محمد رضا هادیلو؛ بازار: در روزهایی که تنش‌های بین‌المللی و نابسامانی‌های اقتصادی دست به دست هم داده‌اند، بازار نفت میان امید و بیم سرگردان مانده است؛ رقصی میان سقوط و صعود، تصمیم‌سازی‌های سیاسی و نبض متزلزل تقاضا!
نفت در محدوده‌ای حساس معامله می‌شود هر چند که امروز و در ادامه روند صعودی ۶ روز گذشته اش از ۶۴.۸۸ به حدود ۶۹ دلار نزدیک شده است.
بازار در حال سنجش تاثیرات متناقض صعودی و نزولی است. افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیکی، روابط تجاری پرتنش و شکنندگی اقتصاد تولیدی آمریکا، بر احساسات بازار سایه انداخته استو همین موضوع باعث شده تا قیمت نفت از ابتدای سال میلادی جاری بیش از ۹ درصد ارزان شود. پایان معاملات هفته گذشته با رشد ۲.۴ درصدی قیمت نفت مصادف شد؛ این افزایش به‌دلیل احتمال تشدید فشار تحریم‌ها بر ایران و جبران افت جلسات قبلی رخ داد. با این حال، بازار نفت پس از دو هفته هفته متوالی روند نزول و تقریبا هم زمان با دور اول مذاکرات ایران و آمریکا در هفته ای که گذشت روند صعودی نشان دهد. این دو شاخص در هفته پیش، بیش از ۱۰ درصد ریزش داشتند. فروش گسترده معاملات آتی نفت خام به‌دلیل تشدید تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین که نگرانی‌ها درباره کندی رشد اقتصاد جهانی را افزایش داده است، منجر به بازبینی پیش‌بینی‌های تقاضا شد.
دکتر نعمت ابوالصوف کارشناس برجسته انرژی در جهان عرب در الا قتصادیه در این باره می نویسد: افزایش تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای چینی تا ۱۴۵ درصد بر تجارت ۵۸۵ میلیارد دلاری بین دو کشور تاثیر گذاشته است. در واکنش، چین نیز تعرفه‌های خود را به ۱۲۵ درصد افزایش داد. اگرچه تعرفه‌های جدید برای سایر شرکای تجاری آمریکا به مدت ۹۰ روز تعلیق شده، اما تنش میان دو اقتصاد بزرگ همچنان بر بازار سایه انداخته است. هرچند محصولات نفت و گاز فعلاً از این تعرفه‌ها مستثنا مانده‌اند، اما رکود در فعالیت‌های صنعتی و تهدید سر راه تجارت جهانی، پیش‌بینی تقاضای نفت را تیره کرده است.
رقابت تعرفه‌ای میان آمریکا و چین و تأثیر آن بر تجارت ۵۸۵ میلیارد دلاری، نفت را از دامنه ثبات خارج کرده تا ساختمان آن، هر لحظه بر ستون «سیاست» و «بازار» بلرزد
در پی افزایش فشارهای نزولی، اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) پیش‌بینی خود از رشد اقتصاد جهانی و تقاضای نفت برای امسال و سال آینده را کاهش داد. این نهاد پیش‌بینی کرده در سال ۲۰۲۵ مصرف نفت تنها ۹۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد. ریسک‌های سیاست تجاری به‌عنوان عامل اصلی این بازنگری نزولی یاد شده است؛ اقدامی مشابه با تخمین جدید گلدمن‌ساکس که می‌گوید: در بدترین سناریو، قیمت برنت می‌تواند تا ۵۴ دلار در هر بشکه سقوط کند.
بر اساس نظرسنجی رویترز، چین به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان، در سال ۲۰۲۵ با کاهش رشد اقتصادی روبه‌رو خواهد شد. بانک ANZ هشدار داده اگر رشد تولید ناخالص داخلی جهانی به کمتر از ۳ درصد برسد، تقاضای نفت ممکن است یک درصد دیگر هم کاهش یابد.
در مقابل، احتمال بازگشت تحریم‌های آمریکا بر صادرات نفت ایران، باعث افزایش انتظارات صعودی در بازار شده است. وزیر انرژی آمریکا گفته بود ایالات متحده می‌تواند صادرات نفت ایران را متوقف سازد؛ چیزی که بازگشت به سیاست فشار حداکثری علیه تهران تعبیر می‌شود. در حال حاضر ایران بیش از یک میلیون بشکه در روز صادر می‌کند که عمده آن به چین می‌رسد. هرگونه قطع این حجم صادرات، عرضه جهانی را به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
این خطرها، همراه با شکنندگی مذاکرات اتمی ایران و آمریکا و وجود تهدید تشدید تنش نظامی، بازار را ملتهب کرده است. حتی با ابراز امیدواری طرفین، و رو به جلو خواندن مذاکرات همچنان عملیات روانی دو طرف و تهدید به حمله قیمت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد با این حال تغییر در سیاست تحریم‌ها یا حتی نشانه‌ای از اقدام نظامی، می‌تواند جهش شدید قیمت به‌دنبال داشته باشد و شرایط بازار را حساس‌تر کند همان طور که از هفته پیش تا کنون با مثبت ارزیابی کردن طرفین مذاکرات روند قیمت نفت در بازارهای جهانی آرام و پیوسته رو به رشد بوده است.
افزایش شگفت‌انگیز ذخایر نفت خام آمریکا و سایه سنگین رکود بر اقتصاد چین، امیدها به رشد تقاضا را کم‌رنگ ساخته و بازار را به سوی تردید و احتیاط سوق داده است
در همین حال، کنسرسیوم خط لوله قزاقستان پس از توقف موقت، بارگیری در بندری از دریای سیاه را از سر گرفته است. اما افزایش غافلگیرکننده ذخایر نفت خام آمریکا که ۲.۶ میلیون بشکه افزایش یافته، بر احساسات منفی افزوده بود. این میزان، فراتر از پیش‌بینی‌ها و انتظارات برای افزایش ۱.۴ میلیون بشکه‌ای بود. از طرفی، بازار همچنان نسبت به تصمیم اوپک‌پلاس برای افزایش ۴۱۱ هزار بشکه‌ای تولید در ماه مه، محتاط است؛ تصمیمی که می‌تواند بازار را در شرایط ضعف تقاضا به سمت مازاد سوق دهد.
بنا به آنچه گفته شد؛ در کوتاه‌مدت، ریسک‌های ژئوپلیتیکی با ضعف تقاضا مقابله می‌کنند و قیمت‌ها را در محدوده‌ای ثابت نگه می‌دارند. اما اگر صادرات نفت ایران عملاً متوقف شود یا تولید آمریکا کاهش یابد، این توازن ممکن است به نفع افزایش قیمت‌ها تغییر کند. بازار همچنان فعال و گوش‌به‌زنگ ریسک‌های عرضه، تحولات تعرفه‌ای و سیگنال‌های تولید آمریکا باقی خواهد ماند. هرچند ریسک‌های نزولی وجود دارد، اما کاهش عرضه می‌تواند مسیر صعودی را برای قیمت نفت مهیا کند؛ همان طور که نتیجه مذاکرات بر خلاف تصور اثر مثبت بر افزایش قیمت ها داشته است.
نظر شما