بازار؛ گروه بین الملل: «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه ۲۳ اردیبهشت از ادامه پیدا کردن مذاکرات رفع تحریم‌های ایران در آینده نزدیک خبر داد.
بورل در گفتگوی کوتاهی با خبرنگاران پیش از ورود به جلسه سران گروه ۷، گفت سفر «انریکه مورا» به تهران «بسیار مثبت» بود و مذاکرات با ایران به‌زودی از سر گرفته می‌شود.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، وی در این‌باره توضیح داد: «مذاکرات هسته‌ای با ایران تعلیق شده بود، اما سفر هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا به ایران اجازه از سرگیری مذاکرات را داد».
این مقام ارشد اروپایی با ابراز امیدواری نسبت به در دسترس بودن حصول توافق بین ایران و طرف‌های غربی در وین، اظهار داشت: چشم‌انداز رسیدن به یک توافق نهایی وجود دارد.
بورل تصریح کرد: «پاسخ ایران، پس از آن که انریکه مورا این پیام را منتقل کرد که اوضاع نمی‌تواند به همین شکلی که هست ادامه یابد، به اندازه کافی مثبت بود. این مسائل یک شبه حل نمی‌شود. فرض کنیم مذاکرات متوقف شده و بعد اوضاع حل می‌شود و این یعنی احتمال دستیابی به توافق نهایی وجود دارد«.
«انریکه مورا» معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات وین روز چهارشنبه ۲۱ اردیبهشت برای دومین بار در سال جدید شمسی به تهران آمد و با «علی باقری» مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در محل وزارت امور خارجه دیدار کرد.
این سفر در پی توافق اخیر «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و بورل صورت گرفت.
بر اساس مطلبی تایید نشده در وال استریت ژورنال آمریکا پذیرفته پیگیر موضوع سوالات آژانس در ارتباط با آثار مشکوک فعالیتهای هسته ای نشود اما موضوع خارج شدن سپاه از لیست سازمانهای تروریستی هنوز حل نشده است.
مذاکرات در وین بین هیأت‌های ایران و گروه ۱+۴ (انگلیس و فرانسه و روسیه و چین و آلمان) به همراه آمریکا برای لغو تحریم‌های یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران و احیای برجام، ۱۱ مارس (۲۱ اسفند ماه) دچار وقفه شد و هنوز بسیاری از مسائل و موضوعات به صورت حل نشده باقی مانده است و مقام‌های ایرانی گفته‌اند که تا زمانیکه این موضوعات رفع نشود، عجله‌ای برای توافق با غرب ندارند.
«طارق رئوف» رئیس سابق بخش امنیت سیاسی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی و مشاور پیشین هسته ای دولت کانادا و رئیس برنامه خلع سلاح، کنترل سلاح و عدم اشاعه موسسه صلح استکهلم (سیپری) در خصوص سفر «انریکه مورا» هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در مذاکرات برجام به ایران می گوید: در ماه مارس، آژانس بین المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی در تهران بر سر یک بیانیه مشترک فنی به توافق رسیدند که بر اساس آن تا اواسط یا تا اواخر آوریل باید یک نشست فنی برای حل و فصل مسائل باز پادمان برگزار می شد: در مورد وجود ذرات اورانیوم در مکان های تورقوزآباد تهران و توضیح در مورد آشکارسازهای نوترونی در مریوان.
رئیس برنامه خلع سلاح، کنترل سلاح و عدم اشاعه موسسه صلح استکهلم (سیپری) افزود: با این حال، ظاهراً تا کنون چنین جلسه فنی برگزار نشده است. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌طور فزاینده‌ای ناامید شده است. میزان اورانیوم ۶۰ درصدی غنی‌شده در ایران نیز به ۴۴ کیلوگرم رسیده است.
وی یادآور شد: در این خصوص تحلیلگران آمریکایی ادعا می کنند که ۲۵ کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۹۰ درصد برای رسیدن به یک سلاح هسته ای کافی است. به نظر می‌رسد موضع ایران بر این است که مسائل پادمان تا زمانی که برجام احیا نشود و تحریم‌ها لغو نشود، حل نخواهد شد.
طارق رئوف افزود: موضوع حذف سپاه (از جمله سپاه قدس) از لیست سازمان های تروریستی خارجی آمریکا نیز همچنان یک سد راه است. ایالات متحده همچنین خواهان تضمینی است که ایران در پی ترور سردار سلیمانی از مقامات غیر نظامی و نظامی آمریکا انتقام نخواهد گرفت. چیزی که پذیرفتن آن برای ایران به دلایل داخلی دشوار است، اما شاید در ازای برخی امتیازات آمریکا، قابل انجام باشد.
رئیس سابق بخش امنیت سیاسی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی در ادامه گفت: موضوعی که در این سر و صدا گم شده این است که برخی از محدودیت‌های برجام در فعالیتهای غنی‌سازی ایران در ژانویه ۲۰۲۶ منقضی می‌شوند، برخی دیگر در سال ۲۰۳۱ و ۲۰۴۱ به پایان می‌رسند. اکنون این سوال برای ایران این است که آیا باید با دولت بایدن که حدود ۲.۵ سال از قدرت خود باقی مانده است سازش کند یا خیر و ذخایر اورانیوم غنی شده ۲۰ و ۶۰ درصد خود را رقیق کرده و سانتریفیوژهای پیشرفته آن را محدود کند. یا تا سال ۲۰۲۴ صبر کند و با دولت بعدی آمریکا مذاکره کنید؟
رئیس برنامه خلع سلاح، کنترل سلاح و عدم اشاعه موسسه صلح استکهلم (سیپری) افزود: هم مورا و هم بورل به نظر می‌رسند که اهرم‌های اندکی دارند و تلاش می‌کنند ایران را تشویق کنند که موضع آمریکا مبنی بر حذف نکردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست FTO آمریکا را بپذیرد.
وی تأکید کرد: دولت بایدن کاملاً تحت تأثیر بحران‌های اقتصادی-سیاسی داخلی و وضعیت اوکراین است و ظرفیت لازم برای مقابله کامل با مخالفان برجام و ایران را ندارد. بایدن هیچ بردی در داخل کشور از برجام ندارد، آنچه برای اوست فقط باخت است. با این رویکرد اسرائیل و سعودی ها را در صندلی رانندگی رها می کند.
رئوف در ادامه یادآور شد: اکنون بحران اوکراین و تحریم‌های روسیه به قیمتهای بالای نفت/گاز و کمبودها منجر شده است، در نتیجه اهرم ایران را افزایش می‌دهد زیرا ایالات متحده می‌خواهد ایران تا ۲ میلیون بشکه در روز صادرات انجام دهد.
مشاور پیشین هسته ای دولت کانادا گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وسط قرار دارد و با مسائل پادمان با ایران و برجام/قطعنامه ۲۲۳۱ دست و پنجه نرم می‌کند. در این مسائل بازیکنی نیست و در اختیار بازیکنان بزرگ است. تهدید اتحادیه اروپا/آمریکا مبنی بر ارائه قطعنامه علیه ایران در شورای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طی نشست ۶ تا ۱۰ ژوئن، اقدامی معکوس است زیرا نمی‌تواند مشکلات بزرگ‌تر را حل کند.
وی تأکید کرد: به نظر من، ایران نباید با چنین تهدیدی منصرف شود. قیمت های بالای نفت/گاز و تحریم ها علیه روسیه نیز شروع به تأثیر منفی بر اقتصاد اتحادیه اروپا/ایالات متحده کرده و در درازمدت ناپایدار هستند. فراموش نکنید که جهان در حال توسعه به شدت تحت تأثیر منفی قرار گرفته است. بنابراین، برای ایران شرایط کنونی می‌تواند یک استراتژی مفید باشد.
وی در ادامه تأکید کرد: پس از خرابکاری در تاسیسات کرج، ایران تولید سانتریفیوژ را به یک سایت زیرزمینی جدید در نطنز منتقل کرده است. خطر برای ایران ناشی از اقدام نظامی سرکش از سوی اسرائیل و سعودی‌ها است، اما پس از آن، ایران توانایی موشک بالستیک برای مقابله به مثل علیه اهداف نظامی و اقتصادی نرم را دارد.
رئوف در خصوص سفر امیر قطر به ایران نیز تصریح کرد: سفر امیر قطر به ایران از نظر من به عنوان یک پیام رسان آمریکا برای لابی کردن برای افزایش صادرات نفت/گاز، عقب نشینی از فهرست FTO سپاه/قدس و سازش بر سر برجام بود.
وی در ادامه افزود: قیمت بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه نفت تا حدی آسیب اقتصادی تحریم ها را کاهش می دهد و در نتیجه به نفع ایران/اوپک است که قیمت را در حدود ۹۰ تا ۱۱۰ دلار نگه دارد. جالب است که هم سعودی ها و هم اماراتی ها تحت فشار آمریکا و اتحادیه اروپا برای افزایش تولید/صادرات نفت خم نمی شوند. به نظر من، ایران/اوپک می‌تواند نفت را با قیمت پایین‌تری در اختیار کشورهای فقیر قرار دهد، اما اطمینان حاصل کند که نفت مستقیماً به این کشورها می‌رسد و در دریاهای آزاد فروخته نمی‌شود.
طارق رئوف در پایان گفت: در نهایت، بر اساس توافق پادمانی NPT ایران، که ایران همچنان به اجرای آن ادامه می‌دهد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اختیار کامل برای راستی‌آزمایی و بازرسی تمام فعالیت‌ها و مواد هسته‌ای در ایران را دارد. برجام برای این امر ضروری نیست. دلیل این امر این است که علیرغم عقب نشینی ایران از اقدامات راستی آزمایی برجام و پروتکل الحاقی، آژانس بین المللی انرژی اتمی به گزارش مفصل درباره مقادیر اورانیوم غنی شده و سانتریفیوژهای تحت توافق پادمانی ایران ادامه می دهد.
نظر شما