بازار، گروه استانها: سمینار تخصصی آشنایی با صنعت احیا و تجدید ساختار واحد های اقتصادی با هدف تاکید بر نقش شرکت ای دانش بنیان و نوآور در زیست بوم احیا سالن همایش های صندوق نوآوری و شکوفایی نهاد ریاست جمهوری برگزار شد. گزارش این نشست را در دو بخش در خبرگزاری بازار مطالعه می‌کنید. بخش اول گزارش هم اکنون و بخش دیگر در گزارش دوم در ادامه منتشر خواهد شد.
مدیر توسعه اکوسیستم صندوق نوآوری در این همایش گفت: صندوق نوآوری و شکوفایی در راستای حمایت از شرکت های دانش بنیان طبق ماده پنج این قانون به منظور تجاری سازی شکل گرفته سرویس تسهیلات توانمند سازی صدور انواع ضمانت گذاری و سرمایه گذاری و در حدود ۷۰ سرویس و ۳۵ هزار میلیارد گردش سرمایه در این ستاد داشتیم.
مصطفی بغدادی افزود: سرویس های متنوعی برای توسعه شرکت دانش بنیان مانند عارضه یابی و سرویس جدید رشد و توسعه رقابت پذیری طراحی شده است این سرویس جدید متمرکز بر کسب و کار پر پتانسیل که رشد خوبی دارند و یا می توانند داشته باشند است که یا با مشکل تامین مالی یا نیاز در ساختار های مدیریتی در گریبان هستند و نیاز به کمک دارند.
شناسایی واحدهای راکد
فرشید دلجو دبیر علمی همایش در نشست گفت: امروز حدود ۶۰ درصد از امکانات تولید معطل هستند آمارهایی که هم در این باره وجود دارد و اتاق بازرگانی و اتاق اصناف و اتاق تعاون منتشر کرده اند ظرفیت بنگاه های تولیدی در زمستان ۹۸ تا تابستان ۱۴۰۱، ۴۸ درصد بوده و تعداد واحدهای نیمه یا غیر فعال از ۱۷۷هزار واحد صنعتی، معدنی و کشاورزی ۳۵ هزار واحد تعطیل و ۱۴۲ هزار واحد نیمه فعال یا غیر فعال بود، پیمایشی که در این باره انجام شده آمار دقیق تر را بیان می کند در صنعت ۵۶ درصد، ۳۶ درصد کشاورزی و یک درصد در حوزه معدن واحد های راکد دارند.
بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان بورس و صندوق نوآوری میزهای احیا تشکیل دادند
دلجو با بیان اینکه دلیل این امر در گزارش سه اتاق آمده که به مدل های گوناگونی تقسیم می شود از سال ۱۳۹۵ تا تابستان ۱۴۰۱ مدل اقتصادی کشور تقریبا ثابت و در حالت رکود قرار داشته است، گفت: پنج مانع اصلی در خصوص مشکلات محیط کسب و کار وجود دارد: غیر قابل پیش بینی بودن، تغییرات قیمت ها، بی ثباتی سیاست ها، قوانین و مقررات، مالیات، بروکراسی اداری، دشواری تامین مالی از بانک ها و... این ها با تمرکز بر سنجش و پایش محیط کسب و کار آماده شده است اما آیا تمام مشکل ها تنها به محیط بر می گردد؟
وی افزود: تحقیق مدونی هنوز انجام نشده که اگر مشکل از خود فرآیند کارآفرینی و مدیریت عملیاتی کارگاه ها است آن را بیابیم اما حدود ۴۰ درصد طبق آمار های شهرک های صنعتی و خود اظهاری های صاحبان حرف و مشاغل گفته اند که مشکلات متوجه خود کارافرینان است. حال می پرسیم راهکار چیست؟ همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند راهکار ورود و حل مشکلات توسط بخش خصوصی است مردمی سازی را از شعار به عملیات تبدیل کردن است.
نهضت احیاء
مترجم کتاب احیای پایدار گفت: سعی شده که در نهضت احیا این امر اتفاق بیفتد از همین رو در دی ماه سال گذشته محمد مخبر حکم تشکیل نهضت احیا را به سید امیر حسین مدنی تنفیذ کردند در رئوس این نهضت این موارد آمده است: استفاده از ظرفیت مردم، ظرفیت فناوری های نوین، اطلاعات نوین مالی، رصد و پایش دستگاه ها، ارایه گزارش، همسو سازی و هم افزایی ظرفیت ها، طراحی یک زیست بوم اقتصادی مناسب و...
دلجو بیان داشت: بر اساس این طرح یک مدل مفهومی تدوین شد که در قلب آن یک احیاگر وجود دارد که در اکوسیستم اقتصادی نقش کلیدی را ایفا می کند و احیا جویان در کنار او هستند واحد های راکد، نیمه فعال رو به افول نیمه تمام و زیر ظرفیت های اقتصادی احیا جو ها هستند .و پشتیبان ها هم به آنها کمک می کنند که همان دولت، قوه قضاییه، مجلس، ستاد ها و شورا ها هستند. پس همانطور که بیان شد رصد گر، پایشگر به کمک فناوری اطلاعات و... جزء ملزومات این امر هستند.
در سال‌های قبل ناگهان ۲۰ بانک هم به سیستم بانکی کشور اضافه شد و مشکل بزرگی را به وجود آورد
وی ادامه داد: در تمام مجموعه هایی که در احیا نقش دارند یا با این نهضت در تماس هستند مانند بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، و سازمان بورس و صندوق نو آوری میز های احیا تشکیل دستورالعمل های ویژه ای برای ورود شرکت های دانش بنیان طراحی شده است. همچنین تاسیس پارک احیا نیز با کمک وزارت کار و تعاون و وزارت صمت و وزارت جهاد سازمان شیلات و تعاون روستاییی و... نیز در دستور کار قرار گرفته است.
احیاگران و ارائه تسهیلات بانکی
دبیر علمی همایش در ادامه بیان داشت: از لحاظ شرکت های دولتی می توان صندوق سرمایه گذاری های خصوصی که در تمام استان های کشور در حال فعالیت هستند و کمیسیون رونق تولید مجلس و قوه قضاییه معاونت اقتصادی و بانک مرکزی که بدین منظور ۱۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات ویژه از منابع داخلی بانک ها را نیز به این امر تخصیص داده است را نام برد و از بخش خصوصی از شرکت های زیر می توانیم به مشاوره های مدیریتی، صندوق های خطرپذیر، شرکت های برتر دانش بنیان، شرکت های پیشران اقتصادی مانند فولاد مبارکه، صندوق سرمایه گذاری خصوصی، افراد توانمند در حوزه احیا و.... اشاره کرد.
دلجو گفت: پنج نوع احیاء جو مشخص شده اند که هر کدام تعریف خاصی دارد مانند نیمه فعال که ۵۰ درصد ظرفیت تولید واقعی فعالیت میکند، راکد در شش ماه گذشته درآمد عملیاتی نداشته و تنها ثبت هزینه انجام داده، رو به افول در یکسال گذشته ۳۰ درصد کاهش فعالیت داشته است، زیر ظرفیت که مشتری یا بازار دارند اما بنا بر مشکلاتی که دارند زیر ظرفیت خود فعالیت می کنند و نیمه تمام حداقل ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته اند اما در یکسال گذشته راکد مانده اند و به بهره برداری نرسیده اند.
وی با بیان اینکه احیا جو ها در یک تعریف کلی باید خودشان هم خواهان و انگیزه و توافق لازم را داشته باشند و احیا گر نیز باید تایید صلاحیت شود و رتبه احیا گری خود را کسب کند تا واحد های احیا جو به آنها معرفی شوند. در ادامه نباید فراموش کنیم که احیا دلیل ناکارآمدی واحد تولیدی و مدیر عامل آن نیست بسیاری از شرکت های بزرگ در دنیا نیز وارد چرخه احیا می شوند، تاکید کرد: مراحل احیای یک واحد از رونق افتاده مختلف است: کسب و کار در حال احیا، سود آور، عملیاتی، احیا شده و احیا شده پایدار بدین منظور پلتفرم جامعی برای زیست بوم احیا طراحی شده و قرار نیست احیا سازمان فیزیکی داشته باشد بلکه با کمک فناوری اطلاعات به واحد های تولیدی کمک خواهد شد. ظرفیت های موجود یافته شده در کشور در کتابچه ای ۲۰۰ صفحه ای جمع آوری شده و دوره های آموزشی نیز برای احیا گران برگزار خواهد شود.
یافتن شاخص‌های بهره وری و عمومی
موسس و مدیرعامل گروه هولدینگ پارسیان هوشمند در ادامه این همایش درباره موضوع عارضه یابی ها در نهضت احیا گفت: این موضوع تشبیه به بیماری می شود در هنگام بیماری به پزشک عمومی مراجعه می کنیم و سه الی چهار آیتم را دکتر بررسی می کند مانند سنجش نبض و تب و ... تا متوجه بیماری شود این موارد بر اساس متوسط انسان ها سنجیده می شود در مورد فضای کسب و کار نیز شاخص ها در گروه پارسیان هوشمند از سال ۱۳۸۲ محاسبه شده است.
فرشید شکر خدایی افزود: اگر می گوییم بهره وری انرژی شرکتی ۳.۸ است آیا خوب است یا بد؟ پس باید این نتایج ها را با مقادیر میانگین بسنجیم تا بتوانیم متوجه اوضاع شرکت های فعال شویم. پس از محاسبه شاخص های عمومی مانند محاسبه سود سراغ مفاهیم تخصصی رفتیم مانند کارایی فرآیند ها این محاسبات در طول ۲۰ سال گذشته صحت سنجی و وارد پلتفرم ویژه نهضت احیا شده اند.
وی گفت: شاخص های بهره وری همان شاخص های عمومی است از روی این شاخص ها می شود فهمید حال سازمان خوب است یا خیر و مشکل شرکتی که یهره وری اش پایین است چیست؟ اگر با سه نفر هزار تومان ارزش ایجاد کنیم چه تفاوتی با ده نفر است؟ یا تفاوت بین کسی که با لوازم اولیه با کیفیت معمولی برند می سازد با دیگران در نوآوری هایی است که وارد برند خود کرده یا اگر فروش سرانه افت پیدا کند اما هنوز بسیار بالاتر از میزان میانگین باشد پس مشکل بزرگی متوجه آن واحد تولیدی نیست.
سطح رکود هر واحد را می‌سنجیم
موسس و مدیرعامل گروه هولدینگ پارسیان هوشمند بیان کرد: در بحث درمان واحد های راکد روش های متنوع عارضه یابی به سطح بلوغ خود بنگاه ربط دارد اگر در مرحله احیای اولیه است حداقل فروش و اشتغال باید امکان سنجی شود اما اگر مشکل بازاریابی و تکنولوژی دارند باید نوعی دیگر برای آنها رفتار کرد و همچنین مدیران سطوح بالا که دچار مشکل هستند برای آنها نیز دو دسته مدل وجود دارد. که هر کدام نیز به چند دسته تقسیم می شوند. اتاق بازرگانی استرالیا با استفاده از هوش مصنوعی توانست پلتفرمی را تهیه کند که بتواند مشکل را دریافت و راه حل ارائه دهد در سال ۲۰۱۶-۲۰۱۷ توانست جایزه از سازمان های بین المللی دریافت کند و در جواب نامه همکاری با ما گفته شد که بخاطر تحریم همکاری نمی کنند و ما ابتدا به آنها نامه فرستادیم و سپس پلتفرم را رمز گشایی کردیم نام پلتفرم را واز گذاشتیم که در زبان گیلکی به معنای بدون پر پریدن است .
شکر خدایی در ادامه افزود: ما با استفاده از تحقیقات یافتیم که در واحد های راکد مدیران اجرایی توان پاسخگویی به هم را ندارند مثلا مدیر تولید و مدیر فنی به هم پاسخ نمی دهند و نقطه ضعف های واحد تولیدی نیز بخاطر همین موضوع پیدا نمی شود در بحث بهره وری نیروی کار و سرمایه نیز کمترین میزان و بیشترین مشکل را داشته اند، در بخش مشتریان مطالعه بازار و وبسایت ها، در حوزه کارکنان فرهنگ و آموزش کمترین مقدار بودند و در نهایت با استفاده از این پلتفرم می توان نقاط ضعف شرکت ها را پیدا کنیم.
وی گفت: در قسمت دوم آمده که چگونه می توانیم رقابت پذیری بنگاه را اندازه گیری کنیم اما نباید فراموش کنیم که یک مدل برای تمامی واحد های تولیدی کفایت نمی کند، به ازای هر صنعت یک مدل طرح می شود و هر مدل وزن متفاوتی دارد در پایان درخواست دارم که از نتایجی که شرکت ما و دیگر شرکت های دانش بنیان در حوزه عارضه یابی احیا تهیه و استخراج کردند مسئولان استفاده بهینه ببرند.
مشکل با شعار حل نمی‌شود
در ادامه این نشست معاون صنایع کوچک شهرک‌های صنعتی تعداد شهرک‌های صنعتی و واحد های راکد در شهرک‌ها را بیان کرد که ۱۲ هزار واحد تعطیل داریم و ۶۰۰۰ در داخل شهرک‌ها بوده ۴۴ درصد واحد ها به دلیل کمبود نقدینگی تعطیل هستند. کمبود نقدینگی مشکل بسیاری از واحدها است و این مشکلات با شعار حل نمی‌شود و بانک‌ها و بانک مرکزی باید پای کار بیایند، در ادامه وزارت صمت باید به جای شعار کمک به افزایش نقدینگی کند.
عزیزالله قربانی در ادامه گفت: در پایشی که انجام داده ایم به مدت یکسال بخشی از دلایل رکود واحدها به دلیل نبود بازار است یا صادرات ندارند به دلیل تحریم ۱۲ درصد، به دلیل کمبود مواد اولیه ۱۱ درصد، سرمایه در گردش مشکل وجود دارد، مشکل زیرساخت ها مانند آب و برق و گاز ۸ درصد، فرسودگی ماشین آلات ۱۰ درصد در بازدید های هفتگی که به دو استان و ۲۰ الی ۳۰ واحد تولیدی می رویم بعضا واحد هایی را می بینیم که با دستگاه های ۵۰ سال پیش به فعالیت می پردازند واضح است که این واحدهای صنعتی نمی‌توانند در بازار رقابت کنند، اختلاف بین شرکا در دو درصد واحد را به تعطیلی کشانده و بانک ها و سازمان های دولتی مانند بیمه و ... نیز باعث بیکاری یا نیمه فعال شدن ۹ درصد دیگر شده است. دولت ها دلیل بخش عمده مشکلات واحد ها هستند بسیاری از گرفتاری‌ها تا میل و عزم دولت نباشد تصحیح نمی شود.
وی ادامه داد: اما پیش شرط های مهم ابراز تمایل آن واحد راکد برای احیا است ۵۷ درصد ابراز تمایل به احیا کرده اند و ۶۲ درصد هم امکان احیا شدن دارند. امسال دو هزار و ۱۰۰ واحد که زیر ظرفیت ۵۰ درصد بودند احیا شد و ۱۰ هزار شغل ایجاد شده است.
فروش تنها راهکار مولدسازی نبود
در ادامه نشست عضو هیئت مدیره شرکت مولد سازی بانک تجارت از مشکلی که در دهه ۸۰ گریبانگیر کشور شد، گفت: اعتبار سنجی را در آن زمان بانک ها بلد نبودند و ناگهان ۲۰ بانک هم به سیستم بانکی کشور اضافه شد و مشکل بزرگی را به وجود آورد اوایل دهه ۹۰ با ابر صنایعی که درگیر مسایل نقدی و نقدینگی بودند مواجه شدیم که یکی یکی مجبور به تعطیلی شدند صنعت بانکداری ما هم صرفا وصول مطالبات را در برنامه دارد یعنی راهکاری برای درمان بدهی نداشته و ندارد و تنها با دعوا مطالبات خود را نقد می کند.
امین چراغان ادامه داد: از سال ۹۲ در بانک تجارت به این نتیجه رسیدیم که با این منوال کلی از واحد های تعطیل شده را باید در اختیار بگیریم و نمی دانیم با این واحد های صنعتی چیکار کنیم از اینرو شرکت مولد سازی دارایی های صنعتی در سال ۹۵ در خصوص احیا واحد های تولیدی تاسیس شد اما چالش های بزرگی در این مسیر وجود دارد بانک قصد احیا دارد اما به دلیل قوانین که بانک نباید بصورت مستقیم سرمایه گذاری کند نمی توانیم در احیا واحد های صنعتی دخالت کنیم و قوانینی هم در مورد مشارکت بانک ها و واحد ها وضع نشده است.
احیا فرآیند طبیعی در کشورها است و ما از گذشته تجربه‌ای در این زمینه نداشته‌ایم
وی افزود: جلسات متنوعی با شرکت های دانش بنیان انجام شد اما به نتیجه ای نرسیده ایم هنوز نمی دانیم چگونه می توانیم با شرکت های دانش بنیان کار کنیم ؟ این یکی از مشکلات بزرگ در ارتباط بانک و شرکت های دانش بنیان و صنعت کشور است اگر پانزدهم فروردین سال آینده دستور بیاید که هیچ واحد راکدی نباید راکد بماند ما هنوز مدل ساختاری و نظام یافته نداریم و تا این مشکل حل نشود مشکلات دیگر باقی می مانند. در سه سال اخیر با کلی مشقت ۴ الی ۵ هزار واحد را موفق به احیا شده ایم.
شرکت‌ها از احیا نترسند
در ادامه نشست عضو هیئت مدیره شرکت مولدسازی بانک تجارت گفت: شورای پولی و اعتباری اجازه داد که بانک ها با راه های جدید می توانند واحدها را مولد کنند مانند تغییر استراتژی، مهندسی معکوس، تغییر تفکر و یا نگرش جدید از اینرو برای به سرانجام رسیدن باید تفکر مشارکتی داشته باشیم و کم کم مشکلات برطرف شده و احیا واقع شود فروش یکی از راه های مولد سازی و احیا بود که دولت آن را مهم تر از بقیه در نظر گرفته و درصدد انجام آن است.
مدیر عامل شرکت دنا آفرین فدک در ادامه این همایش گفت: احیا فرآیند طبیعی در کشور ها است و ما از گذشته تجربه ای در این زمینه نداشته‌ایم در شرکت دنا جمعی از فارغ التحصیلان دانشگاه علم و صنعت در رشته راه آهن در سال های ۷۴ تا ۷۶ بودیم که به عنوان اولویت فعالیت دیکشنری حمل و نقل ریلی را تهیه کردیم و کم کم پیشرفت کرده و اکنون دوازده شرکت فعال در زمینه ریلی در تالار بورس و فرابورس داریم گاها دچار شکست هم شده ایم و نباید شکست را بد بدانیم.همچنین در تمام زمینه های ریلی مسافربری حمل بار مثل صنایع فولادی حوزه فنی و مهندسی و دانش بنیان، خدمات وابسته مانند کترینگ، سیر، حرکت تشریفات، گردشگری، مهمانداری و بازسازی واگن های باری که در این مورد موفق به ثبت رکورد سه بازسازی اساسی در روز رسیدیم.
محسن فاتحی زاده ادامه داد: در بحث موانع موجود در احیا می توان از حبس فرصت های احیا توسط دولت، تامین مالی، غیر قابل پیش بینی بودن فرصت های دولت و ... نام برد که رعایت این موارد در شناسایی اولیه واحدهای راکد تاثیر بسزایی دارد. این موارد همان زیر ساخت‌ها هستند و زیر ساخت‌های عملیاتی نیز بسیار مهم هستند یعنی همان دانش و تکنیک احداث یک کارخانه در پایان اگر شرکتی به بورس وارد شود دیگر امکان صدمه دیدن آن به راحتی نخواهد بود.
نظر شما