مغفول ماندن ظرفیت‌های اقتصادی شیرینی پزی در همدان

بازار؛ گروه استان‌ها: با وجود فعالیت قنادی‌های فراوان با قدمت تاریخی همچنان راه‌اندازی یک شیرینی سرا و قنادی شغلی شیرین و رویایی برای بسیاری از افراد به شمار می‌رود کمااینکه این کسب‌وکار روزبه‌روز در سطح شهرهای مختلف گسترده شده و کام همگان را شیرین می‌کند؛ اما به راستی در این مسیر، چه آورده هایی نهفته است؟

شیرینی های محلی و بومی هر منطقه می تواند در کنار فروش شیرینی های خشک و تر در قنادی ها با خود آورده های اقتصادی از بدنه گردشگری نیز به همراه داشته باشد؛ شیرینی هایی که به هویت مردم جان دوباره بخشیده و زمینه را برای معرفی یک استان، یک شهر، یک منطقه و فرهنگ آن ها مهیّا می کند.

از جمله‌ شیرینی‌ها و نان‌های طبخ شده در همدان می‌توان از کماج، انگشت‌پیچ، حلوا زرده، شیرمال، برساق، شیره‌ معروف ملایر، باسلوق، سوجوق، پیکه چوک، نان نارگیلی نام برد

طبق اظهارات کارشناسان تغذیه و سلامتی در استان همدان، تعداد بیشماری از انواع شیرینی‌های بومی و سنتی این منطقه در کشور تهیه و طبخ می‌شود که البته برخی از آن‌ها به نام همدان ثبت ملی شده و حتی به شهرت جهانی رسیده‌ است.

از جمله‌ شیرینی‌ها و نان‌های طبخ شده در این استان می‌توان از کماج، انگشت‌پیچ، حلوا زرده، شیرمال، برساق، شیره‌ معروف ملایر، باسلوق، سوجوق، پیکه چوک، نان نارگیلی و بسیاری دیگر نام برد که هر کدام علاوه بر قدمت، از تاریخچه‌ای جالب و شنیدنی برخوردارند.

اما به راستی چه قدر از این ظرفیت ها در مسیر اشتغال زایی، معرفی همدان، ورود به بحث های گردشگری، رونق بازارچه های مربوطه و حتی صادرات استفاده شده است؟ آیا توانسته ایم در دوران کرونا به اصناف و کسبه ای که در این حیطه مشغول فعالیت بوده اند، خدمات مناسب ارائه دهیم یا قنادان و استادکاران در این حیطه با مشکلات مالی روبرو بوده و در پیش روی کارهایشان با چالش روبرو شده اند؟

حال با این تفاسیر، گفتگویی با یکی از قنادان همدانی و محمد ارغوان؛ رئیس اتحادیه قنادان و آجیل فروشان استان همدان ترتیب داده شد که در ادامه متن این صحبت ها را می خوانید:

یکی از قنادان قدیمی همدان که در خیابان اصلی شهر همدان در پیشه شیرینی فروشی و تولید شیرینی فعالیت دارد، در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه این روزها وضعیت نسبت به چند ماه قبل بهتر شده است، عنوان کرد: در طول دوران کرونا به سبب تعطیلی هایی که در بازار بود و محدودیت هایی که پیش آمد فروشی نداشتیم و البته با این منوال، تولیدمان هم کاهش چشم گیری داشت.

وی ادامه داد: در حال حاضر نسبت به چند ماه قبل وضعیت فروشمان بهتر شده و امیدواریم با نزدیکی به شب یلدا این روند مناسب تر شود اما اگر بخواهیم با سال های پیش از کرونا این وضعیت را مقایسه کنیم، باید بگویم که اوضاع فرق کرده است.

وی با تصریح بر اینکه فروشم در روزهایی که کرونا نبود نسبت به الان سه برابر بود، عنوان کرد: تولیدم هم دو برابر بود هرچند الان هم تولید دارم اما چون نمی توانم آن ها را بفروشم محصولات تولیدی کارگاه ما را می خرند و در جاهای دیگری به فروش می رسانند؛ یعنی قنادی هایی که کارگاه تولیدی ندارند یا فروشگاه هایی که تولید ندارند، محصولات ما را به فروش می رسانند.

نتوانسته ایم شیرینی های همدان به ویژه کماج همدان را به خوبی معرفی کنیم

این قناد همدانی با بیان اینکه سابقه ای بیش از ۳۰ سال در این عرصه دارم، مطرح کرد: بسیاری از افرادی که به همدان سفر می کنند از من نه تنها شیرینی های مخصوص همدان را می خواهند بلکه همین شیرینی های تر و خشک هم می خرند، اما متاسفانه نتوانسته ایم شیرینی های همدان به ویژه کماج همدان را به خوبی معرفی کنیم و همین موضوع باعث می شود که خیلی از افرادی که گردشگر هستند و به شیرینی فروشی من می آیند ندانند که چه شیرینی ها و یا نان های خاصی در همدان وجود دارد.

در ادامه محمد ارغوان در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه اکثر جوان ها در صنف قنادی ورود خوبی داشته اند و اکثراً قشر تحصیل کرده اند، مطرح کرد:  همدان قطب شاگرد و استادی قنادی ها در سراسر کشور است.

در حال حاضر بهترین استادکاران قناد در تهران همدانی هستند و بالای ۸۰ تا ۹۰ درصد استادکاران قنادی در شیراز را استادکاران همدانی تشکیل می دهند

رئیس اتحادیه قنادان و آجیل فروشان استان همدان با بیان اینکه هیچ استانی به میزان استان همدان استادکار قناد ندارد، اظهار کرد: آنقدر استاد کار قناد در سطح استان همدان به وفور است که از این تعداد به استان های دیگر می روند، در حال حاضر بهترین استادکاران قناد در تهران همدانی هستند و همچنین بالای ۸۰ تا ۹۰ درصد استادکاران قنادی در شیراز را استادکاران همدانی تشکیل می دهند.

وی با بیان اینکه بوشهر هم به همین نسبت از استادکاران همدانی استفاده می کند، به اقدامات به عمل آمده در این حوزه در همدان پرداخت و گفت: از سال ۱۳۴۸ که اتحادیه قنادی ها در همدان به ثبت رسیده، محل و مکان اتحادیه تا مدت ها در پارکینگی دایر بود و با پیگیری های انجام شده در سال ۹۸ ملکی خریداری شد و به تدریج بابت استقرار آن پول پرداخت شد و امسال موفق شدیم سند مالکیت اتحادیه را بگیریم و هم اکنون، منتظریم پول واریز و مجوز صادر شود تا اتحادیه در آن مکان مستقر شود.

ارغوان ادامه داد: مجوز آموزشگاه شیرینی پزی هم از طریق سازمان فنی حرفه ای استان در حال صدور است که به امضای  دیرکل فنی و حرفه ای رسیده و امیدواریم با این روند شاهد به کار گیری نیروهایی باشیم که دارای مدرک معتبر فنی حرفه ای هستند.

ارغوان با بیان اینکه با همکاری سازمان فنی حرفه ای مجوز آموزشگاه شیرینی پزی در حال دریافت است که آموزش شیرینی پزی برای کل استان دایر شود، گفت: برابر قانون نظام صنفی در اصل قنادان خانگی اجازه فروش شیرینی را ندارند، شیرینی پزی های خانگی می توانند از طرف سازمان جهاد کشاورزی مدرکی به عنوان مشاغل خانگی دریافت کنند اما برابر ماده واحده قانونی مجاز به فروش شیرینی نیستند و مجوز چنین کاری برای آن ها صادر نشده است.

وی ادامه داد: شیرینی پزی های خانگی باید یک مکان را معرفی کنند و از سازمان غذا و دارو کد بهداشتی برای آن ها صادر شود و ارائه شیرینی باید مستقیم در دید مشتری باشد؛ در واقع اگر همانند قنادی ها در یک مکان خاص به تولید و عرضه شیرینی مشغول باشند لازم به صدور کد بهداشتی نبوده اما برای عرضه و توزیع شیرینی باید کد بهداشتی برای آن ها صادر شود.

باید با استفاده از ظرفیت قنادی های همدان شیرینی های استان را معرفی و آنها را به گردشگران داخلی و خارجی عرضه کرد و از این راه چرخ اقتصادی قنادی های استان نیز به حرکت دراورد اما متاسفانه هم اکنون با مشکلاتی برای کارگاه های قنادی در استان همدان روبرو هستیم

رئیس اتحادیه قنادان و آجیل فروشان استان همدان با اشاره به گردشگرپذیر بودن همدان گفت: باید با استفاده از ظرفیت قنادی های همدان شیرینی های استان را معرفی و آنها را به گردشگران داخلی و خارجی عرضه کرد و از این راه چرخ اقتصادی قنادی های استان نیز به حرکت دراورد اما متاسفانه هم اکنون با مشکلاتی برای کارگاه های قنادی در استان همدان روبرو هستیم

ارغوان در تشریح این موضوع عنوان کرد: یک کارگاه قنادی با مساحت در حدود ۲۰۰ متر دوسال و نیم دوندگی نیاز دارد تا یک کد بهداشتی بگیرد؛ و با اینچنین سخت گیری هایی دست و پای تولید کننده را به حنا می بندند و بخش تولید ما در استان همیشه لنگ می زند و با چالش و مشکلات عدیده روبرو می شود.

مسئولین هیچ گونه انعطافی در خصوص دایر کردن واحدهای تولیدی از خود نشان نمی دهند

رئیس اتحادیه قنادان و آجیل فروشان استان همدان در پایان صحبت های خود ضمن ابراز گلایه مندی خاطرنشان کرد: مسئولین هیچ گونه انعطافی در خصوص دایر کردن واحدهای تولیدی از خود نشان نمی دهند.

ره­آورد یا سوغاتی معمولا از صنایع دستی و مواد غذایی و یا محصولات صنعتی منطقه مقصد سفر انتخاب می­‌شود و بیشتر از آنچه فکرش را می­‌کنیم بر روی مسافران تاثیر دارد.

وقتی به مکانی سفر می‌­کنیم علاوه‌بر این‌که با فرهنگ، تاریخ، آداب زندگی و جاذبه­‌های آن آشنا می‌­شویم، به صورت ناخودآگاه از آنها تاثیر نیز می‌­پذیریم و دیدن تفاوت­‌ها مهم­ترین جاذبه سفر است.

خرید سوغاتی به خصوص در مورد گردشگران خارجی نوعی «صادرات نامرئی» محسوب می­‌شود؛ به نحوی که این کالاها می‌­تواند منجر به اشاعه فرهنگ مقصد برای گردشگران شود بنابراین ما با تهیه سوغاتی قصد داریم روح یک مکان و فرهنگ را برای خود و عزیزانمان به یادگار ببریم تا این روح همیشه برایمان ماندگار بماند.

اما به راستی استان همدان در این زمینه می تواند ورود متفاوتی داشته باشد؛  شیرینی های همدان که گاه حتی ثبت ملی هم شده اند، ظرفیتی است که در این راستا می توان از آن بهره برد؛ ورود به بحث های گردشگری، اقتصادی، اشتغالزایی، صادرات و غیره با این روند ممکن می شود اما به نظر می رسد با همه ظرفیت هایی که در همدان وجود دارد در بحث های اقتصادی توجه به این مقوله وجود ندارد و موضوع در همدان به فراموشی سپرده شده است.