تهمینه غمخوار؛ بازار: این روزها موضوع حقابه رود هیرمند ایران و چالش جدی میان ایران و حکومت طالبان، موضوعی داغ در اخبار منطقه است.
در شرایطی که حدود دو هفته پیش وزیر نیرو ضمن سفر به افغانستان تاکید کرده بود که مقامات طالبان قول داده اند که دیگر حقابه ایران از رودخانه هیرمند را به شوره زار نریزند، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان محیط زیست از این خبر داد که مقامات طالبان زیر قول خود زده و برای دومین سال متوالی آب هیرمند را در شوره زار گودزره رها کرده اند تا آب به ایران وارد نشود.
افزون بر این، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه نیز چندی پیش اعلام کرد که تحویل حقابه ایران شاخص مهمی برای سنجش تعهدات هیات حاکمه سرپرستی افغانستان در عمل به تعهدات بین المللی در قبال ایران است که اگر این مسئله با سرعت و جدیت حل و فصل نشود، در سایر حوزه های همکاری دو کشور آثار منفی خود را نشان خواهد داد.
در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع، خبرنگار بازار گفتگویی با «ذبیح الله مجاهد» سخنگوی طالبان افغانستان و سرپرست اطلاعات و فرهنگ این گروه ترتیب داده که در ادامه می خوانیم:
* گروه طالبان با وجود وعده تعیین حق‌آبه هامون، مانند دولت قبلی افغانستان مسیر رودخانه هیرمند را به سمت «گودزره» منحرف کرده است. این مسئله در حالی رخ داده که وزیر نیرو ایران، اعلام کرده بود که طالبان در توافقی با جمهوری اسلامی قول دادند «قطره‌ای آب به سمت گود زره که منطقه‌ای لم یزرع است جاری نشود». با وجود اینکه وزارت آب و انرژی طالبان هم گفته بود که آب وارد شده به ایران مطابق حقابه آن کشور( از آب هیرمند) محاسبه می شود. چرا موضوع حقابه ایران تا امروز محقق نشده و هنوز مشکلاتی وجود دارد؟
در این مورد باید بگویم که طالبان به تمامی توافقنامه ها من جمله حقابه که قبلا با جمهوری اسلامی منعقد کرده، پایبند است. در رابطه با موضوع گوزره و انحراف آب هم که مطرح شده استنادی وجود ندارد و موضوع این است که گاهی اوقات که آب به خاطر سرازیر شدن سیلابها زیاد می شود، به خاطر اینکه به رود هیرمند و بند و اطراف آن زیانی وارد نشود، آب جهت پیدا می کند.
بنابراین، این موضوع به این معنا نیست که ما خدای ناکرده حق ایران را ضایع می کنیم. حق ایران معلوم است و بر اساس مقایس مشخص آب سرازیر می شود. اگر به خاطر خشکسالی، آب در خود رودخانه کاهش یافته است، این مشکلی است که هم ایران و هم ما مشاهده می کنیم. بر همین اساس، این مسئله را ما مطرح کرده ایم که از میزان آب کم شده و این مسئله یک مشکل عمومی است. اما اگر آب در رودخانه باشد، ما هرگز از تعهد خود خارج نمی شویم و آب را به قسمتی منحرف نمی کنیم که برای ایران ضرر است و برای افغانستان هم فایده ای ندارد.
* در حال حاضر حجم روابط اقتصادی و تجاری ایران و افغانستان با توجه به ظرفیت‌های دو کشور و جایگاه ایران در بازار این کشور در چه سطحی است ؟
امارت اسلامی افغانستان در امور افغانها خواهان توسعه روابط بسیار خوب تجاری و اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران است؛ چرا که هر دو کشور می توانند در حوزه تجارت و همکاری های دیگر، روابط دوجانبه را افزایش دهند.
در مورد مسائل اقتصادی و مناسبات تجاری میان دو کشور روز به روز در حال افزایش است و پیشرفتهایی در میزان تجارت فی مابین صورت گرفته است. تاکنون، واردات و صادرات اموال و کالاها در افغانستان به گونه ای خوب در حال انجام شدن است.
علاوه بر آن، امارت اسلامی متعهد است که در رابطه با روابط خود با جمهوری اسلامی هم در بخش تجارت و هم ترانزیت همکاری های بیشتر داشته باشد تا زمینه توسعه همکاری های دوجانبه فراهم گردد.
* وضعیت مرزها و پایانه های مرزی در جهت توسعه مناسبات تجاری چگونه است ؟
مشکل خاصی در این مورد میان دو کشور وجود ندارد. اما زمانی که در خصوص مسائل مرزی، گاهی اوقات میان دو کشور مشکلاتی به وجود می آید، باید راه حلهایی پیدا کرد و با تفاهمات دوجانبه آن مشکلات را به نحو درست حل نمود. ما موافق هستیم که هر گونه مسئله یا مشکلی از طریق گفتگوهای مسالمت آمیز حل شود و خدای ناکرده خشونتی در کار نباشد.
* راه آهن خواف_هرات برای دو کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. آیا آن قسمتی که بر عهده افغانستان بوده تکمیل شده؟ به طور کلی وضعیت این راه آهن در چه مرحله ای است ؟
با توجه به اینکه خط آهن خواف_هرات یک خط آهن بسیار مهم است که ما از اهمیت آن آگاه هستیم، درصدد هستیم که به زودی کار آن آغاز شود. این ظرفیت در افغانستان مهیا و فراهم و امنیت تامین است. بر همین اساس ما انتظار داریم که این پروژه از جانب طرف ایرانی آغاز شده تا تعاملات میان دو کشور پیش برده شود. بنابراین از نظر ما این خط آهن اهمیت بالایی خواهد داشت که در تسهیل تجارت و ترانزیت میان ایران و افغانستان نقش موثری ایفا خواهد کرد.
* طالبان چه برنامه ای برای بندر چابهار و توسعه تجارت با ایران از طریق این بندر در نظر گرفته اند ؟
هدف ما توسعه تمامی بنادر از جمله بندر چابهار با جمهوری اسلامی ایران است، در حالی که این بندر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بر همین اساس، باید تلاش کرد که موانعی برای انتقال اموال و تجارت در منطقه وجود نداشته باشد. در همین راستا، جمهوری اسلامی هم وعده هایی به ما داده تا در بخش انتقال اموال سهولتهایی را ایجاد کند، زیرا ما متمایل به همکاری دوجانبه هستیم.
من از جانب خود این اطمینان را می دهم که اصولی که بر اساس آن توافقات دوجانبه صورت گرفته را عملی بسازیم و با پایبندی به تعهدات، بتوانیم کالاها را در زمان مناسب منتقل کنیم تا بر همین اساس، چابهار و دیگر بنادر میان ایران و چابهار، ساحتی برای تجارت دوجانبه در نظر گرفته شود. در همین راستا، گامهای مثبتی بر داشته خواهد شد در حالی که ما موافق توسعه روابط در سطح خوب با ایران هستیم تا زمینه همکاری های بیشتر ایجاد شود.
نظر شما