بازار-گروه استانها: فرآیند تولید صنایع‌دستی از طراحی گرفته تا مواد اولیه و بسته‌بندی با مشکلات جدی روبرو است.نبود برنامه جامع حمایتی برای تولید صنایع‌دستی سبب شده هنرمندان مشکلات متعددی را تجربه کنند و صنایع‌دستی از خلاقیت، به‌روز شدن و کسب کاربردهای امروزی دور بماند.
در حالی که راهبردهایی چون بازاریابی و نوآوری به عنوان ضرورت های ارتقای جایگاه صنایع دستی مطرح می‌شود اما مشکلات هنرمندان و صنعتگران این حوزه از جمله تامین اقلام و مواد اولیه، گرانی مواد اولیه، مشکلات حمایتی، معیشتی و مسایلی از این دست هنوز همچون سایه ای بر سر صنایع دستی سنگینی می کند.
افزایش ۷۰ درصدی قیمت‌ها
خانم ابراهیمی یکی از بانوان کارآفرین و نمونه استان و متولی شرکت تعاونی برتر صنایع‌دستی«روناک» در گفت‌وگو با بازار پیرامون تأمین مواد اولیه می‌گوید: یکی از مهم‌ترین موانع و مشکلات سد راه هنرمندان و فعالان حوزه صنایع‌دستی همین گرانی مواد اولیه و کاهش قدرت خرید مردم است زیرا محصول کمی گران تمام می‌شود.
وی در این رابطه برای ما توضیح می‌دهد: به‌طور مثال قیمت تمام‌شده یک ظرف سفالی از ۵٠ هزار تومان به١۵٠ هزار تومان رسیده است و یا پشم گوسفند از ١۵ تا ٣٠ هزار تومان به ٧۵ تا ١٠٠ هزار تومان رسیده است اما باوجود افزایش سه برابری مواد اولیه اما امکان افزایش قیمت ۳ برابری محصول را نداریم چون در این صورت هیچ مشتری قادر به پرداخت وجه محصول نخواهد بود.
این کارآفرین برتر می گوید: متأسفانه در بخش تولید صنایع‌دستی با بیش از۷۰ درصد افزایش قیمت مواجه شده‌ایم اما دستمزدها چندان افزایشی نداشته است و اگر دولتمردان در دولت جدید بتوانند حمایت خود را برای بازاریابی و صادرات اعمال کنند به‌طور حتم اتفاقات خوبی در این صنعت اتفاق خواهد افتاد.
وی بابیان اینکه تولید و فروش صنایع‌دستی بعد از کرونا به‌هیچ‌وجه با قبل از کرونا قابل قیاس نیست ابراز می کند: افزایش قیمت‌ها، نوسانات قیمت و کرونا تولیدکنندگان صنایع‌دستی و هنرمندان را با مشکلات بسیاری روبه‌رو کرده است.
ابراهیمی اذعان می‌کند: پیش از این دولت قرار بود تسهیلاتی را برای بهبودی اوضاع کارگاه‌های صنایع‌دستی ارائه دهد که تسهیلاتی به این بازار تزریق نشد و لذا اوضاع روزبه‌روز در حال بدتر شدن است.
وی عنوان می‌کند: به‌طور مثال درگذشته سوزن‌دوزی‌های فاخر به خارج از کشور صادر می‌شد اما الآن امکان آن وجود ندارد و در داخل ایران نیز کمتر کسی است که توان خرید سوزن‌دوزی گران‌قیمت را داشته باشد.
این کارآفرین برتر اظهار می‌کند: به نظر من در حال حاضر در صنعت صنایع‌دستی استان حوزه‌های مختلفی در بازار با ارائه سرمایه در گردش می‌توانند شکوفا شوند و لذا اگر دولت بر روی همین کارگاه‌های خرد سرمایه‌گذاری کرده و درفروش محصولات و صادرات آن‌ها کمک‌حال این تولیدکنندگان باشد بخشی از اشتغال و اقتصاد خانواده‌ها حل می‌شود.
گرانی به رکود دامن می زند
رئیس اتحادیه صنف صنایع‌دستی مشهد مقدس در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: بازار صنایع‌دستی مشهد در طی سه سال گذشته با فراز و نشیب‌های فراوانی روبرو بوده است.
صادق ابراهیم‌زاده فرشچی بابیان اینکه کرونا بیشترین و بزرگ‌ترین ضربه را به این بازار وارد کرد به ما می‌گوید: این موضوع موجب شد تا بسیاری از کارگاه‌های صنایع‌دستی به تعطیلی کشیده شوند.
وی با اشاره به اینکه در طی چند سال گذشته با تمام وعده و وعیدها اما حمایتی از تولیدکنندگان صنایع‌دستی در کار نبوده است ادامه می‌دهد: درگذشته نه‌چندان دور ما کارگاه‌هایی داشتیم که از ۲۰۰ نفر کارگر تا ۵۰ نفر در آن فعال بودند اما به دلیل شیوع کرونا و نبود مشتری برای خرید محصولات تولیدشده بسیاری از این کارگاه‌ها در این شهر برچیده شدند.
رئیس اتحادیه صنف صنایع‌دستی مشهد مقدس بابیان اینکه خوشبختانه امسال به‌واسطه کمرنگ شدن کرونا و فرصت یافتن هیئت‌ها برای برپایی مراسم سوگواری و به‌ویژه اربعین بازار صنایع‌دستی مانند پرچم دوزی مذهبی باری دیگر رونق گرفته است بیان می‌کند: بیشترین مشتریان این بازار را عراقی‌ها تشکیل می‌دهند که البته افزایش قیمت‌ها اجازه رونق گرفتن هم چون گذشته را نداده است.
وی می‌افزاید: در حال حاضر تهیه مواد اولیه از بزرگ‌ترین مشکل تولیدکنندگان صنایع‌دستی است و تغییرات قیمت ارز و تأثیر آن در خرید مواد اولیه همان معدود هنرمندان فعال را در مضیقه تأمین مواد اولیه قرار داده است.
فرشچی ابراز می کند: واقعیت این است در سالی که مزین به جهش تولید بود اگرچه هیچ شخصی کرونا را پیش‌بینی نمی‌کرد اما انتظار می‌رفت که به‌صورت واقعی از تولیدکنندگان صنایع‌دستی حمایت شود زیرا این موضوع نه‌تنها ارزآوری بالایی برای کشور داشت، بلکه زمینه اشتغال‌زایی نیز برای جوانان را هم فراهم می‌کرد.
وی با اشاره به این موضوع که این صنف بیشترین ارزآوری را به همراه دارد می افزاید: افزون بر ۱۵ سال است که ما به سایر کشورها صادرات داشتیم و واقعاً بخش اعظم ارزآوری را برای کشور بر عهده دارد.
وی تأکید می‌کند: از همین رو باید توجه بیشتری برای رفع برخی نیازهای فعالان در این صنف داشت.
تامین مواد اولیه نخستین مشکل هنرمندان
کارشناس پژوهشی و مسئول بازیاریابی و تجاری سازی صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با بازار با اشاره‌ای به کمبود مواد اولیه و رنج صنعتگران برای مهیا ساختن این مواد اظهار می‌کند: یکی از ویژگی‌های صنایع‌دستی این است که مواد اولیه آن باید مواد اولیه بومی منطقه باشد که قابلیت دسترسی داشته باشد و این باعث می‌شود در حوزه صنایع‌دستی خیلی با مشکل تهیه مواد اولیه مواجه نشویم .
محسن بیوکی اظهار می کند: این در حالی است که گاهی به دلیل برخی مشکلات مواد اولیه بومی نیز به‌راحتی در دسترس قرار نمی‌گیرد .به‌طور مثال سنگ سرپانتین مشهد از معادن شهر مشهد استخراج می‌شود و در دنیا معادن این سنگ فقط در مشهد وجود دارد.
وی می‌گوید: در حال حاضر این معادن در قسمتی وجود دارد که در حال شهرسازی است و بسیاری از این معادن بسته‌شده است و یکی یا دو معدن باقی‌مانده است که هنرمندان مجبور می‌باشند، مواد اولیه خود را از همین معادن باقی‌مانده تأمین کنند و این اتفاق مشکلاتی ازجمله افزایش قیمت و در نوبت خریداری بودن را برای هنرمندان رقم‌زده است
وی هم‌چنین به واردات نقره اشاره‌ای می‌کند و می‌افزاید: به دلیل شرایط اقتصادی و تحریم‌ها به‌سختی این واردات انجام می‌شود انجام می‌شود و هنرمندان باید از نقره‌های داخلی استفاده کنند که مشکلاتی مربوط به عیار و قیمت برای آن‌ها پیش می‌آید.
بیوکی اذعان می‌کند: به‌طورکلی می‌توان گفت مواد اولیه در دسترس است اما مشکلات کوچکی نیز برای تهیه آن‌ها نیز وجود دارد .
این کارشناس صنایع دستی در پاسخ به این سؤال که برای رفع موانع پیش روی صنعتگران چه باید کرد می‌افزاید: پیشنهادی که ما همیشه برای رفع این مشکل به هنرمندان می‌دهیم این است که شرکت تعاونی تشکیل بدهند که آن شرکت وظیفه تهیه و تأمین مواد اولیه آن‌ها را به عهده بگیرد و با استفاده از سهمیه‌های که وجود دارد آن شرکت، سهمیه‌ها را به خود اختصاص داده و مواد موردنیاز هنرمندان را باقیمت مناسب تأمین کند.
نظر شما