بازار؛ گروه ایران: ابتدای سال جاری بود که محسن عبدالله زاده، دبیر انجمن شرکت های پخش دارو و مکمل های انسانی ایران از بدهی سنگین ۴ هزار میلیارد تومانی دولت به شرکت های پخش دارو و به دنبال آن به مجموعه های داروساز کشور پرده برداشت؛ مطالباتی که اگر به موقع وصول می شدند به طور حتم چرخ واحدهای تحقیق و توسعه صنعت داروی کشور را با سرعت بیشتری حرکت می داد و می توانست کمک شایانی به سلامت عمومی جامعه کند. با این حال روز به روز بدهی دولت از طریق بیمارستان های دولتی، دانشگاهی و طرف قرار داد با بیمه ها به شرکت های پخش دارو افزوده و از حجم دارایی مجموعه های داروسازی کشور کاسته می شود.
این نیز در شرایطی است که شرکت های داروساز برای تامین بخشی از مواد اولیه مورد نیاز خود که در داخل کشور تامین نمی شود و نیاز به واردات دارند با چالش عدیده از دریافت ارز تا انتقال آن به خارج از کشور با وجود دست انداز تحریم ها مواجه هستند.
به دنبال این ماجرا به سراغ فردوس نصیری زاده، مدیرعامل ایران دارو با سابقه دو دهه فعالیت در صنعت داروی کشور رفتیم تا با بخشی از چالش های این صنعت بیشتر آشنا شویم، در ادامه گفتگوی خبرگزاری «بازار» با این داروساز را خواهید خواند.
در مجموعه ایران دارو با توجه به دو گروه تولیدات مکمل ها و داروها در بخش نخست از ارز نیمایی بهره می بریم که با توجه به اینکه ارز مرجع برای این بخش وجود ندارد تخصیص آن نیز راحت تر و چالش ها کمتر است. در مورد برخی از داروها که مواد اولیه مورد نیاز تولید آن ها را باید با ارز مرجع وارد کنیم این نگرانی همیشه وجود دارد که در مقاطعی از زمان امکان دستیابی به آن ها نا ممکن باشد
* تامین ارز به عنوان یکی از چالش های صنعت داروی کشور معرفی می شود، چگونه با این معضل دست و پنجه نرم می کنید؟
مساله کمبود ارز نه فقط برای شرکت های داروسازی بلکه در سطح کلان کشور چالش آفرین شده است. با این حال در مجموعه ایران دارو با توجه به دو گروه تولیدات مکمل ها و داروها در بخش نخست از ارز نیمایی بهره می بریم که با توجه به اینکه ارز مرجع برای این بخش وجود ندارد تخصیص آن نیز راحت تر و چالش ها کمتر است.
اما در مورد برخی از داروها که مواد اولیه مورد نیاز تولید آن ها را باید با ارز مرجع وارد کنیم این معضل و نگرانی همیشه وجود دارد که در مقاطعی از زمان امکان دستیابی به آن ها نا ممکن باشد. به طور کلی با وجود تمام چالش ها خوشبختانه توانسته ایم در مجموعه خودمان تخصیص های لازم را بگیریم و تولید را ادامه دهیم.
* برخی معتقدند که از زمان تخصیص ارز تا تامین مواد اولیه و ترخیص آن از گمرک ۶ ماه تا یک سال زمان می برد، این پروسه طولانی چه چالش هایی را برای شما به عنوان یک تولید کننده دارو ایجاد می کند؟
بله همینطور است، از زمانی که ثبت سفارش تا واریز ارز انجام شود، منابع مالی به دست تامین کننده برسد، بار حمل شود و به دست ما برسد تا آزمایش های مربوطه را انجام دهیم و بالاخره مرحله تایید، تولید و ورود به بازار برسد یک دوره گردش کالای طولانی را سپری می کنیم که بیش از یک سال زمان می برد.
بنابراین این دوره طولانی شرکت را به لحاظ نقدینگی دچار مشکل می کند و تامین منابع مالی سخت می شود. البته معضل به همین جا محدود نمی شود و با توجه به اینکه ارز های مرجع هم در حوزه مکمل ها و برخی از داروها تبدیل به ارز نیمایی شده، تفاوت نرخ ارزی وجود دارد که مبلغ بالایی از نقدینگی را طلب می کند و در نتیجه این فشار سنگینی به مجموعه های دارویی برای تامین نقدینگی تحمیل می کند.
مشکل اصلی تحریم ها همان بحث انتقال ارز به خارج از کشور و در مواقع صادرات دریافت آن از بانک های بین المللی است. بنابراین نمی توانیم بگوییم صنعت دارویی ایران تحریم نیست و با هیچ چالشی در این زمینه مواجه نیستیم چون مسیرهای بانکی معمول بسته است و ناچار به این هستیم که از طریق کارگزاری های واسط این کار را انجام دهیم که مسیر تامین مواد اولیه را دشوار کرده است
* وقتی صحبت از تحریم ها در صنعت دارویی کشور به میان می آید اغلب می شنویم که می گویند ایران در این زمینه تحریم نیست، چقدر این موضوع صحت دارد؟
مشکل اصلی این تحریم ها همان بحث انتقال ارز به خارج از کشور و در مواقع صادرات دریافت آن از بانک های بین المللی است. بنابراین نمی توانیم بگوییم صنعت دارویی ایران تحریم نیست و با هیچ چالشی در این زمینه مواجه نیستیم چون مسیرهای بانکی معمول بسته است و ناچار به این هستیم که از طریق کارگزاری های واسط این کار را انجام دهیم که مسیر تامین مواد اولیه را دشوار و طولانی کرده است.
علاوه بر این در برخی از مواقع ارز تخصیص داده می شود اما به این علت که مسیرهای بانکی به دلیل تحریم بسته است بانک ها نمی توانند این پول را به مقصد برسانند. بنابراین مجبور هستیم دوباره کارگزاری ها را عوض کنیم. البته گاهی هم این مساله پیش می آید که ضمن افزایش هزینه های واردات مواد اولیه، کل کالای خریداری شده را بر می گرداند و مجدد مجبوریم از ابتدا کار را شروع کنیم. بنابراین واضح است که وجود تحریم های بانکی موانع بسیار بزرگی برای صنعت داروی کشور است.
هرچند شرکت های داروسازی به طور مستقیم به بیمارستان ها فروش نمی کنند و از طریق شرکت های پخش سراسری همکاری دارند با این حال به نوعی منابع مالی مجموعه های داروسازی است که به صورت غیر مستقیم در بیمارستان ها بلوکه می شود؛ چون شرکت های پخش به بیمارستان های دولتی فروش دارند و اغلب نمی توانند بدهی شان را به موقع تسویه کنند
* گفته می شود که یکی از معضلات شرکت های داروسازی با بیماستان های دولتی است که بخشی از نقدینگی آن ها در این مجموعه ها بلوکه می شود، چقدر از منابع مالی ایران دارو در اختیار بیمارستان های دولتی است؟
هرچند شرکت های داروسازی به طور مستقیم به بیمارستان ها فروش نمی کنند و از طریق شرکت های پخش سراسری همکاری دارند با این حال به نوعی منابع مالی مجموعه های داروسازی است که به صورت غیر مستقیم در بیمارستان ها بلوکه می شود؛ چون شرکت های پخش به بیمارستان های دولتی و دانشگاهی فروش دارند و بیمارستان های دانشگاهی اغلب نمی توانند بدهی شان را به موقع تسویه کنند و مشکلات متعددی را برای تولیدکنندگان دارو ایجاد می کنند.
* ناتوانی بیمارستان های دولتی، دانشگاهی و طرف قرارداد با بیمه ها در پرداخت معوقات خود چقدر دوره بازپرداخت شرکت های پخش دارو به تولیدکنندگان را افزایش می دهد؟
دوره بازپرداخت شرکت های پخش به داروسازان خیلی طولانی تر شده است و هرچند به این مساله به طور مستقیم کار نداریم که چه زمانی دولت بدهی خود به شرکت های پخش را می پردازد اما تاثیر آن در نقدینگی ما به وضوح قابل مشاهده است؛ چرا که در گذشته این مجموعه ها ۳ تا ۴ ماه تسویه حساب می کردند اما الان این پروسه به حدود ۸ ماه رسیده است. بنابراین این مساله دوره وصول مطالبات ما را طولانی کرده است.
در شرکت ایران دارو سعی بر این است که هر ماه یک بار محصولی جدید را وارد بازار کنیم و در این راستا نیز توانستیم طی یک سال گذشته محصولات متعدد و جدیدی را تولید و به بازار عرضه کنیم که بخشی از آن ها با توجه به نیاز سنجی انجام شده از بازار در زمینه داروهای تقویتی برای مقابله با کرونا بوده است
* گروه دارویی سبحان هر ۴۵ روز یک بار یک محصول جدید به خط تولید خود اضافه می کند، بفرمایید شرکت ایران دارو به عنوان زیر مجموعه این گروه دارویی چه نقشی در تولید و عرضه محصولات جدید به بازار دارد؟
در شرکت ایران دارو سعی بر این است که هر ماه یک بار محصولی جدید را وارد بازار کنیم و در این راستا نیز توانستیم طی یک سال گذشته محصولات متعدد و جدیدی را تولید و به بازار عرضه کنیم که بخشی از آن ها با توجه به نیاز سنجی انجام شده از بازار در زمینه داروهای تقویتی برای مقابله با کرونا بوده است.
محصول موکوسیل(منیزیوم) به شکل ساشه، ویتامین ث، محلول ماینوکسیدیل در دو غلطت ۲ و ۵ درصد، سوپراویت به عنوان یک مکمل کامل و غیره بخشی از تولیدات تازه این گروه دارویی است. همانطور که اشاره کردم در مجموعه ایران دارو این هدف را دنبال می کنیم که هر ماه یک محصول جدید را وارد بازار کنیم.
در این راستا نیز تیم تحقیقاتی خوبی را در کارخانه مستقر کرده ایم که بر اساس نیاز بازار و پیشرفت دارویی که در سطح دنیا وجود دارد تولیدات را ادامه دهیم و محصولات مناسب در حوزه دارویی و مکمل ها را به تولید برسانیم و وارد بازار دارویی کشور کنیم.
* چندی پیش دکتر برندگی، مدیرعامل گروه دارویی برکت در گفتگو با بازار به این موضوع اشاره کرد که شرکت های زیر نظر برکت همگام با دنیا تمام داروهای موثر در بیماری ها بخصوص کرونا را فرموله می کنند و دست به تولید می زنند، به عنوان مدیرعامل ایران دارو بفرمایید دانش تولید داروی مجموعه شما از کجا می آید؟
دانش تولید محصولات ایران دارو از دو بخش تیم تحقیقاتی مستقر در ایران دارو و دیگری با همکاری های ایجاد شده با دانشگاه ها تامین می شود و اقدام به تولید محصولات جدید می کنیم.
ما شعارمان این است که ایران دارو مکمل سلامتی هم در حوزه دارو و هم مکمل ها است و با همین هدف نیز دست به تولید می زنیم و استراتژی ما هم استراتژی برندینگ است که می خواهیم محصولاتی با کیفیت ممتاز تولید کنیم و با نام تجاری اختصاصی خود نیاز جامعه را برآورده کنیم.
* به عنوان سوال پایانی بفرمایید مجموعه دارویی ایران دارو چه سهمی از بازار دارویی و مکمل ها را در اختیار دارد؟
با توجه به اینکه نیمی از محصولات ایران دارو را مکمل ها تشکیل می دهند به عنوان ۱۰ شرکت برتر دارویی کشور در حوزه مکمل معرفی می شویم و در حوزه دارویی نیز جزو ۳۰ شرکت اول هستیم.
نظر شما