سیدمصطفی جمشیدی؛ بازار: اولین بودجه دولت سیزدهم در آستانه تدوین است. سیاست‌های کلی دولت در آئینه بودجه سال آتی خودنمایی خواهد کرد. بازار گمانه‌زنی‌ها هم داغ است. اما نکته‌ای که بیش از همه خودنمایی می‌کند نگاه غیرمتمرکز دولت به سیاست‌های اقتصادی کشور است.
رئیس جمهور بارها و بارها از کاهش وابستگی استانها به مرکز سخن به میان آورده است. بر این اساس دیگر استانها لزوماً به تأمین منابع از مرکز وابسته نبوده و باید منابع مورد نیاز برای توسعه را از خود استان تأمین کنند.
این ادبیات بیش از همه یادآور شعار «فدرالیسم اقتصادی» محسن رضایی است که قریب به یک دهه نقل محافل انتخاباتی کشور بود. رضایی که حالا عنوان معاون اقتصادی رئیس‌جمهور را هم یدک می‌کشد گفته: «در دولت سیزدهم به استانها و استانداران به ویژه در بودجه و اعتبارات نقش بیشتری داده خواهد شد.» در فدرالیسم اقتصادی مدنظر محسن رضایی قرار است هر استان از درآمد خود برای برنامه‌هایش هزینه کند.
اما مساله‌ای که مبهم مانده این است که تکلیف استان‌هایی که دخلشان با خرجشان نمی‌خواند چه خواهد بود؟
ماشین اقتصاد کشور سال‌هاست که نیازمند تعمیرات اساسی است و اسب اقتصاد چموش‌تر از آن است که تن به مدیریت با فشار و دستور و راه‌حل‌های موقت بدهد. بی‌عدالتی و توسعه نامتوازن هم که استخوان لای زخم است. به عنوان مثال در شش ماهه اول سال گذشته در حالی که آمار سرمایه‌گذاری خارجی در استان‌هایی مثل اردبیل، کهگیلویه و بویراحمد و ایلام صفر مطلق را نشان می‌داد، صدها میلیون دلار روانه چند استان خاص شده بود.
استان‌های مختلف کشور از منظر زیرساخت‌های توسعه در وضعیت یکسانی قرار ندارند و ظرفیتشان برای جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی به شدت متفاوت است. استان‌هایی نظیر اردبیل که در دهه‌های گذشته از سرمایه‌گذاری‌های کلان دولتی و احداث صنایع مادر کشور محروم مانده‌اند، امروز در جذب سرمایه‌گذار کاری از پیش نمی‌برند و بخش خصوصی‌شان هم لنگ لنگان پیش می‌رود. در این شرایط محدود کردن دخل و خرج استانها به خودشان، حداقل برای ما ساکنان استان‌های محروم، افقی نه‌چندان امیدوار کننده ترسیم می‌کند.
دولت تپانچه آغاز ماراتن بین استان‌های کشور را در شرایطی شلیک می‌کند که اردبیل ما تا خط شروع فرسنگ‌ها فاصله دارد، چه برسد به خط پایان! استان مهاجرفرست اردبیل که فرزندان خود را راهی دیار غربت می‌کند و توان نگه‌داشتن جگرگوشه‌های خود را ندارد، چگونه خواهد توانست دل سرمایه‌گذاران داخلی را به دست آورد و ناز تاجران خارجی را بکشد؟
تیم اقتصادی دولت که «اجرای عدالت» را محوری‌ترین هدف خود عنوان کرده، باید در قبال استان‌های محروم سیاست «تبعیض مثبت» را در پیش بگیرد؛ دِین تاریخی دولت را در قبال توسعه عادلانه زیرساخت‌ها ادا کند و زمینه جذب سرمایه‌گذار را فراهم آورد. واگذار کردن امور استان محرومی همچون اردبیل به خودش، به منزله امید بستن به «شیرِ گاوِ نر» و ورود به «مسابقه‌ای از پیش باخته» است.
نظر شما