چرا بورس ریزش جدی نخواهد داشت؟| کسری بودجه مانع کاهش تورم انتظاری است

بازار؛ گروه بورس: چشم انداز بازار سرمایه از نگاه بسیاری از کارشناسان مثبت است، زیرا فاکتورهای زیادی همچون کسری بودجه و نقدینگی وجود دارند که نشان می دهد که شاخص کل پایین تر از این محدوده نمی تواند قرار بگیرد،  پویان مظفری، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری بازار،  چشم انداز بازار سرمایه در پاییز ۱۴۰۰ را ترسیم کرد؛ در ادامه متن کامل این گفتگو را می خوانید؛

* اقتصاد کشور شرایط خاصی دارد و از یک سودبا افزایش هزینه ها و تورم روبرو است و از طرف دیگر نقدینگی با سرعت فزاینده ای در حال پیشرفت است براساس این دو عامل چند سناریو برای مواجهه با این شرایط وجود دارد؟

تمام شاخص های واقعی اقتصادی نشان از کاهش چشمگیر پرداخت برای  هزینه های متفرقه و تفریحات  و افزایش در سهم مسکن، سوخت و هزینه های خوراکی هم رخ داده است. همچنین نرخ رشد نقدینگی فاصله ی معناداری از میانگین خود دارد و به عدد ۴۰ درصد رسیده است، با توجه به تخلیه تورمی که در سال های اخیر داشتیم، از این پس می توان دو راه برای کشور متصور بود، یا تخلیه ی تورم به صورت سالانه، یا چاپ پول به صورت صعودی و کنترل مصنوعی تورم، در حالت اول کشور و بازارها می توانند خود را آهسته آهسته با تورم و رشد نرخ ها منطبق کنند اما در حالت دوم دوره تورمی کشور کاهش می یابد و مثلا هر ۳سال یک تورم سنگین را تجربه خواهیم کرد.

*در صورتی که روند تورمی کشور ادامه داشته باشد آیا بازار سهام نسبت به سایر بازارها پتانسیل بیشتری برای رشد خواهد داشت؟
در صورت این اتفاق با توجه به رشد دلاری درآمد شرکت های بورسی و رشد ریالی خیلی از هزینه ها(عمدتا) رشد سود و به تبع رشد قیمت آنها را خواهیم داشت، سهام به عنوان نقدشونده ترین دارایی که دارای سپر تورمی نیز هست می تواند مورد اقبال باشد.

*عمده مشکلاتی که در اقتصاد کشور وجود دارد ناشی از چیست؟

باید گفت که عمده ی این مشکلات به دلیل کسری بودجه ی ساختاری است و این کسری بودجه هر سال بدتر خواهد شد، به طور مثال نرخ رشد نقدینگی سال بعد ۵۰ درصد سال بعدش ۶۵ درصد و ... خواهد بود، اما راه بهبود این وضعیت چیست؟

*آیا راهکاری برای پاسخگویی به هزینه های افزایش یافته دولت وجود دارد؟
رشد درآمدهای دولت بهترین راهکار است، این رشد معنادار هم فقط یک راه دارد و آن هم وارد شدن منابع ارزی تازه و بلوکه به داخل کشور است. راه این اتفاق چیست؟ مذاکرات سازنده با طرف غربی، رسیدن به توافق مناسب و پذیرفتن FATF اقدامات مثبتی برای دستیابی به سناریو کنترل چاپ پول است.
واقعیت این است که هیچ راهی به غیر از این برای گریز از تورم های پیاپی روبروی ایران وجود ندارد.

در صورت توافق و وارد شدن منابع ارزی تازه و بلوکه به داخل کشورتورم انتظاری کشور کاهش خواهد یافت و احتمالا سود اسمی بورسی ها کاهش می یابد

در صورت وقوع این اتفاق ها چه بر سر بورس می آید؟
واضح است در صورت وقوع این اتفاق ها تورم انتظاری کشور کاهش خواهد یافت و احتمالا سود اسمی بورسی ها کاهش می یابد (دیگر خبری از سود های اسمی چند صد درصدی نخواهد بود) اما با توجه به رشد احتمالی GDP کشور و با توجه به اینکه شرکت های بورسی نماینده قسمت بزرگ و مهمی از اقتصاد ایران هستند، بورس رشد دلاری خواهد کرد.

در صورت  ریزش ارز چون  ممکن است خود ریال بهترین دارایی باشد. در واقع برای قسمتی از بازار ریزش دلار اثرگذار است، اما قسمت مهمی از بازار با ارز زیر ۲۵هزار تومان معامله می شود، از این رو در آن قسمت ریزش خاصی را نباید انتظار داشت

آیا در صورت وقوع ریزش ارز افت بورس را خواهیم داشت؟
در صورت وقوع این سناریو در این صورت ممکن است خود ریال بهترین دارایی باشد. در واقع برای قسمتی از بازار ریزش دلار اثرگذار است، اما قسمت مهمی از بازار با ارز زیر ۲۵هزار تومان معامله می شود، از این رو در آن قسمت ریزش خاصی را نباید انتظار داشت، از طرفی با توجه به بدهی جدی ارزی دولت به بانک مرکزی و همچنین تقاضای انباشته ارز برای واردات(با توجه به محدودیت های وارداتی اخیر) خیلی نباید انتظار کاهش مهمی در قیمت ارز را داشت، بهترین و خوش بینانه ترین سناریو اینجاست که در کشور  مدتی رشد درآمد عامه ی مردم، شرکت های بورسی را به ریال داشته باشیم اما رشد نرخ ارز نداشته باشیم(در واقع رشد دلاری درآمد ها) پس در صورت توافق هم نباید انتظار کاهش در دارایی های بورسی را داشت.

در صورت توافق  شرکت ها می توانند سود های دلاری و واقعی بسازند، می توانند قراردادهای بین المللی ببندند که موجب رشد پایدار آنها خواهد شد، تخفیفات شرکت های صادراتی کاهش پیدا می کند که موجب رشد حاشیه سود این شرکت ها می شود، به راحتی می توانند ارز را وارد کنند که با توجه به کم بودن P/E دلاری بورس ایران می تواند باعث رشد معنادار بازار بشود.

آیا در صورت توافق  شرکت های بورسی امیدوارتر می شوند بتوانند سود های دلاری و واقعی بسازند؟
 در صورت توافق  در حال حاضر بعید است  بسیار به آینده ی کشور و بورس امیدوارتر می شوند چون شرکت ها از آن لحظه به بعد می توانند سود های دلاری و واقعی بسازند، می توانند قراردادهای بین المللی ببندند که موجب رشد پایدار آنها خواهد شد، تخفیفات شرکت های صادراتی کاهش پیدا می کند که موجب رشد حاشیه سود این شرکت ها می شود، به راحتی می توانند ارز را وارد کنند و از همه مهمتر و اصلی تر در صورتی که این اتفاق بیافتد سرمایه گذاران خارجی میل جدی به بازار ایران پیدا می کنند که با توجه به کم بودن P/E دلاری بورس ایران می تواند باعث رشد معنادار بازار بشود.
به همین دلیل در هیچ کدام از سناریو ها ریزش بلندمدتی برای بورس متصور نیست؛  ولی یک نکته ی مهم وجود دارد، باید شرایط کلان اقتصادی را درست درک کرد و در بازار هوشمندانه سرمایه گذاری کرد و تا حد ممکن از نوسانات جزیی در بازار چشم پوشی کرد.