دو عامل منفی برای عبور نفت از ۱۰۰ دلار| نمود تاثیر تحریم های نفتی روسیه در اسفند

مهران ابراهیمیان؛ بازار: بازگشایی اقتصاد چین، نیاز ایالات متحده به پر کردن ذخایر استراتژیک نفت و از دست دادن احتمالی ذخایر روسیه از رشد شدید تقاضای نفت و شکاف عرضه حمایت می کند.

در گزارش بازار نفت آمده است: «انتظار می‌رود بازگشایی اقتصاد چین تقاضای جهانی نفت را در سال جاری به رکورد ۱۰۱.۷ میلیون بشکه در روز برساند که نسبت به سال ۲۰۲۲ ۱.۹ میلیون بشکه در روز افزایش داشته است. این تخمین رشد تقاضای نفت در سال ۲۰۲۳ را به میزان ۲۰۰ هزار بشکه در روز در مقایسه با پیش بینی برای دسامبر افزایش می دهد.

این آژانس در گزارش ژانویه خود اضافه کرد: پس از اینکه پکن محدودیت های اعمال شده برای همه گیری کرونا را لغو کرد، تقریبا نیمی از رشد تقاضای نفت در سال جاری توسط چین رقم خورده است.

از سوی دیگر، اوپک پیش بینی های خود از عرضه و تقاضای نفت در سال ۲۰۲۳ را برای دومین ماه متوالی بدون تغییر اعلام کرد که یعنی بار دیگر تردیدها در مورد رشد اقتصاد جهانی و چشم انداز تولید نفت روسیه را برجسته کرد.

پیش بینی این سازمان برای رشد تقاضای جهانی نفت در سال جاری با ۲.۲۲ میلیون بشکه در روز تغییری نکرده است اگرچه گزارش اخیر «اوپک» حاکی از عملکرد بهتر اقتصاد چین در پس‌زمینه رفع محدودیت‌های کرونا است، اما این گروه پیش‌بینی خود از رشد تقاضای نفت چین را ۲۰ هزار بشکه در روز نسبت به گزارش قبلی خود یعنی ۵۱۰هزار بشکه در روز عنوان کرده است.

در این گزارش پیش بینی شده است: تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۳ به ۱۰۱.۸ میلیون بشکه در روز برسد که نسبت به ۹۹.۵۵ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۲ و با تنش های ژئوپلیتیکی افزایش یافته است.

فخر چینی ها و احتیاط اوپکی ها

همچنین در جریان مجمع جهانی اقتصاد در داووس، یک مقام ارشد چینی گفت که دومین اقتصاد بزرگ جهان و بزرگترین واردکننده نفت در سال جاری احتمالاً با عبور از اوج شیوع ویروس کرونا به سطح رشد قبل از همه گیری باز خواهد گشت، با این حال هیثم الغیس دبیر کل اوپک در مصاحبه ای در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد گفت: «من محتاطانه به آینده اقتصاد جهانی خوشبین هستم، زیرا بهبود تقاضای نفت در چین قابل پیش بینی است اما نشانه های بی ثباتی در کشورهای دیگر این خوش بینی محتاطانه ناشی از کاهش محدودیت های کرونا در چین و بازگشایی مرزهای چین در اوایل ماه جاری را تضمین نمی کند.

الغیس گفت: «ما علائم سبز را می بینیم. ما خوشبین هستیم، اما محتاطانه خوشبین هستیم.» به گفته الغیس، چشم‌انداز خوش‌بینانه‌تر تقاضای چین تا حدودی نگرانی‌های جاری در مورد اقتصادهای پیشرفته را خنثی می‌کند، جایی که نرخ‌های بهره بالاتر می‌تواند منجر به کاهش قابل توجه و حتی رکود شود.

یکی دیگر از عوامل حمایت کننده از تقاضا برای نفت در سال جاری، تمایل ایالات متحده برای تکمیل ذخایر استراتژیک نفت است. بر اساس برآوردهای اولیه وزارت انرژی ایالات متحده، ذخایر نفت در سازمان همکاری اقتصادی و توسعه ممکن است تا پایان سال ۲۰۲۳ به میزان ۳.۷ درصد نسبت به سطح پایان سال ۲۰۲۲ افزایش یابد.

دولت آمریکا قصد دارد تا خرید استراتژیک را انجام دهد و ذخایر خود را با قیمت های بین ۶۷ تا ۷۲ دلار در هر بشکه ویا کمتر تکمیل کند. این برنامه‌ها برای رفع نگرانی‌های تولیدکنندگان در مورد عدم قطعیت تقاضا در سال‌های آینده و تشویق صنعت نفت شیل آمریکا برای سرمایه‌گذاری در افزایش تولید در کوتاه‌مدت اعلام شده است.

پیش بینی می شود از سه ماهه اول سال جاری تکمیل ذخایر آغاز شود و در نیمه اول سال حدود ۶۰ میلیون بشکه خریداری شود.

از ابتدای سال، عرضه روسیه تقریباً از کاهشی که در دسامبر (آذرماه) مشاهده شده بود، فاصله گرفته است اما این قبل از ممنوعیت فرآورده‌های نفتی است که از ۵ فوریه (۱۶ بهمن) اجرایی می‌شود

عرضه چه خواهد شد؟

دکتر نعمت ابوالصوف کارشناس سرشناس نفتی در جهان عرب می نویسد: در سمت عرضه، بازارها همچنان نگران تاثیر مورد انتظار تحریم های اخیر غرب بر عرضه نفت روسیه هستند. از آنجایی که از دست دادن احتمالی عرضه روسیه و از سرگیری احتمالی رشد تقاضای چین منجر به انقباض سریع در بازارهای نفت می شود لذا بازارهای نفت خوش بینی محتاطانه ای را تجربه می کنند. در عین حال ریسک های رکود، علیرغم بهبود اقتصاد چین، افزایش قیمت ها را محدود می کند.

از ابتدای سال، عرضه روسیه تقریباً از کاهشی که در دسامبر (آذرماه) مشاهده شده بود، فاصله گرفته است اما این قبل از ممنوعیت فرآورده‌های نفتی است که از ۵ فوریه (۱۶ بهمن) اجرایی می‌شود. در این زمینه، ارزیابی تحلیلگران ارزیابی های متفاوتی دارند و تأثیر واقعی محدودیت ها را تنها می توان در اسفند ماه ارزیابی کرد.

با این اوصاف در کوتاه مدت، قیمت نفت خام برنت ممکن است به ۹۰ دلار در هر بشکه برسد اما پشتیبانی کافی برای دستیابی به ارتفاعات بیشتر، وجود ندارد.

به طور کلی بازار جهانی نفت سال جدید را با شرایط مثبت آغاز کرده است زیرا قیمت نفت خام برنت از ۷۸.۱ به بیش از ۸۷ دلار در هر بشکه و قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدیت از ۷۳.۱۴ به بیش از ۸۱ رسیده است.

محرک مثبت اصلی، انتظار برای بهبود تقاضای چین است، در این راستا، داده های اولیه منتشر شده در مورد واردات نفت خام به چین در ماه دسامبر نشان دهنده افزایش ۲.۸ درصدی به صورت ماهانه و ۴.۲ درصدی به صورت سالانه به ۴۸.۰۷ میلیون تن بوده است.

سهمیه واردات برای پالایشگاه های مستقل در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال گذشته ۲۱ درصد بیشتر است که بار دیگر افزایش برنامه های واردات نفت به کشور را تایید می کند.

البته یک خطر واضح برای ترمز قیمت ها در بازار نفت و در بخش عرضه، سقف قیمت نفت روسیه است که در اوایل دسامبر سال گذشته اعمال شد. در واقع، صادرات نفت از روسیه در ماه گذشته کاهش یافته است، اما بر اساس داده های اولیه، از ابتدای سال جاری به سرعت در حال بهبود است. به گفته معاون نخست وزیر روسیه، تولیدکنندگان روسی در قرارداد نفت برای فوریه ۲۰۲۳ با هیچ مشکلی مواجه نیستند، اما سقف قیمت فرآورده های نفتی روسیه که کشورهای G۷ در ماه فوریه برای آن برنامه ریزی کرده بودند، همراه با کشورهای اتحادیه اروپا اعمال می شود. تحریم عرضه محصولات آنها، ممکن است منجر به افزایش شدید کسری بازار فرآورده های نفتی در ماه های آینده شود. پیش بینی می شود این کسری تا ابتدای تابستان که فصل تعمیر و نگهداری به پایان می رسد ادامه داشته باشد. بنابراین، باز شدن اقتصاد چین، همراه با تکمیل احتمالی ذخایر استراتژیک نفت ایالات متحده با افزایش خطرات کاهش عرضه از سوی روسیه، و همچنین سیاست «اوپک +»، همگی از قیمت‌های بالاتر در ماه‌های آینده حمایت خواهند کرد.