بازار؛ گروه استانها: «سید مهدی کاظمی» نایب رئیس هیئت مدیره شرکت سیمان باقران است. شرکتی که توانسته است با وجود تمام مشکلات برای مردم منطقه مرزی درمیان استان خراسان جنوبی اشتغال‌زایی داشته باشد و صادرکننده نمونه استانی و کشوری در صنعت سیمان معرفی شود.
شرکت سیمان باقران از سال ۸۴ کلنگ خورد و بعد از ۱۲ سال دست و پنجه نرم کردن با مشکلات در سال ۹۶ به بهره‌برداری رسید و اکنون برای ۴۰۰ نفر مستقیم و ۲ هزار نفر غیرمستقیم اشتغال‌زایی ایجاد کرده است.
تولیدات این شرکت، کلینکر و انواع سیمان پرتلند تیپ ۱ و ۲ و پوزولانی است. کیفیت مرغوب و مقاومت مناسب سیمان‌های تولیدی علاوه بر تأمین سیمان بازار ایران، به کشورهای افغانستان و پاکستان نیز صادر می‌شود.
شرکت سیمان باقران با بهره‌گیری از تکنولوژی روز دنیا، بهره‌مندی از سرمایه های انسانی اثرگذار و پرتلاش، برخورداری از منابع عظیم معدنی با کیفیت بالا، در نزدیک ترین فاصله به گمرک مرزی، دسترسی آسان و سریع به بازارهای مصرف همسایه های شرقی و قرارگیری در مسیر کریدور بزرگ تجاری و ترانزیتی شرق کشور مزیت رقابتی خاص و منحصر به فردی را در صنعت سیمان کشور جهت صادرات سیمان ایجاد کرده است. همچنین شرکت سیمان باقران علاوه بر رعایت مسائل زیست محیطی در حال حاضر ۳۰ هکتار از اراضی شرکت را درختکاری کرده است.
گفت‌وگوی بازار با نایب رئیس هیئت مدیره شرکت سیمان باقران، صادرکننده نمونه کشوری و استانی را می خوانید.
*درباره شروع به فعالیت سیمان باقران و مشکلات راه اندازی توضیح می دهید؟
به دلیل وجود منابع غنی مواد اولیه در شهرستان درمیان این کارخانه در این شهر در سال ۸۴ کلنگ خورد و به دلیل ضعف مدیریت و تحریم ها پروژه ای که باید ۴ ساله به سرانجام می رسید حدود ۱۲ سال طول کشید.
همچنین هزینه راه اندازی ۱۲۰ میلیارد تومان پیش بینی شده که به دلیل تاخیر با ۳۰۰ درصد افزایش، ۳۲۵ میلیارد تومان برای این پروژه هزینه شد. در نتیجه در سال ۹۶ توسط رئیس جمهور وقت آن زمان به بهره برداری رسید.
بزرگترین ضربه را ۳۰ هزار خُرده سرمایه گذار ایجاد کرد، مانند این است که فرزندان بسیاری داشته باشیم و به همان مقدار پرورش آنها سخت می شود. به همین دلیل متوجه شدیم که باید به دنبال یک سرمایه‌گذار عمده باشیم که در سال ۹۲ محقق شد و ۲۷ درصد سهام را خریداری کرد و تغییرات مدیریتی ایجاد شد و بعد با حمایت مدیران دولتی توانستیم جانی تازه به کارخانه بدهیم.
*وضعیت کنونی کارخانه به چه شکلی است و چه میزان صادرات دارید؟
در ابتدای شروع به فعالیت مشکل بازار داشتیم اما یک سال بعد در سال ۹۷ جایگاه خوبی در افغانستان و پاکستان پیدا کرده و ۷۵ درصد تولید به صادرات اختصاص یافت، اکنون هم سیمان باقران در افغانستان و پاکستان به یک برند معتبر تبدیل شده است.
در سال ۹۸ به اوج تولید رسیدیم که ۸۰۰ هزار تن تولید و ۱۴ میلیون دلار ارزآوری داشت، همچنین در سال ۹۹ با ۵ درصد افزایش ۸۴۰ هزار تن تولید و ۱۵ و نیم میلیون دلار ارزآوری داشته ایم. در سال جاری تاکنون نیز به دلیل عدم ثبات وضعیت کشور همسایه فقط ۵ میلیون دلار ارزآوری ایجاد شده است و ۴۰ درصد کاهش ظرفیت و کاهش درآمد به وجود آمده است.
*خروجی و فواید این پروژه برای مردم محروم منطقه مرزی شهرستان درمیان چه بوده است؟
اشتغال‌زایی خوبی برای مردم منطقه داشته است به نوعی که ۴۰۰ نفر مستقیم و ۲ هزار نفر به صورت غیرمستقیم شاغل شده‌اند. به همین دلیل از مهاجرت جلوگیری و ثبات جمعیت را شاهد هستیم و باعث توسعه منطقه مرزی درمیان از نظر اقتصادی شده است.
*مشکلات شما چیست؟
مشکل ابتدایی حامل های انرژی هستند که با افزایش قمیت‌ها و قطع آنها در طول سال روبه‌رو هستیم.
همچنین کشور افغانستان بازار هدف با ریسک بالا است. در زمینه تعهدات ارزی که دولت ایجاد کرده است هم مشکل داریم چرا که به دلیل تحریم ها ارزی وارد کشور نمی‌شود و این مشکلات فراوانی برای صادرکنندگان ایجاد کرده است.
مشکل مهم بعدی قیمت گذاری دستوری دولت بر روی کالا است که همه کارخانه‌ها باید یک قیمت داشته باشند و این انگیزه تولیدکننده برای ارتقا کیفیت را از بین برده است چرا که حاشیه سود او در اختیار خود تولیدکننده نیست و با هر کیفیت که تولید شود فقط یک نرخ دارد به همین دلیل تولیدکننده به دنبال کیفیت بالاتر نمی‌رود، به دلیل اینکه دیگر برای او سودی ندارد و باید هزینه های بالایی پرداخت کند و در نهایت قیمت آن با محصول با کیفیت پایین برابر است.
نبود سازوکار درست در صادرات هم مشکل کاهش قیمت ها را به همراه داشته، مدیریت صادرات مشکل دارد و به صورت دیمی اداره می شود و مازاد تولید مشخص نیست که بر اساس آن صادرات انجام شود و دولت لازم است در حاشیه، مدیریتی بر این موضوع داشته باشد.
*درخواست های شما از مسئولان برای رفع این مشکلات چیست؟
در حامل‌های انرژی گاز و برق امنیت ایجاد کنند چرا که اکنون در این زمینه مشکلات فراوانی وجود دارد که باعث کاهش تولید و خسارت ۵ تا ۱۵ میلیارد تومانی به این صنعت می‌شود و حتی بدون اطلاع قبلی برق یا گاز قطع می‌شود که خسارت های زیادی را برای ما به همراه دارد و باید زیرساخت هایی در این مورد تأمین شود. همچنین به دلیل افزایش قیمت حامل‌های انرژی به مشکل برخورده‌ایم که لازم است دولت در این زمینه حمایت‌هایی داشته باشد.
همچنین درخواست بعدی این است که حجم صادرات توسط دولت مشخص شود و آیتم‌های بسیاری در نظر گرفته شود تا سهمیه هر کارخانه مبتنی با آن تعیین شود. به دلیل اینکه حدود ۸۵ کارخانه در این زمینه در کشور فعالت می‌کنند، یک رقابت منفی در صادرات ایجاد شده که باعث کاهش قیمت ها شده است و لازم است دولت ورود پیدا کند و بگوید هر کارخانه در هر شهر مازاد مصرف او این مقدار است و اجازه صادرات آن حجم مشخص را دارد، اکنون «باکسی» یک دلار به افغانستان داده می شود و در بازار خود افغانستان ۴ تا ۴ و نیم دلار به فروش می‌رسد و در کشورهای جهانی از ۶ تا ۸ دلار قیمت دارد و به دلیل نبود سیاست و سازوکار درست به مشکل برخورده‌ایم.
درخواست مهم دیگر این است که قیمت‌گذاری ارزی برداشته شود و بر اساس کیفیت و بازار رقابتی درست، تعیین کننده قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده باشند چراکه در این صورت می‌توان شاهد افزایش کیفیت در کشور باشیم.
تعهدات ارزی نیز که عامل اصلی این مشکل سیاست‌های بانک مرکزی است که برای هر حجم از صادرات یک مبلغ مشخص را باید به خزانه دولت بدهیم که در ابتدا باعث زیان به صادرکننده از نظر سود می‌شود و مشکل بعدی آن تحریم‌ها است که ارز وارد نمی‌شود و دولت صادرکننده را وارد یک چرخه‌ای می‌کند که برای او مشکلات فروانی از نظر قانونی و هزینه‌ای ایجاد می‌کند. در همین راستا یکی از خواسته های اصلی صادرکننده ایجاد راهکار درست در این زمینه است.
*شما صادرکننده نمونه کشوری و استانی هستید رمز موفقیت شما چیست؟
ما بالاترین میزان صادرات را داریم به نحوی که ۳۵ درصد سیمان صادراتی استان از کارخانه ما و حدود هشت درصد سیمان صادراتی کشور هم توسط شرکت سیمان باقران انجام می‌شود.
نزدیکی به مرز یکی از مزیت‌ها و عوامل مهم در این موفقیت است. همچنین به دلیل کیفیت بالای محصول و استفاده از بهترین تجهیزات روز اروپا، موجب شده تا طرفداران زیادی در بازارهای صادراتی داشته باشیم و ۱۰۰ درصد تولید به فروش می‌رسد.
همچنین به دنبال توسعه کار خود هستیم و پیش بینی‌ها و رایزنی‌هایی داشته‌ایم که بازار هدفی در خلیج فارس ایجاد کنیم و بستر فراهم شده است؛ چرا که در آنجا می‌توان با مبلغ بالاتری محصول را به فروش رساند و هزینه های حمل را از این طریق پوشش داد و درآمد بالاتر و بازار هدف باثبات‌تری را داشته باشیم.
*پیشنهاد شما برای ورود جوانان به عرصه تولید چیست؟
صنعت یک بخش مهم آن نوآوری است که جوانان می‌توانند در این زمینه وارد و کارهای بسیاری انجام دهند. لازم است که دولت و صنعت انگیزه‌هایی به این جوانان بدهد چرا که آنها می‌توانند باعث توسعه و تغییراتی در جامعه شوند. اما نکته مهم اینجاست که در قیمت‌ها باید وضعیت ثبات داشته باشد چرا که با هزینه های بالای کنونی انگیزه جوانان سرکوب می شود.
نکته مهم دیگر هم برای جوانان این است که کار تولید و صنعت نیاز به روحیه‌ای جنگنده دارد چرا که از همان ابتدا باید با ارز، هزینه‌ها، حامل های انرژی، مدیران و مسائل فراوان دیگر بجنگد و بدون این روحیه بعد از مدتی خسته و عقب نشینی می‌کنند.
*به نظر شما برای جذب سرمایه گذار در خراسان جنوبی چه کارهایی باید انجام شود؟
جذب سرمایه گذار نیاز به حاشیه امن دارد که مدیران استانی باید ایجاد کنند و مردم نیز از آنها حمایت کنند. به عنوان مثال یک کارخانه بزرگ در خوسف قرار بود راه اندازی شود ولی به دلیل نبود حمایت مدیران و مردم ؛ سرمایه گذار کنار کشید. همچنین باید انگیزه و مشوق‌هایی در استان‌های مرزی مانند خراسان جنوبی وجود داشته باشد تا سرمایه گذار تمایل پیدا کند در این استانها کاری انجام دهد و به سراغ استان‌های بزرگ و برخوردار نرود.
نظر شما