علی نواصر؛ خبرگزاری بازار- یک سوم از آب‌های جاری کشور در استان خوزستان جریان دارد. از این امتیاز می‌توان در جهت سرمایه‌گذاری در امر کشاورزی، تامین برق، حمل و نقل، شیلات و گردشگری استفاده و سرمایه‌گذاران را در این امر ترغیب کرد اما در این سال‌ها مدیریت آب در خوزستان همواره با ضعف شدیدی مواجه بوده است.
فروردین ماه سال ۱۳۹۸ خوزستان شدیدترین سیل چند دهه خود را به چشم دید و روستاهای بی شماری به علت سیلی ویرانگر به زیر آب رفتند در حالیکه روزهای قبل از آن هشدارهای وقوع سیل داده شود بود ولی متولیان آب نتوانستند جلوی تخریب‌های گسترده سیل را بگیرند. چند ماه قبل از آن یعنی در مهرماه سال ۱۳۹۷، شهرهای آبادان و خرمشهر شدیدترین تنش‌های آبی چند سال اخیر خود را تجربه کردند و به علت کمبود و شوری شدید آب، بخش عمده‌ای از کشاورزی این دو شهر در آن سال از بین رفت و نخیلات بی شماری نابود شدند.
از سوی دیگر امسال بارش‌ها در استان خوزستان بسیار خوب بوده است و تا همین امروز هم هشدارهای بارش باران در حال صادر شدن از سوی هواشناسی است ولی در عین حال کشت شلتوک در دشت آزادگان ممنوع می‌شود و شرکت آب و فاضلاب اعلام می‌کند که نگران تامین آب شرب مردم در فصل تابستان پیش رو است.
اینها موارد بسیار کم از وضعیت نابه سامان مدیریت آب در خوزستانی است که باید به واسطه داشتن زمین‌های کشاورزی بزرگ، امنیت غذایی کشور را به خصوص در زمینه محصولات بسیار مهم و استراتژیکی مثل گندم، کلزا و شکر تامین کند.
سال موفق آبی
تمام این نگرانی‌ها در بخش آب استان در حالی است که مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق استان خوزستان می‌گوید: ۷۳ درصد از حجم سدهای استان خوزستان آبگیری شده است و امسال یک سال موفق آبی را پشت سر گذاشته‌ایم.
داریوش بهارلویی در خصوص شرایط آبی استان اظهار می‌کند: با پشت سر گذاشتن ماه فروردین و کاهش احتمال وقوع ریسک سیلاب‌های بزرگ، آبگیری نهایی مخازن سدهای استان خوزستان آغاز شده و تا دهه اول خردادماه همزمان با شروع کشت‌های تابستانه و افزایش تقاضای مصارف آب به پایان می‌رسد.
وی می‌افزاید: از ابتدای سال آبی تاکنون ۱۸ هزار و ۵۲۸ میلیون مترمکعب آب وارد مخازن سدهای استان شده است که نسبت به شرایط نرمال یک هزار و ۳۴۰ میلیون مترمکعب کاهش داشته است.
بهارلویی اظهار می‌کند: عمده کاهش ورودی‌های آب به حوضه‌های مارون و جره بر می‌گردد که با ۳۵ درصد نرخ رشد منفی شرایط کم‌آبی را تجربه می‌کنند.
مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق استان خوزستان می‌گوید: در حوضه کارون نیز با حجم ورودی هفت هزار و ۳۲۲ میلیون مترمکعب نرخ کاهش ۲۰ درصدی اتفاق افتاده است که این حوضه را در رتبه دوم شرایط کم‌آبی قرار می‌دهد.
وی اضافه می‌کند: اما در حوضه کرخه با ورودی چهار هزار و ۹۱۸ میلیون مترمکعب شاهد ۲۵ درصد رشد در میزان حجم ورودی آب نسبت به مقادیر نرمال بوده‌ایم و در حوضه دز ورودی پنج هزار و ۳۰۹ میلیون مترمکعبی معادل شرایط نرمال ورودی است.
۷۳ درصد از حجم سدهای استان خوزستان آبگیری شده است و همچنان برای رسیدن به حداکثر ظرفیت مخازن دو هزار و ۹۵۳ میلیون مترمکعب آب به جز مصارف معمول تا پایان دوره آبگیری کمبود وجود دارد
بهارلویی تصریح می‌کند: ۷۳ درصد از حجم سدهای استان خوزستان آبگیری شده است و همچنان برای رسیدن به حداکثر ظرفیت مخازن دو هزار و ۹۵۳ میلیون مترمکعب آب به جز مصارف معمول تا پایان دوره آبگیری کمبود وجود دارد.
مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق استان خوزستان بیان می کند: پیش‌بینی‌ها و برآوردها نشان می‌دهد که احتمال دستیابی به حجم حداکثری تمامی سدها کم است اما در حوضه‌های کرخه و دز این هدف قابل‌دستیابی و ارزیابی می‌شود.
بهارلویی عنوان می کند: در سال آبی جاری ضمن تأمین تمامی نیازهای کشاورزی در ایام کشت‌های پاییز و زمستانه در حال حاضر سدهای استان آماده ورود به دوره کشت جدید می‌شوند.
وی بیان می کند: یکی از موفق‌ترین دوره‌های مدیریت مخازن و منابع آب با همت، تلاش و هماهنگی کم‌نظیر تمامی کارکنان در سدها، شرکت‌های بهره‌برداری و امور آب مناطق و دفاتر ستادی رقم خورده است.
مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق استان خوزستان می‌گوید: آرامش جاری در رودخانه‌های استان وقتی اهمیت دوچندان می‌یابد که بدانیم در دوره‌ای بحرانی به سبب بیماری فراگیر به سر می‌بریم.
بهارلویی می‌افزاید: نیروگاه‌های برقابی آمادگی دارند که با تولید انرژی مناسب بار دیگر نقش بی‌بدیل خود را در تأمین برق و مصارف تابستان ایفا کنند.
وی در پایان می‌گوید: حجم آبگیری شده مخازن رونق کشاورزی را نوید می‌دهد و آمادگی ارکان سازمان آب و برق بیانگر پشت سر گذراندن یک سال موفق در صنعت آب و برق کشور است.
یکشنبه همین هفته اداره کل هواشناسی خوزستان در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: سامانه بارشی و ضرایب بالای ناپایداری از اواخر روز سه‌شنبه هفته جاری بر استان حاکم می‌شود.
در این اطلاعیه آمده است: ورود سامانه بارشی و ضرایب بالای ناپایداری از اواخر روز سه شنبه تا اوایل روز پنجشنبه سبب رگبار و رعد برق و احتمال ریزش تگرگ در مناطق شمالی و شرقی و ارتفاعات استان و در دیگر مناطق به صورت پراکنده و وزش بادهای متوسط گاهی تندباد لحظه‌ای خواهد شد و در این مدت شمال خلیج فارس مواج است.
اولین شوک آبی
اولین شوک را سازمان آب و برق خوزستان هفته جاری به بخشی از کشاورزان استان وارد و در اطلاعیه‌ای کشت برنج در اراضی تحت پوشش کانال AMC و MC۱ شهرستان دشت آزادگان را ممنوع اعلام کرد.
در اطلاعیه این سازمان آمده است: با توجه به ضرورت تامین آب ایستگاه پمپاژ قیصریه برای مصارف شرب شهرها و روستاهای شهرستان‌های آبادان، خرمشهر و شادگان و تجارب حاصل از سال قبل که کشت شلتوک تامین آب شرب این مناطق را در تابستان با مشکل جدی مواجه کرده بود و اهمیت دوچندان تامین آب شرب در سال جاری به دلیل شیوع بیماری کرونا، کشت شلتوک در محدوده تحت پوشش کانال AMC و MC۱ شامل نواحی عمرانی کوت، احمد آباد، عطابیه، دژ، قدس، ابوحمیظه، جلالیه و حمودی «اکیدا ممنوع» بوده و در صورت کشت شلتوک در این نواحی، تامین آب اراضی به هیچ عنوان انجام نخواهد شد.
برداشت آب از شبکه برای کشت شلتوک، تامین آب مورد نیاز برای شرب مردم را دچار مشکل می‌کند و از این رو سازمان آب و برق خوزستان کشت را در این منطقه ممنوع کرده است
داریوش بهارلویی مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب معاونت مطالعات پایه سازمان آب و برق خوزستان با اشاره به اعمال ممنوعیت کشت شلتوک در زمین‌های زیرپوشش کانال آبیاری MC۱ در شهرستان دشت آزادگان، اظهار می‌کند: در این شهرستان با توجه به شرایطی که در بحث تامین آب شرب وجود دارد، کشت شلتوک به دلیل برداشت آب از شبکه ممنوع اعلام شده است تا مشکلی در بحث آب شرب به وجود نیاید.
وی می‌افزاید: برداشت آب از شبکه برای کشت شلتوک، تامین آب مورد نیاز برای شرب مردم را دچار مشکل می‌کند و از این رو سازمان آب و برق خوزستان کشت را در این منطقه ممنوع کرده است.
بهارلویی تصریح می‌کند: برای کشت شلتوک آب بسیار زیادی مورد نیاز است و کشاورزان برای کشت از کانال‌های آبیاری آب برداشت می‌کنند، از این رو با ممنوعیت کشت این محصول، دیگر امکان برداشت آب از این شبکه‌ها نیست و شرایط تامین آب شرب، مطلوب خواهد بود.
تامین آب شرب تابستانی در خطر
دومین شوک به مردم خوزستان که در سالی که مسئولان آب و برق اعلام کرده‌اند، سالی آبی خوبی است را مدیرعامل شرکت آب و برق خوزستان وارد کرد و هشدار داد که برای تامین آب شرب تابستان با مشکل مواجه خواهند شد.
صادق حقیقی‌پور با اشاره به آخرین وضعیت مصرف آب در خوزستان با توجه به شیوع ویروس کرونا می‌گوید: در استان خوزستان همیشه تجهیزات برای فصل گرما در آمادگی قرار دارند و اکنون همراه شدن کرونا با فصل گرما، باعث شده است تا نگرانی خاصی در این زمینه وجود نداشته باشد زیرا تجهیزات آماده هستند و پیش‌بینی‌ها برای رشد مصرف نیز از قبل انجام شده است.
آماده یک تابستان سخت هستیم، اگر چنین شرایطی رخ دهد، پایین دست رودخانه کارون در شهرهای خرمشهر و آبادان قطعا با تنش‌های آبی مواجه خواهیم شد
وی می‌افزاید: در حال حاضر با توجه به مسایل به وجود آمده در بحث شیوع کرونا، مردم آب بیشتری را مصرف می‌کنند و در این زمینه با رشد ۱۵ تا ۲۰ درصدی مصرف در خوزستان مواجه شده‌ایم که البته این میزان رشد، طبیعی و قابل پیش بینی بود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خوزستان با بیان اینکه در حال حاضر مشکلی در بحث تامین آب مورد نیاز مردم در استان وجود ندارد، تصریح می‌کند: در این زمینه ممکن است مشکلات اجتناب‌ناپذیر و جزیی مانند شکستگی خطوط و ... را شاهد باشیم اما این مسایل روزمره هستند و جای نگرانی نیست.
حقیقی‌پور ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه امسال بارندگی‌ها نزدیک به نرمال بوده و مانند سال گذشته نیست، نگرانی‌هایی در بحث تامین آب برای تابستان وجود دارد. سال گذشته به دلیل وقوع سیلاب، وضعیت آب بسیار مطلوب بود و کشاورزان توانستند به هر میزان که بخواهند کشت کنند اما امسال شرایط بارندگی متفاوت است و اگر کشاورزان بخواهند مانند سال گذشته کشت داشته باشند ممکن است با مشکلاتی در تامین آب در تابستان مواجه شویم.
وی با بیان اینکه آماده یک تابستان سخت هستیم، عنوان می‌کند: اگر چنین شرایطی رخ دهد، پایین دست رودخانه کارون در شهرهای خرمشهر و آبادان قطعا با تنش‌های آبی مواجه خواهیم شد و در این زمینه انتظار داریم تا مسئولان به مسئله کشت محصولات کشاورزی در استان توجه کنند.
نگاه‌های متناقض مسئولان
این دو گانگی همیشه به خوزستان ضربه زده است و سیاست‌های کلان اقتصادی استان را با چالش مواجه کرده است. همین اطلاعات متناقض ارائه شده از سوی مسئولان متولی حوزه آب باعث می شود، برنامه‌ریزی‌ها با چالش مواجه شود.
مسئولان سازمان آب و برق خوزستان از سالی خوب آبی خبر می‌دهند ولی مدیرعامل آب و فاضلاب خوزستان در همین شرایط از هم اکنون توپ هر گونه مشکل در تامین آب تابستانی مردم استان را به زمین کشاورزان استان می‌اندازد تا از هم اکنون برای رهایی از ضعف‌های خود راه فراری خلق کند.
همین نگاه‌های متناقض مسئولان امر است که خوزستان با این همه ثروت‌های خدادادی را در ردیف اولین استان های درگیر بیکاری قرار داده است و استان از داشتن ابتدایی زیر ساخت‌های زندگی محروم است.
نظر شما