بازار؛ گروه راه و مسکن: ظرفیت‌سازی شهرداری تهران برای نوسازی و احیای بافت‌های فرسوده تهران در راستای تأکید رئیس جمهور برای خانه‌دار کردن محرومان کشور در پایتخت با تشکیل قرارگاه جهادی مسکن وارد فاز جدید شده است. قرار است با مشارکت و امکانات و ظرفیت‌های بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در دو فاز ساخت ۱۰ هزار واحد مسکونی تا دو هفته آینده کلید بخورد.
احداث واحدهای مسکونی برای اقشار ضعیف و محروم در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری در اولویت شهرداری و بنیاد مسکن قرار دارد. کلنگ احداث ۳ هزار واحد مسکونی دیگر هم تا پایان سال به زمین زده می‌شود. بافت‌های فرسوده شهر تهران سال‌ها است با کندی نوسازی و احیا روبه‌رو است. شکل این بافت‌ها سبب شده‌است تا فاصله شمال و جنوب پایتخت به عنوان دغدغه اصلی مدیران شهری مطرح شود.
وقوع انواع و اقسام آسیب‌های اجتماعی از یکسو و ناپایداری و ریز دانگی بافت‌های فرسوده از سوی دیگر شهر تهران را آبستن حوادث مختلف کرده است. بر این اساس شهرداری تهران قرار است با احداث واحدهای مسکونی ضمن احیای بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری علاوه بر رونق ساخت و ساز، مسکن اقشار محروم شهر تهران را نیز تأمین کند.
محمد آئینی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در حالی به تشریح برخی از اقدامات آتی آن شرکت در اجرای طرح نهضت ملی مسکن پرداخته است که به گفته کارشناسان این حوزه بازسازی بافت فرسوده تنها از عهده یک سازمان و نهاد بر نمی آید.
هوشنگ عشایری مدیر عامل اسبق شرکت بازآفرینی شهری ایران در گفتگو با خبرنگار «بازار» معتقد است که مساله اصلی بازسازی بافت فرسوده صرفا مساله مسکن نیست و با هویت بخشی محلی می توان مشکل بازسازی و نوسازی بافت فرسوده را حل کرد.
معاون اسبق وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه موضوع اصلی بافت فرسوده به نوعی هویت بخشی محلی است و باید آن محله و مشکلات جانبی و زیرساختی (نرم افزاری و سخت افزاری) حل شود اظهار داشت: به عنوان مثال در منطقه جنگلوک چابهار اقداماتی برای ساخت و ساز مسکن در آن منطقه صورت گرفت اما ساکنان آن مناطق به دلیل مطابق نبودن ساختارهای فرهنگی واحدهای مسکونی ساخته شده مردم واحدهای مسکونی را نمی پذیرفتند. یعنی واحدهای مسکونی ساخته شده امکانات اولیه زندگی شهری و حتی آب و برق را نداشت.
وی ادامه داد: پس اولین و مهمترین اقدام در محله های هدف بازآفرینی شهری این است که اقدامات زیربنایی و روبنایی از سوی دولت ها، وزارت کشور، وزارت بهداشت، ذینفعان و شهرداریها انجام شود. چرا که ارتقای کیفی زندگی در این بافت ها می تواند بسیار حائز اهمیت در پیشبرد اهداف بازسازی و نوسازی بافت های فرسوده باشد.
اما در عین حال محمد آئینی معاون وزیر راه و شهرسازی با یادآوری اینکه بیش از ۱۶۰ هزار هکتار مساحت از سطح شهرها را بافت فرسوده، سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت‌های تاریخی تشکیل می دهد که می‌تواند هدف بازآفرینی شهری قرار بگیرد، گفت: بر اساس بررسی‌های انجام شده بیش از ۲.۵ میلیون واحد ناپایدار در کشور وجود دارد که باید نوسازی و بهسازی شود و در برنامه شرکت برای نوسازی قرار دارد.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران ادامه داد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که آمار حمایت از نوسازی در ۸ سال گذشته سالانه کمتر از ۱۵ هزار واحد در سال بوده است. در دولت جدید با منابع خوبی که برای نوسازی بافت فرسوده و محلات هدف در نظر گرفته شد در برنامه است تا این رقم افزایش یابد.
آئینی در پاسخ به این پرسش که چه اقداماتی در خصوص سرعت دادن به بازسازی بافت فرسوده صورت گرفته است ادامه داد: انعقاد تفاهم‌نامه شش هزار میلیارد تومانی با بانک مسکن برای نوسازی بافت فرسوده از جمله اقدامات مناسب دولت سیزدهم در راستای سرعت دادن به روند نوسازی در بافت‌های هدف بازآفرینی شهری است. اما امیدوار هستیم با کاهش زمان صدور پروانه ساختمانی و افزایش سقف تسهیلات مسکن بتوانیم سرعت خوبی به نوسازی بافت فرسوده بدهیم.
افزایش سقف تسهیلات بافت فرسوده در صورتی امکان پذیر و موفقیت آمیز می کند که اقدامات زیربنایی و روبنایی از سوی دولت ها، وزارت کشور، وزارت بهداشت، ذینفعان و شهرداریها انجام شود. بنابراین با تشکیل سازمان اجتماعی در کنار این اقدمات زیربنایی است که می توانیم بگوییم افزایش سقف تسهیلات بافت فرسوده می تواند موفقیت آمیز باشد
اما کارشناسان بر این باور هستند که تسهیلات بانکی به تنهایی نمی تواند سرعت نوسازی بافت های فرسوده را بیشتر کند. هوشنگ عشایری در این خصوص می گوید: افزایش سقف تسهیلات بافت فرسوده در صورتی امکان پذیر و موفقیت آمیز می کند که اقدامات زیربنایی و روبنایی از سوی دولت ها، وزارت کشور، وزارت بهداشت، ذینفعان و شهرداریها انجام شود. بنابراین با تشکیل سازمان اجتماعی در کنار این اقدمات زیربنایی است که می توانیم بگوییم افزایش سقف تسهیلات بافت فرسوده می تواند موفقیت آمیز باشد.
اما آئینی معاون وزیر راه و شهرسازی افزایش رقم تسهیلات نوسازی در بافت فرسوده را که در قالب طرح نهضت ملی مسکن اجرایی و عملیاتی خواهد شد راهکاری برای تشویق نوسازی در بافت‌های هدف بازآفرینی شهری برشمرده و اعلام می کند که تسهیلات نوسازی که هم اکنون در تهران ۴۵۰ میلیون تومان، در سایر کلانشهرها ۴۰۰ میلیون تومان، در مراکز استان‌ها ۳۵۰ میلیون تومان و در سایر شهرها ۳۰۰ میلیون تومان شده و این تسهیلات نیاز سپرده گذاری و رسوب‌گذاری نداشته و تا ۳۰۰ میلیون تومان آن در بافت‌های هدف بازآفرینی شهری با سود ۹ درصد و به شرط ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی پرداخت می‌شود مشوقی مناسب برای نوسازی در بافت های فرسوده است که میزان استقبال را به نحو مناسبی بالا برده است.
آئینی در پاسخ به این پرسش که شهرداری ها در صدور پروانه ساختمان و ارایه پایان کار تعلل می کنند و حداقل زمان صدور پروانه ساختمانی شش ماه است افزود: صدور پروانه ساختمانی در برخی از شهرها دو هفته، در برخی از شهرها یک ماه و در برخی دیگر نیز از جمله تهران با قرارگاه جهادی اجرای طرح نهضت ملی مسکن صدور پروانه ساختمانی حداکثر ۲ ماه تعیین شده است. قبلا متوسط صدور پروانه ساختمانی ۸ ماه بوده است که این موضوع مشوق مناسبی برای مشارکت در اجرای طرح نهضت ملی مسکن در بافت‌های هدف بازآفرینی شهری است.
روند کُند نوسازی بافت های فرسوده در طی سال های اخیر باعث شده تا همه ساله دولت ها با اختصاص تسهیلات نوسازی با این تصور که مشکل بافت فرسوده را وام حل خواهد کرد به این سمت حرکت کرده و حجم زیادی از اعتبارات بانکی را به این سمت کشانده و طبق آمارهای منتشر شده موفقیتی در این مسیر کسب نشده است.
بر اساس قانون مقرر شده است که سالانه ۱۰ درصد از بافت فرسوده احیاء و بازسازی شود اما آمارهای موجود از میزان بافت فرسوده در کشور نشان می دهد که نوسازی ۷۰ هزار هکتار بافت فرسوده علاوه بر برنامه ریزی دقیق به یک اعتبار مناسب از سوی دولت نیاز است.
نظر شما