است که در استان تهران به صورت سینه به سینه از مادران و پدران رسیده و ظرفیت زیادی دارد تا به یکی از بزرگترین منابع درآمدی و صادرات غیر نفتی و درآمدزایی به خصوص برای مشاغل خانگی و کارگاه های خرد و کسب و کارهای نوپا تبدیل شود.

به نظر می رسد فعالان این صنعت در استان تهران مدتی است که مشکل بازار فروش را یکی از جدی ترین مسائل خود در مسیر کاری و تولیدی می دانند تا جایی که بعضاً می گویند «از یک سو می توان نیم نگاهی به صادرات داشت و از سوی دیگر، در مشکلات درون استان تهران نیز مانده ایم»

در میزگردی با حضور سه کارشناس، صاحب نظر و تولید کننده صنایع دستی استان تهران شامل سید جواد میرحسینی مدیرعامل موسسه فرش میرحسینی، آذر قفلی هنرمند و تولیدکننده صنایع دستی و سید محمد عبدالهی رئیس اتحادیه فروشندگان اشیای قدیمی و صنایع دستی تهران به بررسی شرایط تولید و مشکلات صنایع دستی در استان تهران می پردازیم.

ظرفیت های بی بدیل تولیدی

میر حسینی: مواد اولیه نداریم چرا که این مواد از استان های غربی به خصوص کردستان و کرمانشاه آورده می شود و دغدغه چندانی برای ما باقی نخواهد گذاشت. در مورد طرح و مدل فرش ها اما شرایط تفاوت دارد و کاملا غیر حرفه ای عمل شده است، تولیدکنندگان دست بافت ها متناسب با ذائقه مشتری محصولات خود را وفق نداده و انعطاف پذیری نداشته اند که این امر باعث از رونق افتادن فرش دستباف ایرانی شده است.

دولت باید از تولید کنندگان حمایت کند تا با تهیه کنندگان مواد اولیه مانند پشم حیوانات آشنا شویم

طراحان و بافندگان استان تهران دارای استعدادهای بسیار خوبی در زمینه های مختلف تولید و هنری و ... هستند که باید از آنها در راستای توسعه صادرات بهره گیری کرد، افزود: فرش با قیمت مناسب و تنوع فراوان محصولات می تواند کل بازار را در اختیار بگیرد.

تلاطم‌های ارزی

چالش های تولید صنایع دستی در تهران زیاد هستند. حمل و نقل، بحث بیمه، ضمانت و... مخصوصاً برای محموله های بزرگ که پس از اعمال ظالمانه تحریم ها دشوار تر شده و سبب می شود تا این مشکلات نقش مستقیمی در کاهش تولیدات فرش ایفا کند. از سوی دیگر واردات فرش از هند و پاکستان و افغانستان که به صورت قاچاق رخ می دهد نمونه هایی از مشکلاتی است که فعالان صنایع دستی بخصوص در زمینه فرش با آن درگیر هستند و تلاطم های ارزی دیگر مشکلی است که تولید کننده صنایع دستی در تهران با آن روبرو است.

یکی از بزرگترین چالش های تولید در کشور گرانی نامتناسب مواد اولیه است

برای نقل و انتقال ارز مشکل داریم و برای راه چاره صادرات خود را تبدیل به فروش به تاجران ایرانیی کرده ایم که آنها خود صادرات را انجام می دهند و ما سعی می کنیم بیشتر معاملات خود را با ریال انجام دهیم و به نوسانات نرخ ارز و انتقال پول و ارز به کشور کاری نداشته باشیم دولت باید از تولید کنندگان حمایت کند تا با تهیه کنندگان مواد اولیه مانند پشم حیوانات آشنا شویم و پشم مرغوب را از جای جای کشور خریداری کنیم دامداران بسیاری هستند که پشم های خود را دور می ریزند زیرا ما را نمی شناسند و نمی دانند که از همین پشم می توان چه محصولات مرغوبی را تولید و صادر کرد.

حضور در رویدادهای بین المللی

یکی از راه های افزایش صادرات حضور در نمایشگاه های خارجی است این نمایشگاه ها محل حضور کارشناسان، علاقمندان، خریداران و متخصصین است حضور تولید کنندگان صنایع دستی ایرانی می تواند به این صنعت و افزایش صادرات بسیار کمک کند. کمک بانک ها را بسیار کم و ناچیز است تا جایی که سعی می کنیم سمت بانک ها نرویم اما حمایت های دولت از تولید کنندگان مفید بوده گرچه باید بیشتر در زمینه صادرات به ما کمک کند.

شاید محصولات تولید کنندگان صنایع دستی متفاوت به نظر برسد اما موضوعاتی وجود دارد که هنرمندان را به گلایه وا داشته است؛ گرانی اقلام اولیه، نبود بیمه، مشکلاتی که در زمینه صادرات وجود دارد و .... دغدغه مشترک فعالان در صنعت صنایع دستی به شمار می رود.

مسئولان متوجه ارزش صنایع دستی نیستند

قفلی: زحمتی که برای ساخت صنایع دستی کشیده می شود را برخی از خریداران و خارجی ها متوجه می شوند بعضا مسئولانی نیز هستند که هنگامی با آنها در مورد مشکلاتمان صحبت می کنیم می گویند از دولت هیچ توقعی نداشته باشید. به عنوان نمونه در صحبتی که با یکی از مسئولان داشتم گفت: چرا از وزارتخانه توقع هماهنگی برای بیمه یا تسهیلات دارید ما به شما مجوز دادیم و وظیفه دیگری نداریم.

یکی از بزرگترین چالش های تولید در کشور گرانی نامتناسب مواد اولیه است گرانی ها طوری شده که باید برای تامین مسائل مالی به بانک ها مراجعه کنیم که بانک ها هم هیچ کمکی به واحد های صنفی مانند ما نمی کنند. از سوی دیگر غرفه های رایگان به تولید کنندگان کوچکی مانند ما اصلا تعلق نمی گیرد.

شاهد حذف خرید صنایع دستی از سبد خانواده هستیم دلیل این موضوع تورم، کاهش قدرت خرید مردم و رکود بازار بوده است

تمام این معضلات باعث شده تا آنطور که کارشناسان اذعان می کنند صنایع دستی در داخل ایران خریداران خود را از دست بدهد و تنها با تثبیت نرخ ارز است که دوباره می توان هنر اجدادی را در سبد خرید ایرانی ها ببینیم.

حذف صنایع دستی از سبد خانوار

عبدالهی: شاهد حذف خرید صنایع دستی از سبد خانواده هستیم دلیل این موضوع تورم، کاهش قدرت خرید مردم و رکود بازار بوده است. دلیل دیگر را نیز می توان کاهش ورود گردشگر خارجی به کشور دانست و همچنین صادرات که به کمترین میزان خود رسیده و تحریم ها باعث شده تا بازار اروپا را نیز از دست دهیم.

نوسانات نرخ ارز باعث افزایش قیمت فلزاتی مانند نقره، برنج و مس که مواد اولیه ساخت این صنایع هستند شده است با بهبود اقتصاد کلی کشور می توانیم به خروج از حالت رکود امیدوار باشیم تثبیت نرخ ارز می تواند باعث ورود گردشگران خارجی، افزایش فروش و رونق بازار شود.

آن‌طور که تولید کنندگان عقیده دارند مسائلی که در بالا بیان شد از ساده ترین خواسته های یک فعال اقتصادی برای شروع و ادامه کار است و تولیدکنندگان ایرانی که در شرایط تحریم باز در کشور مانده و چرخ تولید را می چرخانند توقع زیادی نیست اگر به خواسته های بحق آنها توجه شود. و بتوانند بیشتر به امر نوآوری در فعالیت خود بپردازند و دغدغه تامین مواد اولیه و نرخ ارز را نداشته باشند.