صفرهای پول ملی به موزه افتخارات مدیران ملی می‌روند!

اسدالله خسروی؛ خبرگزاری بازار- تبدیل ریال به تومان در واقع حفظ آبروی از دست رفته ارزش پول ملی است، ارزشی که در اثر رشد نرخ تورم هر روز از آن کاسته می شود و نتیجه اش قطار صفرهایی بوده که در گوشه اسکناس ها نقش بسته است. اکنون و پس از سالها برنامه ریزی برای حذف صفرهای اضافی از پول ملی، مجلس نیز با دولت همراه شده است تا بخشی از این صفرهای مزاحم با تغییر واحد پول ملی حذف شود، در ساختار جدید واحد پول ملی اسکناس های ۱۰۰۰، ۲۰۰۰، ۵۰۰۰ تومانی از چرخه نشر خارج و مسکوکات جای آن را در مبادلات روزمره خواهند گرفت. چرا که ارزش اسکناس فعلی ۱۰۰۰ تومان به یک تومان ۲۰۰۰ تومانی به ۲ تومان و ۵۰۰۰ هزارتومانی در دور جدید به ۵ تومان البته با تبدل آنها به سکه مبدل می شوند.

رویکرد دولت در تغییر واحد پول ملی نشان می دهد که طی سالیان سال به مقوله تورم توجه ویِِِژه نشده و این شاخص مهم اقتصادی در اولویت قرارنگرفته است. این در حالی است که مدت‌هاست کسی از ریال استفاده نمی‌کند و عملا تومان سالهای سال جای ریال را درمبادلات روزمره عامیانه گرفته است.

تورم بالا صفرها را به خانواده پول ملی اضافه کرد

از سوی دیگر رشد تورم در طول سالیان متمادی باعث شده است تا ارزش پول ملی کشورمان در مقابل نرخ برابری ارزهایی چون دلاربه شدت کاسته و به نسبت بسیار پایینی نزول کند. آن طور که اگر ارزش دلار ۱۶ هزارتومان فعلی را با نرخ ریال محاسبه کنیم، ۱۶۰۰۰۰ ریال می شود که این رقم پر صفر در ارقام کلان، ارزش پول ملی را در مبادلات بین المللی بسیار ضعیف جلوه می دهد. اما در دور جدید تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان، نرخ دلار ۱۶ هزار تومانی فعلی، همان ۱۶ هزار تومان خواهد بود. چرا که با تصویب این قانون قرار است که هر ۱۰۰۰۰ ریال (۱۰۰۰ تومان) فعلی برابر با یک «تومان» شود و اضعاف آن نیز «قران» خواهد بود که هر ۱۰۰ قران برابر با یک تومان می شود.

عضو هئیت علمی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرگزاری بازار، درباره علت تغییر واحد پول ملی، گفت: همانطور که می دانید پول ملی سالهاست که ارزش خود را از دست داده به خصوص طی یک دهه اخیر که با افزایش چند برابری سطح عمومی قیمت ها بدنبال رشد تورم بالا، پول همچنان  بی ارزش شده است.

ارزش پول ملی که یک شبه نصف می شود

دکتر کیامرث جهانگیر، با بیان اینکه در تمام دنیا ارزش پول ملی به اندازه ای خاص کاهش می یابد، افزود: کاهش ارزش پول ملی فقط مختص به ایران نیست، به جزو سه تا چهار کشو دنیا که ارزش پول ملی آنها با سیر نزولی تندی همراه است کاهش ارزش پول ملی در همه کشورهای دنیا اتفاق می افتد اما رقم آن بسیار اندک است. این در حالی است که در ایران برخی مواقع ارزش پول ملی در پی عدم مدیریت و ناکارآمدی های اقتصادی و ...به قدری سقوط می کند که یک شبه ارزش پول به نصف تقلیل می یابد و یا اینکه با گرانی مستمر کالا و خدمات ارزش پول، خرد خرد کاهشی می شود.

وی با اشاره به اینکه کاهش ارزش پول ملی فقط مختص به ایران نیست بلکه بیشتر کشورهای دنیا با چنین مشکلی درگیرهستند، خاطرنشان کرد: چنین مقوله ای در دنیا مورد توجه تصمیم گیران و برنامه ریزان اقتصادی است، آنها نسبت به افزایش سطح عمومی قیمت ها بسیارحساس اند و نه تنها درهزینه کرد امور ریخت پاش ندارندٰ بلکه به بهره وری اهمیت می دهند.

این استاد دانشگاه افزود: ترکیه و برخی کشورها نیز بخشی از صفرهای اضافی پول ملی خود را حذف کردند با چنین اقدامی محاسبات برای آنها تسهیل و هزینه های چاپ پول در این کشورها کاهشی شد.

عضو هئیت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه حذف صفرها از پول ملی ایران نشان دهنده بی ارزش شدن پول کشورمان است، افزود: البته با حذف صفرهای اضافی نحوه رد وبدل پول آسان و از طرفی هزینه چاپ اسکناس بخصوص اسکناس های کم ارزش چون ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ و ۵۰۰۰ هزارتومانی که ارزش چندانی ندارند کم می شود.

هنگ ماشین حسابها در محاسبات ریال

وی به عریض بودن صفر پولهای ملی و درد و سر های شمارش آن اشاره کرد و گقت: از آنجایی که ارزش پول ملی بشدت کاهش یافته است ماشین حسابها ها هم در شمارش ارقام کلان در حجم بالای ریال هنگ می کنند و اگر تغییراتی در واحد پول ملی ایجاد نشود بخشی از اسکناس ها را باید به صفرهای اضافی کم ارزش اختصاص داد.

 درحال حاضر حدود هشت میلیارد اسکناس در کشور وجود دارد که پنج میلیارد از آن‌ها زیر ۲۰۰۰ تومان است، از سوی دیگر در سال حدود یک میلیارد اسکناس امحا می‌شود که این امر، هزینه چاپ پول را بسیار افزایش می‌دهد.

سکه ۵ تومانی به جای اسکناس ۵ هزار تومانی فعلی 

بر اساس طرح بانک مرکزی، قرار است با اجرایی شدن طرح حذف چهار صفر از پول ملی، مسکوکات در معاملات خرد مردم نقش بیشتری پیدا کنند، چرا که در حال حاضر سکه‌های موجود عملا نقشی در مبادلات ندارند، با وجود اینکه استهلاک مسکوک از اسکناس کمتر بوده و هزینه کمتری برای دولت و بانک مرکزی دارد.

برخی از کارشناسان اقتصادی درباره این طرح نگرانی از بابت تورم‌زا بودن آن را دارند که به گفته همتی، حذف صفر از پول ملی هیچ تاثیری بر نرخ تورم نخواهد داشت، چراکه تورم خود علت افزایش صفرهاست نه معلول کاهش صفر. البته اجرای این طرح بین دو تا پنج سال زمان می‌برد که گفته شده به تدریج روند تغییر اسکناس‌ها و مسکوکات آغاز می شود.

در هر حال ایرانیان با تقدیم صفرهای پول ملی به دفتر عملکرد تاریخچه مدیریت مالی و پولی، در مسیر بازگشت به تومان و قران قرار گرفته اند و این روزها درباره این طرح و معنی و مفهوم آن از هم سئوال می کنند؛ طرحی که به اعتقاد کارشناسان درواقع، اتفاق خاصی نیست و فقط قرار است روی ضعفهای مدیریتی همه این سالها، پوششی از اسکناسهای از رده خارج شده بکشد.