بازار؛ گروه استانها: دام مولد اصطلاحی تخصصی در صنعت دامپروری و به معنای دام ماده دارای شرایط مناسب برای تولیدمثل به‌منظور آبستنی و زایمان دام‌های مرغوب کیفی ازلحاظ جنس و وزن گوشت یا شیر است.
بر این اساس کشتار و حذف دام مولدی که هنوز کارایی دارد اقدامی غیرقابل‌جبران و تهدیدی برای تأمین امنیت غذایی کشور با به خطر انداختن ذخیره ژنتیکی دام کشور، بحرانی کردن بازار گوشت و لبنیات با تضعیف رکن اصلی تولید این بخش یعنی دام‌های مولد و درنهایت ایجاد چالش برای اقتصاد و چرخه تولید ملی محسوب می‌شود.
هم‌اینک دلیل کشتار دام‌های مولد، گرانی و کمبود خوراک برای سیر کردن آن‌ها به‌عنوان آخرین و تلخ‌ترین اقدام دامداران زیر فشار اقتصادی است.
روند فزاینده این اقدام مخاطره‌آمیز که به سمت وقوع یک فاجعه ملی پیش می‌رود آمارهای نگران‌کننده‌ای برجای گذاشته چنانکه بنا بر آمارهای منتشره این آمار سال گذشته در خراسان رضوی از مرز ۳۰۰ درصد نیز عبور کرد!
این روند با از بین بردن شغل سه هزار نفر که به‌صورت مستقیم در صنعت دامپروری فعالیت داشتند و به خطر انداختن اشتغال غیرمستقیم ۲۰ هزار نفر دیگر در خراسان رضوی، وضعیت تولید شیر و پرورش دام را در این استان نابسامان کرده است.
به‌منظور آشنایی با مشکلاتی که به قول کارشناسان ممکن است درنهایت به فاجعه‌ای ملی ختم شود با فرشید صراف رئیس اتحادیه دامداران و گاو داران صنعتی خراسان رضوی به بحث و گفت‌وگو نشستیم.
* گرانی نهاده‌های دامی چه تأثیری بر کسب‌وکار تولیدکنندگان و دامداران داشته است؟
متأسفانه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تبعات زیادی برای تولید و مصرف داشته است و باوجود جلسات کارشناسی متعددی هم که دولت برگزار شد ولی دولت از نظرات کارشناسی که در این جلسات استفاده نکرد و متأسفانه انتظاراتی که از حذف این نوع ارز داشتیم برآورده نشده است.
* در حال حاضر وضعیت تأمین نهاده‌های دامی چگونه است؟
انتظار تأمین نهاده را برای۳ الی ۶ ماه در داخل انبارها را داشتیم اما متأسفانه به دلیل عدم پیش‌بینی الآن با کمبود نهاده دامی مواجه هستیم و خیلی از نهاده‌هایی که باید قبل عید بارگیری می‌شدند هنوز به ثمر نرسیده‌اند و پشتیبانی امور دامی نهاده زیادی به دامداران بدهکار است.
* آیا گران‌تر شدن قیمت گوشت کمکی به تولیدکننده کرده است؟
بر کسی پوشیده نبود که حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی افزایش قیمت‌ها و تورم را به دنبال خواهد داشت اما مسئله‌ای که حائز اهمیت است این بود که حداقل دولت شرایطی را اتخاذ میکرد تا در قبال حذف ارز حمایتی کمترین خسارت به تولید وارد می‌شد.
گرانی گوشت قرمز در بازار را به سود دامدار نیست و فعالان بخش دامداری و کشاورزی علاقه‌ای به گرانی ندارند لذا ما می‌خواهیم هزینه‌های تولید تمام‌شده آن‌قدر کاهش پیدا کند که تقاضا افزایش یابد و میزان تولید را بیشتر کند.
در حال حاضر افزایش قیمت گوشت موجب کاهش خرید مردم شده است و این موضوع اصلاً به نفع تولیدکننده و مصرف‌کننده نیست.
گرانی گوشت قرمز در بازار به سود دامدار نیست و فعالان بخش دامداری و کشاورزی علاقه‌ای به گرانی ندارند لذا آن ها می‌خواهند هزینه‌های تولید تمام‌شده آن‌قدر کاهش پیدا کند که تقاضا افزایش یابد و میزان تولید را بیشتر کنند
* نهاده‌های موردنیاز چقدر افزایش قیمت داشته است؟
در حال حاضر با توجه به تورمی که ایجادشده خیلی از محصولات که وابسته به ارز ۴۲۰۰ نبودند تورمشان از گوشت قرمز که مستقیماً وابسته به نهاده‌ها بوده بیشتر شده است.
درحالی‌که یک کیلو جو به قیمت یک هزار و ۸۰۰تومانی امروز به کیلویی ۱۲هزار تومان رسیده است لذا چگونه می توان انتظار داشت که تولید کننده دوام بیاورد؟
متاسفانه قیمت بقیه نهاده‌ها نیز به همین شکل و این در حالی است که دولت به عهد خود وفا نداشته و نهاده‌ای برای دامدار تأمین نکرده است لذا دامداران بشدت دچار مشکلات تأمین نهاده هستند که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند مطمئناً خسارات جبران‌ناپذیر به صنعت دامپروری کشور وارد خواهد آمد.
* چقدر تولید مقرون‌به‌صرفه است؟
همان‌طور که در پاسخ سؤال قبل گفتم با اتفاقاتی که افتاده است می‌بایست قیمت گوشت قرمز افزایش پیدا می کرد. در حال حاضر قیمت گوشت قرمز در بازار ۱۲۵تومان است در حالی که بهای تمام شده همین لاشه چیزی حدود ۱۶۰هزارتومان تمام می شود که در محاسبه سر انگشتی متوجه می شوید که تولید کننده همین الان ۳۰هزار تومان متضرر شده است که اگر این ضرر ادامه داشته باشد دامدار دیگر رغبیتی به تولید نخواهد داشت.
* چه آینده ای را برای دامداران با این وضعیت پیش بینی می کنید؟
متاسفانه درحال حاضر تولید کننده دچار سردرگمی وسیع و دامدار و حتی مرغدار درصدد حذف و از بین بردن تولید خود هستند که حداقل بیشتر از این متضرر نشوند.
ناچارم بگویم که اگر دولت مردان تدابیری اتخاذ نکنند و نتوانند جواب تولید کننده را بدهند مطمنا با چالش های بیشتری مواجه خواهند شد.زمانی که دامدار نتواند هزینه‌های تولید را تهیه کند مجبور است به‌مرور بخشی از دام خود را به بازار عرضه کند تا بتواند بخش دیگری را زنده نگه دارد.
علت همه این مسائل گرانی نهاده‌ها و افزایش بسیار زیاد هزینه‌های تولید است. از طرف دیگر چون توجه واقعی به تولید نمی‌شود. زمانی که قیمت شیر یا لبنیات زیاد می‌شود به دامداران فشار وارد می‌شود زیرا تأمین پروتئین جامعه در اولویت است.
دامداران مقداری نهاده یارانه‌ای از طریق تعاونی‌ها اختصاص داده می‌شود و سایر نیاز خود را به‌ناچار باید از بازار آزاد تهیه کنند حالا چرا این عدد در بازار آزاد گران تر است سیستم نظارت دولت است که در این قضیه ضعیف عمل کرده است .
الان می گویند قیمت شیر کیلویی ۱۲تومان است این در حالی است که ما قبلا اعلام کرده ایم که تبعات تورمی قیمت ها با سایر خدمات به تولید هم افزایش پیدا خواهد کرد . من متاسفم که چرا دولت تبعات تورمی را لحاظ نکرد.
* در حال حاضر تولید کننده با چه مشکلاتی مواجه است؟
متاسفانه درحال حاضر با مشکل کمبود نقدینگی مواجه هستیم. الان دامداران ما گاهاً تا ۳ ماه پول شیر را دریافت نمیکند که این برای تولید فاجعه است . از طرفی بانک کشاورزی که متولی قضیه بوده است بشدت بدعهدی میکند متاسفانه بوروکراسی در بانک کشاورزی باعث شده تمان اعدادی که دولت برای دامداران و مرغداران مشخص کرده است جوابگو نباشد .
از طرفی هم اعتباراتی که درنظرگرفته شده بسیار پایین است و جوابگوی نقدینگی نیست.به نظرم دولت در ابتدا باید ۵-۶ برابر هزینه های مابه تفاوت ارز ۴۲۰۰ و ۱۲هزار تومان بازار را باید تامین میکرد که متاسفانه این اتفاق نیفتاد تا تولیدکننده بتواند به تولید ادامه دهد. وجود کاهش نقدینگی دامدار و کمبود نهادینه در بازار باعث شده است که تولید ازحیز انتفاع خارج شود که در صورتی که این رویه ادامه داشته باشد در اینده ما دیگر دامداری برای تولید نخواهیم داشت.
نظر شما