بازار؛ گروه کشاورزی: در بخش کشاورزی یکی از اصلی ترین عواملی که موجب پویایی بازار می گردد باز بودن مسیرهای صادراتی است یعنی در شرایطی که در حوزه محصولات کشاورزی به خصوص در حوزه محصولات باغی تولید کافی داریم اگر مسیرهای صادراتی باز نباشد شرایط تولید و بازار نیز دچار مشکلاتی می شود. از سوی دیگر بر اساس این گزارش و به گفته وزارت جهاد کشاورزی در ده ماهه نخست سال ۱۴۰۱ صادرات محصولات کشاورزی رشدی ۱۲۸درصدی به ثبت رساند و به گفته مسئولان مربوطه در راستای توسعه صادرات این بخش، حضور در بازارهای هدف جدید همچون چین در دستور کار این وزارتخانه بوده و است.
پایداری تولید محصولات باغی تنظیم بازار داخل و ثبات بازارهای صادراتی را رقم می زند
یکی از بخش هایی که با رشد صادراتی در سال گذشته همراه بوده بخش باغبانی کشور است و مجتبی شادلو عضو هیات مدیره باغداران کشور در خصوص افزایش صادراتی که در این حوزه رقم خورده به بازار می گوید: همانطور که می دانید در سالی که گذشت در بخش باغبانی عوامل طبیعی تولید ما را تهدید کرد اما خوشبختانه از آنجایی که در بحث تولید محصولات باغی به یک پایداری رسیده ایم این تهدیدها نتوانست خللی در بازار ایجاد کند.
شرایط تولید در بخش باغبانی از یک پایداری برخوردار است و همین امر موجب شده حتی با وجود عوامل خسارت زایی مانند بلایای طبیعی و تحت تاثیر قرار گرفتن تولید، بازار داخل و بازارهای صادراتی لطمه نبینند
شادلو افزود: در واقع به دلیل پایداری در تولید نه تنها این تهدیدات عوامل طبیعی به تامین بازار داخل صدمه نزد بلکه صادرات را هم نتوانست آنچنان تحت تاثیر قرار بدهد. لذا سال گذشته در حوزه صادرات محصولات باغی نیز شرایط مطلوبی داشتیم.
نکته جالب توجه اینکه اگرچه در خصوص محصولات مختلف باغی روند توسعه صادرات متغیر بوده است اما تقریبا تمامی محصولات با رشد صادرات همراه بوده اند که یکی از این بخشها مربوط به محصول شناخته شده خرما است. در حالی که بر اساس گزارش منتشر شده از سوی سازمان فائو خرمای تازه و یا خشک ۱۳۵۳مین محصول پرمعامله جهان است و در این میان مصر، عربستان و ایران اصلی ترین تولید کننده های این بخش محسوب می شوند.
در واقع فائو می گوید: در سال زراعی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ ایران بعد از کشورهای مصر و عربستان در جایگاه سوم تولید قرار دارد. به عبارت دیگر در مدت نامبرده مصر تولیدی بالغ بر یک میلیون و ۷۴۷هزار تن رقم زده است و در جایگاه نخست قرار دارد. بعد از آن نیز عربستان با تولید بیش از یک میلیون و ۶۵۶هزار تن در رتبه دوم قرار دارد و ایران نیز با تولید بیش از یک میلیون و ۳۰۰هزار تن سومین تولید کننده خرما محسوب می شود.
داده های آماری فائو همچنین حاکی از این است که بعد از ایران نیز کشورهای «الجزایر با یک میلیون و ۱۰۰هزار تن، عراق با ۷۵۰هزار تن و پاکستان با ۵۳۰هزار تن» در جایگاه چهارم تا ششم دنیا قرار دارند. همچنین کشورهای سودان، عمان، امارات، تونس، لیبی، چین و مراکش در رتبه های بعدی قرار دارند.
از سوی دیگر در حوزه صادرات محصول خرما نیز ایران در سال ۱۴۰۱ روندی رو به رشد داشته است به طوری که به گفته فائو در جایگاه چهارم دنیا قرار دارد. به عبارتی در مدت نامبرده ایران حدود ۲۴۶هزار تن خرما راهی بازارهای جهانی کرده است و در جایگاه چهارم صادرات قرار گرفته است. این در حالی است که در همان زمان عربستان با ارسال بیش از ۳۱۸هزارتن خرما به بازارهای جهانی در جایگاه نخست قرار دارد، بعد از آن نیز عراق با رقم زدن صادراتی به میزان ۳۱۶هزار تن دومین صادر کننده و امارات نیز با بیش از ۲۶۰هزار تن در رتبه سوم صادرات قرار دارد.
افزایش صادرات به هند و تولید بالای خرمای دو نم و کم شیره؛ اصلی ترین عوامل رشد صادرات خرما در ۱۴۰۱
به گفته کارشناسان بخش در بحث توسعه صادرات محصول خرمای ایران به بازارهای جهانی عوامل مختلفی دخیل است به طوری که وحید نیکفر یکی از فعالان این بخش در گفتگو با بازار می گوید: در این حوزه یکسری عوامل به هم وابسته است یعنی هر سال صادرات خرما به ویژه خرمای بم برای هند جدی تر می شود و می بینیم که بیشترین صادرات برای هندوستان است و این امر آمارهای صادراتی را بالا برده است.
نیکفر افزود: از سوی دیگر با توجه به اینکه افزایش قیمت دلار هم حاشیه سود را مطلوب می کند تا حدودی انگیزه برای ارسال محصول بیشتر به بازارهای صادرات را افزایش می دهد.
این فعال بخش خرمای کشور خاطر نشان کرد: از دیگر عوامل موثر بر افزایش میزان صادرات خرما به بازارهای جهانی بحث نوع تولیدات است؛ یعنی امسال خرماهای به اصطلاح «دو نم و کم شیره» که مناسب صادرات است بیشتر از سالهای قبل بود یعنی چون توناژ این خرما بیشتر بود لذا صادرات بیشتر شد.
قیمت خرما اصولا متناسب با نوع کیفیت متفاوت است با این وجود به عنوان مثال در بخش عمده فروشی خرمای بم با نرخی بین ۶۵ تا ۷۵ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم خرید و فروش می شود
وی خاطر نشان می کند: البته دقیقا قبل از ماه رمضان در پروسه صادرات یک ایست داشتیم و ممنوعیت صادراتی اعمال شد که احتمالا به خاطر تنظیم بازار ماه رمضان بود با این وجود روی هم رفته میزان صادرات خرما در ۱۴۰۱ بیش از سالهای قبل بوده است.
نیکفر افزود: از سوی دیگر در بحث توسعه صادرات محصول خرما از دیگر مسائلی که دخیل بود به جز افزایش نرخ ارز بحث بیشتر شناخته شدن این محصول کشور در بازارهای جهانی است یعنی چون سالی که گذشت به اصطلاح سال بَر درختان خرما بود و لذا تولید زیاد بود بنابراین با افزایش تولید شاهد هستیم که خرمای ایران در بازارهای جهانی همچون بازارهای هند و پاکستان جایگاه و سهم بیشتری به خود اختصاص می دهد.
وی در خصوص نوسان قیمت خرما در حال حاضر و در شرایطی که ماه رمضان است نیز اظهار داشت: قیمت ها متناسب با کیفیت متفاوت است و همچنین قیمتی که در سطح عمده فروشی عرضه می گردد با بخش خرده فروشی فرق دارد. با این وجود تا جایی که بنده اطلاع دارم در بازار بم قیمت های توناژ و عمده از کیلویی ۶۵ تا ۷۵ هزار تومان در نوسان است.
این فعال بخش خرما در پاسخ به این سوال که آیا قیمتهای فعلی با هزینه های تولید همخوانی دارد یا خیر گفت: خوشبختانه سال قبل هزینه ها با قیمت ها همخوانی داشت و به نوعی می توان گفت شرایط مطلوب بود با این وجود باید دید در سال جدید که افزایش هزینه های تولید و بسته بندی ها را خواهیم داشت آیا همخوانی خواهد داشت یا خیر.
نظر شما